استفتائات برگزیده
اخیراً در فضای مجازی اصواتی به عنوان مواد مخدر شنیداری انتشار یافته که شنیدن آنان اثراتی همانند و بلکه بیشتر از مواد مخدر و مشروبات الکلی دارند با این اوصاف ؟ 1- آیا شنیدن این اصوات دارای حرمت شرعی می باشد ؟ 2- در صورت بروز حالت نامتعارف ناهوشیاری و نابهنجاری( ناشی از گوش دادن )، آیا اعمال مجازات شرعی (حد یا تعزیر) صحیح می باشد ؟
بنا بر نظر معظم له؛ بر فرض وجود خارجی چنین اصواتی که دارای اثرات مذکور باشد، شنیدن آن اصوات حرام است و دارای تعذیر می باشد.
اگر کسی مرتد شود و سپس مسلمان شود، آیا قضای نمازهای آن مدت که مرتد بوده بر او واجب است ؟
طبق فتوای معظم له، قضای نمازهای آن مدت واجب است.
اینجانبان متصدی و کارگزار و زمامدار و مجلس دار عزاداری در تکیه ای در یکی از شهرستان ها هستیم. حسب الوظیفه تصمیم بر این داشتیم که چندین شب عزاداری اباعبدالله الحسین (علیه السلام) را در تکیه بر پا کنیم، عده ای با آوردن این بهانه که اگر مراسم برگزار شود، موجب تبعات و گناه می شود مثلاً افراد فاسد چشم چرانی می کنند یا محتمل است که اشخاصی از این مراسمات سوء استفاده و گناه کنند، پیشنهاد به تعطیلی عزاداری اباعبدالله (علیه السلام) داده اند. آیا اینکه ممکن است بر حسب برگزاری عزاداری در حسینیه احتمالاً عده ای فاسق در این مجلس هم حضور یابند و گناه خود را انجام دهند بر ما که متصدی و کارگردان عزاداری هستیم، حجیت دارد که عزاداری را منحل کنیم؟ حکم واجب بر ما چیست؟
این نوع احتمال دادن خود یک وسوسه شیطانی است. برپایی شعائر حسینی و مراسم عزاداری اهل بیت (علیهم السلام) از اهم امور دینی است و بهتر است که از ورود این افراد به دسته عزاداری و هیئت منع نکنید و راه نصیحت و اصلاح ایشان را با کلمات شایسته و رفتار محبت آمیز در پیش گیرید.
اگر زنی به صورت چند ماهه صیغه مردی شده و سپس نخواهد به رابطه ادامه دهد، آیا می تواند مهریه خود را ببخشد یا مهری که گرفته را پس دهد و خود را یک طرفه از زوجیت مرد برهاند یا اینکه اتمام رابطه زوجیت موقت، منحصر به اتمام مدت یا بذل مدت توسط مرد است و ربطی به بذل مهریه یا استرداد آن ندارد؟
عقد موقت تنها به وسیله تمام شدن مدت و یا بذل مدت توسط زوج فسخ می شود، مگر آنکه در ضمن عقد، وکالت در بذل مدت از مرد گرفته شده باشد.
حکم شرعی کسی که نسبت محرمیت (ادعای زوجیت) و ادعای ارث را به صورت غیر واقعی به شخص دیگری بدهد، چیست؟
اثبات موضوع شرعی مانند زوجیت، نیازمند به بینه شرعی (شهادت دو نفر عادل) دارد.
در صورتی که بین زن و شوهری ملاعنه رخ دهد و شوهر نفی ولد کند.
1ـ رابطه محرمیت این کودک با ملاعن چگونه است؟ آیا در صورتی که کودک دختر باشد، در آینده می تواند با او ازدواج کند؟
2ـ رابطه محرمیت این کودک با بستگان نسبی و رضاعی و سببی مرد لاعن چگونه است؟ آیا می تواند این دختر با برادران مرد لاعن یا پدران او ازدواج کند؟
3ـ در صورتیکه مرد پس از ملاعنه و نفی ولد پشیمان گردد و رجوع کند، رابطه محرمیت این کودک با ملاعن و بستگان نسبی و رضاعی و سببی این مرد چگونه است؟
1) این کودک با ملاعن محرم است و نمی تواند با او ازدواج کند.
2) این کودک با بستگان مرد ملاعن محرم نیست و می تواند با آن ها ازدواج کند.
3) در صورتیکه واقعاً فرزند این مرد باشد یعنی مرد بین خود و خدای خود او را فرزند خود می داند، با بستگان آن مرد نیز محرم است.
همانگونه كه استحضار داريد در روزهای ماه محرم اغلب افراد نسبت به پخش نذری از قبيل شير، شربت و اطعام اقدام می نمايند. با عنايت به خشكسالی بوجود آمده، می خواستيم اين نذورات را در غالب جيره خشک غذايی و آب معدنی به آن منطقه ارسال نمائيم كه عده ای مردد هستند كه آيا از نظر شرعی صحيح می باشد يا خير، فلذا از آن مرجع عاليقدر تقاضا داشته تا حكم شرعی را بيان فرمايند.
چنانچه صیغه خاص نذر ـ که در رساله علمیه ذکر شده ـ خوانده باشد، واجب است در همان مصرف نذر که نامبرده شده، مصرف نمایند؛ لیکن اگر صیغه خاص نذر خوانده نشده باشد، جایز است در قالب جیره غذائی و آب معدنی و ... مصرف شود.
آیا انجام تغییرات ساختمانی در بنای مسجدی که واقف طبق وقف‌نامه و اسناد رسمی و محضری، تنها بنام مسجد وقف نموده ولاغیر؛ و اجاره دادن فضای آشپزخانه و زیرزمین و... آن مسجد، برای انجام امور اقتصادی و تجاری و درآمدزایی (کترینگ و تهیه و عرضه غذا و نوشیدنی)، جایز است؟
چنانچه واقف تصریح نموده باشد که نباید بناهای مذکور را برای انجام امور اقتصادی و تجاری و غیره اجاره داد؛ در این صورت جایز نیست وگرنه اشکالی ندارد.
1ـ استفاده از دستگاه موسیقی سنتی که در سالیان گذشته تا به امروز به صورت ساز و دهل مخصوص مراسم تعزیه خوانی بوده و احیای این شعیره را به دنبال دارد، چه حکمی دارد؟ 2 ـ استفاده از لباس طرح قدیم مخصوص شبیه خوان های مرد در نقش زن در تعزیه که به صورت چادر های عربی قدیمی (قجری) و روبند های مخصوص(برقه) به منطقه استان هرمزگان بوده، چه حکمی دارد؟ 3 ـ آیا اجرای مجلسی در وصف عروسی حضرت قاسم که به صورت حزین برگزار می گردد، محل اشکال است یا تایید؟
1) چنانچه آن موسیقی مناسب مجالس اهل فسق و فجور نباشد و موجب هتک حرمت شعائر حسینی نشود، اشکال ندارد؛ اما اگر مناسب مجالس فسق و فجور باشد و یا مناسب مجالس عزاداری نباشد، اشکال دارد.
2) اشکال ندارد.
3) اگر این عمل مستند به یکی از کتب مقتل باشد و با رعایت حرمت شعائر باشد، اشکال ندارد.
اگر قاتل در قتل عمد قبل از قصاص و استیذان از حاکم برای قصاص فوت کند و در میان ورثه مقتول صغار باشد با توجه به حرمت هدر دمای مسلمین و عمومات دال بر احترام به دم، آیا می توان از ماترک قاتل دیه مطالبه کرد؟
بله، دیه از ماترک میت برداشته می شود.
وقف
سوال :

بنده متولی موقوفه‌ای هستم که تخریب گردیده بود و با نظارت ادارهٔ اوقاف، سرمایه‌گذاری برای آن پیدا شد و شروع به ساخت آن کرد. سرمایه‌گذار ظرف مدت تعیین‌شده نتوانست کامل عملیات ساختمانی را به اتمام برساند و قرارداد منقضی شد. در قرارداد، بندی در خصوص جریمه یک میلیاردی‌ علاوهٔ بر الزام سرمایه‌گذار به اتمام پروژه به‌عنوان خسارت به موقوفه قرار دارد و چکی هم بابت آن اخذ شده است و آن چک «حال» شده است. سرمایه‌گذار اما مطالبهٔ مصالحه دارد و می‌گوید متولی خسارت را نگیرد و شش ماه هم زمان اضافی به او داده شود. سه دانگ موقوفه وقف عام ذیل خیرات و مبرات و تعزیه‌داری آل‌عبا (ع) و اطعام نیازمندان و ایتام است و سه دانگ آن نیز وقف خاص با موقوف‌علیهمی که یکی از افراد آن فردی محجور است. سؤال این است که آیا متولی می‌تواند بر سر منافع موقوفه که یک سال حدوداً بهره‌برداری آن به تأخیر می‌افتد، مصالحه کند؟

جواب :

بنا بر نظر معظم له، چنانچه از اختیارات متولّی باشد، می تواند مصالحه نماید.

شک در نجاسات
سوال :

بنده مدتی است به دلیل بیماری، سرم می زدم. حال پس از قطع سرم، چند روزی در نگهداری ادرار با مشکل مواجه می شوم و متوجه شدم ادرارم می ریزد ولی چون نوار بهداشتی داشتم، راحت بودم؛ اما بعد از چند دقیقه، متوجه خیسی شلوارم شدم. حال نمی دانم این خیسی ادرار است یا عرق کرده ام. در ضمن با همان لباس خیس روی فرش نشستم، آیا فرش نجس شده است؟

جواب :

بنا بر نظر معظم له، در صورت شک در این که ادرار است یا عرق، محکوم به طهارت است و فرش هم محکوم به طهارت است.

مواد مخدر شنیداری
سوال :

اخیراً در فضای مجازی اصواتی به عنوان مواد مخدر شنیداری انتشار یافته که شنیدن آنان اثراتی همانند و بلکه بیشتر از مواد مخدر و مشروبات الکلی دارند با این اوصاف ؟ 1- آیا شنیدن این اصوات دارای حرمت شرعی می باشد ؟ 2- در صورت بروز حالت نامتعارف ناهوشیاری و نابهنجاری( ناشی از گوش دادن )، آیا اعمال مجازات شرعی (حد یا تعزیر) صحیح می باشد ؟

جواب :

بنا بر نظر معظم له؛ بر فرض وجود خارجی چنین اصواتی که دارای اثرات مذکور باشد، شنیدن آن اصوات حرام است و دارای تعذیر می باشد.

تبعیت از همسر در وطن
سوال :

اگر در وقتی که با همسرم به وطن او می رویم یا به محل کارش می رویم که نماز من شکسته است؛ چون در این دو محل همسرم نمازش کامل است، من هم می توانم از او تبعیت کنم و نمازم را کامل بخوانم یا این که نمی توانم. سؤال دیگر این که اصولا آیا تبعیت زن در وطن و اقامتش نسبت به شوهر اختیاری است یا شرایطی دارد؟

جواب :

بنا بر نظر معظم له، نماز و روزه زن در قصر و تمام، تابع نماز و روزه شوهر نیست و زن در اتخاذ وطن هم تابع شوهر نیست؛ ولی چنانچه زن به دلیل زندگی با همسرش وطن شوهر از جمله محل کارش، وطن اتخاذی زن شود، زن هم باید در آن محل نماز را تمام بخواند و روزه هم بگیرد. تبعیت زن از شوهر در وطن و اقامتش تابع قصد زن ـ هر چند به دلیل زندگی با او ـ است. ضمنا مطابق نظر معظم له، قصد ماندن در مکان جدید به مدت یک سال و بیشتر موجب می شود نماز کامل و روزه گرفتن واجب شود.

نجاست
سوال :

زنی که پریود می باشد، برای خشک کردن دست خیسش از حوله ای استفاده می کند، حال درصورتی که ما نیز از آن حوله برای خشک کردن دست استفاده کنیم،آیا آن حوله نجس است و ما نیز نجس می شویم؟

جواب :

خیر، نجس نیست؛ بلکه بدن زنی که پریود می باشد نیز پاک است.

خرید و فروش ارز
سوال :

آیا فروش پول خارجی در مقابل پول ایرانی به مبالغ گران تر به طور مثال فردی هزار دلار آمریکا که بانک مرکزی ایران آن را نهصد هزار تومان می خرد، برای مدت دو ماه به یک میلیون تومان ایران می فروشد، آیا معامله صحیح است یا ربوی است؟

جواب :

بنا بر نظر معظم له، معامله مذکور صحیح است و ربوی نیست.

خمس
سوال :

آیا بر اموال کودکی که به سن تکلیف نرسیده، خمس و زکات واجب است؟

جواب :

زکات واجب نیست؛ لیکن خمس واجب است و باید ولی کودک خمس آن را بدهد و اگر ولی خمس را نپردازد، بر خود کودک پس از بلوغ واجب است خمس را بدهد.

سه بار طلاق
سوال :

اگر کسی همسر خودش را دو بار تا به حال طلاق داده باشد و بعد از اتمام عده شخص دیگری او را متعه کند آیا با اتمام عده عقد متعه، اثر دو طلاق قبلی از بین می رود که بعد از طلاق سوم نیاز به محلل نباشد؟

جواب :

بنا بر نظر معظم له؛ در مفروض سؤال که دو بار طلاق داده شده، نیاز به محلّل نیست و شوهر می تواند با او ازدواج کند و نیاز به محلّل بعد از سه بار طلاق است؛ ضمنا محلّل باید عقد دائم نماید و عقد متعه کافی نیست.

خسارت ناشی از عدم النفع
سوال :

طبق نظر مرحوم آیت الله شاهرودی، آیا خسارات ناشی از عدم النفع؛ اگر نفع احتمالی بوده باشد، مضمونه است و باید جبران شود یا خیر؟

جواب :

طبق نظر معظم له، خسارت ناشی از عدم النفع مضمون نیست و جبران آن هم واجب نیست.

ولی فرزند و
سوال :

آیا ولی کودک صغیر می تواند تمامی اختیارات ناشی از ولایت خویش را با وکالتنامه به شخص دیگری منتقل نماید؟

جواب :

بنابر نظر معظم له، ولایت ولی قابل انتقال به شخص دیگری نیست؛ لیکن ولی می تواند با رعایت مصلحت کودک برای انجام کارهای خود در رابطه با کودک، شخص دیگری را وکیل نماید.

احکام ازدواج
سوال :

 بنده چند سال پیش عقد ازدواج کردم. در جلسه اجرای عقد عاقد یکی از موارد مهریه را مقداری تغییر داد، اما با توجه به این که گوش همسرم سنگین است و پشت پرده هم بودند قاعدتا از این تغییر مطلع نشدند. حال سوال من این است که با توجه به عدم اطلاع همسرم از این تغییر مهریه، آیا عقدمان صحیح بوده است یا نه؟ (این که من و همسرم هر کدام دو چیز از مهریه در ذهنمان بوده است آیا مانع نیست؟)۲- احتیاطا بعد از آن خودم و همسرم دوباره عقد خواندیم، اما نمیدانم صحیح بوده است یا نه و شرایطش را رعایت کرده ایم یا نه. علاوه بر این تا جایی که یادم است بر مهریه تغییر داده شده (مهریه ای که عاقد گفته بود باشد) عقد خواندیم. اما نمیدانم در این عقد خواندن دوباره هم باید رضایت پدر همسرم گرفته می شده است یا نه و نیز رضایت ایشان نسبت به این تغییر در مهریه باید احراز می شده است یا نه.

جواب :

طبق نظر معظم له؛ در فرض سؤال، در هر صورت عقد صحیح است و مهریه هم همان مهریه تغییر داده شده که مورد توافق شما و همسرتان قرار گرفته است، می باشد و رضایت پدر همسر در اصل ازدواج شما کافی است.

شک در نجاسات
سوال :

باسلام بنده جوانی 25 ساله هستم و چند ماهی است که نامزد می باشم هر موقع که حرفی میزنیم چه پشت گوشی و چه کنار هم و همچنین بعضا در مواقع چت کردن اکثرا آبی بیرنگ و لزج و اندک خارج میشود که بعضا با لباس نیز برخورد نموده و هم چنین برای جلوگیری از برخورد با لباس سریعا بول می نمایم، لکن بنده در حال حاضر که در ماه رمضان و روزه می باشم نیز این اتفاق رخ می دهد و بعد آن بعضا غسل می نمایم. ولی در کل نمی دانم حکمش چیست؟ چه ماه رمضان و چه ماه های دیگر! آیا روزه ام باطل می شود؟ حکم برخوررد با لباسم و وجوب غسل را نیز نمیدانم ولی غسل را بعضا بنابراحتیاط به جای می اورم. ممنون می شوم که راهنمایی های لازم را ارایه دهید.

جواب :

بنابر نظر معظم له؛ چنانچه آب مذکور دارای تمام علائم سه گانه منی که در رساله ذکر شده است نباشد، پاک است و چیزی را نجس نمی کند و موجب وضو و یا غسل هم نمی شود و روزه را هم باطل نمی کند؛ ضمنا چنان چه غسل انجام شده است، جای وضو را نمی گیرد و باید برای نماز وضو بگیرد و اگر در گذشته صرفا با غسل نماز خوانده باشید، الان باید آن نماز را با وضو قضا کنید. 

حكم انواع سركه
سوال :

در باب استفاده از انواع سركه هاى تخميرى (انواع میوه، انگور، خرما، مویز، شکر غیره) و وجود درصد كمى الكل (تا سطح کمتراز ٥ درصد) كه در ذات سركه باقى خواهد ماند و با توجه به ماهیت غیرنوشیدنی آن و بسیارترش بودن و اصولا غیرمسکربودن سرکه؛ حکم شرعی تولید، فروش و استفاده از آنها استفتا می گردد.

جواب :

طبق نظر معظم له؛ چنانچه سرکه مذکور، مسکر و یا مخدر نباشد و در تولید آن از مسکرات استفاده نشده باشد؛ تولید، فروش و استفاده از آن اشکال ندارد.

سلول های بنیادی
سوال :

١- حكم نگهداري از سلول هاي بنيادي موجود در خون بندناف در بانك هاي فريز سلول هاي بنيادي چيست؟٢- حكم خريد و فروش سلول هاي بنيادي موجود در خون بند ناف چيست؟ ٣-حكم وصيت به سلول هاي بنيادي چيست؟

جواب :

طبق نظر معظم له؛


1) نگهداری آن، جایز است.


2) خرید و فروش آن توسط مالک یا صاحب حق اختصاص، جایز است.


3) وصیت به آن، جایز است.

مالکیت معنوی
سوال :

بنده در یک شرکت به عنوان مدیر بخش توسعه و تحقیق کار میکنم و در راستای کارم، فرمولاسیون ترکیبات و محصولات جدید را انجام می دهم. اکنون همکاری من با شرکت به پایان رسیده است و در حال جدا شدن از شرکت می باشم. آیا می توانم از فرمولاسیون های شرکت که از قبل من وجود داشته است و من در دوره همکاری آنها را یاد گرفته ام یا از فرمولاسیون هایی که خودم در طول مدت همکاری پیدا کرده ام، استفاده کنم و خودم با این فرمولاسیون ها یک واحد تولیدی احداث کنم؟

جواب :

طبق نظر معظم له، در فرض سؤال می توانید استفاده کنید.

غساله
سوال :

(در تمام این سوال منظور از آب، آب قلیل است) وقتی لباسی به بول نجس شد، روی لباس آب می ریزیم تا عین بول از بین برود و بعد فورا فشار می دهیم تا آب متنجس به بول نیز خارج شود (فشار به صورت معمول که در عرف بگویند غساله خارج شد) ولی هنوز لباس خیس هست و خشک نشده بعد فورا دو مرتبه آب می کشیم . با فرض سوال، آیا آبی که برای آب کشی می ریزم (بعد از رفع عین بول و خروج غساله آب متنجس به بول) و از لباس جدا می شود، نجس است؟

جواب :

طبق نظر معظم له؛ در فرض سؤال، آب مذکور پاک است.

پردافت مهریه
سوال :

در ازدواج موقت آیا خانواده زن میتواند به داماد وکالت دهد تا مبلغ را طبق درخواستشان مصرف کند و یا اینکه باید ابتدا آن را به او ببخشند تا بتواند تصرف کند؟

جواب :

بنابر نظر معظم له، می توانند به وی وکالت دهند تا مبلغ مهریه را طبق درخواستشان مصرف کند و لازم نیست ابتدا آن را به وی ببخشند.

سرایت نجاست
سوال :

اگر پای ما عرق داشته باشد و بر روی زمینی که عین نجاست در آن نیست ولی پاک هم نیست، بگذاریم؛ آیا پا نجس می شود و اگر آن پا درکفش برود، کفش نجس شده است؟

جواب :

طبق نظر معظم له، اگر زمین توسط ملاقات با نجاست مستقیما نجس شده است؛ اگر چه الان عین نجاست در آن نباشد (که در این صورت، زمین متنجس اول است) موجب نجاست پای مرطوب می شود؛ لیکن پا موجب نجاست کفش نمی شود.

کفاره
سوال :

اگر شخصی کفاره روزه عمد بر گردنش باشد و کسی را وکیل گرداند و به او پول بدهد که به جای او امور مربوط به کفاره روزه عمد ( سیر کردن شصت فقیر ) را انجام دهد و شخص قبول کند ولی بعدا در غیاب موکل به او خیانت کند و کفاره را پرداخت نکند، حکم شخصی که کفاره بر گردنش بود چه می شود؟ آیا کفاره از ایشان ساقط می گردد و آیا در آخرت در پیشگاه خداوند متعال معذور می باشد یا خیر؟

جواب :

طبق نظر معظم له، کفاره از ایشان ساقط نمی شود و ذمه وی فارغ نیست و باید مجددا کفاره بدهد؛ اگر چه در صورت جهل موکل به خیانت وکیل، معذور است.

وضوی جبیره
سوال :

اگر فردي با علم به اين كه كاشت مژه در وضو گرفتن اشكال ايجاد مي كند با قصد اينكه بعد از انجام آن جهت نماز خواندن وضو جبيره بگيرد، ايراد دارد؟

جواب :

طبق نظر معظم له، در فرض مذکور چنان چه امکان دارد، واجب است هنگام نماز جهت وضو آن را بردارد و چنان چه برداشتن آن ممکن نیست، واجب است وضوی جبیره بگیرد.