استفتائات برگزیده
اخیراً در فضای مجازی اصواتی به عنوان مواد مخدر شنیداری انتشار یافته که شنیدن آنان اثراتی همانند و بلکه بیشتر از مواد مخدر و مشروبات الکلی دارند با این اوصاف ؟ 1- آیا شنیدن این اصوات دارای حرمت شرعی می باشد ؟ 2- در صورت بروز حالت نامتعارف ناهوشیاری و نابهنجاری( ناشی از گوش دادن )، آیا اعمال مجازات شرعی (حد یا تعزیر) صحیح می باشد ؟
بنا بر نظر معظم له؛ بر فرض وجود خارجی چنین اصواتی که دارای اثرات مذکور باشد، شنیدن آن اصوات حرام است و دارای تعذیر می باشد.
اگر کسی مرتد شود و سپس مسلمان شود، آیا قضای نمازهای آن مدت که مرتد بوده بر او واجب است ؟
طبق فتوای معظم له، قضای نمازهای آن مدت واجب است.
اینجانبان متصدی و کارگزار و زمامدار و مجلس دار عزاداری در تکیه ای در یکی از شهرستان ها هستیم. حسب الوظیفه تصمیم بر این داشتیم که چندین شب عزاداری اباعبدالله الحسین (علیه السلام) را در تکیه بر پا کنیم، عده ای با آوردن این بهانه که اگر مراسم برگزار شود، موجب تبعات و گناه می شود مثلاً افراد فاسد چشم چرانی می کنند یا محتمل است که اشخاصی از این مراسمات سوء استفاده و گناه کنند، پیشنهاد به تعطیلی عزاداری اباعبدالله (علیه السلام) داده اند. آیا اینکه ممکن است بر حسب برگزاری عزاداری در حسینیه احتمالاً عده ای فاسق در این مجلس هم حضور یابند و گناه خود را انجام دهند بر ما که متصدی و کارگردان عزاداری هستیم، حجیت دارد که عزاداری را منحل کنیم؟ حکم واجب بر ما چیست؟
این نوع احتمال دادن خود یک وسوسه شیطانی است. برپایی شعائر حسینی و مراسم عزاداری اهل بیت (علیهم السلام) از اهم امور دینی است و بهتر است که از ورود این افراد به دسته عزاداری و هیئت منع نکنید و راه نصیحت و اصلاح ایشان را با کلمات شایسته و رفتار محبت آمیز در پیش گیرید.
اگر زنی به صورت چند ماهه صیغه مردی شده و سپس نخواهد به رابطه ادامه دهد، آیا می تواند مهریه خود را ببخشد یا مهری که گرفته را پس دهد و خود را یک طرفه از زوجیت مرد برهاند یا اینکه اتمام رابطه زوجیت موقت، منحصر به اتمام مدت یا بذل مدت توسط مرد است و ربطی به بذل مهریه یا استرداد آن ندارد؟
عقد موقت تنها به وسیله تمام شدن مدت و یا بذل مدت توسط زوج فسخ می شود، مگر آنکه در ضمن عقد، وکالت در بذل مدت از مرد گرفته شده باشد.
حکم شرعی کسی که نسبت محرمیت (ادعای زوجیت) و ادعای ارث را به صورت غیر واقعی به شخص دیگری بدهد، چیست؟
اثبات موضوع شرعی مانند زوجیت، نیازمند به بینه شرعی (شهادت دو نفر عادل) دارد.
در صورتی که بین زن و شوهری ملاعنه رخ دهد و شوهر نفی ولد کند.
1ـ رابطه محرمیت این کودک با ملاعن چگونه است؟ آیا در صورتی که کودک دختر باشد، در آینده می تواند با او ازدواج کند؟
2ـ رابطه محرمیت این کودک با بستگان نسبی و رضاعی و سببی مرد لاعن چگونه است؟ آیا می تواند این دختر با برادران مرد لاعن یا پدران او ازدواج کند؟
3ـ در صورتیکه مرد پس از ملاعنه و نفی ولد پشیمان گردد و رجوع کند، رابطه محرمیت این کودک با ملاعن و بستگان نسبی و رضاعی و سببی این مرد چگونه است؟
1) این کودک با ملاعن محرم است و نمی تواند با او ازدواج کند.
2) این کودک با بستگان مرد ملاعن محرم نیست و می تواند با آن ها ازدواج کند.
3) در صورتیکه واقعاً فرزند این مرد باشد یعنی مرد بین خود و خدای خود او را فرزند خود می داند، با بستگان آن مرد نیز محرم است.
همانگونه كه استحضار داريد در روزهای ماه محرم اغلب افراد نسبت به پخش نذری از قبيل شير، شربت و اطعام اقدام می نمايند. با عنايت به خشكسالی بوجود آمده، می خواستيم اين نذورات را در غالب جيره خشک غذايی و آب معدنی به آن منطقه ارسال نمائيم كه عده ای مردد هستند كه آيا از نظر شرعی صحيح می باشد يا خير، فلذا از آن مرجع عاليقدر تقاضا داشته تا حكم شرعی را بيان فرمايند.
چنانچه صیغه خاص نذر ـ که در رساله علمیه ذکر شده ـ خوانده باشد، واجب است در همان مصرف نذر که نامبرده شده، مصرف نمایند؛ لیکن اگر صیغه خاص نذر خوانده نشده باشد، جایز است در قالب جیره غذائی و آب معدنی و ... مصرف شود.
آیا انجام تغییرات ساختمانی در بنای مسجدی که واقف طبق وقف‌نامه و اسناد رسمی و محضری، تنها بنام مسجد وقف نموده ولاغیر؛ و اجاره دادن فضای آشپزخانه و زیرزمین و... آن مسجد، برای انجام امور اقتصادی و تجاری و درآمدزایی (کترینگ و تهیه و عرضه غذا و نوشیدنی)، جایز است؟
چنانچه واقف تصریح نموده باشد که نباید بناهای مذکور را برای انجام امور اقتصادی و تجاری و غیره اجاره داد؛ در این صورت جایز نیست وگرنه اشکالی ندارد.
1ـ استفاده از دستگاه موسیقی سنتی که در سالیان گذشته تا به امروز به صورت ساز و دهل مخصوص مراسم تعزیه خوانی بوده و احیای این شعیره را به دنبال دارد، چه حکمی دارد؟ 2 ـ استفاده از لباس طرح قدیم مخصوص شبیه خوان های مرد در نقش زن در تعزیه که به صورت چادر های عربی قدیمی (قجری) و روبند های مخصوص(برقه) به منطقه استان هرمزگان بوده، چه حکمی دارد؟ 3 ـ آیا اجرای مجلسی در وصف عروسی حضرت قاسم که به صورت حزین برگزار می گردد، محل اشکال است یا تایید؟
1) چنانچه آن موسیقی مناسب مجالس اهل فسق و فجور نباشد و موجب هتک حرمت شعائر حسینی نشود، اشکال ندارد؛ اما اگر مناسب مجالس فسق و فجور باشد و یا مناسب مجالس عزاداری نباشد، اشکال دارد.
2) اشکال ندارد.
3) اگر این عمل مستند به یکی از کتب مقتل باشد و با رعایت حرمت شعائر باشد، اشکال ندارد.
اگر قاتل در قتل عمد قبل از قصاص و استیذان از حاکم برای قصاص فوت کند و در میان ورثه مقتول صغار باشد با توجه به حرمت هدر دمای مسلمین و عمومات دال بر احترام به دم، آیا می توان از ماترک قاتل دیه مطالبه کرد؟
بله، دیه از ماترک میت برداشته می شود.
هبه مال مورد خمس
سوال :

زن و شوهری قبل از فرا رسیدن سال خمسی شروع به هبه ما ینتفع من المال به یکدیگر می کنند تا از پرداخت خمس سر باز زنند. آیا این عمل ایشان موجب سقوط پرداخت خمس می شود یا خیر؟ در صورت نیاز به این مبلغ چه باید بکنند؟

جواب :

طبق نظر معظم له: چنانچه هبه صوری بوده و یا مال موهوب در اثنای سال خمسی صرف در مؤونه نشده باشد، خمس دارد.

خمس
سوال :

1- آیا به درآمد و دارایی های شرکت های تجاری (که شخصیت حقوقی مستقل از شرکا دارند) خمس و زکات تعلق می گیرد؟ و مدیران موظف به پرداخت این وجوهات می باشند؟


2- با فرض وجوب پرداخت خمس توسط اشخاص حقوقی، آیا پس از تقسیم سود بین شرکا، شرکا مجدداً باید نسبت به آن دریافتی خمس دهند؟


3- فرض دیگر این است که پس از طی شدن تشریفات قانونی تقسیم سود و تعلق سود به سهامداران، خود سهامداران وجوهات را پرداخت نمایند. آیا این عمل صحیح است؟


4- آیا به درآمد موقوفات خمس تعلق می گیرد و متولی موظف به پرداخت است؟

جواب :

1ـ هرگاه دارایی شرکت های تجاری در نهایت مالک یا مالکانی داشته باشد ـ که برحسب فرض اگر شرکت منحل شود، اموال شرکت به آن ها می رسد ـ این مالک یا مالکان باید با استجماع همه شرایط، خمس یا زکات دارایی ها را بپردازند.


2ـ سودی که شرعاً دریافت می کند، مورد خمس است.


3) بله، صحیح است.


4) اگر درآمد موقوفات خمس صرف اشخاص گردد، خود آن ها مکلف به پرداخت خمس در صورت گذشتن یک سال و اضافه آمدن هستند.

خمس
سوال :

آیا پولی که برای خرید منزل، فرش، جهیزیه دختر و ازدواج پسر کنار گذاشته می شود، خمس دارد؟


 

جواب :

در صورتیکه از زمان کنار گذاشتن آن مبلغ یک سال گذشته باشد و صرف مؤونه نشده باشد، به آن خمس تعلق می گیرد.


 

خمس
سوال :

بنده دختری هستم که تقریبا پنح سال و نیم است که شاغل هستم از همان ابتدا مقداری از حقوقم را برای خرید جهیزیه کنار گذاشته ام؛ چون پدرم یا به بنده پول جهیزیه نمی دهند یا اگر هم بدهند، خیلی خیلی کم است. می خواستم بپرسم، 1ـ آیا به پولی که برای جهیزیه جمع می کنیم، خمس تعلق میگیرد؟ 2ـ بنده در طول این چند سال، مقداری از پولم را قرض داده ام و کم کم دارم پس می گیرم، آیا به این پولی هم که قرض داده ام، خمس تعلق می گیرد یا به مقداری که پس گرفته ام، خمس تعلق می گیرد؟

جواب :

1) اگر بر آن مبلغ جهیزیه یک سال گذشته باشد و صرف مؤونه نشده خمس به آن تعلق می گیرد.


2) بله، در فرض مسئله خمس به تمام پول تعلق می گیرد حتی اگر آن را استرداد نکرده باشید؛ ولیکن با مجرد دریافت هر مقداری از آن واجب است خمس آن را پرداخت نمایید.

پرداخت خمس
سوال :

بنده در تاریخ سی آبان ماه اولین حقوق کارمندی خود را دریافت کردم و همینک برای اولین مرتبه قصد پرداخت خمس دارم. از طرفی در مهر و آبان ماه محصول کشاورزی ما نیز برداشت می‌شود و اگر بخواهم در این ماه، خمس مال را پرداخت کنم، ممکن است تا پایان سال کشاورزی دچار مشکل مالی شوم. بنابر این مبحث، آیا اجازه دارم اکنون اولین خمس را پرداخت نموده و از سال آینده، قبل از آغاز برداشت محصول کشاورزی (مثلاً سی شهریور هر سال)، خمس را بپردازم؟ خواهشمندم در این رابطه راهنمایی و توضیحات کامل، بفرمایید.

جواب :

هر فایده مالی، سالی دارد که مبدأ آن زمان حصول آن فایده است که بعد از گذشت یک سال، چنانچه از آن چیزی باقی بماند که صرف در مؤونه نشده باشد به آن خمس تعلق می گیرد، لذا در فرض مسئله اگر یک سال از دریافت اولین حقوق کارمندی یا یک سال از دریافت اولین سود از محصول کشاورزی گذشته باشد، خمس تعلق می گیرد که البته با اجازه مرجع تقلید می توانید در پرداخت آن تاخیر نمایید.

خمس
سوال :

اگر قبلاً یک کتاب هفت جلدی دینی را به قیمت هفتاد هزار تومان خریده باشم و در کتابخانه منزل گذاشته باشم و یک سال از نخواندن آن کتب هفت جلدی دینی گذشته باشد، آیا شرعاً می بایست خمس این کتب هفت جلدی دینی را پرداخت نمایم یا خیر؟

جواب :

بله، باید به قمیت فعلی خمس کتاب ها پرداخت گردد.

خمس
سوال :

دختری شاغل هستم که هر ماه مبلغی از حقوق دریافتیم را به مادرم می دهم. مادرم این پول را به صورت سپرده در بانکی به حسابی به نام خودش نگهداری می کند. بنده اختیار تمام این پول را جهت خرج کردن و... به مادرم داده ام بطوریکه خودم هیچ گونه دخل و تصرفی در برداشت آن ندارم و بدون اجازه مادرم هم اجازه برداشت خمس پول را هم ندارم. می خواستم بدانم؛


1- آیا به این پول که خود تصرفی بر آن ندارم خمس تعلق می گیرد؟


2- اگر خمس دارد، آیا تنها در این مورد می توان به مرجع دیگر رجوع کرد؟

جواب :

1) در صورتیکه به مادرتان هبه نکرده اید دادن خمس بر شما واجب است و در صورتیکه هبه کرده اید دادن خمس واجب نیست.


2) در صورت وجوب خمس بر شما، رجوع به مرجع دیگر جایز نیست.

خمس
سوال :

بنده به شغل معلمی اشتغال دارم. از چند سال قبل جهت رفع مشکل مالی همکاران و جهت جلوگیری از چم و خم بانکی و بهره‌های کمرشکن بانک‌ها؛ بین جمعی از همکاران توافق شد، قدر السهمی جهت قرض الحسنه جمع شود و هر ماه بدون هیچگونه بهره‌ای به یکی از همکاران حسب قرعه اختصاص یابد. پس از قرعه کشی پایان آبان 96 زمان وام بنده تعیین گردید و از آن زمان تاکنون ماهانه مبلغی پرداخت نموده‌ام و اکنون زمان اخذ وام اینجانب شده است. با توجه به اینکه پس از تعهد همکاران امکان انصراف و دریافت قدر السهم ممکن نیست و نظر به اینکه سال خمسی بنده مهر ماه بوده است، خواهشمند است نظر حضرتعالی مبنی بر زمان تحقق خمس اینجانب اعلام گردد.

جواب :

با رسیدن تاریخ سال خمسی، قدر السهمی که پرداخت شده مورد خمس است؛ مگر اینکه از پولی پرداخت شده که مورد خمس نبوده باشد.

خمس مال به ارث رسیده
سوال :

شخصی مبلغی را به ارث برده و قبل از رسیدن سال خمسی مقداری از آن را خرج کرده است. آیا باید خمس آن مقدار خرج شده را هم بپردازد؟

جواب :

ارث (ما ترک میت) خمس ندارد؛ مگر آنکه یقین حاصل شود که مورّث (میت) خمس آن را نپرداخته است.

خمس
سوال :

1- محاسبه خمس به سپرده هایی که از روی آنها وام گرفته شده چگونه است؟


2- آیا به مغازه یا خانه ای که با وام جعاله و اقساط بیشتر از 4 سال خریده شده خمس تعلق می گیرد؟

جواب :

1) با فرا رسیدن سال خمسی، به سپرده مزبور خمس تعلق می گیرد.


2) به مقداری که از اقساط پرداخت کرده در آخر سال خمسی، خمس تعلق می گیرد.

خمس کفن
سوال : شخصی چند سال پیش برای خود و عیالش در سفرهای زیارتی، سه عدد کفن خرید. بعد از چند سال عیالش فوت کرد و فقط یکی از کفن ها استفاده شده است، آیا این کفن ها خمس دارد؟ اگر خمس دارد باید قیمت موقع خرید را حساب کرد یا قیمت فعلی را؟
جواب : بله در فرض گذشتن سال و عدم استفاده آنها، باید قیمت فعلی کفن را محاسبه کرده و خمس آن را بپردازد.
هدیه
سوال : اگر زنی حقوق و در آمد خود را به عنوان هدیه به همسرش بدهد ، آیا همسر باید خمس آن را بدهد؟
جواب : بله خمس دارد.
موارد وجوب خمس
سوال : 1. اگر شخصی ماشینی را از درآمد بین سال به قصد استفاده شخصی بخرد و در طول روز هم دو ساعت مسافرکشی کند، آیا خمس به آن تعلق می گیرد؟
2. با توجه به این نکته که خمس به عین تعلق می گیرد، اگر کسی خمس مغازه خودش را نداده باشد و چندین سال از آن استفاده تجاری برده باشد، آیا چنین شخصی علاوه بر دادن خمس این مغازه ، باید به اندازه یک پنجم مال الاجاره سالیان گذشته را نیز بپردازد؟
3. النگویی را برای استفاده شخصی و در حد نیاز خریداری کردم ولی قبل از استفاده دزدیده شد.
الف: اگر بعد از چند سال عین همان النگو برگردانده شود ، آیا خمس آن واجب است؟
ب: اگر بعد چند سال قیمت آن را به من بدهند ، خمس آن واجب است؟
ب: اگر پول آن را بگیرم و بخواهم جای دیگر خرج کنم ، آیا خمس دارد؟
جواب : 1) اگر هدف او از خرید ماشین استفاده شخصی بوده و به طور اتفاقی برای مسافر کشی استفاده کند خمس به آن تعلق نمی گیرد.
2) بله باید بپردازد البته در صورتی که از دریافت مال الاجاره ، یک سال گذشته باشد و چیزی از آن باقی مانده باشد که صرف در مئونه نشده باشد.
3) الف: اگر آن النگو را از درآمد بین سال خریده باشید و در مئونه صرف نکرده باشید ، پرداخت خمس آن واجب است.
ب: بله در فرضی که ذکر شد، خمس آن قیمت واجب است.
ج: بله، در صورتی که پس از گذشت سال باشد، خمس آن واجب است.
هدیه
سوال : اینجانب مبلغی پول از پدرم به عنوان هدیه دریافت کرده ام و آنرا در بانک به صورت سپرده قرار داده و ماهانه با استفاده از سود آن تامین معاش می کنم ایا به اصل این پول سود تعلق می گیرد؟
جواب : بله در صورتی که از زمان دریافت هدیه تا یک سال صرف در مئونه نشود، هم به اصل پول (هدیه) و هم به سود آن در صورت گذشت یک سال خمس تعلق می گیرد.
کاهش ارزش پول
سوال : 1. تاجری با 100 میلیون تومان پول مخمّس تجارت کرد، در طول مدت سال خمسی اقتصاد مواجه با تورم شد و ارزش پول به میزان 30درصد کاهش پیدا کرد. امّا در پایان سال خمسی کل پول باقیمانده از جریان تجارت 130 میلیون تومان شد، در واقع دارایی واقعی تاجر اضافه نشد. آیا بر 30 میلیون تومان مازاد اسمی، ربح صدق می‌کند و به آن خمس تعلق می‌گیرد؟
2. تاجری 100 میلیون کالای مخمّس را انبار کرد یا در جریان تجارت قرار داد، و در طول مدت سال خمسی، اقتصاد با تورم شدید مواجه شد و ارزش پول به میزان 30درصد کاهش پیدا کرد، امّا در پایان سال خمسی ارزش کالای باقیمانده از جریان تجارت 130 میلیون تومان شد، در واقع دارایی واقعی تاجر اضافه نشد، آیا بر 30 میلیون تومان مازاد اسمی کالا، ربح صدق می‌کند و به آن خمس تعلق می‌گیرد؟
جواب : در هر دو مورد، خمس تعلق نمی گیرد.
جبران مافات از ارباح بعدی
سوال : کسی ده میلیون تومان پول مخمس داشته است، بعداً این پول را به کسی به عنوان قرض یا شراکت در معامله ای داده است، ولی اکنون برگرداندن این پول به هیچ وجه امکان ندارد، آیا می توان با سرمایه جدید اگر به همان اندازه برسد جبران مافات را بکند و خمس ندهد یا از این پول جداگانه خمس باید داد؟ و اگر امکان برگشت پول باشد، چگونه عمل نماید؟
جواب : در مفروض سؤال، نمی تواند از ارباح بعدی آن را جبران کند .
موارد وجوب خمس
سوال : اگر امروز سر سال خمسی من باشد و 1/200/000 تومان نقدی الآن دارم و تا سال آینده هم باید دوازده قسط 100/000 تومانی پرداخت کنم، آیا این موجودی خمس دارد و باید خمس آنرا بدهم یا باید از درآمد سال آینده اقساط را پرداخت کنم ؟
جواب : اگر از زمان حصول آن سود (1200000) یک سال گدشته باشد و در مئونه یا پرداخت اقساط خرج نشده باشد، خمس به آن تعلق می گیرد.
هدیه
سوال : دایی من ماهیانه مبلغی را به حساب بانکی به عنوان هدیه برایم واریز می کند تا در شرکتش خوب کار کنم. از آنجایی که یقین دارم دایی من اهل خمس و حلال و حرام نیست، آیا باید بابت این مبالغ که در آن تصرف کرده ام خمس، رد مظالم و ...به مرجع ام پرداخت کنم یا خیر؟
جواب : خیر، لازم نیست خمس آن را پرداخت کنید.
کاهش ارزش پول
سوال : 1. تاجری با 100 میلیون تومان پول مخمّس تجارت کرد، در طول مدت سال خمسی اقتصاد مواجه با تورم شد و ارزش پول به میزان 30درصد کاهش پیدا کرد. امّا در پایان سال خمسی کل پول باقیمانده از جریان تجارت 130 میلیون تومان شد، در واقع دارایی واقعی تاجر اضافه نشد. آیا بر 30 میلیون تومان مازاد اسمی، ربح صدق می‌کند و به آن خمس تعلق می‌گیرد؟
2. تاجری 100 میلیون کالای مخمّس را انبار کرد یا در جریان تجارت قرار داد، و در طول مدت سال خمسی، اقتصاد با تورم شدید مواجه شد و ارزش پول به میزان 30درصد کاهش پیدا کرد، امّا در پایان سال خمسی ارزش کالای باقیمانده از جریان تجارت 130 میلیون تومان شد، در واقع دارایی واقعی تاجر اضافه نشد، آیا بر 30 میلیون تومان مازاد اسمی کالا، ربح صدق می‌کند و به آن خمس تعلق می‌گیرد؟
3. اگر ارزش پول در مدت دین(قرض، مهریه و ...) کاهش پیدا کند و مدیون در سررسید دین، به تعهد خود عمل کند،
الف . آیا داين می‌تواند جبران کاهش ارزش پول را از مديون مطالبه و دریافت نمايد؟ درصورتی که داین هنگام تحقق دین(دادن قرض و ...) نظرش به قرض دادن ارزش و قدرت خرید پول باشد، آیا جبران کاهش ارزش پول بر مدیون لازم می‌شود؟
ب . اگر در هر یک از دو فرض بیان شده داین جبران کاهش ارزش پول را از طرف مدیون شرط کند، آیا بر مدیون جبران کاهش ارزش پول لازم می‌شود؟
جواب : 1) خیر خمس به آن تعلق نمی گیرد.
2) خیر خمس به آن تعلق نمی گیرد.
3) الف) به احتیاط واجب باید مدیون با دائن مصالحه کند.
ب) دائن می تواند معین کند که بدهکار زمان تحقق دین، ارزش ریال را با قیمت و معادل ارزش پول دیگری و یا کالا پرداخت کند و لذا به هنگام پرداخت ، ذمّه مدیون به آن مشغول می گردد.
موارد وجوب خمس
سوال : ۱. فردی چیزی که مورد نیازش بوده را خریده و در سال بعد و هیچ وقت به آن احتیاج پیدا نکند، آیا به آن خمس تعلق نخواهد گرفت؟
۲. آیا این مسأله بغیر از کتاب و بطور کلی آذوقه، دارو، وسائل حمام مثل صابون و مانند آن شامل تمامی اشیای دیگر میشود؟
۳. فرد برای خود چیز مورد نیازی خریده که چند سال بعد سال خمسی، یعنی در آینده به آن احتیاج پیدا خواهد کرد. تا آن زمان بلا استفاده می ماند. آیا فتوا شامل این مورد هم هست؟
۴ . خانمی برای خود وسایل زینتی خریده که بعد از گذشت سال خمسی چند سال از آن ها استفاده نکرده و ممکن است زمانی استفاده کند. با این حال خمس به آنها تعلق می‌گیرد یا نه؟
جواب : 1) چنان چه در سال خرید شیء مورد نظر جرء مؤونه او بوده (مورد استفاده واقع شده) و در سالهای بعد از مؤونه خارج شده خمس ندارد .
2) در مثل اضافه دارو، صابون ومانند آن، چنان چه هر کدام از آن ها عرفاً قیمتی دارد به مجموعه قیمت آن ها هر چند به صورت حدسی، خمس تعلق می گیرد . البته وسائلی مانند کتاب وصندلی که سال قبل از آن ها استفاده کرده است و در سال های بعد مورد نیاز نیست مطابق پاسخ سؤال اول خمس به آن تعلق نمی گیرد.
3) در مفروض سؤال خمس واجب است.
4) اگر در سال خمسی از وسایل زینتی استفاده کرده ، در سال آینده خمسی به آن تعلق نمی گیرد البته مواد آرایشی باقی مانده، باید تخمیس گردد.