استفتائات برگزیده
اخیراً در فضای مجازی اصواتی به عنوان مواد مخدر شنیداری انتشار یافته که شنیدن آنان اثراتی همانند و بلکه بیشتر از مواد مخدر و مشروبات الکلی دارند با این اوصاف ؟ 1- آیا شنیدن این اصوات دارای حرمت شرعی می باشد ؟ 2- در صورت بروز حالت نامتعارف ناهوشیاری و نابهنجاری( ناشی از گوش دادن )، آیا اعمال مجازات شرعی (حد یا تعزیر) صحیح می باشد ؟
بنا بر نظر معظم له؛ بر فرض وجود خارجی چنین اصواتی که دارای اثرات مذکور باشد، شنیدن آن اصوات حرام است و دارای تعذیر می باشد.
اگر کسی مرتد شود و سپس مسلمان شود، آیا قضای نمازهای آن مدت که مرتد بوده بر او واجب است ؟
طبق فتوای معظم له، قضای نمازهای آن مدت واجب است.
اینجانبان متصدی و کارگزار و زمامدار و مجلس دار عزاداری در تکیه ای در یکی از شهرستان ها هستیم. حسب الوظیفه تصمیم بر این داشتیم که چندین شب عزاداری اباعبدالله الحسین (علیه السلام) را در تکیه بر پا کنیم، عده ای با آوردن این بهانه که اگر مراسم برگزار شود، موجب تبعات و گناه می شود مثلاً افراد فاسد چشم چرانی می کنند یا محتمل است که اشخاصی از این مراسمات سوء استفاده و گناه کنند، پیشنهاد به تعطیلی عزاداری اباعبدالله (علیه السلام) داده اند. آیا اینکه ممکن است بر حسب برگزاری عزاداری در حسینیه احتمالاً عده ای فاسق در این مجلس هم حضور یابند و گناه خود را انجام دهند بر ما که متصدی و کارگردان عزاداری هستیم، حجیت دارد که عزاداری را منحل کنیم؟ حکم واجب بر ما چیست؟
این نوع احتمال دادن خود یک وسوسه شیطانی است. برپایی شعائر حسینی و مراسم عزاداری اهل بیت (علیهم السلام) از اهم امور دینی است و بهتر است که از ورود این افراد به دسته عزاداری و هیئت منع نکنید و راه نصیحت و اصلاح ایشان را با کلمات شایسته و رفتار محبت آمیز در پیش گیرید.
اگر زنی به صورت چند ماهه صیغه مردی شده و سپس نخواهد به رابطه ادامه دهد، آیا می تواند مهریه خود را ببخشد یا مهری که گرفته را پس دهد و خود را یک طرفه از زوجیت مرد برهاند یا اینکه اتمام رابطه زوجیت موقت، منحصر به اتمام مدت یا بذل مدت توسط مرد است و ربطی به بذل مهریه یا استرداد آن ندارد؟
عقد موقت تنها به وسیله تمام شدن مدت و یا بذل مدت توسط زوج فسخ می شود، مگر آنکه در ضمن عقد، وکالت در بذل مدت از مرد گرفته شده باشد.
حکم شرعی کسی که نسبت محرمیت (ادعای زوجیت) و ادعای ارث را به صورت غیر واقعی به شخص دیگری بدهد، چیست؟
اثبات موضوع شرعی مانند زوجیت، نیازمند به بینه شرعی (شهادت دو نفر عادل) دارد.
در صورتی که بین زن و شوهری ملاعنه رخ دهد و شوهر نفی ولد کند.
1ـ رابطه محرمیت این کودک با ملاعن چگونه است؟ آیا در صورتی که کودک دختر باشد، در آینده می تواند با او ازدواج کند؟
2ـ رابطه محرمیت این کودک با بستگان نسبی و رضاعی و سببی مرد لاعن چگونه است؟ آیا می تواند این دختر با برادران مرد لاعن یا پدران او ازدواج کند؟
3ـ در صورتیکه مرد پس از ملاعنه و نفی ولد پشیمان گردد و رجوع کند، رابطه محرمیت این کودک با ملاعن و بستگان نسبی و رضاعی و سببی این مرد چگونه است؟
1) این کودک با ملاعن محرم است و نمی تواند با او ازدواج کند.
2) این کودک با بستگان مرد ملاعن محرم نیست و می تواند با آن ها ازدواج کند.
3) در صورتیکه واقعاً فرزند این مرد باشد یعنی مرد بین خود و خدای خود او را فرزند خود می داند، با بستگان آن مرد نیز محرم است.
همانگونه كه استحضار داريد در روزهای ماه محرم اغلب افراد نسبت به پخش نذری از قبيل شير، شربت و اطعام اقدام می نمايند. با عنايت به خشكسالی بوجود آمده، می خواستيم اين نذورات را در غالب جيره خشک غذايی و آب معدنی به آن منطقه ارسال نمائيم كه عده ای مردد هستند كه آيا از نظر شرعی صحيح می باشد يا خير، فلذا از آن مرجع عاليقدر تقاضا داشته تا حكم شرعی را بيان فرمايند.
چنانچه صیغه خاص نذر ـ که در رساله علمیه ذکر شده ـ خوانده باشد، واجب است در همان مصرف نذر که نامبرده شده، مصرف نمایند؛ لیکن اگر صیغه خاص نذر خوانده نشده باشد، جایز است در قالب جیره غذائی و آب معدنی و ... مصرف شود.
آیا انجام تغییرات ساختمانی در بنای مسجدی که واقف طبق وقف‌نامه و اسناد رسمی و محضری، تنها بنام مسجد وقف نموده ولاغیر؛ و اجاره دادن فضای آشپزخانه و زیرزمین و... آن مسجد، برای انجام امور اقتصادی و تجاری و درآمدزایی (کترینگ و تهیه و عرضه غذا و نوشیدنی)، جایز است؟
چنانچه واقف تصریح نموده باشد که نباید بناهای مذکور را برای انجام امور اقتصادی و تجاری و غیره اجاره داد؛ در این صورت جایز نیست وگرنه اشکالی ندارد.
1ـ استفاده از دستگاه موسیقی سنتی که در سالیان گذشته تا به امروز به صورت ساز و دهل مخصوص مراسم تعزیه خوانی بوده و احیای این شعیره را به دنبال دارد، چه حکمی دارد؟ 2 ـ استفاده از لباس طرح قدیم مخصوص شبیه خوان های مرد در نقش زن در تعزیه که به صورت چادر های عربی قدیمی (قجری) و روبند های مخصوص(برقه) به منطقه استان هرمزگان بوده، چه حکمی دارد؟ 3 ـ آیا اجرای مجلسی در وصف عروسی حضرت قاسم که به صورت حزین برگزار می گردد، محل اشکال است یا تایید؟
1) چنانچه آن موسیقی مناسب مجالس اهل فسق و فجور نباشد و موجب هتک حرمت شعائر حسینی نشود، اشکال ندارد؛ اما اگر مناسب مجالس فسق و فجور باشد و یا مناسب مجالس عزاداری نباشد، اشکال دارد.
2) اشکال ندارد.
3) اگر این عمل مستند به یکی از کتب مقتل باشد و با رعایت حرمت شعائر باشد، اشکال ندارد.
اگر قاتل در قتل عمد قبل از قصاص و استیذان از حاکم برای قصاص فوت کند و در میان ورثه مقتول صغار باشد با توجه به حرمت هدر دمای مسلمین و عمومات دال بر احترام به دم، آیا می توان از ماترک قاتل دیه مطالبه کرد؟
بله، دیه از ماترک میت برداشته می شود.
مواد مخدر شنیداری
سوال :

اخیراً در فضای مجازی اصواتی به عنوان مواد مخدر شنیداری انتشار یافته که شنیدن آنان اثراتی همانند و بلکه بیشتر از مواد مخدر و مشروبات الکلی دارند با این اوصاف ؟ 1- آیا شنیدن این اصوات دارای حرمت شرعی می باشد ؟ 2- در صورت بروز حالت نامتعارف ناهوشیاری و نابهنجاری( ناشی از گوش دادن )، آیا اعمال مجازات شرعی (حد یا تعزیر) صحیح می باشد ؟

جواب :

بنا بر نظر معظم له؛ بر فرض وجود خارجی چنین اصواتی که دارای اثرات مذکور باشد، شنیدن آن اصوات حرام است و دارای تعذیر می باشد.

خوانندگی زن
سوال :

خوانندگی زن مانند قرآن خواندن، مرثیه خواندن و آواز خواندن غیرمطرب و غیر لهو و بدون آلات موسیقی در مجامع مختلط زن و مرد، شرعاً چه حکمی دارد؟

جواب :

خوانندگی زن در مفروض سؤال، اشکال دارد.

دف زدن
سوال :

حکم دف زدن همراه با مولودی خوانی در مراسمات شادی اهلبیت (علیهم السلام) در صورتی که لهو و لعب و مجلس مختلط نباشد، چیست؟

جواب :

چنانچه به کیفیت مناسب مجالس فسق و فجور نباشد و هتک شعائر دینی نشود، جایز است.

پخش موسیقی در باشگاه
سوال :

 به طور کلی اکثر باشگاه های ورزشی حتی در شهرهای مذهبی موسیقی های تند پخش می کنند و نهی از منکر هم فایده ای ندارد؛ حال با توجه به نیاز بدن به ورزش و اهمیت آن، آیا در این شرایط رفتن به باشگاه جایز است؟


 

جواب :

رفتن به باشگاه مذکور جهت ورزش فی نفسه اشکالی نداشته و صرف به گوش رسیدن موسیقی نیز اشکالی ندارد، اما گوش فرادادن به موسیقی لهوی حرام است.


 

عزاداری
سوال :

استفاده از گروه موزیک به اصطلاح گروه مارش نوازی عزا، به صورت گروه های چند نفره و متشکل از اقسام آلات موسیقی برای قراردادن در جلوی دسته های عزاداری که امروزه هم رایج شده، چه حکمی دارد و آیا ورود آن ها به تکایا وحسینیه ها جایز می باشد؟

جواب :

اجرای برنامه های حلال، جایز است.

موسیقی
سوال :

جوان 25 ساله ای هستم و علاقه به سبک موسیقی غربی (راک و متال) دارم که به زبان غیر فارسی است. والدین بنده با اینکه متوجه منظور خواننده (گاهاً مواردی ارزشمند مانند پرهیز از دروغگویی) نمی شوند، مرا نصیحت می کنند که به این موسیقی ها گوش نکنم، آیا از نظر حضرتعالی گوش دادن به این نوع موسیقی (گاهاً خواننده زن) جائز است و آیا عدم توجه من به نظر والدینم با اصول اخلاق اسلامی منافات دارد؟

جواب :

در صورتی که موسیقی مناسب مجلس لهو و لعب باشد، جایز نیست و در این حکم فرقی بین فهمیدن و نفهمیدن مضامین نمی باشد.

موسیقی
سوال :

آواز خواندن از اشعار بزرگانی مانند حافظ، سعدی، مولوی، فیض کاشانی و . . . بدون استفاده از آلات و ادوات موسیقی مانند تار و تنبور، برای یاد خدا چه حکمی دارد؟ و با تنبور و دف و. . . چه حکمی دارد؟

جواب :

آنچه باعث حرمت است دو چیز است، 1. اشعار خوانده شده، دارای محتوای باطل باشد 2. آلات از آلات لهو و موسیقی باشد.

گوش کردن به آواز زنی که فوت کرده
سوال : گوش کردن آواز خواننده زنی که فوت کرده است بدون ساز و آهنگ برای مرد یا زن جایز هست یا خیر ؟
جواب : اگر آن آواز مناسب مجالس اهل فسق و فجور (گناه) باشد ، شنیدن آن حرام است و فرقی بین زنده یا مرده بودن خواننده و مرد یا زن بودن او نیست.
خرید و فروش آلات موسیقی
سوال : خرید و فروش آلات موسیقی چگونه است؟ آیا کسیکه به عنوان شاگرد در محل فروش آلات موسیقی کار میکند، درآمد او حلال است؟
جواب : اگر آلات در موسیقیِ حلال هم به کار گرفته می شود، خرید و فروش آن جایز است و درآمد حاصل از محل فروش آن نیز جایز و حلال می باشد.
زدن نی در مراسم اموات
سوال : در این زمان یک رسمی به وجود آمده است که در مراسم سوم، یا هفتم و یا چهلم وفات اموات علاوه بر مداحی و سخنرانی از نِی با آهنگ محزون و غمناک استفاده می کنند و مردم گریه هم می کنند و این کار گاهی در مسجد و گاهی در حسینیه و گاهی در قبرستان انجام می شود. آیا این کار در مکان های مذکور جایز است یا خیر؟
جواب : اشکال ندارد.
یادگیری موسیقی
سوال : آيا يادگيرى موسيقى جايز است؟
جواب : یادگيرى آن در جهت حلال اشكال ندارد.
غنای حرام
سوال : حد غناى حرام چيست؟
جواب : آن چه مناسب مجالس اهل فسق و فجور و لهو و لعب باشد غناى حرام است.
شعر در قالب رثای اهل بیت (علیهم السلام)
سوال : نظر جنابعالى در مورد شعرهايى كه با موسيقى و آهنگ براى امام حسین (علیه السلام) مى خوانند چيست؟ گاهى اين شعر خواندن ها شبيه به غنا مى شود، لطفاً نظر خود را بيان فرماييد؟
جواب : شعرهايى كه در مدح يا رثاى امام حسين و ديگر معصومين (علیهم السلام) خوانده مى شود معمولاً از عنوان موسيقى و غناى حرام خارج مى باشند.
اجرت برای تدریس موسیقی
سوال : آيا درآمدى كه از راه تدريس موسيقى كسب مى شود حلال است يا حرام؟
جواب : درآمد تعليم موسيقى مشروع، حلال است و اگر موسيقى حرام با نواختن موسيقى حرام آموزش داده شود درآمد آن نيز حرام است.
گوش کردن به سرودهای اسلامی
سوال : حكم گوش كردن به موسيقى سرودهاى اسلامى چيست؟ حكم گوش كردن موسيقى به طور مطلق چيست؟
جواب : موسيقى كه با سرودهاى اسلامى همراه است معمولاً از نوع حرام نيست، موسيقى حرام آن است كه مناسب مجالس اهل فسق و فجور باشد.
نوازندگی در آموزشگاه
سوال : من فارغ التحصيل آموزشگاه عالى موسيقى هستم. در آموزشگاه به عنوان معلم كار مى كنم و همچنين در استوديو، نوازنده كمان هستم. به حكم رشته تحصيليم، كار ديگرى بلد نيستم. با توجه به اين كه در كاباره ها يا مجالس زنانه نوازندگى نمى كنم آيا درآمد من حلال است؟
جواب : نواختن و تعليم موسيقى حلال و گرفتن اجرت براى آن جايز است.
غنا و موسیقی
سوال : مقصود از موسیقی و غنا چیست؟ آیا به طور مطلق نواختن تار و غیره حرام است و یا این که در مجلس لهو و لعب باشد حرام است؟
جواب : موسیقی حرام یا غنای حرام آن است که آن صدا یا آواز مناسب مجالس اهل فسق و فجور و لهو و لعب باشد.
شرکت در مجالس رقص
سوال : شرکت در مجالس عروسی و یا جشن هایی که در آن موسیقی و آواز و رقص اجرا می شود چه حکمی دارد؟
جواب : اصل شرکت در این مجالس اشکالی ندارد مگر آنکه امر حرامی بر این کار مترتب شود مثل اینکه موجب فساد او یا خانواده اش شود یا موجب تأیید و تشویق معصیت گردد.
موسیقی حزین
سوال : استماع موسیقی غمناک و حزن آور چه صورت دارد؟
جواب : موسيقی حرام آن است كه مناسب مجالس اهل فسق و فجور باشد پس اگر موسيقی غمناک از آن دسته نباشد اشكالي ندارد.
شنیدن موسیقی
سوال : حکم شنیدن موسیقی و انواع آن را بیان فرمایید. منظور از مجالس فسق و فجور چیست؟
جواب : شنيدن موسيقى و آوازى كه مناسب با مجالس اهل گناه باشد حرام است وتشخيص اين نوع مجالس موكول به عرف است و فرقى بين موسیقى حرام چه از نوع سنّتى و كلاسيك باشد و چه با وسايل جديد الكترونيكى باشد، نيست.