1. صفحه نخست
  2. استفتائات
  3. خرید وفروش
  4. شرايط عوضين
استفتائات برگزیده
اخیراً در فضای مجازی اصواتی به عنوان مواد مخدر شنیداری انتشار یافته که شنیدن آنان اثراتی همانند و بلکه بیشتر از مواد مخدر و مشروبات الکلی دارند با این اوصاف ؟ 1- آیا شنیدن این اصوات دارای حرمت شرعی می باشد ؟ 2- در صورت بروز حالت نامتعارف ناهوشیاری و نابهنجاری( ناشی از گوش دادن )، آیا اعمال مجازات شرعی (حد یا تعزیر) صحیح می باشد ؟
بنا بر نظر معظم له؛ بر فرض وجود خارجی چنین اصواتی که دارای اثرات مذکور باشد، شنیدن آن اصوات حرام است و دارای تعذیر می باشد.
اگر کسی مرتد شود و سپس مسلمان شود، آیا قضای نمازهای آن مدت که مرتد بوده بر او واجب است ؟
طبق فتوای معظم له، قضای نمازهای آن مدت واجب است.
اینجانبان متصدی و کارگزار و زمامدار و مجلس دار عزاداری در تکیه ای در یکی از شهرستان ها هستیم. حسب الوظیفه تصمیم بر این داشتیم که چندین شب عزاداری اباعبدالله الحسین (علیه السلام) را در تکیه بر پا کنیم، عده ای با آوردن این بهانه که اگر مراسم برگزار شود، موجب تبعات و گناه می شود مثلاً افراد فاسد چشم چرانی می کنند یا محتمل است که اشخاصی از این مراسمات سوء استفاده و گناه کنند، پیشنهاد به تعطیلی عزاداری اباعبدالله (علیه السلام) داده اند. آیا اینکه ممکن است بر حسب برگزاری عزاداری در حسینیه احتمالاً عده ای فاسق در این مجلس هم حضور یابند و گناه خود را انجام دهند بر ما که متصدی و کارگردان عزاداری هستیم، حجیت دارد که عزاداری را منحل کنیم؟ حکم واجب بر ما چیست؟
این نوع احتمال دادن خود یک وسوسه شیطانی است. برپایی شعائر حسینی و مراسم عزاداری اهل بیت (علیهم السلام) از اهم امور دینی است و بهتر است که از ورود این افراد به دسته عزاداری و هیئت منع نکنید و راه نصیحت و اصلاح ایشان را با کلمات شایسته و رفتار محبت آمیز در پیش گیرید.
اگر زنی به صورت چند ماهه صیغه مردی شده و سپس نخواهد به رابطه ادامه دهد، آیا می تواند مهریه خود را ببخشد یا مهری که گرفته را پس دهد و خود را یک طرفه از زوجیت مرد برهاند یا اینکه اتمام رابطه زوجیت موقت، منحصر به اتمام مدت یا بذل مدت توسط مرد است و ربطی به بذل مهریه یا استرداد آن ندارد؟
عقد موقت تنها به وسیله تمام شدن مدت و یا بذل مدت توسط زوج فسخ می شود، مگر آنکه در ضمن عقد، وکالت در بذل مدت از مرد گرفته شده باشد.
حکم شرعی کسی که نسبت محرمیت (ادعای زوجیت) و ادعای ارث را به صورت غیر واقعی به شخص دیگری بدهد، چیست؟
اثبات موضوع شرعی مانند زوجیت، نیازمند به بینه شرعی (شهادت دو نفر عادل) دارد.
در صورتی که بین زن و شوهری ملاعنه رخ دهد و شوهر نفی ولد کند.
1ـ رابطه محرمیت این کودک با ملاعن چگونه است؟ آیا در صورتی که کودک دختر باشد، در آینده می تواند با او ازدواج کند؟
2ـ رابطه محرمیت این کودک با بستگان نسبی و رضاعی و سببی مرد لاعن چگونه است؟ آیا می تواند این دختر با برادران مرد لاعن یا پدران او ازدواج کند؟
3ـ در صورتیکه مرد پس از ملاعنه و نفی ولد پشیمان گردد و رجوع کند، رابطه محرمیت این کودک با ملاعن و بستگان نسبی و رضاعی و سببی این مرد چگونه است؟
1) این کودک با ملاعن محرم است و نمی تواند با او ازدواج کند.
2) این کودک با بستگان مرد ملاعن محرم نیست و می تواند با آن ها ازدواج کند.
3) در صورتیکه واقعاً فرزند این مرد باشد یعنی مرد بین خود و خدای خود او را فرزند خود می داند، با بستگان آن مرد نیز محرم است.
همانگونه كه استحضار داريد در روزهای ماه محرم اغلب افراد نسبت به پخش نذری از قبيل شير، شربت و اطعام اقدام می نمايند. با عنايت به خشكسالی بوجود آمده، می خواستيم اين نذورات را در غالب جيره خشک غذايی و آب معدنی به آن منطقه ارسال نمائيم كه عده ای مردد هستند كه آيا از نظر شرعی صحيح می باشد يا خير، فلذا از آن مرجع عاليقدر تقاضا داشته تا حكم شرعی را بيان فرمايند.
چنانچه صیغه خاص نذر ـ که در رساله علمیه ذکر شده ـ خوانده باشد، واجب است در همان مصرف نذر که نامبرده شده، مصرف نمایند؛ لیکن اگر صیغه خاص نذر خوانده نشده باشد، جایز است در قالب جیره غذائی و آب معدنی و ... مصرف شود.
آیا انجام تغییرات ساختمانی در بنای مسجدی که واقف طبق وقف‌نامه و اسناد رسمی و محضری، تنها بنام مسجد وقف نموده ولاغیر؛ و اجاره دادن فضای آشپزخانه و زیرزمین و... آن مسجد، برای انجام امور اقتصادی و تجاری و درآمدزایی (کترینگ و تهیه و عرضه غذا و نوشیدنی)، جایز است؟
چنانچه واقف تصریح نموده باشد که نباید بناهای مذکور را برای انجام امور اقتصادی و تجاری و غیره اجاره داد؛ در این صورت جایز نیست وگرنه اشکالی ندارد.
1ـ استفاده از دستگاه موسیقی سنتی که در سالیان گذشته تا به امروز به صورت ساز و دهل مخصوص مراسم تعزیه خوانی بوده و احیای این شعیره را به دنبال دارد، چه حکمی دارد؟ 2 ـ استفاده از لباس طرح قدیم مخصوص شبیه خوان های مرد در نقش زن در تعزیه که به صورت چادر های عربی قدیمی (قجری) و روبند های مخصوص(برقه) به منطقه استان هرمزگان بوده، چه حکمی دارد؟ 3 ـ آیا اجرای مجلسی در وصف عروسی حضرت قاسم که به صورت حزین برگزار می گردد، محل اشکال است یا تایید؟
1) چنانچه آن موسیقی مناسب مجالس اهل فسق و فجور نباشد و موجب هتک حرمت شعائر حسینی نشود، اشکال ندارد؛ اما اگر مناسب مجالس فسق و فجور باشد و یا مناسب مجالس عزاداری نباشد، اشکال دارد.
2) اشکال ندارد.
3) اگر این عمل مستند به یکی از کتب مقتل باشد و با رعایت حرمت شعائر باشد، اشکال ندارد.
اگر قاتل در قتل عمد قبل از قصاص و استیذان از حاکم برای قصاص فوت کند و در میان ورثه مقتول صغار باشد با توجه به حرمت هدر دمای مسلمین و عمومات دال بر احترام به دم، آیا می توان از ماترک قاتل دیه مطالبه کرد؟
بله، دیه از ماترک میت برداشته می شود.
اختلاف در ویژگی مبیع
سوال :

در معامله ای مقدار، جنس و وصف مبیع به صورت کلی فی الذمه معلوم بوده است. اکنون طرفین معامله اختلاف پیدا کرده اند که در هنگام انعقاد عقد، این سه ویژگی چه بوده است. با توجه به عدم امکان تراضی طرفین بفرمایید:


1. به لحاظ تفاوت در مقدار، فروشنده شرعاً ملزم است کدامیک از اقل یا اکثر را تحویل دهد؟


2. به لحاظ تفاوت در جنس (مثلاً شمش دارای عیار بیشتر و گرانتر یا ریخته گری دارای عیار کمتر و ارزانتر)، فروشنده شرعاً ملزم است کدامیک از این دو جنس را تحویل دهد؟

جواب :

1) با نبود بینه و سند معتبر در مورد بیع کلی در ذمه و اختلاف در مقدار آن، بیشتر از فروش مقدار اقل ثابت نمی شود و قول منکر زیاده، مقدم است.


2) در اختلاف در جنس و وصف و نبود بینه و سند معتبر بر تعیین دعوایی مشخص، چنانچه اختلاف در جنس و وصف به اختلاف در مقدار برگردد (نظیر مثال ذکر شده در سؤال) قول بایع مقدم است و در غیر اینصورت مورد اختلاف از موارد تداعی است که با نبود بینه (چنانچه فرض این است) و نبود قسم یک طرفه، حکم به انفساخ معامله می شود، ثمن به مشتری بر می گردد و مسئولیتی متوجه بایع نیست.

خرید مبتنی بر استعلام
سوال : فردی پیش از خرید، اقدام به دریافت استعلام قیمت (پیش فاکتور) از فروشنده می‌نماید. سپس معامله معاطاتی بر مقدار، جنس و وصف معلوم بین طرفین انجام می‌پذیرد. اکنون پس از انجام معامله، طرفین در مقدار، جنس و وصف مبیع اختلاف پیدا کرده اند. مستدعی است در فرض عدم امکان تراضی بین طرفین، پاسخ بفرمایید؛
آپا استعلام قیمت (پیش‌فاکتور) قرینه حالیه بر مقدار، جنس و وصف مبیع است؟
در فرض شک در قرینه بودن استعلام قیمت بر مقدار، جنس و وصف، تکلیف فروشنده چیست؟ آیا ملزم است مقدار بیشتر و جنس بهتر را تسلیم نماید؟
جواب : چنانچه خرید مبنی بر آن استعلام باشد و از آن تخلف شده باشد، مشتری حق فسخ دارد.
شرايط عوضين
سوال : استدعا دارم، ابتدا سند معامله ای را که رونوشت آن عیناً در ذیل نقل می شود مطالعه و سپس به سؤالاتی که در این زمینه مطرح می شود پاسخ فرمایید.
مورد معامله : تمامی ششدانگ یک قطعه زمین با جمیع متعلقات شرعیه و عرفیه. زمین مورد معامله بایستی به مساحت پنج جریب معمولی محل باشد و در صورتی که از مقدار مزبور کمتر شد، فروشنده بایستی بهای کسری را از روی میزان بهاء زیر به خریدار پس بدهد و در صورت زیادی هم به همین نحو خریدار بایستی بهاء زیادی را به فروشنده بپردازد و خریدار اقرار به تصرف مورد معامله نمود ولی پیمایش نشده است.
ـ بهاء مبلغ ده هزار ریال رایج که تمام آن تسلیم فروشنده شده است.
ـ اسقاط کافّه خیارات از طرفین شد حتی خیار غبن ولو کان فاحشاً.
ـ فروشنده فوق الذکر در ضمن عقد خارج لازم ملتزم شرعی گردید که در صورت کشف فساد در معامله مزبور از حال الی پنجاه سال شمسی علاوه بر رد بهای فوق الذکر از عهده غرامات وارده برآید.
سؤال : اینک که زمین زراعی مزبور پیمایش شده حدود یک جریب زیادتر از آن چیزی است که باید باشد ، لطفاً بفرمایید اصل این زمین اضافی را به فروشنده بدهکاریم یا قیمت تعیین شده آن را ؟ و در صورتی که قیمت تعیین شده را بدهکار باشیم ، آن قیمت را چگونه محاسبه کنیم ؟ (به عبارت دیگر یک جریبش به قیمت آن روز می شود دویست تومان ، امروزه دادگستری جمهوری اسلامی این مبلغ را اگر مثلاً مهریه باشد ، طبق جدول طراحی شده بر اساس نرخ تورم سال های گذشته حساب نموده و زوج را محکوم به پرداخت آن می کند)
جواب : در صورتی که به نحو متراژ خریداری شده ، عین زائد را باید مسترد نماید و اگر به توصیف و به حسب پیمانه فروخته نه عین و نه قیمت را ضامن است و اگر به نحو شرط یا وصف فروخته شده فقط حق فسخ دارد.
تخم مرغ شانسی
سوال : خريد و فروش تخم مرغ هاى شانسى كه جوایز داخلش مجهول است اگر با رضايت طرفين باشد، چه حكمى دارد؟
جواب : اگر شرط نباشد اشكال ندارد.
معاملات
سوال : احتراما اینجانب مدیر یکی از دستگاهای دولتی بودم با اجازه وزیر وقت نسبت به فروش ملکی به شهرداری همان شهر اقدام کردم، امروز پس از گذشت ۱۰ سال برخی مدعیند زمین فروخته شده به شهرداری ارزش بیشتری داشته و شما ( مدیر وقت ) باعث ضرر زدن به دولت شده اید با فرض اینکه هیچ نفع شخصی برای هیچ کس به خصوص فروشنده مطرح نبوده و خریدار و فروشنده دولت و شهرداری بوده اند و مجوزهای لازم را از سلسله مراتب اداری اخذ گردیده موضوع ضرر به دولت صدق میکند یا خیر؟
جواب : تعیین ضرر و عدم ضرر بستگی به ملاحظه ی ملک و اوضاع زمان فروش دارد.