استفتائات برگزیده
اخیراً در فضای مجازی اصواتی به عنوان مواد مخدر شنیداری انتشار یافته که شنیدن آنان اثراتی همانند و بلکه بیشتر از مواد مخدر و مشروبات الکلی دارند با این اوصاف ؟ 1- آیا شنیدن این اصوات دارای حرمت شرعی می باشد ؟ 2- در صورت بروز حالت نامتعارف ناهوشیاری و نابهنجاری( ناشی از گوش دادن )، آیا اعمال مجازات شرعی (حد یا تعزیر) صحیح می باشد ؟
بنا بر نظر معظم له؛ بر فرض وجود خارجی چنین اصواتی که دارای اثرات مذکور باشد، شنیدن آن اصوات حرام است و دارای تعذیر می باشد.
اگر کسی مرتد شود و سپس مسلمان شود، آیا قضای نمازهای آن مدت که مرتد بوده بر او واجب است ؟
طبق فتوای معظم له، قضای نمازهای آن مدت واجب است.
اینجانبان متصدی و کارگزار و زمامدار و مجلس دار عزاداری در تکیه ای در یکی از شهرستان ها هستیم. حسب الوظیفه تصمیم بر این داشتیم که چندین شب عزاداری اباعبدالله الحسین (علیه السلام) را در تکیه بر پا کنیم، عده ای با آوردن این بهانه که اگر مراسم برگزار شود، موجب تبعات و گناه می شود مثلاً افراد فاسد چشم چرانی می کنند یا محتمل است که اشخاصی از این مراسمات سوء استفاده و گناه کنند، پیشنهاد به تعطیلی عزاداری اباعبدالله (علیه السلام) داده اند. آیا اینکه ممکن است بر حسب برگزاری عزاداری در حسینیه احتمالاً عده ای فاسق در این مجلس هم حضور یابند و گناه خود را انجام دهند بر ما که متصدی و کارگردان عزاداری هستیم، حجیت دارد که عزاداری را منحل کنیم؟ حکم واجب بر ما چیست؟
این نوع احتمال دادن خود یک وسوسه شیطانی است. برپایی شعائر حسینی و مراسم عزاداری اهل بیت (علیهم السلام) از اهم امور دینی است و بهتر است که از ورود این افراد به دسته عزاداری و هیئت منع نکنید و راه نصیحت و اصلاح ایشان را با کلمات شایسته و رفتار محبت آمیز در پیش گیرید.
اگر زنی به صورت چند ماهه صیغه مردی شده و سپس نخواهد به رابطه ادامه دهد، آیا می تواند مهریه خود را ببخشد یا مهری که گرفته را پس دهد و خود را یک طرفه از زوجیت مرد برهاند یا اینکه اتمام رابطه زوجیت موقت، منحصر به اتمام مدت یا بذل مدت توسط مرد است و ربطی به بذل مهریه یا استرداد آن ندارد؟
عقد موقت تنها به وسیله تمام شدن مدت و یا بذل مدت توسط زوج فسخ می شود، مگر آنکه در ضمن عقد، وکالت در بذل مدت از مرد گرفته شده باشد.
حکم شرعی کسی که نسبت محرمیت (ادعای زوجیت) و ادعای ارث را به صورت غیر واقعی به شخص دیگری بدهد، چیست؟
اثبات موضوع شرعی مانند زوجیت، نیازمند به بینه شرعی (شهادت دو نفر عادل) دارد.
در صورتی که بین زن و شوهری ملاعنه رخ دهد و شوهر نفی ولد کند.
1ـ رابطه محرمیت این کودک با ملاعن چگونه است؟ آیا در صورتی که کودک دختر باشد، در آینده می تواند با او ازدواج کند؟
2ـ رابطه محرمیت این کودک با بستگان نسبی و رضاعی و سببی مرد لاعن چگونه است؟ آیا می تواند این دختر با برادران مرد لاعن یا پدران او ازدواج کند؟
3ـ در صورتیکه مرد پس از ملاعنه و نفی ولد پشیمان گردد و رجوع کند، رابطه محرمیت این کودک با ملاعن و بستگان نسبی و رضاعی و سببی این مرد چگونه است؟
1) این کودک با ملاعن محرم است و نمی تواند با او ازدواج کند.
2) این کودک با بستگان مرد ملاعن محرم نیست و می تواند با آن ها ازدواج کند.
3) در صورتیکه واقعاً فرزند این مرد باشد یعنی مرد بین خود و خدای خود او را فرزند خود می داند، با بستگان آن مرد نیز محرم است.
همانگونه كه استحضار داريد در روزهای ماه محرم اغلب افراد نسبت به پخش نذری از قبيل شير، شربت و اطعام اقدام می نمايند. با عنايت به خشكسالی بوجود آمده، می خواستيم اين نذورات را در غالب جيره خشک غذايی و آب معدنی به آن منطقه ارسال نمائيم كه عده ای مردد هستند كه آيا از نظر شرعی صحيح می باشد يا خير، فلذا از آن مرجع عاليقدر تقاضا داشته تا حكم شرعی را بيان فرمايند.
چنانچه صیغه خاص نذر ـ که در رساله علمیه ذکر شده ـ خوانده باشد، واجب است در همان مصرف نذر که نامبرده شده، مصرف نمایند؛ لیکن اگر صیغه خاص نذر خوانده نشده باشد، جایز است در قالب جیره غذائی و آب معدنی و ... مصرف شود.
آیا انجام تغییرات ساختمانی در بنای مسجدی که واقف طبق وقف‌نامه و اسناد رسمی و محضری، تنها بنام مسجد وقف نموده ولاغیر؛ و اجاره دادن فضای آشپزخانه و زیرزمین و... آن مسجد، برای انجام امور اقتصادی و تجاری و درآمدزایی (کترینگ و تهیه و عرضه غذا و نوشیدنی)، جایز است؟
چنانچه واقف تصریح نموده باشد که نباید بناهای مذکور را برای انجام امور اقتصادی و تجاری و غیره اجاره داد؛ در این صورت جایز نیست وگرنه اشکالی ندارد.
1ـ استفاده از دستگاه موسیقی سنتی که در سالیان گذشته تا به امروز به صورت ساز و دهل مخصوص مراسم تعزیه خوانی بوده و احیای این شعیره را به دنبال دارد، چه حکمی دارد؟ 2 ـ استفاده از لباس طرح قدیم مخصوص شبیه خوان های مرد در نقش زن در تعزیه که به صورت چادر های عربی قدیمی (قجری) و روبند های مخصوص(برقه) به منطقه استان هرمزگان بوده، چه حکمی دارد؟ 3 ـ آیا اجرای مجلسی در وصف عروسی حضرت قاسم که به صورت حزین برگزار می گردد، محل اشکال است یا تایید؟
1) چنانچه آن موسیقی مناسب مجالس اهل فسق و فجور نباشد و موجب هتک حرمت شعائر حسینی نشود، اشکال ندارد؛ اما اگر مناسب مجالس فسق و فجور باشد و یا مناسب مجالس عزاداری نباشد، اشکال دارد.
2) اشکال ندارد.
3) اگر این عمل مستند به یکی از کتب مقتل باشد و با رعایت حرمت شعائر باشد، اشکال ندارد.
اگر قاتل در قتل عمد قبل از قصاص و استیذان از حاکم برای قصاص فوت کند و در میان ورثه مقتول صغار باشد با توجه به حرمت هدر دمای مسلمین و عمومات دال بر احترام به دم، آیا می توان از ماترک قاتل دیه مطالبه کرد؟
بله، دیه از ماترک میت برداشته می شود.
اهدای اسپرم
سوال :

بنده از سالهای قبل دوستی و صمیمیت با شخصی داشتیم. ایشان به بنده گفت از یک نوع بیماری رنج می برد و قادر به فرزند دار شدن نیست و همسر ایشان قصد جدا شدن را دارد. ایشان از من خواست که به ایشان اسپرم اهدا کنم و من هم برای اینکه زندگی آنها از هم نپاشد، قبول نمودم و مقرر گردید اسپرم به وسیل دستگاه به خانم ایشان منتقل گردد(تاکید می شود که هیچگونه رابطه ای بین بنده و مادر طفل صورت نگرفته و تمامی امور به وسیله پزشک و وسایل آزمایشگاهی صورت گرفته است) و حاصل این عمل طفل دختری گردید. حال پس از دو سال آنها از هم جدا شده اند و بین بنده و آن خانم، علقه زوجیت دائم منعقد گردید. با توجه به شرح ماوقع، آیا نسبت بین بنده و فرزند متولد شده، طبق موازین شرعی مشروع بوده است؟

جواب :

نسبت در فرض مزبور برقرار است و طفل مزبور دختر شرعی شما و خانم است و ربیبه شوهر اول است.

اهدای خون
سوال :

یکی ازادله های مهم زیستی وعبادی محرمیت درموضوع محارم سببی دقیقا خون وعامل خونی است که ساختار ساز حیات دوبعدی انسان و انسانیت است و جنبه های وراثتی و معنوی موثری را درخود پیدا و نهان دارد. سؤال اینجاست : آیا اهدای خون ازفرد مشخص به فرد مشخص دیگر بصورت مکرر وتأثیر خون با توجه به ایجاد ساخت و سازهای سلولی در ساختار سازمان حیاتی بدن وشریانها و اعصاب و ... نمی تواند موجب محرمیت فرد به فرد و یا مانند احکام رضاع، باعث محرمیت با وابستگان درجه ی اول گیرنده ودهنده ی خون نسبت به هم باشد؟

جواب :

خیر، موجب محرمیت با شخص گیرنده خون نمی شود و اسباب محرمیّت منحصر در همان مواردی است که در رساله ذکر شده است.

سیادت
سوال : کسی که مادرش سیده می باشد،
1. آیا احکام سیادت بر وی جاری می شود؟ یعنی می تواند طبق موازین شرع، خمس دریافت کند؟
2. آیا از سلاله حضرت زهرا (س) می باشد؟(در کل می تواند بگوید من سید هستم ؟)
3. آیا می تواند عمامه مشکی بگذارد؟
4. آیا کسی که جده پدری او سید باشد، احکام فوق را دارد؟
جواب : 1) ایشان از جهاتی شرافت سیادت را دارند، اما احکام شرعی مربوط به سیادت در مورد ایشان جاری نمی شود، لذا نمی توانند خمس بگیرند.
2) بله از سلاله حضرت زهرا (س) هستند؛ لیکن عنوان سید که به معنای هاشمی بودن است، بر وی منطبق نیست.
3) خیر چون در زمان حاضر این لباس، مخصوص کسانی است که از طرف پدر منتسب به پیامبر(ص) باشند.
4) آنچه که بیان شد، در مورد این شخص نیز جاری می شود.
شک در سیادت
سوال : اینجانب در پی سال ها تحقیق و تفحص در خاندان پدری و همچنین پرسش از بزرگان و کهنسالان خاندان و منطقه به این یقین رسیده ام که خاندان ما از سلاله پیامبر گرامی اسلام و اهل بیت طاهرینش (علیهم صلوات الله) نیستند، ولی در شناسنامه ام لقب سید درج شده است. ضمناً هیچ شجره نامه و یا سند مکتوب و یا شواهد و براهینی برای انتساب خاندان پدری ام به سلاله پیامبر گرامی اسلام (صلی الله علیه وآله) موجود نیست و جمیع اهالی و پیرانی که چندین دهه با این خاندان آشنایی دارند به بنده اذعان داشته اند که تا پیش از آغاز به کار سازمان ثبت احوال و صدور شناسنامه برای اشخاص حقیقی (حدود یک قرن پیش) خاندان ما فاقد لقب سید بوده اند. بنده سال ها است که پس از رسیدن به این یقین، از نظر شرعی و عرفی احساس گناه دارم و به این باور رسیده ام که دیگر نباید از این لقب استفاده نمایم و از اینکه باید در قبال استفاده از این لقب در آخرت پاسخگوی خدای متعال و حضرات معصومین (علیهم السلام) باشم، عذاب روحی دارم. از حضرتعالی تقاضا دارم که فتوای خود را درباره حکم شرعی ادامه استفاده از این لقب که مخصوص سلاله پیامبر گرامی اسلام (صلی الله علیه وآله) است مرقوم فرمایید.
جواب : از خصوصیات شخصیه مورد سؤال اطلاعی نداریم ولی بطور کلی چنانچه حجّت شرعی یا اطمینان به سیادت خود ندارید، از ترتیب آثار آن اجتناب کنید.
سیادت
سوال : مادر بزرگوارم سیده بوده و از ذریه سادات حسینی می باشند. حال سؤالم اینست که با توجه به اینکه می دانم احکام فقهی سادات شمول من نمی شود، آیا با توجه به سادات حسینی بودن مادرم، من و نسل آینده ام افتخار محرمیت، انتساب و شرافت و همچنین جزء ذریه حضرت صدیقه طاهره فاطمه زهرا (سلام الله علیها) بحساب می آییم؟
جواب : بله شما جزء ذریه حضرت فاطمه (سلام الله علیها) محسوب می شوید هر چند احکام هاشمی بودن را ندارید.
سیادت
سوال : اینجانب در خانواده ای به دنیا آمده ام که اولاً پدر و اجدادم همگی قائل به سیادت خودشان بوده اند، اگر چه شجره نامه ای نداشته و لذا تظاهر به زی سیادت نمی کرده اند. اتفاق قول بر سیادت این خانواده نه تنها در اجداد بنده بلکه در همه ی شاخه های خاندان ما به گونه ای موجود است که حتی در بین افراد شاخه ای که تنها در جد ششم و قبل از آن با شاخه ی ما مشترک هستند امری شایع است.
ثانیاً بعضی از طوائف سادات که در موطن اجدادی ما سکونت دارند به سیادت این خاندان اذعان دارند.
ثالثاً افرادی مثل مرحوم الهی قمشه ای بر اساس دست نوشته ای که از ایشان باقی مانده به سیادت این خاندان اذعان دارند.
رابعاً اگر چه قول پدر و جدم مبنی بر سیادتشان برای اینجانب اطمینان آور است، اما شجره نامه یا سندی مکتوب تاریخی دال برسیادت خاندانم ندارم.
حال با توجه به مطالب فوق مستدعی است بفرمایید:
1. وظیفه ی شرعی اینجانب نسبت به تصدیق قول پدر و جدم در مورد سیادت چیست؟ وظیفه ی شرعی بنده در مورد احکام مربوط به سادات چیست؟ مثلاً آیا می توانم صدقات واجب خود را به سادات پرداخت نمایم؟
2. آیا شرعاً می توانم تظاهر به سیادت کنم و به زی سادات درآیم؟
جواب : 1) چنان چه به سیادت خود اطمینان دارید و یا حجت شرعی بر آن اقامه شده باشد، می توانید صدقات واجب خود (زکات-کفارات) را به سادات نیازمند پرداخت نمایید. 2) در صورت اطمینان به سیادت می توانید.
حقوقی
سوال : آیا پدری می تواند نسبت به نسب یکی از دوقولو ها اقرار کند؟ بدین گونه که بگوید یکی از آن ها فرزند اوست و دیگری نه؟ آیا از دیدگاه حقوقی نافذ است؟
جواب : حکم این مسأله تابع حكم علمی آن است.اگر از نظر علمی ممکن است که هریک از دوقلوها از نطفه ی مرد دیگری باشد تفکیک در اقرار جایز است.