- طهارت 1165
- پاكى و ناپاكى آب 658
- احكام خلوت 1
- استنجاء 0
- احكام جنابت 3
- أهل كتاب 14
- نجاسات 118
- آنكه در نماز از نجاست آن عفو شده است 2
- احكام میّت 193
- غسل 60
- وضو 73
- تيمم 21
- نماز 555
- وقتهاى نمازهاى روزانه و نافله هاى آنها 24
- قبله 11
- لباس نمازگزار 34
- مكان نمازگزار 26
- احكام اذان اقامه 14
- نيّت 5
- قيام 5
- قرائت 45
- سجده 36
- سجده سهو 3
- تشهّد 5
- سلام 1
- آداب و تعقيب نماز 6
- قنوت 8
- منافيات نماز 14
- نماز آيات 6
- نماز قضا 36
- اجير شدن 20
- نماز جماعت 101
- شك در نماز و افعال آن 2
- شكّ در ركعتها 1
- قضاى اجزاء فراموش شده 0
- نماز مسافر 83
- چيزهايی که سفر را می شکند 3
- برخى از نمازهاى مستحبّى 17
- كم و زياد بودن در نماز 0
- نماز میت 1
- رکوع 5
- نماز جمعه 28
- تكبيرة الاحرام 1
- روزه 318
- زكات 18
- خمس 228
- مصرف خمس 21
- موارد وجوب خمس 117
- مسائل متفرقه خمس 29
- امر به معروف و نهى از منكر 33
- خرید وفروش 377
- كسب های حرام 123
- ريش تراشيدن 24
- آداب تجارت 7
- شرايط فروشنده و خريدار 4
- شرايط عوضين 5
- دادن جنس و گرفتن وجه 6
- نقد و نسيه 19
- معاملات صرافى ( بيع صرف ) 1
- فروش ميوه ها و سبزيجات 0
- ربا 39
- خروج از ملکیت مالک به سبب یکی از نواقل 4
- شروط تجارت 13
- معاملات سفهی 1
- خرید وفروش طلا 6
- بيع فضولی 3
- حق به هم زدن معامله (خيار) 37
- ضمان در خريد وفروش 11
- اجاره 66
- وصيّت 37
- احكام وصيت 16
- موصى 1
- وصيت شده 1
- مسائل متفرقة 327
- استمناء 6
- مكارم اخلاق 8
- مزارعه ومساقات 2
- شركت 22
- تقاصّ كردن 2
- عاريه و وديعه 0
- حواله 0
- حجر ( ممنوع تصرف در مال ) 4
- صدقات 15
- رقص در اماکن متبرکه 0
- سحر و جادو و نظائر آنها 3
- اشياء گمشده 2
- حكم مال مجهول مالك 6
- مسائل مخصوص به تفسير 2
- احكام غرب زمين 0
- كار كردن در ادارات رسمى 3
- كشتن حشره ها 1
- تربت حسينى 0
- ياد گرفتن احكام 1
- حقوق ديگران 22
- وسواس 2
- نسب ها 7
- مدح ديگران 0
- بر پائى عيد و جشن 0
- دعا 8
- تاريخ 0
- صحت بعض كتابها و احاديث 7
- بعض مستحبات 5
- نصايح 7
- حيوان گمشده 0
- کامپیوتر و اینترنت 11
- نقاشی و مجسمه سازی 2
- احکام مساجد 28
- ارتباط با نامحرم در فضای مجازی 1
- حقوق معنوی 19
- توبه 7
- یارانه ها 1
- ماهواره 3
- تقلب 6
- رعایت قوانین حكومت اسلامی 16
- دعا 1
- احكام كفار 13
- سرقت و دزدی 6
- سیگار کشیدن 5
- صله رحم 7
- جنون 1
- اسراف 1
- حقوق والدین 7
- قرض و دين 62
- ازدواج 656
- احكام ازدواج 54
- احكام زناشويى 35
- آداب وسنن ازدواج 2
- جلوگیری از بارداری 9
- اولياى عقد 54
- اسباب محرميت 22
- رضاع (شير دادن) 2
- ازدواج مؤقت 59
- مهر 73
- احكام فرزندان 35
- نفقه 25
- عيبها وشرطها كه موجب فسخ شود 37
- محارم 9
- حقوق زوجین 43
- شروط ازدواج 32
- نزدیکی از پشت 7
- نزدیکی در زمان قاعدگی 6
- نشوز 8
- محرمات 28
- روابط زن و مرد 102
- زینت 18
- مسائل جنسى 11
- حجاب 15
- احكام لمس و نگاه کردن 29
- مسائل متفرقه ازدواج 5
- طلاق 149
- نذر 24
- غصب 11
- احياء موات 0
- صيد و ذباحه 24
- خوردنيها وآشاميدنيها 67
- ارث 87
- قصاص و ديات 77
- ديه نفس 8
- دیه جنین 5
- موجبات ضمان 8
- تغليظ دیه 3
- قسامه 7
- مسائل اعتقادى 87
- حج 247
- اصول و قواعد فقهی 11
- مضاربه 22
- وقف 156
- هدیه 31
- حدود 58
- جهاد 1
- اداری 16
- ادارات 14
- عهد و قسم 11
- بیت المال 1
- بهتان 1
- صلح 11
- جعاله 3
- تهمت 0
- قضاء 49
- رشوه 6
- شهادات 13
- رهن 17
- اقرار 6
- تقليد 88
- علم رجال 4
- مسائل اجتماعى 13
- وکالت 29
- مسائل مستحدثه 176
- قرآن کریم 16
- ودیعه 3
- ضمان 18
استفتائات برگزیده
اخیراً در فضای مجازی اصواتی به عنوان مواد مخدر شنیداری انتشار یافته که شنیدن آنان اثراتی همانند و بلکه بیشتر از مواد مخدر و مشروبات الکلی دارند با این اوصاف ؟ 1- آیا شنیدن این اصوات دارای حرمت شرعی می باشد ؟ 2- در صورت بروز حالت نامتعارف ناهوشیاری و نابهنجاری( ناشی از گوش دادن )، آیا اعمال مجازات شرعی (حد یا تعزیر) صحیح می باشد ؟
بنا بر نظر معظم له؛ بر فرض وجود خارجی چنین اصواتی که دارای اثرات مذکور باشد، شنیدن آن اصوات حرام است و دارای تعذیر می باشد.
اگر کسی مرتد شود و سپس مسلمان شود، آیا قضای نمازهای آن مدت که مرتد بوده بر او واجب است ؟
طبق فتوای معظم له، قضای نمازهای آن مدت واجب است.
اینجانبان متصدی و کارگزار و زمامدار و مجلس دار عزاداری در تکیه ای در یکی از شهرستان ها هستیم. حسب الوظیفه تصمیم بر این داشتیم که چندین شب عزاداری اباعبدالله الحسین (علیه السلام) را در تکیه بر پا کنیم، عده ای با آوردن این بهانه که اگر مراسم برگزار شود، موجب تبعات و گناه می شود مثلاً افراد فاسد چشم چرانی می کنند یا محتمل است که اشخاصی از این مراسمات سوء استفاده و گناه کنند، پیشنهاد به تعطیلی عزاداری اباعبدالله (علیه السلام) داده اند. آیا اینکه ممکن است بر حسب برگزاری عزاداری در حسینیه احتمالاً عده ای فاسق در این مجلس هم حضور یابند و گناه خود را انجام دهند بر ما که متصدی و کارگردان عزاداری هستیم، حجیت دارد که عزاداری را منحل کنیم؟ حکم واجب بر ما چیست؟
این نوع احتمال دادن خود یک وسوسه شیطانی است. برپایی شعائر حسینی و مراسم عزاداری اهل بیت (علیهم السلام) از اهم امور دینی است و بهتر است که از ورود این افراد به دسته عزاداری و هیئت منع نکنید و راه نصیحت و اصلاح ایشان را با کلمات شایسته و رفتار محبت آمیز در پیش گیرید.
اگر زنی به صورت چند ماهه صیغه مردی شده و سپس نخواهد به رابطه ادامه دهد، آیا می تواند مهریه خود را ببخشد یا مهری که گرفته را پس دهد و خود را یک طرفه از زوجیت مرد برهاند یا اینکه اتمام رابطه زوجیت موقت، منحصر به اتمام مدت یا بذل مدت توسط مرد است و ربطی به بذل مهریه یا استرداد آن ندارد؟
عقد موقت تنها به وسیله تمام شدن مدت و یا بذل مدت توسط زوج فسخ می شود، مگر آنکه در ضمن عقد، وکالت در بذل مدت از مرد گرفته شده باشد.
حکم شرعی کسی که نسبت محرمیت (ادعای زوجیت) و ادعای ارث را به صورت غیر واقعی به شخص دیگری بدهد، چیست؟
اثبات موضوع شرعی مانند زوجیت، نیازمند به بینه شرعی (شهادت دو نفر عادل) دارد.
در صورتی که بین زن و شوهری ملاعنه رخ دهد و شوهر نفی ولد کند.
1ـ رابطه محرمیت این کودک با ملاعن چگونه است؟ آیا در صورتی که کودک دختر باشد، در آینده می تواند با او ازدواج کند؟
2ـ رابطه محرمیت این کودک با بستگان نسبی و رضاعی و سببی مرد لاعن چگونه است؟ آیا می تواند این دختر با برادران مرد لاعن یا پدران او ازدواج کند؟
3ـ در صورتیکه مرد پس از ملاعنه و نفی ولد پشیمان گردد و رجوع کند، رابطه محرمیت این کودک با ملاعن و بستگان نسبی و رضاعی و سببی این مرد چگونه است؟
1ـ رابطه محرمیت این کودک با ملاعن چگونه است؟ آیا در صورتی که کودک دختر باشد، در آینده می تواند با او ازدواج کند؟
2ـ رابطه محرمیت این کودک با بستگان نسبی و رضاعی و سببی مرد لاعن چگونه است؟ آیا می تواند این دختر با برادران مرد لاعن یا پدران او ازدواج کند؟
3ـ در صورتیکه مرد پس از ملاعنه و نفی ولد پشیمان گردد و رجوع کند، رابطه محرمیت این کودک با ملاعن و بستگان نسبی و رضاعی و سببی این مرد چگونه است؟
1) این کودک با ملاعن محرم است و نمی تواند با او ازدواج کند.
2) این کودک با بستگان مرد ملاعن محرم نیست و می تواند با آن ها ازدواج کند.
3) در صورتیکه واقعاً فرزند این مرد باشد یعنی مرد بین خود و خدای خود او را فرزند خود می داند، با بستگان آن مرد نیز محرم است.
2) این کودک با بستگان مرد ملاعن محرم نیست و می تواند با آن ها ازدواج کند.
3) در صورتیکه واقعاً فرزند این مرد باشد یعنی مرد بین خود و خدای خود او را فرزند خود می داند، با بستگان آن مرد نیز محرم است.
همانگونه كه استحضار داريد در روزهای ماه محرم اغلب افراد نسبت به پخش نذری از قبيل شير، شربت و اطعام اقدام می نمايند. با عنايت به خشكسالی بوجود آمده، می خواستيم اين نذورات را در غالب جيره خشک غذايی و آب معدنی به آن منطقه ارسال نمائيم كه عده ای مردد هستند كه آيا از نظر شرعی صحيح می باشد يا خير، فلذا از آن مرجع عاليقدر تقاضا داشته تا حكم شرعی را بيان فرمايند.
چنانچه صیغه خاص نذر ـ که در رساله علمیه ذکر شده ـ خوانده باشد، واجب است در همان مصرف نذر که نامبرده شده، مصرف نمایند؛ لیکن اگر صیغه خاص نذر خوانده نشده باشد، جایز است در قالب جیره غذائی و آب معدنی و ... مصرف شود.
آیا انجام تغییرات ساختمانی در بنای مسجدی که واقف طبق وقفنامه و اسناد رسمی و محضری، تنها بنام مسجد وقف نموده ولاغیر؛ و اجاره دادن فضای آشپزخانه و زیرزمین و... آن مسجد، برای انجام امور اقتصادی و تجاری و درآمدزایی (کترینگ و تهیه و عرضه غذا و نوشیدنی)، جایز است؟
چنانچه واقف تصریح نموده باشد که نباید بناهای مذکور را برای انجام امور اقتصادی و تجاری و غیره اجاره داد؛ در این صورت جایز نیست وگرنه اشکالی ندارد.
1ـ استفاده از دستگاه موسیقی سنتی که در سالیان گذشته تا به امروز به صورت ساز و دهل مخصوص مراسم تعزیه خوانی بوده و احیای این شعیره را به دنبال دارد، چه حکمی دارد؟ 2 ـ استفاده از لباس طرح قدیم مخصوص شبیه خوان های مرد در نقش زن در تعزیه که به صورت چادر های عربی قدیمی (قجری) و روبند های مخصوص(برقه) به منطقه استان هرمزگان بوده، چه حکمی دارد؟ 3 ـ آیا اجرای مجلسی در وصف عروسی حضرت قاسم که به صورت حزین برگزار می گردد، محل اشکال است یا تایید؟
1) چنانچه آن موسیقی مناسب مجالس اهل فسق و فجور نباشد و موجب هتک حرمت شعائر حسینی نشود، اشکال ندارد؛ اما اگر مناسب مجالس فسق و فجور باشد و یا مناسب مجالس عزاداری نباشد، اشکال دارد.
2) اشکال ندارد.
3) اگر این عمل مستند به یکی از کتب مقتل باشد و با رعایت حرمت شعائر باشد، اشکال ندارد.
2) اشکال ندارد.
3) اگر این عمل مستند به یکی از کتب مقتل باشد و با رعایت حرمت شعائر باشد، اشکال ندارد.
اگر قاتل در قتل عمد قبل از قصاص و استیذان از حاکم برای قصاص فوت کند و در میان ورثه مقتول صغار باشد با توجه به حرمت هدر دمای مسلمین و عمومات دال بر احترام به دم، آیا می توان از ماترک قاتل دیه مطالبه کرد؟
بله، دیه از ماترک میت برداشته می شود.
صله رحم و اعطای نفقه به والدین
سوال : اینجانب دارای شش فرزند پسر و دو دختر می باشم و شوهرم نیز وفات کرده اند. فرزندانم به دیدن و عیادت من نمی آیند. مستدعی است بفرمایید که آیا آنها نسبت به مادر خود وظیفه ای دارند؟ آیا صله رحم بر ایشان واجب است و آیا مادر واجب النفقه آنها محسوب می گردد یا خیر؟ با توجه به اینکه من از بیماری و هزینه های آن بشدت رنج می برم.
جواب : صله رحم واجب است و اگر مادر در امور معیشت نیازمند باشد، دادن نفقه نیز به ایشان واجب است.
ولایت بر فرزند و صله رحم
سوال : همسرم همزمان با بارداری دچار بیماری سخت سرطان گردید که علی ر غم بی توجهی و عدم حمايت خانواده اش (پدر و مادر همسرم) در غربت شروع به جراحی و درمان وی نمودم که پس ازتولد فرزندم علاوه بر درمان فشرده و سخت همسرم به تنهایی و با کمک پدر و مادرم به نگهداری و مراقبت از نوزاد دخترم پرداختم. دو سال بعد علی رغم تلاش اینجانب به لحاظ معنوی و مالی از جمله فروش منزل مسکونیم و وام های متعدد جهت تأمین هزینه درمانی و پیگیری پزشکان متخصص، همسرم فوت نمود و اینجانب در طول این مدت متحمل رنج و فشار زیادی بابت نگهداری از فرزند نوزادم و رسیدگی به بیماری همسرم شدم. در حال حاضر اینجانب ازدواج مجددی نموده ام و فرزندم بطور کامل با همسر جدیدم (که ایشان فردی تحصیل کرده و متعهد و مذهبی می باشد) رابطه عاطفی برقرار نموده است و او را مادرش مي داند و اینجانب نیز به یک ثبات نسبی رسیده ام. حال بعد از گذشت 3 سال خانواده همسر متوفایم (پدر و مادرش)، پس از اطلاع از ازدواج مجدد بنده بسيار مصرند كه با فرزندم ملاقات كنند، اما من مخالفم. سؤال: آيا شرع مقدس اين حق و اختيار را به من مي دهد، با توجه به اينكه ولايت و سرپرستي دخترم برعهده بنده است (تا زمانی كه دخترم به سنی برسد كه درک اين مسئله برايش مشكل روحی به وجود نياورد) مانع ملاقات دختر 3 ساله ام با خانواده مادر متوفایش شوم؟
جواب : در صورتی که مصلحت فرزندتان در این است که ملاقات صورت نگیرد، شما حق دارید که مانع ملاقات شوید، لیکن در صورت امکان مدیریت ملاقات، مانع صله رحم و ارتباط بستگان فرزند با وی نشوید.
صله رحم
سوال : من برادر بزرگ خانواده و نان آور ايشان هستم، لكن تاكنون از پدرم نيكى نديده ام و نسبت به من بسيار تند است و از ديگر سو مادر مهربانى دارم. آيا اگر ايشان را ترک كنم و اگر پدر را تحمل نكنم، گناهكار هستم و و رودررويى با او معصيت است؟ ذكر اين نكته لازم است كه برادران من بزرگ هستند، لكن شغلى ندارند و اگر ايشان را ترک كنم، مادر و برادران من اندوهگين خواهند شد. اكنون متحيرم! چرا كه اگر بمانم، در برابر پدر سركشى خواهم كرد، چرا كه گاهى پاسخ او را مى دهم، لطفاً من را راهنمايى كنيد.
جواب : كار شما بزرگ و اجر شما نزد خداوند سبحان بسيار است و البته اكنون بر شما واجب است كه در حد توان احترام والدين خود را نگه داريد به اين صورت كه با نيكى با ايشان معاشرت كنيد و آزار آنها را تحمل كنيد كه اجرى مستقل و ثوابى ديگر نزد خداوند تعالى خواهيد داشت، چرا كه در كتاب عزيز خود به اين كار امر فرموده است. همچنين مناسب است كه روش حسنه خود را در كمک به برادران و والدين خود ادامه دهيد و من نيز از خداوند سبحان درخواست مى كنم كه شما را در اين امر كمک فرمايد و دعا مى كنم كه پدر شما را هدايت نمايد و قلب او را نسبت به شما مهربان كند و اين برخورد بد او را سبب قطع رابطه حسنه خود با آ نها و قطع صله رحم قرار ندهيد.
قطع رحم
سوال : برادرى دارم كه مادر به دليل گستاخى، او را عاق كرده است و از او راضى نيست، آيا جايز است رابطه ام را با او قطع كنم؟ آيا در اين صورت قطع رحم كرده ام؟
جواب : قطع رحم جايز نيست مگر از باب نهى از منكر، يعنى موجب بازگشت و تنبیه شخص شود.
اجبار پدر براى درمان
سوال : پدر اینجانب در گذشته مبتلا به بیماری روحی روانی بود وقرص مصرف می کرده است. ولی در اواخر دیگر دارو مصرف نمی کند و همین امر باعث تشدید بیماری اش شده است تا جایی که کارهای خلاف عقل و شرع انجام می دهد و همینطور دگر اعضای خانواده را شکنجه روحی روانی می کند. می خواستم بدانم طبق نظر آن مرجع عالی قدر، وظیفه من و خانواده ام در قبال درمان پدرم چیست؟ اشکالی ندارد با توسل به قانون وی را مجبور کنیم تا به پزشک مراجعه کرده تا درمان را دوباره شروع کند؟ باتشکر
جواب : چنانچه درمان ايشان متوقف بر اجبار كردن ايشان و حتى توسل به قانون باشد جايز است.
احکام
سوال : خانم بنده به علت مشکلاتی که با خانواده بنده با ایشان بوجود آمده ؛ با خانواده بنده قطع ارتباط نموده است و در مورد رفت و آمد بنده هم رضایت ندارد و اگر بداند من به پدر و مادرم سر زده ام شدیدا ناراحت می شود به حدی که کدورت جدی بینمان در منزل بوجود می آید و بعضی اوقات تا چند روز قهر می کنیم. اکنون می خواستم بدانم تکلیف بنده در قبال رفت و آمد با پدر، مادر و خواهرم چیست و چه باید بکنم؟
جواب : یکی از دستورات دین مبین اسلام صله رحم است و قطع صله رحم حرام و از گناهان است و رضایت زوجه در انجام دادن یکی از واجبات اسلام شرط نیست، و زوجه بر شوهر ولایت ندارد، بنابر این صله رحم نباید از طرف شما قطع شود اما بهتر است به نحوی باشد که موجب کدورت و ناراحتی بین شما و همسرتان نشود.