استفتائات برگزیده
اخیراً در فضای مجازی اصواتی به عنوان مواد مخدر شنیداری انتشار یافته که شنیدن آنان اثراتی همانند و بلکه بیشتر از مواد مخدر و مشروبات الکلی دارند با این اوصاف ؟ 1- آیا شنیدن این اصوات دارای حرمت شرعی می باشد ؟ 2- در صورت بروز حالت نامتعارف ناهوشیاری و نابهنجاری( ناشی از گوش دادن )، آیا اعمال مجازات شرعی (حد یا تعزیر) صحیح می باشد ؟
بنا بر نظر معظم له؛ بر فرض وجود خارجی چنین اصواتی که دارای اثرات مذکور باشد، شنیدن آن اصوات حرام است و دارای تعذیر می باشد.
اگر کسی مرتد شود و سپس مسلمان شود، آیا قضای نمازهای آن مدت که مرتد بوده بر او واجب است ؟
طبق فتوای معظم له، قضای نمازهای آن مدت واجب است.
اینجانبان متصدی و کارگزار و زمامدار و مجلس دار عزاداری در تکیه ای در یکی از شهرستان ها هستیم. حسب الوظیفه تصمیم بر این داشتیم که چندین شب عزاداری اباعبدالله الحسین (علیه السلام) را در تکیه بر پا کنیم، عده ای با آوردن این بهانه که اگر مراسم برگزار شود، موجب تبعات و گناه می شود مثلاً افراد فاسد چشم چرانی می کنند یا محتمل است که اشخاصی از این مراسمات سوء استفاده و گناه کنند، پیشنهاد به تعطیلی عزاداری اباعبدالله (علیه السلام) داده اند. آیا اینکه ممکن است بر حسب برگزاری عزاداری در حسینیه احتمالاً عده ای فاسق در این مجلس هم حضور یابند و گناه خود را انجام دهند بر ما که متصدی و کارگردان عزاداری هستیم، حجیت دارد که عزاداری را منحل کنیم؟ حکم واجب بر ما چیست؟
این نوع احتمال دادن خود یک وسوسه شیطانی است. برپایی شعائر حسینی و مراسم عزاداری اهل بیت (علیهم السلام) از اهم امور دینی است و بهتر است که از ورود این افراد به دسته عزاداری و هیئت منع نکنید و راه نصیحت و اصلاح ایشان را با کلمات شایسته و رفتار محبت آمیز در پیش گیرید.
اگر زنی به صورت چند ماهه صیغه مردی شده و سپس نخواهد به رابطه ادامه دهد، آیا می تواند مهریه خود را ببخشد یا مهری که گرفته را پس دهد و خود را یک طرفه از زوجیت مرد برهاند یا اینکه اتمام رابطه زوجیت موقت، منحصر به اتمام مدت یا بذل مدت توسط مرد است و ربطی به بذل مهریه یا استرداد آن ندارد؟
عقد موقت تنها به وسیله تمام شدن مدت و یا بذل مدت توسط زوج فسخ می شود، مگر آنکه در ضمن عقد، وکالت در بذل مدت از مرد گرفته شده باشد.
حکم شرعی کسی که نسبت محرمیت (ادعای زوجیت) و ادعای ارث را به صورت غیر واقعی به شخص دیگری بدهد، چیست؟
اثبات موضوع شرعی مانند زوجیت، نیازمند به بینه شرعی (شهادت دو نفر عادل) دارد.
در صورتی که بین زن و شوهری ملاعنه رخ دهد و شوهر نفی ولد کند.
1ـ رابطه محرمیت این کودک با ملاعن چگونه است؟ آیا در صورتی که کودک دختر باشد، در آینده می تواند با او ازدواج کند؟
2ـ رابطه محرمیت این کودک با بستگان نسبی و رضاعی و سببی مرد لاعن چگونه است؟ آیا می تواند این دختر با برادران مرد لاعن یا پدران او ازدواج کند؟
3ـ در صورتیکه مرد پس از ملاعنه و نفی ولد پشیمان گردد و رجوع کند، رابطه محرمیت این کودک با ملاعن و بستگان نسبی و رضاعی و سببی این مرد چگونه است؟
1) این کودک با ملاعن محرم است و نمی تواند با او ازدواج کند.
2) این کودک با بستگان مرد ملاعن محرم نیست و می تواند با آن ها ازدواج کند.
3) در صورتیکه واقعاً فرزند این مرد باشد یعنی مرد بین خود و خدای خود او را فرزند خود می داند، با بستگان آن مرد نیز محرم است.
همانگونه كه استحضار داريد در روزهای ماه محرم اغلب افراد نسبت به پخش نذری از قبيل شير، شربت و اطعام اقدام می نمايند. با عنايت به خشكسالی بوجود آمده، می خواستيم اين نذورات را در غالب جيره خشک غذايی و آب معدنی به آن منطقه ارسال نمائيم كه عده ای مردد هستند كه آيا از نظر شرعی صحيح می باشد يا خير، فلذا از آن مرجع عاليقدر تقاضا داشته تا حكم شرعی را بيان فرمايند.
چنانچه صیغه خاص نذر ـ که در رساله علمیه ذکر شده ـ خوانده باشد، واجب است در همان مصرف نذر که نامبرده شده، مصرف نمایند؛ لیکن اگر صیغه خاص نذر خوانده نشده باشد، جایز است در قالب جیره غذائی و آب معدنی و ... مصرف شود.
آیا انجام تغییرات ساختمانی در بنای مسجدی که واقف طبق وقف‌نامه و اسناد رسمی و محضری، تنها بنام مسجد وقف نموده ولاغیر؛ و اجاره دادن فضای آشپزخانه و زیرزمین و... آن مسجد، برای انجام امور اقتصادی و تجاری و درآمدزایی (کترینگ و تهیه و عرضه غذا و نوشیدنی)، جایز است؟
چنانچه واقف تصریح نموده باشد که نباید بناهای مذکور را برای انجام امور اقتصادی و تجاری و غیره اجاره داد؛ در این صورت جایز نیست وگرنه اشکالی ندارد.
1ـ استفاده از دستگاه موسیقی سنتی که در سالیان گذشته تا به امروز به صورت ساز و دهل مخصوص مراسم تعزیه خوانی بوده و احیای این شعیره را به دنبال دارد، چه حکمی دارد؟ 2 ـ استفاده از لباس طرح قدیم مخصوص شبیه خوان های مرد در نقش زن در تعزیه که به صورت چادر های عربی قدیمی (قجری) و روبند های مخصوص(برقه) به منطقه استان هرمزگان بوده، چه حکمی دارد؟ 3 ـ آیا اجرای مجلسی در وصف عروسی حضرت قاسم که به صورت حزین برگزار می گردد، محل اشکال است یا تایید؟
1) چنانچه آن موسیقی مناسب مجالس اهل فسق و فجور نباشد و موجب هتک حرمت شعائر حسینی نشود، اشکال ندارد؛ اما اگر مناسب مجالس فسق و فجور باشد و یا مناسب مجالس عزاداری نباشد، اشکال دارد.
2) اشکال ندارد.
3) اگر این عمل مستند به یکی از کتب مقتل باشد و با رعایت حرمت شعائر باشد، اشکال ندارد.
اگر قاتل در قتل عمد قبل از قصاص و استیذان از حاکم برای قصاص فوت کند و در میان ورثه مقتول صغار باشد با توجه به حرمت هدر دمای مسلمین و عمومات دال بر احترام به دم، آیا می توان از ماترک قاتل دیه مطالبه کرد؟
بله، دیه از ماترک میت برداشته می شود.
كسب و شغل
سوال :

بنده تقريیاً هفت سال ویدئو کلوپ داشتم. پنج درصد از درآمدم را حرام می دانم چرا که ناخواسته بخاطر كرايه دادن از فيلم های مبتذل بدست آورده بودم و 95 درصد را حلال می دانم چون فيلم های سالم و قديمی را كرايه داده بودم. با خدای خود عهد بستم و شغل خود را عوض كردم و درآمد (حلال و حرام قاطی شده) حاصل از (شغل كلوپ) را صرف شغل جديد (كتابفروشی و نوشت افزار) در همان مكان اختصاص دادم و كاسبی ام خوب شد و تا الان 11 سال است که اين شغل را ادامه می دهم و لباس و خوراک تهيه می كنم، اما وجدانم و يا حس درونی ام مدام در همه اين سالها آزارم می دهد و هنوز نیز آزارده خاطرم كه مال حرام به مال حلالم قاطی شده است. بخاطر همين نمی توانم پا به مسجد بگذارم و يا در خانه نمی توانم نماز بخوانم چون همواره می گويم لباسی كه بر تن دارم حرام است و كلاهی كه بر سرم گذاشتم با مال حرام قاطی شده و تمام اموال و دارايی ام با حرام قاطی شده است، پس نمازم باطل است. سؤال: آيا اموال و دارايی فعلی بنده حلال است يا حرام؟ آيا می توانم با اين شرايط به نماز خواندن ادامه بدهم یا باطل است؟

جواب :

چنانچه می دانید افرادی که فیلم های مبتذل را کرایه می کردند، بهره برداری نامشروع از آن نمی کردند و یا راضی به پرداخت کرایه بوده اند، حتی اگر می دانستند کرایه باطل است، در این صورت اموال و دارائی های فعلی شما حلال می باشد و نماز خواندن شما صحیح است.

اجاره طلا
سوال :

آیا در شرع مقدس می توان طلا و جواهرات را مثل مسکن و ماشین اجاره داد؟

جواب :

اجاره طلا و جواهر آلات با شرایط صحت اجاره آن از جمله بقای عین، جایز است.

پس دادن بیعانه
سوال :

شخصی برای اجاره كردن يک خانه، مبلغ دویست تومان را به عنوان بيعانه به صاحب خانه پرداخت می كند و زمان نوشتن قرارداد را يک هفته ديگر تعيين می كنند، ولی مستأجر در اين يک هفته پشيمان می شود. آيا مستأجر می تواند بيعانه را پس بگيرد و قرار داد اجاره را نبندد؟ آيا صاحب خانه شرعاً می تواند بيعانه را پس ندهد؟

جواب :

تا زمانیکه قرارداد اجاره منعقد نشده است، مستأجر می تواند بیعانه را پس بگیرد.

قصور در تعهدات
سوال : قراردادی برای انجام کار خاصی در زمان معین و با دستمزد مشخص منعقد شده است (حق العمل کاری). اگر کسی که کار را برای انجام به (اجیر سپرده، به تعهدات خود عمل ننموده و مقدمات انجام کار را فراهم نکند و باعث شود که کار انجام نشود یا مقدار بسیار کمی از آن انجام شود و اجیر هم قصوری نداشته باشد، آیا باید دستمزد مشخص شده را پرداخت نماید؟
جواب : در مفروض سؤال ، پرداخت دستمزد مشخص شده لازم نیست ؛ لکن لازم است به حق العمل کار ، وجهی به ازای وقتی که او اختصاص داده پرداخت شود. البته در صورتی که بخشی از کار مشخص شده توسط حق العمل کار انجام شده ، وی به همان نسبت از اجرت مشخص شده مستحق است. چنانچه اگر اجاره به ازای اختصاص زمان بوده ( هر چند انجام کار هم مطلوب است مثلا گفته شود: از صبح تا شب اجیر من باش به ازای این مبلغ) ، حق العمل کار کل اجرت مشخص شده را طلبکار است.
احكام اجاره
سوال : 1. اگر شخصی منزلی را مثلا با مبلغ۵۰ هزار تومان اجاره ماهانه و به شرط ۱۰ میلیون تومان قرض‌الحسنه (به صورت شرط ضمن عقد اجاره) از مالک اجاره نماید، با فرض اینکه استفاده از خانه مباشرتاً شرط نشده باشد و مستأجر بتواند با عقد اجاره مجدد استفاده از منزل را در اختیار دیگری نماید، آیا مستأجر می‌تواند این منزل را به مبلغ ۳۰۰ هزار تومان که در عرف بازاری کمتر یا معادل مبلغ اجاره اولیه (۵۰ هزار تومان اجاره بها و ۱۰ میلیون تومان قرض‌الحسنه) است، اجاره دهد؟
۲. اگر مستأجر اول منزل را در قبال برخی حوادث مانند آتش‌سوزی یا سرقت، بیمه کند آیا مصداق کار روی موضوع اجاره صدق می‌کند؟
جواب : 1) اجاره به قیمت کمتر در مقابل شرط قرض دادن مبلغ مذکور نزد ما، محل اشکال است و شرط مذکور باطل است و مستاجر می تواند قرض را پس بگیرد و در نتیجه اجاره مجدد آن به بیشتر بدون هیچگونه تغییری در آن اشکال پیدا می کند.
2) اگر موجب افزایش قیمت منفعت منزل شود، اشکال ندارد.
اجاره
سوال : جوان مؤمنى راننده تاكسى (ماشين اجاره اى) است و معمولاً براى انتقال مسافران در مقابل سالن ها و غذاخورى ها مى ايستد، بسيارى از مردان كه از غذاخورى خارج مى شوند مست هستند. آيا انتقال آن ها به خانه هايشان جايز است يا جايز نيست؟
جواب : بله جايز است.
اجاره
سوال : حكم اجرت گرفتن براى تمرين هاى ورزشى مانند پرورش اندام و شركت در (مسابقات) قهرمانى نمايش عضلات و ورزنه بردارى چيست؟
جواب : اجرت گرفتن جايز است.
رجوع از اذن
سوال : شخصی با اذن برادرش که مالک قطعه زمینی است حدود چهل سال پیش اقدام به اخذ کاربری تجاری برای ملک مذکور نموده و در آن با هزینه خود بنای تجاری (تعمیر گاه خودرو) احداث نموده و ارزش اعیانی ملک که تجاری است و متعلق به متصرف است چند برابر ارزش زمین است، آیا مالک حق رجوع از اذن خود و قلع و قمع بنا را دارد؟ یا اینکه حق مطالبه اجرت المثل را دارد؟ (ملک در تصرف مالک اعیانی است). این پرسش مربوط به پرونده حقوقی است و این جانب به عنوان قاضی دادگستری آن را مطرح کردم.
جواب : اگر بین دو برادر قرارداد مشارکت و یا ارتکاز عدم مجانی بودن ساختمان و مجوز آن در میان نبوده، مالک می تواند از اذن خود برگردد.
اجاره مغازه
سوال : مغازه اى در ملكيت چند فرد است (مال مشاعى) مالكان آن مغازه توافق بر اجاره دادن آن كرده اند الاّ يك نفر كه عناداً خواستار تعطيلى آن مغازه است. مرقوم فرماييد كه حق كدام مقدم است و آيا آن مغازه بايد تعطيل شود؟
جواب : اگر با تعطيلى مغازه ساير شركاء متضرر مى شوند مى توانند اجاره دهند و احوط آن است كه از حاكم شرع اجازه بگيرند.
اجاره زمین غیر قابل استفاده
سوال : آیا می‌ توان زمینی را که مستأجر هیچ استفاده‌ ای از آن نمی‌ برد را اجاره داد. مثلاً من زمینی را که بایر است و فعلاً هیچ استفاده‌ ای از آن نمی‌توان برد را به کسی اجاره بدهم، آیا این اجاره صحیح است؟
جواب : شرط عینِ مورد اجاره، امکان استفاده بردن از آن است، هرچند شخص مستأجر نتواند از آن بهره ای ببرد، بنابراین اگر زمین مفروض در سؤال برای هیچ کس قابل انتفاع نیست، اجاره ی آن باطل است.