1. صفحه نخست
  2. استفتائات
  3. صيد و ذباحه
استفتائات برگزیده
اخیراً در فضای مجازی اصواتی به عنوان مواد مخدر شنیداری انتشار یافته که شنیدن آنان اثراتی همانند و بلکه بیشتر از مواد مخدر و مشروبات الکلی دارند با این اوصاف ؟ 1- آیا شنیدن این اصوات دارای حرمت شرعی می باشد ؟ 2- در صورت بروز حالت نامتعارف ناهوشیاری و نابهنجاری( ناشی از گوش دادن )، آیا اعمال مجازات شرعی (حد یا تعزیر) صحیح می باشد ؟
بنا بر نظر معظم له؛ بر فرض وجود خارجی چنین اصواتی که دارای اثرات مذکور باشد، شنیدن آن اصوات حرام است و دارای تعذیر می باشد.
اگر کسی مرتد شود و سپس مسلمان شود، آیا قضای نمازهای آن مدت که مرتد بوده بر او واجب است ؟
طبق فتوای معظم له، قضای نمازهای آن مدت واجب است.
اینجانبان متصدی و کارگزار و زمامدار و مجلس دار عزاداری در تکیه ای در یکی از شهرستان ها هستیم. حسب الوظیفه تصمیم بر این داشتیم که چندین شب عزاداری اباعبدالله الحسین (علیه السلام) را در تکیه بر پا کنیم، عده ای با آوردن این بهانه که اگر مراسم برگزار شود، موجب تبعات و گناه می شود مثلاً افراد فاسد چشم چرانی می کنند یا محتمل است که اشخاصی از این مراسمات سوء استفاده و گناه کنند، پیشنهاد به تعطیلی عزاداری اباعبدالله (علیه السلام) داده اند. آیا اینکه ممکن است بر حسب برگزاری عزاداری در حسینیه احتمالاً عده ای فاسق در این مجلس هم حضور یابند و گناه خود را انجام دهند بر ما که متصدی و کارگردان عزاداری هستیم، حجیت دارد که عزاداری را منحل کنیم؟ حکم واجب بر ما چیست؟
این نوع احتمال دادن خود یک وسوسه شیطانی است. برپایی شعائر حسینی و مراسم عزاداری اهل بیت (علیهم السلام) از اهم امور دینی است و بهتر است که از ورود این افراد به دسته عزاداری و هیئت منع نکنید و راه نصیحت و اصلاح ایشان را با کلمات شایسته و رفتار محبت آمیز در پیش گیرید.
اگر زنی به صورت چند ماهه صیغه مردی شده و سپس نخواهد به رابطه ادامه دهد، آیا می تواند مهریه خود را ببخشد یا مهری که گرفته را پس دهد و خود را یک طرفه از زوجیت مرد برهاند یا اینکه اتمام رابطه زوجیت موقت، منحصر به اتمام مدت یا بذل مدت توسط مرد است و ربطی به بذل مهریه یا استرداد آن ندارد؟
عقد موقت تنها به وسیله تمام شدن مدت و یا بذل مدت توسط زوج فسخ می شود، مگر آنکه در ضمن عقد، وکالت در بذل مدت از مرد گرفته شده باشد.
حکم شرعی کسی که نسبت محرمیت (ادعای زوجیت) و ادعای ارث را به صورت غیر واقعی به شخص دیگری بدهد، چیست؟
اثبات موضوع شرعی مانند زوجیت، نیازمند به بینه شرعی (شهادت دو نفر عادل) دارد.
در صورتی که بین زن و شوهری ملاعنه رخ دهد و شوهر نفی ولد کند.
1ـ رابطه محرمیت این کودک با ملاعن چگونه است؟ آیا در صورتی که کودک دختر باشد، در آینده می تواند با او ازدواج کند؟
2ـ رابطه محرمیت این کودک با بستگان نسبی و رضاعی و سببی مرد لاعن چگونه است؟ آیا می تواند این دختر با برادران مرد لاعن یا پدران او ازدواج کند؟
3ـ در صورتیکه مرد پس از ملاعنه و نفی ولد پشیمان گردد و رجوع کند، رابطه محرمیت این کودک با ملاعن و بستگان نسبی و رضاعی و سببی این مرد چگونه است؟
1) این کودک با ملاعن محرم است و نمی تواند با او ازدواج کند.
2) این کودک با بستگان مرد ملاعن محرم نیست و می تواند با آن ها ازدواج کند.
3) در صورتیکه واقعاً فرزند این مرد باشد یعنی مرد بین خود و خدای خود او را فرزند خود می داند، با بستگان آن مرد نیز محرم است.
همانگونه كه استحضار داريد در روزهای ماه محرم اغلب افراد نسبت به پخش نذری از قبيل شير، شربت و اطعام اقدام می نمايند. با عنايت به خشكسالی بوجود آمده، می خواستيم اين نذورات را در غالب جيره خشک غذايی و آب معدنی به آن منطقه ارسال نمائيم كه عده ای مردد هستند كه آيا از نظر شرعی صحيح می باشد يا خير، فلذا از آن مرجع عاليقدر تقاضا داشته تا حكم شرعی را بيان فرمايند.
چنانچه صیغه خاص نذر ـ که در رساله علمیه ذکر شده ـ خوانده باشد، واجب است در همان مصرف نذر که نامبرده شده، مصرف نمایند؛ لیکن اگر صیغه خاص نذر خوانده نشده باشد، جایز است در قالب جیره غذائی و آب معدنی و ... مصرف شود.
آیا انجام تغییرات ساختمانی در بنای مسجدی که واقف طبق وقف‌نامه و اسناد رسمی و محضری، تنها بنام مسجد وقف نموده ولاغیر؛ و اجاره دادن فضای آشپزخانه و زیرزمین و... آن مسجد، برای انجام امور اقتصادی و تجاری و درآمدزایی (کترینگ و تهیه و عرضه غذا و نوشیدنی)، جایز است؟
چنانچه واقف تصریح نموده باشد که نباید بناهای مذکور را برای انجام امور اقتصادی و تجاری و غیره اجاره داد؛ در این صورت جایز نیست وگرنه اشکالی ندارد.
1ـ استفاده از دستگاه موسیقی سنتی که در سالیان گذشته تا به امروز به صورت ساز و دهل مخصوص مراسم تعزیه خوانی بوده و احیای این شعیره را به دنبال دارد، چه حکمی دارد؟ 2 ـ استفاده از لباس طرح قدیم مخصوص شبیه خوان های مرد در نقش زن در تعزیه که به صورت چادر های عربی قدیمی (قجری) و روبند های مخصوص(برقه) به منطقه استان هرمزگان بوده، چه حکمی دارد؟ 3 ـ آیا اجرای مجلسی در وصف عروسی حضرت قاسم که به صورت حزین برگزار می گردد، محل اشکال است یا تایید؟
1) چنانچه آن موسیقی مناسب مجالس اهل فسق و فجور نباشد و موجب هتک حرمت شعائر حسینی نشود، اشکال ندارد؛ اما اگر مناسب مجالس فسق و فجور باشد و یا مناسب مجالس عزاداری نباشد، اشکال دارد.
2) اشکال ندارد.
3) اگر این عمل مستند به یکی از کتب مقتل باشد و با رعایت حرمت شعائر باشد، اشکال ندارد.
اگر قاتل در قتل عمد قبل از قصاص و استیذان از حاکم برای قصاص فوت کند و در میان ورثه مقتول صغار باشد با توجه به حرمت هدر دمای مسلمین و عمومات دال بر احترام به دم، آیا می توان از ماترک قاتل دیه مطالبه کرد؟
بله، دیه از ماترک میت برداشته می شود.
آبزیان غیر فلسدار
سوال :

با توجه به آنکه خداوند بارها خوردنیهای حرام را در قرآن ذکر کرده (الانعام/۱۴۵): {قُل لاَّ أَجِدُ فِي مَا أُوْحِيَ إِلَيَّ مُحَرَّمًا عَلَى طَاعِمٍ يَطْعَمُهُ إِلاَّ أَن يَكُونَ مَيْتَةً أَوْ دَمًا مَّسْفُوحًا أَوْ لَحْمَ خِنزِيرٍ فَإِنَّهُ رِجْسٌ أَوْ فِسْقًا أُهِلَّ لِغَيْرِ اللّهِ بِهِ فَمَنِ اضْطُرَّ غَيْرَ بَاغٍ وَلاَ عَادٍ فَإِنَّ رَبَّكَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ}؛ دلیل حرمت خوردن آبزیان غیر فلسدار چیست؟ بنده مطلع هستم که در شماری از روایات به حرمت (و یا کراهت) خوردن آبزیان غیر فلسدار اشاره شده، اما آیا این روایات در مقابل آیات قرآن قرار نمی گیرد؟ آیا تحریم کردن آبزیان غیر فلسدار مصداق آیه ۸۷ سوره مائده نیست؟ يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تُحَرِّمُوا طَيِّباتِ ما أَحَلَّ اللَّهُ لَكُمْ وَ لا تَعْتَدُوا إِنَّ اللَّهَ لا يُحِبُّ الْمُعْتَدِينَ. آیا تحریم آبزیان غیر فلسدار اضافه کردن حرامی به محرمات الهی نیست؟ و یا با محرمات ذکر شده در قرآن قابل جمع است؟

جواب :

تخصيص عموم و يا تقييد اطلاق آیات شریفه قرآن توسط روایات معتبر، امری است مسلم در بین همه فرق اسلامی، بنابراین حتی اهل سنت هم موافق این امر هستند، تنها فرقی که وجود دارد این است که روایات معتبر نزد آنان عبارت است از احادیث نبوی؛ اما نزد ما عبارت است از احادیث نبوی و احادیث ائمه معصومین (علیهم السلام).

ذبح شرعی
سوال :

ما در خارج از کشور زندگی می کنیم و در شهر ما فقط یک قصابی حلال (اهل سنت) وجود دارد که بسیار کثیف بوده و قیمت گوشت هم در آنجا دو برابر فروشگاه های معمول است. با توجه به اینکه در قرآن آمده است فقط از گوشتی که نام خدا بر آن برده شده بخورید و همچنین این نکته که طعام اهل کتاب بر مسلمانان حلال است و همچنین با توجه به این مسئله که کشتارها امروزه با دستگاه انجام می شود، آیا امکان تهیه گوشت از فروشگاه های معمولی برای ما وجود دارد؟ نسبت به گوشت مرغ چطور؟

جواب :

اگر برای شما تذکیه بودن گوشت ثابت شود، استفاده از گوشت از فروشگاه غیر مسلمانان اشکال ندارد؛ اما غالباً چنین امری با توجه به اینکه سوق غیر مسلمین است، میسر نیست.

صید ماهی
سوال : ماهی را در وقت زنده بودن از دریاچه صید کردیم و آن را داخل یک تشت پر از آب انداختیم ، لیکن بعد از چند ساعت تلف شد. آیا خوردن این ماهی حلال است؟
جواب : چنانچه ماهی داخل تشت پر از آب مرده است ، خوردن ماهی جایز نیست.
احكام صيد و ذباحه
سوال : آیا استفاده از گوشت هایی که بدون اجازه قانونی شکار می شوند حرمت وضعی دارد؟
جواب : خیر حرمت وضعی ندارد.
احكام صيد و ذباحه
سوال : 1. در مورد کوسه ماهی از نظر علمی مسلم شده است فلس دارد، ولی فلس آن از نوعی است که با چشم عادی دیده نمی شود، لذا عرف آن را فاقد فلس می داند. فتوای معمول فقها هم این است که هر ماهی که به نظر عرف فلس دار باشد حلال است، بنابر این کوسه ماهی فلس دار محسوب نمی شود و حلال نیست. از طرف دیگر بعضی بزرگان می گویند: اگر اهل خبره اخبار کنند کوسه دارای فلس است به طوری که اطمینان حاصل شود، محکوم به حلیت است. با تحقیقی که به عمل آمد روشن شد مراد ایشان اخبار به وجود فلسی است که شرعاً معتبر است، بنابر این اختلافی به نظر نمی رسد. مستدعی است در خصوص مطالب فوق اعلام نظر فرمایید.
2. آیا لابستر را که در زبان فارسی به آن شاه میگو می گویند، از مصادیق میگو و حلال می دانید؟ لازم به ذکر است در خارج از کشور به عنوان یک غذای حلال برای شیعیان تبلیغ می شود.
3. اگر پودر زعفران متنجس گردد، آیا با اتصال به آب کر پاک می گردد؟ چنانچه شرایط دیگری نیز برای تطهیر آن نیاز است، بیان فرمایید.
جواب : 1) اگر در نزد عرف آن را بدون فلس بدانند، یا شک در وجود یا عدم فلس داشته باشیم، خوردن آن حرام است، مگر آنکه اهل خبره اخبار به داشتن فلس کنند، که خوردن آن جایز می شود.
2) اگر نزد عرف و یا اهل خبره آن را از مصادیق میگو بدانند، خوردن آن حلال است.
3) در صورتی که آب کرّ به آن نفوذ کند و مضاف نشود پاک می شود.
ذبح حیوان
سوال : جمعی از شیعیان ساکن کشور سوئیس هستیم، طریقه ذبح حیوان در این کشور اینگونه است که ابتدا بوسیله تفنگی خاص حیوان را بی حس و گیج میکنند سپس حیوان را سر می برند، البته بی حسی حیوان آنچنان نیست که منجر به مرگ او شود، بلکه چنانچه از ذبح حیوان صرف نظر شود مجددا به حیات خود ادامه خواهد داد ( بمانند یک ضربه مغزی می ماند که منجر به فوت نمی شود)، حکم شرعی ذبح حیوان و خوردن گوشت آن در این حالت چیست؟
جواب : در مفروض سؤال که حیوان در حال ذبح ، حیات دارد ذبح آن با رعایت شرائط مربوطه ، صحیح بوده و گوشت آن حلال است .
چگونگى سربريدن ( كيفيت ذبح )
سوال : باید در هنگام ذبح ، شکار و نحر عبارت «بسم الله» یا «به نام خدا» گفته شود ، حال سؤال این است : آیا گفتن «الله» یا «خدا» هم کافی می باشد؟
جواب : بله کفایت می کند.
ذبح گوسفند دریده شده توسط گرگ
سوال : اگر گرگ چهار رگ از رگ های گوسفند را پاره کند و گوسفند هنوز زنده است چه باید کرد؟
جواب : اگر به طوری گلوی گوسفند را بکند که از چهار رگی که به گردن است و باید بریده شود چیزی نماند، آن گوسفند حرام می شود و اگر باقی مانده باشد در صورت زنده بودن گوسفند می تواند آن را ذبح شرعی کند.
بریدن رگهای گردن حین ذبح
سوال : در كشتارگاه هاى مرغ به دليل سرعت خط كشتار و كوچک بودن گردن مرغ، گاهی قسمتى از مرى (به اندازه يك نخ) قطع نمى شود با توجه به اين كه سه طرف لوله مرى (مجراى ورود غذا) قطع مى شود. لاشه هاى اين گونه مرغها چه حكمى دارد؟ آيا با قطع نشدن اين مقدار اندک قطع اوداج اربعه صدق مى كند يا خير؟
جواب : بعید نیست که قطع حلقوم و فری اوداج یعنی بریدن رگهای دیگر گردن به نحوی که خون لازم از آن خارج شود کافی باشد.
ذابح اهل سنت
سوال : آيا مرغى كه ذبح آن به واسطه دستگاه بوده و بسم الله آن نيز به وسيله ضبط صوت مدام در حال ادا شدن است، مذكى محسوب مى شود؟ با توجه به اينکه مسؤولين ذبح اهل سنت هستند و نيمى از مر غها به سمت قبله و نيم ديگر به سمت ديگر است، چرا كه دستگاه به اين صورت تعبيه شده است؟ خوردن ذبيح اهل سنت با توجه به اين كه شرط قبله مراعات نمى شود، چه صورتى دارد؟
جواب : بسم الله كه به واسطه ضبط صوت ادا شود، كفايت نمى كند، اما ذبح با دستگاه اشكالى ندارد و همين كه جلوى حيوان به طرف قبله باشد كافى است. اما ذبايح اهل سنت اگر طبق مذهب خود ايشان ذبح شده، حلال و تذكيه شده محسوب مى شود.
تذکیه ماهی
سوال : اگر ماهى در تور و قبل از آن كه تور را از آب بالا بكشند بميرد، آيا تذكيه شده محسوب مى شود؟ همچنين اگر ماهى را با قلاب بگيرند و قبل از خارج كردن از آب بميرد، تذكيه شده است؟
جواب : تذكيه شده محسوب است.
تذکیه ماهی
سوال : آيا استيلا و تسلط بر ماهى هنگام زنده بودن آن در خارج از آب شرط است و آيا نگاه به آن در حال حيات ماهى كفايت مى كند؟
جواب : بله كفايت مى كند، بنابر اين اگر ماهى هنگام استيلا يا نگاه شخص به او در حال جان دادن، به قصد گرفتن بوده، حكم به تذكيه و حليت آن مى شود.
تذکیه ماهی
سوال : حكم ماهى هايى كه داخل تور بزرگ ماهيگيرى مى ميرند چيست، آيا اين تورها احكام خاصى دارد؟
جواب : حلال است.
تذکیه ماهی
سوال : تذكيه ماهى چگونه است، آيا به خارج كردن آن از آب به صورت زنده است يا خارج شدن آن از آب به صورت زنده يا گرفتن از آب به صورت زنده؟
جواب : تذكيه ماهى دستيابى به آن است به صورت زنده در خارج از آب يا به اين كه آن را داخل آب زنده بگيرند و خارج كنند چه با دست، تور، قلاب ماهى گيرى و يا در شبكه ماهی گيری و امثال آن بميرد يا اين كه آن را خارج از آب با دست يا آلتى ديگر بگيرند يا تحت نظارت و تسلط او باشد و بعد از آن بميرد.
فراموش کردن شرط ذبح
سوال : شخصى حيوانى را ذبح كرده و فراموش كرده نام خدا را ببرد، شخص ديگرى فراموش كرده حيوان را به سمت قبله كند و هر دو حالت عمدى نبوده است، آيا خوردن و فروختن اين دو حيوان جايز است؟
جواب : هر دو تذكيه شده محسوب مى شوند و خوردن و فروختن آنها جايز است.
صید ماهی
سوال : در صید و فرآوری و نهایتاً استحصال فیله از ماهی تیلاپیا وارداتی از کشور چین مراحل ذیل انجام می گیرد، مستدعی است حکم فقهی خوردن آن را بیان فرمایید:
1. صید ماهی زنده از استخر پرورشی توسط تور محاصره ای.
2. انتقال ماهی زنده داخل آب و اکسیژن توسط کامیون.
3. صید مجدد ماهی زنده توسط ظروف پلاستیکی مشبک.
4. شستشوی اولیه ی ماهی ها در حوضچه ای به ابعاد 10متر مربع.
5. خروج مجدد از حوضچه ها جهت خونگیری توسط نقاله.
6. فرو بردن چاقوی مخصوص زیر آبشش ها جهت خونگیری.
7. شستشوی ثانویه و حرکت دادن ماهی ها جهت انتقال به سالن فرآوری و جداسازی فیله ها توسط فشار آب در کانال فلزی.
8. جان دادن بعضی ماهی ها در داخل کانال فلزی حاوی آب.
جواب : در فرض مسئله خوردن ماهی حلال است زیرا زنده از آب گرفته شده است و صید محسوب می شود.
ذبح شترمرغ
سوال : با توجه به شبهات موجود بین مؤمنین پیرامون احکام ذبح شرعی مستدعیست حکم سؤال زیر را بیان فرمایید: ذبح شترمرغ بصورت ایستاده و یا زانو زده (همانند زانو زدن شتر) بطرف قبله صحیح است یا خیر؟
جواب : با رعایت رو به قبله بودن مقادیم بدن شتر مرغ و سائر شرایط، ذبح صحیح است اعم از این که ایستاده باشد یا به پهلو بر زمین باشد.
ذبح گاو به صورت آویزان از یک پا
سوال : آیا ذبح گاو درصورتی که از یک پا آویزان و معلق بین زمین و آسمان باشد از نظر شرعی صحیح است؟ درحالی که خوابانیدن آن روی زمین و سپس سر بریدن ش از نظر فنی نیز امکان پذیر است.
جواب : بله صحیح است در صورتی که همه شرایط شرعى ذبح در آن رعایت شود. گرچه بهتر است ذبح به نحوی باشد که حیوان کمتر اذیت ببیند.
ذبح
سوال : در کشتارگاه اصفهان بر خلاف کشتارگاه مشهد گاو پس از شوک برقی از یک پا آویزان و به طرز فجیعی ذبح می شود، این در حالی است که با اندک تغییری در دستگاه امکان خوابانیدن حیوان و انجام مستحبات و تأمین شرایط بهداشتی مشابه کشتارگاه مشهد وجود دارد. آیا این تغییر روش کشتار که از نظر فنی هم امکان پذیر است، در حکومت اسلامی واجب است؟
جواب : لازم است کلیه موازین شرعی هنگام ذبح حیوان رعایت شود ازجمله:
1. ذابح مسلمان باشد.
2. سر حیوان را با چیزی ببرند که از فلز تیزی باشد.
3. در موقع سر بریدن، صورت و دست و پا و شکم حیوان رو به قبله باشد.
4. در موقع ذبح ذابح نام خدا را ببرد.
و بهتر است که کشتار به نحوی باشد که حیوان کمتر اذیت ببیند.
ذبح
سوال : 1. ذبیحه ای که کاملاً طبق موازین شرعی ذبح شده لکن پس از ذبح، آن را در آب خیلی داغ فرو می برند به طوری که رگهایش بسته یا نیم بند شده و در نتیجه خون متعارف بیرون نیامده است حکم گوشت و رگهای خون دار داخل آن چیست؟
2. در بعضی فروشگاه های بزرگ کشورهای غیر اسلامی قسمتی مخصوص گوشت حلال است و گوشت های
بسته بندی با تأیید مرکز اسلامی وجود دارد آیا می توان از این گوشت ها استفاده کرد؟
3. استفاده از چرم و پوست حیوانات حرام گوشت که به طریقه اسلامی ذبح شده اند چه حکمی دارد؟
جواب : 1) چنین ذبیحه ای حلال است ولیکن خون باقی مانده نجس است و لازم است گوشت آن ذبیحه تطهیر شود.
2) در صورت اطمینان به تذکیه یا خرید از فروشنده ی مسلمانی که احتمال احراز تذکیه در او می رود، خوردن این گوشت ها حلال است.
3) اگر قابل تذکیه باشند طاهر و لیکن نماز خواندن با آن ها باطل است.