استفتائات برگزیده
اخیراً در فضای مجازی اصواتی به عنوان مواد مخدر شنیداری انتشار یافته که شنیدن آنان اثراتی همانند و بلکه بیشتر از مواد مخدر و مشروبات الکلی دارند با این اوصاف ؟ 1- آیا شنیدن این اصوات دارای حرمت شرعی می باشد ؟ 2- در صورت بروز حالت نامتعارف ناهوشیاری و نابهنجاری( ناشی از گوش دادن )، آیا اعمال مجازات شرعی (حد یا تعزیر) صحیح می باشد ؟
بنا بر نظر معظم له؛ بر فرض وجود خارجی چنین اصواتی که دارای اثرات مذکور باشد، شنیدن آن اصوات حرام است و دارای تعذیر می باشد.
اگر کسی مرتد شود و سپس مسلمان شود، آیا قضای نمازهای آن مدت که مرتد بوده بر او واجب است ؟
طبق فتوای معظم له، قضای نمازهای آن مدت واجب است.
اینجانبان متصدی و کارگزار و زمامدار و مجلس دار عزاداری در تکیه ای در یکی از شهرستان ها هستیم. حسب الوظیفه تصمیم بر این داشتیم که چندین شب عزاداری اباعبدالله الحسین (علیه السلام) را در تکیه بر پا کنیم، عده ای با آوردن این بهانه که اگر مراسم برگزار شود، موجب تبعات و گناه می شود مثلاً افراد فاسد چشم چرانی می کنند یا محتمل است که اشخاصی از این مراسمات سوء استفاده و گناه کنند، پیشنهاد به تعطیلی عزاداری اباعبدالله (علیه السلام) داده اند. آیا اینکه ممکن است بر حسب برگزاری عزاداری در حسینیه احتمالاً عده ای فاسق در این مجلس هم حضور یابند و گناه خود را انجام دهند بر ما که متصدی و کارگردان عزاداری هستیم، حجیت دارد که عزاداری را منحل کنیم؟ حکم واجب بر ما چیست؟
این نوع احتمال دادن خود یک وسوسه شیطانی است. برپایی شعائر حسینی و مراسم عزاداری اهل بیت (علیهم السلام) از اهم امور دینی است و بهتر است که از ورود این افراد به دسته عزاداری و هیئت منع نکنید و راه نصیحت و اصلاح ایشان را با کلمات شایسته و رفتار محبت آمیز در پیش گیرید.
اگر زنی به صورت چند ماهه صیغه مردی شده و سپس نخواهد به رابطه ادامه دهد، آیا می تواند مهریه خود را ببخشد یا مهری که گرفته را پس دهد و خود را یک طرفه از زوجیت مرد برهاند یا اینکه اتمام رابطه زوجیت موقت، منحصر به اتمام مدت یا بذل مدت توسط مرد است و ربطی به بذل مهریه یا استرداد آن ندارد؟
عقد موقت تنها به وسیله تمام شدن مدت و یا بذل مدت توسط زوج فسخ می شود، مگر آنکه در ضمن عقد، وکالت در بذل مدت از مرد گرفته شده باشد.
حکم شرعی کسی که نسبت محرمیت (ادعای زوجیت) و ادعای ارث را به صورت غیر واقعی به شخص دیگری بدهد، چیست؟
اثبات موضوع شرعی مانند زوجیت، نیازمند به بینه شرعی (شهادت دو نفر عادل) دارد.
در صورتی که بین زن و شوهری ملاعنه رخ دهد و شوهر نفی ولد کند.
1ـ رابطه محرمیت این کودک با ملاعن چگونه است؟ آیا در صورتی که کودک دختر باشد، در آینده می تواند با او ازدواج کند؟
2ـ رابطه محرمیت این کودک با بستگان نسبی و رضاعی و سببی مرد لاعن چگونه است؟ آیا می تواند این دختر با برادران مرد لاعن یا پدران او ازدواج کند؟
3ـ در صورتیکه مرد پس از ملاعنه و نفی ولد پشیمان گردد و رجوع کند، رابطه محرمیت این کودک با ملاعن و بستگان نسبی و رضاعی و سببی این مرد چگونه است؟
1) این کودک با ملاعن محرم است و نمی تواند با او ازدواج کند.
2) این کودک با بستگان مرد ملاعن محرم نیست و می تواند با آن ها ازدواج کند.
3) در صورتیکه واقعاً فرزند این مرد باشد یعنی مرد بین خود و خدای خود او را فرزند خود می داند، با بستگان آن مرد نیز محرم است.
همانگونه كه استحضار داريد در روزهای ماه محرم اغلب افراد نسبت به پخش نذری از قبيل شير، شربت و اطعام اقدام می نمايند. با عنايت به خشكسالی بوجود آمده، می خواستيم اين نذورات را در غالب جيره خشک غذايی و آب معدنی به آن منطقه ارسال نمائيم كه عده ای مردد هستند كه آيا از نظر شرعی صحيح می باشد يا خير، فلذا از آن مرجع عاليقدر تقاضا داشته تا حكم شرعی را بيان فرمايند.
چنانچه صیغه خاص نذر ـ که در رساله علمیه ذکر شده ـ خوانده باشد، واجب است در همان مصرف نذر که نامبرده شده، مصرف نمایند؛ لیکن اگر صیغه خاص نذر خوانده نشده باشد، جایز است در قالب جیره غذائی و آب معدنی و ... مصرف شود.
آیا انجام تغییرات ساختمانی در بنای مسجدی که واقف طبق وقف‌نامه و اسناد رسمی و محضری، تنها بنام مسجد وقف نموده ولاغیر؛ و اجاره دادن فضای آشپزخانه و زیرزمین و... آن مسجد، برای انجام امور اقتصادی و تجاری و درآمدزایی (کترینگ و تهیه و عرضه غذا و نوشیدنی)، جایز است؟
چنانچه واقف تصریح نموده باشد که نباید بناهای مذکور را برای انجام امور اقتصادی و تجاری و غیره اجاره داد؛ در این صورت جایز نیست وگرنه اشکالی ندارد.
1ـ استفاده از دستگاه موسیقی سنتی که در سالیان گذشته تا به امروز به صورت ساز و دهل مخصوص مراسم تعزیه خوانی بوده و احیای این شعیره را به دنبال دارد، چه حکمی دارد؟ 2 ـ استفاده از لباس طرح قدیم مخصوص شبیه خوان های مرد در نقش زن در تعزیه که به صورت چادر های عربی قدیمی (قجری) و روبند های مخصوص(برقه) به منطقه استان هرمزگان بوده، چه حکمی دارد؟ 3 ـ آیا اجرای مجلسی در وصف عروسی حضرت قاسم که به صورت حزین برگزار می گردد، محل اشکال است یا تایید؟
1) چنانچه آن موسیقی مناسب مجالس اهل فسق و فجور نباشد و موجب هتک حرمت شعائر حسینی نشود، اشکال ندارد؛ اما اگر مناسب مجالس فسق و فجور باشد و یا مناسب مجالس عزاداری نباشد، اشکال دارد.
2) اشکال ندارد.
3) اگر این عمل مستند به یکی از کتب مقتل باشد و با رعایت حرمت شعائر باشد، اشکال ندارد.
اگر قاتل در قتل عمد قبل از قصاص و استیذان از حاکم برای قصاص فوت کند و در میان ورثه مقتول صغار باشد با توجه به حرمت هدر دمای مسلمین و عمومات دال بر احترام به دم، آیا می توان از ماترک قاتل دیه مطالبه کرد؟
بله، دیه از ماترک میت برداشته می شود.
تبعیت از همسر در وطن
سوال :

اگر در وقتی که با همسرم به وطن او می رویم یا به محل کارش می رویم که نماز من شکسته است؛ چون در این دو محل همسرم نمازش کامل است، من هم می توانم از او تبعیت کنم و نمازم را کامل بخوانم یا این که نمی توانم. سؤال دیگر این که اصولا آیا تبعیت زن در وطن و اقامتش نسبت به شوهر اختیاری است یا شرایطی دارد؟

جواب :

بنا بر نظر معظم له، نماز و روزه زن در قصر و تمام، تابع نماز و روزه شوهر نیست و زن در اتخاذ وطن هم تابع شوهر نیست؛ ولی چنانچه زن به دلیل زندگی با همسرش وطن شوهر از جمله محل کارش، وطن اتخاذی زن شود، زن هم باید در آن محل نماز را تمام بخواند و روزه هم بگیرد. تبعیت زن از شوهر در وطن و اقامتش تابع قصد زن ـ هر چند به دلیل زندگی با او ـ است. ضمنا مطابق نظر معظم له، قصد ماندن در مکان جدید به مدت یک سال و بیشتر موجب می شود نماز کامل و روزه گرفتن واجب شود.

نحوه محاسبه ده روز اقامت
سوال :

اگر کسی هنگام نماز مغرب به مکانی که می خواهد قصد ده روز کند برسد، چگونه ده روز را محاسبه می کند؟ آیا باید به صورت هر شبانه روز 24 ساعت محاسبه کند؟ محاسبه عادت زنان مثلا کسی که عادت هفت روزه دارد، چگونه محاسبه می شود؟

جواب :

ده روز را به صورت ده روز باید محاسبه نماید بدون احتساب شب ها؛ البته اگر همین شب اول قصد ده روز کامل را که از فردای این شب شروع می شود تا غروب روز دهم نماید، نماز همین شب اول هم تمام است. محاسبه عادت زنان نیز باید به همین صورت باشد، یعنی اقل حیض عبارت است از سه روز و دو شب که در میان سه روز است.

نماز مسافر
سوال :

اگر مکلف از وطن خود به شهری برود که کمتر از مسافت شرعی فاصله دارد، ولی نه شهر خودش را می بیند، نه اذان شهرش را می شنود، تکلیف این شخص نسبت به نماز و روزه اش چیست؟

جواب :

در فرض مسئله که فاصله آن شهر با وطن مکلف کمتر از مسافت شرعی بوده، نماز کامل و روزه صحیح است.

سفر معصیت
سوال :

مستدعی است در خصوص موارد ذیل اعلام نظر بفرمایید:


1- اگر مرد بخواهد به مسافرتی بیش از چهار ماه برود و این سفر با تضییع حق همسرش همراه است، آیا باید از همسرش اجازه بگیرد و اگر زن اجازه نداد، مسافرت او حرام است؟


2- اگر انسان به سفری برود، مثل سفر به کشور غیر مسلمان و مطمئن باشد لطمه و یا نقصانی به دین خود یا همسر و یا فرزندانش می رسد، آیا سفر او حرام خواهد بود؟


3- اگر شخصی با هدف از بین بردن آبرو و بدگویی و سخن چینی مؤمنی به مسافرت برود، آیا عنوان سفر حرام بر آن صدق می کند؟


4- سفر شخص باغی حرام است، بنابراین آیا مسافرت به انگیزه ضرر زدن و یا جاسوسی بر علیه حکومت اسلامی و مسلمانان و تضعیف ارکان نظام اسلامی مثل اصل ولایت فقیه، سفر حرام محسوب می شود؟


5- سفری که ترک آن راجح و انجام آن مکروه باشد و انسان نذر کند به آن سفر نرود، آیا چنین نذری واجب و نفس رفتن او به این سفر حرام می باشد؟


6- آیا سفر به زیارت عتبات عالیات با وجود احتمال خطر جانی و به صورت غیر قانونی، سفر حرام به حساب می آید؟


 

جواب :

1) در صورت جوان بودن همسر و راضی نبودن او و اینکه ضرورت شرعی و یا عرفی در سفر نباشد، تضییع حق همسر جایز نمی باشد.


2) نفس سفر به کشور غیر مسلمان، حرام نیست و سفر معصیت نمی باشد، بلکه آنچه موجب لطمه به دین خود یا همسر و یا اولاد می شود، حرام است؛ مگر اینکه مقصود از سفر، عمل حرام باشد که سفر معصیت محسوب شده و حرام می باشد.


3و4) بله، حرام و سفر معصیت محسوب می شود.


5) وفای به نذر واجب است و سفر مذکور سفر معصیت است.


6) خیر، حرام محسوب نمی شود.

نماز مسافر
سوال :

شخصی وطنش شیراز است، برای شرکت در دوره تابستانی چهار هفته در شاندیز مستقر می شود، به این صورت که از ابتدا قصد دارد هر هفته دو یا سه مرتبه برای زیارت یا کار دیگری به مشهد برود و مسافت اردوگاه(محل برگزاری دوره) تا حرم مطهر سی کیلومتر و فاصله شهر شاندیز تا ابتدای شهر مشهد سیزده کیلومتر می باشد، نماز این شخص در مشهد و شاندیز، قصر است یا تمام؟

جواب :

در هر دو محل (مشهد و شاندیز)، نماز او قصر است.

قصد اقامه
سوال :

بنده از ابتدای ماه آینده به مدت دو ماه در پادگان کرج، سرباز هستم. برای اینکه نماز را کامل بخوانم، قصد اقامت ده روز در کرج دارم. اگر هر روز یا یک روز در میان بعد از ظهر ساعت پنج به تهران بروم و شب به کرج برگردم، آیا قصد ده روزه به هم می خورد؟ از پادگان تا میدان آزادی 30 کیلومتر است ولی نمی دانم فاصله پادگان تا حد ترخص تهران(به سمت کرج) کمتر از 22 کیلومتر است یا بیشتر.

جواب :

بله در فرض مسئله، قصد اقامه به هم می خورد؛ زیرا که مسافت شرعی است.

نماز مسافر
سوال : من فردی نظامی هستم که به تازگی استخدام شده ام و برای اولین بار جهت مأموریت کاری از بندر عباس به خلیج عدن مسافرت دریایی انجام می دهم و سفرم حداقل چهار ماه و یا بیشتر به طول می انجامد. وضعیت نمازم در این سفر چگونه است؟ بر فرض تمام بودن نمازم از کی و از کجا تمام است؟ از روز اول یا از روز دوم یا روز دیگر؟ از کجای مسیر به بعد نماز تمام است؟
جواب : نماز شما در این سفر از همان ابتدای سفر و از روز اول ـ البته پس از عبور ازحد ترخّص ـ تمام است.
وطن
سوال : نماز و روزه دختری که به مدت شش ماه آغاز تولد در محل تولد اقامت داشت ، سپس به مدت هفده سال در شهری دیگر زندگی نمود ، سپس بعد از ازدواج به محل تولد بازگشت ، در دو محل اقامت چه حکمی دارد؟
جواب : هر دو محل در حکم وطن او است ، مشروط بر اینکه از محل تولد اعراض نکرده باشد و گرنه محل تولد وی وقتی وطن او است که بخواهد مدتی در آن محل (مثلا بیش از یک سال ) بماند و در این فرض نیز از همان ابتدا نماز تمام و روزه واجب است.
وطن
سوال : آیا زن در وطن و اقامت تابع شوهر است؟
جواب : زن در وطن و اقامت مستقل است ؛ البته چنانچه به تبع شوهر قصد کند ، قهراً حکم شوهر را پیدا می کند .
قصد سفر
سوال : آیا زن و فرزندان مشمول مساله 1284 رساله حضرت امام (ره) هستند؟ یعنی در تحقق سفر آن ها قصد سفر توسط آنان شرط نیست؟ و آیا وطن پدر موجب تمام بودن نماز کسانی که تابع وی هستند ، می گردد؟
جواب : 1) زوجه و فرزندان در تحقق سفر موجب قصر نماز ، لازم است قصد سفر داشته باشند و لو به تبع مسافرت با پدر ( همانطور که نظر امام راحل (ره) چنین است).
2) وطن اصلی پدر برای فرزندانی که وطن آنها نبوده ، بدون قصد توطن حکم وطن را ندارد.
تبعیت همسر و فرزندان از سرپرست
سوال : شخصی دارای دو وطن است ، در نتیجه نماز خود را در هر دو مکان تمام می خواند و روزه هم می گیرد، آیا واجب است که همسر و فرزندان تحت تکفل وی در این مساله از سرپرست خود تبعیت نمایند یا آن که می توانند مستقل از او عمل کنند ؟
جواب : همسر و فرزندان تابع و تحت تکفل ایشان که در دو وطن با او زندگی می کنند، تابع او می باشند؛ مگر این که از او مستقل بوده و تبعیت نداشته باشند.
اعراض از وطن
سوال : کسی که قبل از بلوغ از محل تولد خود به شهر دیگری مهاجرت نماید و به مساله اعراض از وطن آگاه نباشد ، الان که به سن تکلیف رسیده نسبت به نماز و روزه اش در آن جا چه وظیفه ای دارد؟
جواب : چنانچه پس از بلوغ از وطن اصلی خود اعراض نکرده ، حکم وطن باقی است و نماز او تمام و روزه اش صحیح است.
نماز مسافر
سوال : در كودكي از شهر و زادگاه خود كوچ كرده و در شهر ديگري ساكن مى شوم و بعد از آن رفت و آمدهاي زيادي به زادگاه خود داشتم أما چون جاهل به اين بودم كه يك فرد مى تواند دو وطن داشته باشد در آنجا نماز را شكسته و روزه را مي خوردم تا اينكه حكم مسأله را فهميدم آنگاه از زادگاه خود اعراض كردم اما الان مي خواهم از اعراض خود برگردم.
حال تكليف نماز و روزه هاي گذشته چه مى شود؟ و آيا مى توانم از اعراض خود بازگردم؟
جواب : اعراض از وطن قبلی حاصل شده است و اگر بخواهید دوباره آنجا را به عنوان وطن حساب کنید، باید چند ماهی در آنجا سکونت داشته تا اهل آن شهر محسوب شوید. وچون اعراض حاصل شده، نمازهای شکسته در آنجا صحیح می باشد.
نیت نماز
سوال : در نیت نماز ظهر توجهی به شکسته و تمام بودن نماز نکردم و طبق روالی که نماز های تمام را می خواندم نیت کردم اما در اثنای نماز متوجه شدم که نمازم شکسته بوده، آیا نمازم صحیح است؟
جواب : بله، نماز شما صحیح می باشد.
رفتن به تفرج گاه
سوال : در حالات مذکور، نماز نسبت به تمام یا قصر چه حکمی دارد؟
الف: اگر برای تفریح و گردش به صحرا، تفرج گاه و باغ ها برود؟ ب: اگر برای تفریح و شکار به صحرا، تفرجگاه و باغ ها برود (و می داند معمولاً حیواناتی جهت شکار یافت نمی شود). ج: اگر برای تفریح و شکار به صحرا، تفرجگاه، و باغ ها برود ( و می داند حیوان جهت شکار موجود است). د: اگر برای شغل و کسب و کار به صحرا، تفرج گاه و باغ ها برود؟
جواب : الف و ب) نماز شکسته است. ج) اگر به منظور شکار تفریحی سفر کرده باشد، نمازش تمام است و اگر به جهت تجارت و یا تحصیل درآمد یا قوت خود و عیالش برای شکار رفته است، نمازش شکسته است.د) اگر شغل و کسب و کار او آن سفر باشد مانند این که مسئول و یا ناظر بر آن مکان ها باشد، نماز او تمام است.
نماز مسافر
سوال : اگر شخصی بخواهد قبل از اذان ظهر ( مثلا 10 دقیقه قبل از اذان ظهر ) از وطنش به شهر دیگری در فاصله 80 کیلومتری مسافرت کند و از ابتدا نیت کند که به محض شنیدن صدای اذان ظهر، نمازش را قبل از رسیدن به مسافت شرعی 22/5 کیلومتری اقامه نماید، آیا نماز را باید تمام بخواند یا شکسته ؟
جواب : اگر نماز را پس از تجاوز از حد ترخص شهرش بر پا می کند، باید شکسته انجام دهد؛ هر چند هنوز به مسافت شرعی نرسیده است.
نیت توطن
سوال : 1. کسی که بیش از یک سال محلی را برای تفریح در خارج شهر خریده است و معمولا هفته ای یک بار به آنجا میرود و گاهی هم ممکن است بیش از ده روز به آن محل نرود آیا حکم کثیر السفر را دارد؟
2. آیا می تواند در محل تفریحی قصد توطن کند؟
جواب : 1) کثیر السفر معیار نیست بلکه باید شغلش مسافرت یا متوقف بر سفر باشد که در مفروض سؤال حاصل نیست .
2) مجرد نیت توطن کافی نیست و لازم است در آنجا با قصد مذکور سکونت کند .
نماز مسافر
سوال : بنده دانشجوی دانشگاه فرهنگیان می باشم. صبح دوشنبه (از شهر خود که45 کیلومتر با دانشگاه فاطله دارد) به دانشگاه می روم وچهارشنبه صبح به شهرم بر‌می‌گردم. در سه ماه تابستان و نوروز و دو هفته میان ترم تعطیلات وجود دارد. حکم نماز و روزه بنده چیست؟
جواب : نماز شما کامل و روزه صحیح است .
نماز مسافر
سوال : آیا مسجدسهله از اماکن تخییر است ؟
جواب : خیر از اماکن تخییر نیست .
نماز مسافر
سوال : شخصی به مسافرت رفته و بعد از آمدن به وطن و قبل از ده روز مجدداً به سفر شرعی رفته است، نماز و روزه آن شخص در سفر اول و دوم چه حکمی دارد؟
جواب : اگر شغل او سفر است یا متوقف بر سفر است که مکرراً به این سفر می رود، نماز های او در سفر تمام است و باید روزه آن دو را بگیرد و در غیر این صورت نماز شکسته است مگر این که قصد اقامه کند.