استفتائات برگزیده
اخیراً در فضای مجازی اصواتی به عنوان مواد مخدر شنیداری انتشار یافته که شنیدن آنان اثراتی همانند و بلکه بیشتر از مواد مخدر و مشروبات الکلی دارند با این اوصاف ؟ 1- آیا شنیدن این اصوات دارای حرمت شرعی می باشد ؟ 2- در صورت بروز حالت نامتعارف ناهوشیاری و نابهنجاری( ناشی از گوش دادن )، آیا اعمال مجازات شرعی (حد یا تعزیر) صحیح می باشد ؟
بنا بر نظر معظم له؛ بر فرض وجود خارجی چنین اصواتی که دارای اثرات مذکور باشد، شنیدن آن اصوات حرام است و دارای تعذیر می باشد.
اگر کسی مرتد شود و سپس مسلمان شود، آیا قضای نمازهای آن مدت که مرتد بوده بر او واجب است ؟
طبق فتوای معظم له، قضای نمازهای آن مدت واجب است.
اینجانبان متصدی و کارگزار و زمامدار و مجلس دار عزاداری در تکیه ای در یکی از شهرستان ها هستیم. حسب الوظیفه تصمیم بر این داشتیم که چندین شب عزاداری اباعبدالله الحسین (علیه السلام) را در تکیه بر پا کنیم، عده ای با آوردن این بهانه که اگر مراسم برگزار شود، موجب تبعات و گناه می شود مثلاً افراد فاسد چشم چرانی می کنند یا محتمل است که اشخاصی از این مراسمات سوء استفاده و گناه کنند، پیشنهاد به تعطیلی عزاداری اباعبدالله (علیه السلام) داده اند. آیا اینکه ممکن است بر حسب برگزاری عزاداری در حسینیه احتمالاً عده ای فاسق در این مجلس هم حضور یابند و گناه خود را انجام دهند بر ما که متصدی و کارگردان عزاداری هستیم، حجیت دارد که عزاداری را منحل کنیم؟ حکم واجب بر ما چیست؟
این نوع احتمال دادن خود یک وسوسه شیطانی است. برپایی شعائر حسینی و مراسم عزاداری اهل بیت (علیهم السلام) از اهم امور دینی است و بهتر است که از ورود این افراد به دسته عزاداری و هیئت منع نکنید و راه نصیحت و اصلاح ایشان را با کلمات شایسته و رفتار محبت آمیز در پیش گیرید.
اگر زنی به صورت چند ماهه صیغه مردی شده و سپس نخواهد به رابطه ادامه دهد، آیا می تواند مهریه خود را ببخشد یا مهری که گرفته را پس دهد و خود را یک طرفه از زوجیت مرد برهاند یا اینکه اتمام رابطه زوجیت موقت، منحصر به اتمام مدت یا بذل مدت توسط مرد است و ربطی به بذل مهریه یا استرداد آن ندارد؟
عقد موقت تنها به وسیله تمام شدن مدت و یا بذل مدت توسط زوج فسخ می شود، مگر آنکه در ضمن عقد، وکالت در بذل مدت از مرد گرفته شده باشد.
حکم شرعی کسی که نسبت محرمیت (ادعای زوجیت) و ادعای ارث را به صورت غیر واقعی به شخص دیگری بدهد، چیست؟
اثبات موضوع شرعی مانند زوجیت، نیازمند به بینه شرعی (شهادت دو نفر عادل) دارد.
در صورتی که بین زن و شوهری ملاعنه رخ دهد و شوهر نفی ولد کند.
1ـ رابطه محرمیت این کودک با ملاعن چگونه است؟ آیا در صورتی که کودک دختر باشد، در آینده می تواند با او ازدواج کند؟
2ـ رابطه محرمیت این کودک با بستگان نسبی و رضاعی و سببی مرد لاعن چگونه است؟ آیا می تواند این دختر با برادران مرد لاعن یا پدران او ازدواج کند؟
3ـ در صورتیکه مرد پس از ملاعنه و نفی ولد پشیمان گردد و رجوع کند، رابطه محرمیت این کودک با ملاعن و بستگان نسبی و رضاعی و سببی این مرد چگونه است؟
1) این کودک با ملاعن محرم است و نمی تواند با او ازدواج کند.
2) این کودک با بستگان مرد ملاعن محرم نیست و می تواند با آن ها ازدواج کند.
3) در صورتیکه واقعاً فرزند این مرد باشد یعنی مرد بین خود و خدای خود او را فرزند خود می داند، با بستگان آن مرد نیز محرم است.
همانگونه كه استحضار داريد در روزهای ماه محرم اغلب افراد نسبت به پخش نذری از قبيل شير، شربت و اطعام اقدام می نمايند. با عنايت به خشكسالی بوجود آمده، می خواستيم اين نذورات را در غالب جيره خشک غذايی و آب معدنی به آن منطقه ارسال نمائيم كه عده ای مردد هستند كه آيا از نظر شرعی صحيح می باشد يا خير، فلذا از آن مرجع عاليقدر تقاضا داشته تا حكم شرعی را بيان فرمايند.
چنانچه صیغه خاص نذر ـ که در رساله علمیه ذکر شده ـ خوانده باشد، واجب است در همان مصرف نذر که نامبرده شده، مصرف نمایند؛ لیکن اگر صیغه خاص نذر خوانده نشده باشد، جایز است در قالب جیره غذائی و آب معدنی و ... مصرف شود.
آیا انجام تغییرات ساختمانی در بنای مسجدی که واقف طبق وقف‌نامه و اسناد رسمی و محضری، تنها بنام مسجد وقف نموده ولاغیر؛ و اجاره دادن فضای آشپزخانه و زیرزمین و... آن مسجد، برای انجام امور اقتصادی و تجاری و درآمدزایی (کترینگ و تهیه و عرضه غذا و نوشیدنی)، جایز است؟
چنانچه واقف تصریح نموده باشد که نباید بناهای مذکور را برای انجام امور اقتصادی و تجاری و غیره اجاره داد؛ در این صورت جایز نیست وگرنه اشکالی ندارد.
1ـ استفاده از دستگاه موسیقی سنتی که در سالیان گذشته تا به امروز به صورت ساز و دهل مخصوص مراسم تعزیه خوانی بوده و احیای این شعیره را به دنبال دارد، چه حکمی دارد؟ 2 ـ استفاده از لباس طرح قدیم مخصوص شبیه خوان های مرد در نقش زن در تعزیه که به صورت چادر های عربی قدیمی (قجری) و روبند های مخصوص(برقه) به منطقه استان هرمزگان بوده، چه حکمی دارد؟ 3 ـ آیا اجرای مجلسی در وصف عروسی حضرت قاسم که به صورت حزین برگزار می گردد، محل اشکال است یا تایید؟
1) چنانچه آن موسیقی مناسب مجالس اهل فسق و فجور نباشد و موجب هتک حرمت شعائر حسینی نشود، اشکال ندارد؛ اما اگر مناسب مجالس فسق و فجور باشد و یا مناسب مجالس عزاداری نباشد، اشکال دارد.
2) اشکال ندارد.
3) اگر این عمل مستند به یکی از کتب مقتل باشد و با رعایت حرمت شعائر باشد، اشکال ندارد.
اگر قاتل در قتل عمد قبل از قصاص و استیذان از حاکم برای قصاص فوت کند و در میان ورثه مقتول صغار باشد با توجه به حرمت هدر دمای مسلمین و عمومات دال بر احترام به دم، آیا می توان از ماترک قاتل دیه مطالبه کرد؟
بله، دیه از ماترک میت برداشته می شود.
خرید و فروش انگشتر طلا
سوال :

بنده انگشترهایی به مشتریان خود می‌فروشم که از ترکیب طلا و نقره ساخته شده است. با توجه به حرمت استفاده از انگشتر طلا برای آقایان و دغدغه برخی مشتریان در این خصوص، برای آنکه مخلوط طلا و نقره طوری باشد که بتوان کل آن را نقره در نظر گرفت و حرمت آن رفع شود، خواهشمندم بفرمایید از نظر حضرتعالی حداقل چند درصد نقره در انگشترها استفاده کنم تا بتوانم انگشترها را با اطمینان خاطر به مشتریان خود بفروشم؟

جواب :

چنانچه در نظر عرف آن انگشتر از جنس نقره محسوب شود، فروش آن جایز است.

کاستن اجرت طلا
سوال : الف) زمانی که طلای خریداری شده به طلا فروشی برای فروش برده می شود،طلا فروشان اجرتی را از آن کم می کنند. آیا این کار صحیح است و معامله حلال؟ ب) و حتی اگر فروشنده ی طلا بخواهد که طلای خود را با طلای دیگری تعویض کند و طلا فروش همانند فوق عمل کند یعنی قیمتی را جهت اجرت کم کند، آیا در این صورت نیز معامله صحیح و حلال است؟ ج) در صورت بطلان معامله های مذکور در این سؤال، با چه شرایطی دو معامله ی فوق صحیح می شود؟
جواب : الف: اگر خرید به پول باشد اشکالی ندارد. ب: این کار اگر در ضمن یک معامله صورت گیرد جایز نیست و باید در یک معامله طلا فروش آن طلا را با قیمتی کمتر بخرد و در معامله دیگر طلای دیگری را به طرف بفروشد. ج: از پاسخ های قبل مشخص گردید.
خرید و فروش طلا با پول
سوال : در ایام نوسانات شدید قیمت طلا، نوعی معامله که بیشتر شبیه به قمار و شرط بندی بود تا معامله در بازار رواج پیدا کرده بود، به این شرح که دو نفر یکی به عنوان بایع و یکی به عنوان مشتری تعیین می شدند و خریدار به صورت صوری اقدام به خرید مثلاً پنج کیلو طلا از فروشنده می کرد که اغلب به صورت تلفنی بود، بعد از بیست و چهار ساعت اگر قیمت طلا افزایش پیدا می کرد مثلاً گرمی دو هزار تومان افزایش پیدا می کرد مبلغ دو هزار تومان ضرب در وزن طلایی که به صورت صوری خریداری شده بود می شد و فروشنده اقدام به پرداختش به خریدار صوری می کرد و اگر قیمت طلا کاهش می یافت به همان اندازه کاهش، مبلغ از جانب خریدار به فروشنده پرداخت می شد یعنی چیزی شبیه به شرط بندی، ماهیت معامله چیست و آیا صحیح است یا باطل و غیر شرعی؟
جواب : معمولاً چنین معاملاتی صوری بوده و صحیح نمی باشد.
فروش اقساطي سكه
سوال : 1. چنانچه استحضار داريد بانک ها براساس قانون بانکداري بدون ربا اقدام به پرداخت تسهيلات مي‌نمايند. در پاره‌اي موارد مشتريان نيازمندي‌ هايي همانند پرداخت پول پيش خانه، اداي ديون و... دارند که براي اين موارد بجز پرداخت قرض‌الحسنه امکان استفاده از عقود اسلامي ديگر نيست و با توجه به اينکه منابع قرض‌الحسنه بانک ها محدود و بلکه در بانک هاي خصوصي تقريبا صفر است؛ بعضي بانک ها از شيوه فروش اقساطي سکه و ارز استفاده مي کنند. به اين صورت که بانک به مشتري اعلام مي کند براي نياز شما ما قرض الحسنه نداريم اما مي توانيم تسهيلات 10 ميليون توماني فروش اقساطي سکه به شما پرداخت کنيم؛ به اين صورت که ما به اندازه مبلغ تسهيلات (مثلا 10 ميليون) به شما سکه به صورت نسيه با قيمت معيين مثلا 14 ميليون با اقساط 60 ماه مي‌فروشيم. و چون مشتري نياز به سکه ندارد خودش آن را در بازار به فروش رسانده و نياز مالي خود را برطرف مي‌کند. آيا اين معامله که به صورت کاملا واقعي انجام ميگيرد صحيح است؟
2. اگر انجام خريد سکه و فروش آن به مشتري را بانک به خود مشتري وکالت دهد تا مشتري از يک طلا فروش از طرف بانک بخرد و با قيمت بيشتر و با مدت معلوم به خودش بفروشد و آنگاه که مالک آن سکه ها شد آن ها را در معامله ديگري بفروش برساند آيا معامله صحيح است؟
3. آيا تفاوتي دارد که اين خريد و فروش با يک طلا فروش انجام بگيرد يا با دو طلا فروش؛ يعني آيا لازم است که مشتري که وکيل بانک است طلا را بخرد و از طرف بانک به خودش بفروشد، طلا را از يک مغازه بخرد و به خودش بفروشد و وقتي مالک شد آن را به طلا فروش ديگري بفروشد؟ يا نه مي‌تواند در همان طلا فروش اول به فروش برساند؟
جواب : 1) جایز است ولیکن در صورت تأخیر تأدیه اقساط، بانک حق أخذ مال اضافی را ندارد.
2) فرض مذکور جایز است در صورتی که معامله صوری نباشد.
3) احتمال صوری بودن در چنین مواردی زیاد است و در فرض جدی بودن معامله صحیح است.
فروش طلا
سوال : آيا فروش دستبند يا گردن بند طلا به مردان جايز است؟
جواب : بله جایز است گرچه استفاده آن برای مردان حرام است.
فروش
سوال : آيا فروش حلقه طلا مردانه به مردان جايز است يا نه؟
جواب : جايز است، هرچند پوشيدن آن جايز نيست.