استفتائات برگزیده
اخیراً در فضای مجازی اصواتی به عنوان مواد مخدر شنیداری انتشار یافته که شنیدن آنان اثراتی همانند و بلکه بیشتر از مواد مخدر و مشروبات الکلی دارند با این اوصاف ؟ 1- آیا شنیدن این اصوات دارای حرمت شرعی می باشد ؟ 2- در صورت بروز حالت نامتعارف ناهوشیاری و نابهنجاری( ناشی از گوش دادن )، آیا اعمال مجازات شرعی (حد یا تعزیر) صحیح می باشد ؟
بنا بر نظر معظم له؛ بر فرض وجود خارجی چنین اصواتی که دارای اثرات مذکور باشد، شنیدن آن اصوات حرام است و دارای تعذیر می باشد.
اگر کسی مرتد شود و سپس مسلمان شود، آیا قضای نمازهای آن مدت که مرتد بوده بر او واجب است ؟
طبق فتوای معظم له، قضای نمازهای آن مدت واجب است.
اینجانبان متصدی و کارگزار و زمامدار و مجلس دار عزاداری در تکیه ای در یکی از شهرستان ها هستیم. حسب الوظیفه تصمیم بر این داشتیم که چندین شب عزاداری اباعبدالله الحسین (علیه السلام) را در تکیه بر پا کنیم، عده ای با آوردن این بهانه که اگر مراسم برگزار شود، موجب تبعات و گناه می شود مثلاً افراد فاسد چشم چرانی می کنند یا محتمل است که اشخاصی از این مراسمات سوء استفاده و گناه کنند، پیشنهاد به تعطیلی عزاداری اباعبدالله (علیه السلام) داده اند. آیا اینکه ممکن است بر حسب برگزاری عزاداری در حسینیه احتمالاً عده ای فاسق در این مجلس هم حضور یابند و گناه خود را انجام دهند بر ما که متصدی و کارگردان عزاداری هستیم، حجیت دارد که عزاداری را منحل کنیم؟ حکم واجب بر ما چیست؟
این نوع احتمال دادن خود یک وسوسه شیطانی است. برپایی شعائر حسینی و مراسم عزاداری اهل بیت (علیهم السلام) از اهم امور دینی است و بهتر است که از ورود این افراد به دسته عزاداری و هیئت منع نکنید و راه نصیحت و اصلاح ایشان را با کلمات شایسته و رفتار محبت آمیز در پیش گیرید.
اگر زنی به صورت چند ماهه صیغه مردی شده و سپس نخواهد به رابطه ادامه دهد، آیا می تواند مهریه خود را ببخشد یا مهری که گرفته را پس دهد و خود را یک طرفه از زوجیت مرد برهاند یا اینکه اتمام رابطه زوجیت موقت، منحصر به اتمام مدت یا بذل مدت توسط مرد است و ربطی به بذل مهریه یا استرداد آن ندارد؟
عقد موقت تنها به وسیله تمام شدن مدت و یا بذل مدت توسط زوج فسخ می شود، مگر آنکه در ضمن عقد، وکالت در بذل مدت از مرد گرفته شده باشد.
حکم شرعی کسی که نسبت محرمیت (ادعای زوجیت) و ادعای ارث را به صورت غیر واقعی به شخص دیگری بدهد، چیست؟
اثبات موضوع شرعی مانند زوجیت، نیازمند به بینه شرعی (شهادت دو نفر عادل) دارد.
در صورتی که بین زن و شوهری ملاعنه رخ دهد و شوهر نفی ولد کند.
1ـ رابطه محرمیت این کودک با ملاعن چگونه است؟ آیا در صورتی که کودک دختر باشد، در آینده می تواند با او ازدواج کند؟
2ـ رابطه محرمیت این کودک با بستگان نسبی و رضاعی و سببی مرد لاعن چگونه است؟ آیا می تواند این دختر با برادران مرد لاعن یا پدران او ازدواج کند؟
3ـ در صورتیکه مرد پس از ملاعنه و نفی ولد پشیمان گردد و رجوع کند، رابطه محرمیت این کودک با ملاعن و بستگان نسبی و رضاعی و سببی این مرد چگونه است؟
1) این کودک با ملاعن محرم است و نمی تواند با او ازدواج کند.
2) این کودک با بستگان مرد ملاعن محرم نیست و می تواند با آن ها ازدواج کند.
3) در صورتیکه واقعاً فرزند این مرد باشد یعنی مرد بین خود و خدای خود او را فرزند خود می داند، با بستگان آن مرد نیز محرم است.
همانگونه كه استحضار داريد در روزهای ماه محرم اغلب افراد نسبت به پخش نذری از قبيل شير، شربت و اطعام اقدام می نمايند. با عنايت به خشكسالی بوجود آمده، می خواستيم اين نذورات را در غالب جيره خشک غذايی و آب معدنی به آن منطقه ارسال نمائيم كه عده ای مردد هستند كه آيا از نظر شرعی صحيح می باشد يا خير، فلذا از آن مرجع عاليقدر تقاضا داشته تا حكم شرعی را بيان فرمايند.
چنانچه صیغه خاص نذر ـ که در رساله علمیه ذکر شده ـ خوانده باشد، واجب است در همان مصرف نذر که نامبرده شده، مصرف نمایند؛ لیکن اگر صیغه خاص نذر خوانده نشده باشد، جایز است در قالب جیره غذائی و آب معدنی و ... مصرف شود.
آیا انجام تغییرات ساختمانی در بنای مسجدی که واقف طبق وقف‌نامه و اسناد رسمی و محضری، تنها بنام مسجد وقف نموده ولاغیر؛ و اجاره دادن فضای آشپزخانه و زیرزمین و... آن مسجد، برای انجام امور اقتصادی و تجاری و درآمدزایی (کترینگ و تهیه و عرضه غذا و نوشیدنی)، جایز است؟
چنانچه واقف تصریح نموده باشد که نباید بناهای مذکور را برای انجام امور اقتصادی و تجاری و غیره اجاره داد؛ در این صورت جایز نیست وگرنه اشکالی ندارد.
1ـ استفاده از دستگاه موسیقی سنتی که در سالیان گذشته تا به امروز به صورت ساز و دهل مخصوص مراسم تعزیه خوانی بوده و احیای این شعیره را به دنبال دارد، چه حکمی دارد؟ 2 ـ استفاده از لباس طرح قدیم مخصوص شبیه خوان های مرد در نقش زن در تعزیه که به صورت چادر های عربی قدیمی (قجری) و روبند های مخصوص(برقه) به منطقه استان هرمزگان بوده، چه حکمی دارد؟ 3 ـ آیا اجرای مجلسی در وصف عروسی حضرت قاسم که به صورت حزین برگزار می گردد، محل اشکال است یا تایید؟
1) چنانچه آن موسیقی مناسب مجالس اهل فسق و فجور نباشد و موجب هتک حرمت شعائر حسینی نشود، اشکال ندارد؛ اما اگر مناسب مجالس فسق و فجور باشد و یا مناسب مجالس عزاداری نباشد، اشکال دارد.
2) اشکال ندارد.
3) اگر این عمل مستند به یکی از کتب مقتل باشد و با رعایت حرمت شعائر باشد، اشکال ندارد.
اگر قاتل در قتل عمد قبل از قصاص و استیذان از حاکم برای قصاص فوت کند و در میان ورثه مقتول صغار باشد با توجه به حرمت هدر دمای مسلمین و عمومات دال بر احترام به دم، آیا می توان از ماترک قاتل دیه مطالبه کرد؟
بله، دیه از ماترک میت برداشته می شود.
نمره دانشچویان
سوال : اينجانب يكى از اساتيد دانشگاه هاى كشور هستم. متاسفانه مدت مديدى است كه پس از اعلام نمرات نهايى پايان ترم توسط اينجانب، مدير گروه دانشگاه و بعضى از همكاران وى به انحاى مختلف مانند تهديد به نفرين، سوء استفاده از اعتقادات و احساسات مذهبى اينجانب به ويژه در ليالى و ايام مبارك ماه رمضان الكريم، قسم دادن، تماس هاى پى در پى و غيره از اينجانب خواستار نمره دادن به برخى از دانشجويان هستند كه در طول ترم تحصيلى تلاش نكرده و زحمت نكشيده اند و در سر جلسات درس و بحث نيز به طور منظم حاضر نشده و در فعاليت هاى كلاسى مانند پروژه هاى درسى، حل تمرينات و غيره مشاركت نداشته و بعضاً مبادرت به تقلب نيز نموده اند و نهايتاً از عهده امتحانات و سوالات نيز به طور شايسته بر نيامده اند و با اين وجود مشمول ارفاق عمومى اينجانب نيز شده اند ولى در نهايت جزء چهارده درصد مردودى اينجانب قرار گرفته اند. حتى ايشان در ترم گذشته نيز متعهد شده بودند كه در صورت ارفاق در ترم بعدى جبران كنند كه متاسفانه هرگز و هرگز به تعهد خود پايبند نبودند. عليهذا، با توجه به نظر حضرتعالى آيا ارفاق خصوصى به اين افراد كه به تشخيص اينجانب با شناختى كه در طول سال تحصيلى از ايشان پيدا كرده ام كه من حيث المجموع لايق قبولى نيستند جايز است و تضييع كننده حقوق ساير دانشجويان ساعى و كوشا نيست؟ آيا حضرتعالى شرعاً جواز چنين ارفاقى را صادر مى فرماييد و عمل به اين تهديدات و توصيه ها را جايز مى دانيد؟ آيا نظر مدير گروه و همكارانش كه آمار قبولى بايد به هر قيمتى صد در صد باشد لازم الاجرا است؟
جواب : اين عمل شما صحيح است و ارفاق خصوصى به افرادى كه لايق قبولى نيستند موجب تضييع حقوق ساير دانشجويان مى باشد و نظر مدير محترم گروه و همكارانش لازم الاجرا نيست.
تقلب در امتحان
سوال : آيا صحيح است كه گفته مى شود تقلب در امتحان از اين رو كه عقد و بيعى در كار نيست، تخصصاً از موضوع غش خارج است و در اين حال در باب اعانه بر اثم داخل مى شود كه نسبت به اختلاف متعلق آن، تغيير مى كند؟
جواب : بله، تقلب، غش محسوب نمى شود، لكن گاهى لازمه آن غش در معامله است، مثلاً هنگامى كه استخدام او وابسته به قبولى در امتحان بدون تقلّب باشد و او نيز به اين مسأله آگاه باشد.
تقلب در مدارس و مراکز آموزشی
سوال : نظر شما درباره تقلب در مدارس، دانشگاه ها و... چيست؟
جواب : تقلب جايز نيست.
نوشتن پایان نامه
سوال : مؤسسه ای علمی تحقیقاتی احداث نموده ام که یکی از کارهایش نوشتن پایان نامه برای دانش جویان ارشد و بعضاً دکترا می باشد و بابت پایان نامه مبلغی از آنها دریافت می نمائیم. اول نصف پول را دریافت می کنیم و بعد از نوشته شدن پایان نامه 1 تا 2 و بعضاً 3 جلسه آموزشی برای دانشجو می گذاریم و پس از دفاع پایان نامه که توسط خود دانشجو انجام می گیرد مابقی پول را دریافت می کنیم. و این در حالی است که هم اکنون بسیاری از اساتید خودشان هستند که این دانش جویان را به ما معرفی می کنند و از ما می خواهند که برای آنها پایان نامه بنویسیم و وقتی از یکی از اساتید که کارش داوری پایان تامه است سوال کردم که آیا از نظر شما اشکال دارد یا نه؟ جواب دادند که تازه ما از این عمل استقبال هم می کنیم و شما کار ماها را نیز راحت می کنید. حال سوال من این است که آیا این کا را ما اشکال شرعی دارد؟
جواب : بله چنین عملی اشکال شرعی دارد و مدرک حاصله ی از آن جعلی محسوب می شود.
تقلب در کنکور
سوال : دانشجویی بدون استفاده از تقلب، در کنکور قبول شده و وارد دانشگاه شده است، سپس در دوره ی کارشناسی، با تقلب در آزمون در برخی درس ها نمره قبولی کسب نموده است (که این تقلبها اگر صورت نمی گرفت در آن درسها مردود می شد. ولی با این حال اگر مردود نیز می شد می توانست دوباره آن دروس را در ترمهای بعدی گرفته و قبول شود) و پس از اخذ مدرک کارشناسی، در امتحان کنکور کارشناسی به کارشناسی ارشد نیز، بدون استفاده از تقلب قبول شده و بهترین نتیجه را کسب کرده است و دوباره در دوره ی کارشناسی ارشد نیز با تقلب در آزمون در برخی درس ها نمره قبولی کسب نموده است (که این تقلبها اگر صورت نمی گرفت درآن درسها مردود می شد. ولی با این حال اگر مردود نیز می شد می توانست دوباره آن دروس را در ترمهای بعدی گرفته و قبول شود) و با اخذ مدرک کارشناسی ارشد از دانشگاه چندین سال است که بعنوان مهندس استخدام و مشغول به کار است. سوال ایشان این است : در حال حاضر از این قضیه خیلی ناراحت و پشیمان هستم. آیا حقوق و مزایایی که با کار کردن در این شرکت که بواسطه مدرکم در آن استخدام شده ام، دریافت می کنم از نظر شرعی مشکل دارد یا خیر؟ و اگر اشکال دارد راه حل آن چیست؟
جواب : باید از این عمل خود توبه نمائید ولی گرفتن حقوق و مزایا به واسطه مدرک جایز است و اشکالی ندارد مگر این که مدرک جعلی یا غیر قانونی باشد.
تقلب
سوال : آيا تقلب در امتحانات جائز است؟
جواب : جايز نيست.