- طهارت 1169
- پاكى و ناپاكى آب 662
- احكام خلوت 1
- استنجاء 0
- احكام جنابت 3
- أهل كتاب 14
- نجاسات 118
- آنكه در نماز از نجاست آن عفو شده است 2
- احكام میّت 193
- غسل 60
- وضو 73
- تيمم 21
- نماز 555
- وقتهاى نمازهاى روزانه و نافله هاى آنها 24
- قبله 11
- لباس نمازگزار 34
- مكان نمازگزار 26
- احكام اذان اقامه 14
- نيّت 5
- قيام 5
- قرائت 45
- سجده 36
- سجده سهو 3
- تشهّد 5
- سلام 1
- آداب و تعقيب نماز 6
- قنوت 8
- منافيات نماز 14
- نماز آيات 6
- نماز قضا 36
- اجير شدن 20
- نماز جماعت 101
- شك در نماز و افعال آن 2
- شكّ در ركعتها 1
- قضاى اجزاء فراموش شده 0
- نماز مسافر 83
- چيزهايی که سفر را می شکند 3
- برخى از نمازهاى مستحبّى 17
- كم و زياد بودن در نماز 0
- نماز میت 1
- رکوع 5
- نماز جمعه 28
- تكبيرة الاحرام 1
- روزه 318
- زكات 18
- خمس 228
- مصرف خمس 21
- موارد وجوب خمس 117
- مسائل متفرقه خمس 29
- امر به معروف و نهى از منكر 33
- خرید وفروش 377
- كسب های حرام 123
- ريش تراشيدن 24
- آداب تجارت 7
- شرايط فروشنده و خريدار 4
- شرايط عوضين 5
- دادن جنس و گرفتن وجه 6
- نقد و نسيه 19
- معاملات صرافى ( بيع صرف ) 1
- فروش ميوه ها و سبزيجات 0
- ربا 39
- خروج از ملکیت مالک به سبب یکی از نواقل 4
- شروط تجارت 13
- معاملات سفهی 1
- خرید وفروش طلا 6
- بيع فضولی 3
- حق به هم زدن معامله (خيار) 37
- ضمان در خريد وفروش 11
- اجاره 66
- وصيّت 37
- احكام وصيت 16
- موصى 1
- وصيت شده 1
- مسائل متفرقة 327
- استمناء 6
- مكارم اخلاق 8
- مزارعه ومساقات 2
- شركت 22
- تقاصّ كردن 2
- عاريه و وديعه 0
- حواله 0
- حجر ( ممنوع تصرف در مال ) 4
- صدقات 15
- رقص در اماکن متبرکه 0
- سحر و جادو و نظائر آنها 3
- اشياء گمشده 2
- حكم مال مجهول مالك 6
- مسائل مخصوص به تفسير 2
- احكام غرب زمين 0
- كار كردن در ادارات رسمى 3
- كشتن حشره ها 1
- تربت حسينى 0
- ياد گرفتن احكام 1
- حقوق ديگران 22
- وسواس 2
- نسب ها 7
- مدح ديگران 0
- بر پائى عيد و جشن 0
- دعا 8
- تاريخ 0
- صحت بعض كتابها و احاديث 7
- بعض مستحبات 5
- نصايح 7
- حيوان گمشده 0
- کامپیوتر و اینترنت 11
- نقاشی و مجسمه سازی 2
- احکام مساجد 28
- ارتباط با نامحرم در فضای مجازی 1
- حقوق معنوی 19
- توبه 7
- یارانه ها 1
- ماهواره 3
- تقلب 6
- رعایت قوانین حكومت اسلامی 16
- دعا 1
- احكام كفار 13
- سرقت و دزدی 6
- سیگار کشیدن 5
- صله رحم 7
- جنون 1
- اسراف 1
- حقوق والدین 7
- قرض و دين 62
- ازدواج 656
- احكام ازدواج 54
- احكام زناشويى 35
- آداب وسنن ازدواج 2
- جلوگیری از بارداری 9
- اولياى عقد 54
- اسباب محرميت 22
- رضاع (شير دادن) 2
- ازدواج مؤقت 59
- مهر 73
- احكام فرزندان 35
- نفقه 25
- عيبها وشرطها كه موجب فسخ شود 37
- محارم 9
- حقوق زوجین 43
- شروط ازدواج 32
- نزدیکی از پشت 7
- نزدیکی در زمان قاعدگی 6
- نشوز 8
- محرمات 28
- روابط زن و مرد 102
- زینت 18
- مسائل جنسى 11
- حجاب 15
- احكام لمس و نگاه کردن 29
- مسائل متفرقه ازدواج 5
- طلاق 149
- نذر 24
- غصب 11
- احياء موات 0
- صيد و ذباحه 24
- خوردنيها وآشاميدنيها 67
- ارث 87
- قصاص و ديات 77
- ديه نفس 8
- دیه جنین 5
- موجبات ضمان 8
- تغليظ دیه 3
- قسامه 7
- مسائل اعتقادى 87
- حج 247
- اصول و قواعد فقهی 11
- مضاربه 22
- وقف 156
- هدیه 31
- حدود 58
- جهاد 1
- اداری 16
- ادارات 14
- عهد و قسم 11
- بیت المال 1
- بهتان 1
- صلح 11
- جعاله 3
- تهمت 0
- قضاء 49
- رشوه 6
- شهادات 13
- رهن 17
- اقرار 6
- تقليد 88
- علم رجال 4
- مسائل اجتماعى 13
- وکالت 29
- مسائل مستحدثه 176
- قرآن کریم 16
- ودیعه 3
- ضمان 18
استفتائات برگزیده
اخیراً در فضای مجازی اصواتی به عنوان مواد مخدر شنیداری انتشار یافته که شنیدن آنان اثراتی همانند و بلکه بیشتر از مواد مخدر و مشروبات الکلی دارند با این اوصاف ؟ 1- آیا شنیدن این اصوات دارای حرمت شرعی می باشد ؟ 2- در صورت بروز حالت نامتعارف ناهوشیاری و نابهنجاری( ناشی از گوش دادن )، آیا اعمال مجازات شرعی (حد یا تعزیر) صحیح می باشد ؟
بنا بر نظر معظم له؛ بر فرض وجود خارجی چنین اصواتی که دارای اثرات مذکور باشد، شنیدن آن اصوات حرام است و دارای تعذیر می باشد.
اگر کسی مرتد شود و سپس مسلمان شود، آیا قضای نمازهای آن مدت که مرتد بوده بر او واجب است ؟
طبق فتوای معظم له، قضای نمازهای آن مدت واجب است.
اینجانبان متصدی و کارگزار و زمامدار و مجلس دار عزاداری در تکیه ای در یکی از شهرستان ها هستیم. حسب الوظیفه تصمیم بر این داشتیم که چندین شب عزاداری اباعبدالله الحسین (علیه السلام) را در تکیه بر پا کنیم، عده ای با آوردن این بهانه که اگر مراسم برگزار شود، موجب تبعات و گناه می شود مثلاً افراد فاسد چشم چرانی می کنند یا محتمل است که اشخاصی از این مراسمات سوء استفاده و گناه کنند، پیشنهاد به تعطیلی عزاداری اباعبدالله (علیه السلام) داده اند. آیا اینکه ممکن است بر حسب برگزاری عزاداری در حسینیه احتمالاً عده ای فاسق در این مجلس هم حضور یابند و گناه خود را انجام دهند بر ما که متصدی و کارگردان عزاداری هستیم، حجیت دارد که عزاداری را منحل کنیم؟ حکم واجب بر ما چیست؟
این نوع احتمال دادن خود یک وسوسه شیطانی است. برپایی شعائر حسینی و مراسم عزاداری اهل بیت (علیهم السلام) از اهم امور دینی است و بهتر است که از ورود این افراد به دسته عزاداری و هیئت منع نکنید و راه نصیحت و اصلاح ایشان را با کلمات شایسته و رفتار محبت آمیز در پیش گیرید.
اگر زنی به صورت چند ماهه صیغه مردی شده و سپس نخواهد به رابطه ادامه دهد، آیا می تواند مهریه خود را ببخشد یا مهری که گرفته را پس دهد و خود را یک طرفه از زوجیت مرد برهاند یا اینکه اتمام رابطه زوجیت موقت، منحصر به اتمام مدت یا بذل مدت توسط مرد است و ربطی به بذل مهریه یا استرداد آن ندارد؟
عقد موقت تنها به وسیله تمام شدن مدت و یا بذل مدت توسط زوج فسخ می شود، مگر آنکه در ضمن عقد، وکالت در بذل مدت از مرد گرفته شده باشد.
حکم شرعی کسی که نسبت محرمیت (ادعای زوجیت) و ادعای ارث را به صورت غیر واقعی به شخص دیگری بدهد، چیست؟
اثبات موضوع شرعی مانند زوجیت، نیازمند به بینه شرعی (شهادت دو نفر عادل) دارد.
در صورتی که بین زن و شوهری ملاعنه رخ دهد و شوهر نفی ولد کند.
1ـ رابطه محرمیت این کودک با ملاعن چگونه است؟ آیا در صورتی که کودک دختر باشد، در آینده می تواند با او ازدواج کند؟
2ـ رابطه محرمیت این کودک با بستگان نسبی و رضاعی و سببی مرد لاعن چگونه است؟ آیا می تواند این دختر با برادران مرد لاعن یا پدران او ازدواج کند؟
3ـ در صورتیکه مرد پس از ملاعنه و نفی ولد پشیمان گردد و رجوع کند، رابطه محرمیت این کودک با ملاعن و بستگان نسبی و رضاعی و سببی این مرد چگونه است؟
1ـ رابطه محرمیت این کودک با ملاعن چگونه است؟ آیا در صورتی که کودک دختر باشد، در آینده می تواند با او ازدواج کند؟
2ـ رابطه محرمیت این کودک با بستگان نسبی و رضاعی و سببی مرد لاعن چگونه است؟ آیا می تواند این دختر با برادران مرد لاعن یا پدران او ازدواج کند؟
3ـ در صورتیکه مرد پس از ملاعنه و نفی ولد پشیمان گردد و رجوع کند، رابطه محرمیت این کودک با ملاعن و بستگان نسبی و رضاعی و سببی این مرد چگونه است؟
1) این کودک با ملاعن محرم است و نمی تواند با او ازدواج کند.
2) این کودک با بستگان مرد ملاعن محرم نیست و می تواند با آن ها ازدواج کند.
3) در صورتیکه واقعاً فرزند این مرد باشد یعنی مرد بین خود و خدای خود او را فرزند خود می داند، با بستگان آن مرد نیز محرم است.
2) این کودک با بستگان مرد ملاعن محرم نیست و می تواند با آن ها ازدواج کند.
3) در صورتیکه واقعاً فرزند این مرد باشد یعنی مرد بین خود و خدای خود او را فرزند خود می داند، با بستگان آن مرد نیز محرم است.
همانگونه كه استحضار داريد در روزهای ماه محرم اغلب افراد نسبت به پخش نذری از قبيل شير، شربت و اطعام اقدام می نمايند. با عنايت به خشكسالی بوجود آمده، می خواستيم اين نذورات را در غالب جيره خشک غذايی و آب معدنی به آن منطقه ارسال نمائيم كه عده ای مردد هستند كه آيا از نظر شرعی صحيح می باشد يا خير، فلذا از آن مرجع عاليقدر تقاضا داشته تا حكم شرعی را بيان فرمايند.
چنانچه صیغه خاص نذر ـ که در رساله علمیه ذکر شده ـ خوانده باشد، واجب است در همان مصرف نذر که نامبرده شده، مصرف نمایند؛ لیکن اگر صیغه خاص نذر خوانده نشده باشد، جایز است در قالب جیره غذائی و آب معدنی و ... مصرف شود.
آیا انجام تغییرات ساختمانی در بنای مسجدی که واقف طبق وقفنامه و اسناد رسمی و محضری، تنها بنام مسجد وقف نموده ولاغیر؛ و اجاره دادن فضای آشپزخانه و زیرزمین و... آن مسجد، برای انجام امور اقتصادی و تجاری و درآمدزایی (کترینگ و تهیه و عرضه غذا و نوشیدنی)، جایز است؟
چنانچه واقف تصریح نموده باشد که نباید بناهای مذکور را برای انجام امور اقتصادی و تجاری و غیره اجاره داد؛ در این صورت جایز نیست وگرنه اشکالی ندارد.
1ـ استفاده از دستگاه موسیقی سنتی که در سالیان گذشته تا به امروز به صورت ساز و دهل مخصوص مراسم تعزیه خوانی بوده و احیای این شعیره را به دنبال دارد، چه حکمی دارد؟ 2 ـ استفاده از لباس طرح قدیم مخصوص شبیه خوان های مرد در نقش زن در تعزیه که به صورت چادر های عربی قدیمی (قجری) و روبند های مخصوص(برقه) به منطقه استان هرمزگان بوده، چه حکمی دارد؟ 3 ـ آیا اجرای مجلسی در وصف عروسی حضرت قاسم که به صورت حزین برگزار می گردد، محل اشکال است یا تایید؟
1) چنانچه آن موسیقی مناسب مجالس اهل فسق و فجور نباشد و موجب هتک حرمت شعائر حسینی نشود، اشکال ندارد؛ اما اگر مناسب مجالس فسق و فجور باشد و یا مناسب مجالس عزاداری نباشد، اشکال دارد.
2) اشکال ندارد.
3) اگر این عمل مستند به یکی از کتب مقتل باشد و با رعایت حرمت شعائر باشد، اشکال ندارد.
2) اشکال ندارد.
3) اگر این عمل مستند به یکی از کتب مقتل باشد و با رعایت حرمت شعائر باشد، اشکال ندارد.
اگر قاتل در قتل عمد قبل از قصاص و استیذان از حاکم برای قصاص فوت کند و در میان ورثه مقتول صغار باشد با توجه به حرمت هدر دمای مسلمین و عمومات دال بر احترام به دم، آیا می توان از ماترک قاتل دیه مطالبه کرد؟
بله، دیه از ماترک میت برداشته می شود.
نماز جماعت
سوال :
آیا مأمومی که یقین دارد امام جماعت پنجاه درجه از جهت قبله انحراف دارد، می تواند به او اقتدا کند یا خیر؟
جواب :
اشکال دارد.
نماز جماعت
سوال : اقتدا به شخصی که قسمتی از نمازش را به جماعت خوانده است چه حکمی دارد؟
جواب : اشکالی ندارد.
امام جماعت
سوال : روحاني مسجد ما چند سال در حوزه درس خوانده و بعد ترك تحصيل كرده است و به شغل ديگري مشغول شده است و حالا دوباره به حوزه رجوع كرده، مردم مي گويند از آنجایی که خدمت سربازي نرفته است حوزه هم به او اجازه تحصيل نمي دهد و حالا كه به تازگي امامت مسجد محل را بر عهده گرفته، عده اي از مردم به او اقتدا نمي كنند و مي گويند چون او قانون را زير پا گذاشته و سربازي نميرود نمي شود به او اقتدا كرد (وی حدودا سی وهشت ساله است) آيا واقعا نمي شود به او اقتدا كرد؟
جواب : صرف این گونه امور موجب ساقط شدن وی از عدالت نمی شود.
نماز جماعت
سوال : هفته گذشته به تركيه سفر كرده بودم و در آنجا اكثر نمازهايم را به صورت جماعت با اهل سنت خوانده و اقتدا به پيش نماز سنى نمودم. آيا اقتدا به پيش نماز اهل سنت در كشورهاى همسايه مجاز است؟ تكليف نمازهايى كه خوانده ام چيست؟
جواب : بله، صحيح است.
نماز جماعت
سوال : در جلسه اى كه يك فرد معمم و روحانى حضور دارد، جهت امامت جماعت و يا مسئله فقهى، اولويت با كدام است؟ و حكم اين مسأله چيست كه شخص مكلا در حضور روحانى امام باشد يا بيانگر مسأله فقهى؟
جواب : امامت غير روحانى با وجود روحانى شايسته نيست و چنان چه موجب هتک حیثیت او باشد جایز نیست.
نماز جماعت
سوال : در صورتى كه تمام مأمومين زن باشند، آيا امام جماعت مى تواند زن باشد؟ (با فرض عدم رفت و آمد نامحرم)
جواب : بله مى تواند ولى بنابر احتياط واجب امام جماعت جلوتر از مأمومين نايستد بلكه در وسط آن ها باشد.
نماز جماعت
سوال : اگر امام جماعتى آشكارا و مستمراً از اموال بيت المال بدون اذن شرعى و قانونى لازم سوء استفاده شخصى كرده و اين موضوع در نزد مأموم ثابت شود، در اين فرض و با توجه به لزوم شرط عدالت در امام جماعت، اقتدا به او چه وضعيتى پيدا مى كند؟
جواب : اگر علم واقعى به سوء استفاده از بيت المال حاصل شود، اقتداء به او جايز نيست لكن به مجرّد توهم و شك و شايعه پراكنى محكوم به فسق نبوده و با وجود شرائط امامت، اقتداى به وى جايز است.
نماز جماعت
سوال : آيا اگر شخصى بخواهد در مسجدى موقتاً و گذرا نماز جماعت برگزار كند و خود به عنوان امام جماعت باشد، بايد از امام جماعت راتب اجازه بگيرد؟
جواب : در فرض عدم مزاحمت با امام راتب مسجد جايز است.
نماز جماعت
سوال : در بعضى از مساجد نماز جماعت به امامت روحانيونى از حوزه و در بعضى ديگر توسط اشخاص متدين اقامه مى شود، آيا اقتدا به ايشان جايز است؟
جواب : اقتدا جايز است مگر این که موجب هتک روحانی بشود.
نماز جماعت
سوال : با وجود عالم دينى در روستا شخصى براى امامت جماعت پيش قدم شده و يا عده اى از مأمومين او را مقدم داشته اند نظر جنابعالى چيست؟
جواب : اقتدا اشكالى ندارد مگر اين كه موجب هتک روحانى بشود.
نماز جماعت
سوال : آيا جايز است فرد متدينى كه شرايط ديگر امام جماعت را دارد متصدى اين امور شود؟ اگر طلبه علوم دينى در همان مكانى كه جماعت برگزار مى شود حضور داشته باشد آيا حكم مسأله تغيير مى كند؟
جواب : اقتدا به هر فرد عادل جايز است و ميان اين دو تفاوتى وجود ندارد ليكن أولی و افضل مقدم داشتن روحانیون است.
نماز جماعت
سوال : بعضى از ائمه جماعات تلفظ بعضى از حروف و كلمات حمد و سوره و اذكارشان غلط است آيا بر ما واجب است به آنها تذكر دهيم؟
جواب : بايد به آنها تذكر داده شود و در صورتى كه تلفظ غلط باشد اقتداء به او صحيح نيست.
نماز جماعت
سوال : آيا اقتدا به روحانى كه عرب نيست و قرائت را با لهجه اى غير عربى مى خواند با شک در قرائت او صحيح است؟
جواب : اگر قرائت امام جماعت صحيح نباشد، اقتدا به او صحيح نيست.
نماز جماعت
سوال : امام جماعتى كه لهجه غير عربى دارد و مثلاً به جاى الله اكبر مى گويد الله اجبر آيا كسى كه زبان او عربى صحيح است مى تواند به چنين امام جماعتى اقتدا كند؟ آيا كسى كه زبان او مانند زبان امام جماعت است مى تواند به او اقتدا كند؟
جواب : جايز نيست به چنين امام جماعتى اقتدا كنند.
نماز جماعت
سوال : آيا اقتدا كردن به امام جماعتى كه به طور طبيعى زبان او براى تلفظ حروف سنگين است، مثلاً لفظ صراط را شِراط تلفظ مى كند و قرائت او خطا نيست جايز است؟
جواب : اگر در حد اشتباه در تلفظ حروف باشد اقتدا كردن جايز نيست و تلفظى كه در سؤال مطرح شده، اشتباه است و مانع جواز اقتدا است.
نماز جماعت
سوال : اگر امام جماعت در نماز جمعه يا جماعت قرائت را نادرست بخواند تكليف شرعى مأموم نسبت به نماز خود چيست؟
جواب : در فرض علم به نادرست بودن قرائت امام، اقتداء به او جايز نمى باشد ليكن نسبت به نمازهاى گذشته كه نمى دانسته اعاده لازم نيست.
عدالت امام جماعت
سوال : آیا اطمینان از عدالت امام جماعت شرط اقتدا کردن به نماز جماعت است یا خیر؟
جواب : لازم است عدالت امام جماعت با حجت شرعی و یا یقین و اطمینان ثابت شود، البته حسن ظاهر و عدم شهرت به گناه نیز حجت شرعی بوده و از برای اقتدای به شخص در نماز جماعت کافی است.
تلفظ امام جماعت
سوال : اگر در نماز جماعت، مأموم تلفظ حمد و سوره و اذكارش، از امام جماعت بهتر (صحيح تر) باشد آيا مى تواند به آن امام جماعت اقتدا نمايد؟ و اگر نماز اخفاتى باشد (مانند نماز ظهر و عصر) و مشخص نشود كه امام جماعت تلفظش صحيح است يا نه، آيا مى توان اقتدا نمود؟
جواب : اقتدای به امام جماعت در صورتی که تلفظ کلمات او به حد لحن و خطا نرسد و یا در جایی که احتمال صحت تلفظ و عدم خطای او را بدهیم صحیح است.
عدالت امام جماعت
سوال : اگر امام جماعتي آشکارا و مستمرا از اموال بيت المال بدون اذن شرعي و قانوني لازم، سوء استفاده شخصي کرده و اين موضوع در نزد ماموم ثبوت يابد، در اين فرض و با توجه به لزوم شرط عدالت در امام جماعت، اقتدا به او چه وضعيتي پيدا مي کند؟
جواب : اگر علم به سوء استفاده از بيت المال بدون مجوز شرعی حاصل شود، اقتداء به او جايز نيست لکن به مجرّد توهم و شک و شايعه پراکنی محکوم به فسق نبوده و با وجود شرائط امامت، اقتدای به وی جايز است.