استفتائات برگزیده
اخیراً در فضای مجازی اصواتی به عنوان مواد مخدر شنیداری انتشار یافته که شنیدن آنان اثراتی همانند و بلکه بیشتر از مواد مخدر و مشروبات الکلی دارند با این اوصاف ؟ 1- آیا شنیدن این اصوات دارای حرمت شرعی می باشد ؟ 2- در صورت بروز حالت نامتعارف ناهوشیاری و نابهنجاری( ناشی از گوش دادن )، آیا اعمال مجازات شرعی (حد یا تعزیر) صحیح می باشد ؟
بنا بر نظر معظم له؛ بر فرض وجود خارجی چنین اصواتی که دارای اثرات مذکور باشد، شنیدن آن اصوات حرام است و دارای تعذیر می باشد.
اگر کسی مرتد شود و سپس مسلمان شود، آیا قضای نمازهای آن مدت که مرتد بوده بر او واجب است ؟
طبق فتوای معظم له، قضای نمازهای آن مدت واجب است.
اینجانبان متصدی و کارگزار و زمامدار و مجلس دار عزاداری در تکیه ای در یکی از شهرستان ها هستیم. حسب الوظیفه تصمیم بر این داشتیم که چندین شب عزاداری اباعبدالله الحسین (علیه السلام) را در تکیه بر پا کنیم، عده ای با آوردن این بهانه که اگر مراسم برگزار شود، موجب تبعات و گناه می شود مثلاً افراد فاسد چشم چرانی می کنند یا محتمل است که اشخاصی از این مراسمات سوء استفاده و گناه کنند، پیشنهاد به تعطیلی عزاداری اباعبدالله (علیه السلام) داده اند. آیا اینکه ممکن است بر حسب برگزاری عزاداری در حسینیه احتمالاً عده ای فاسق در این مجلس هم حضور یابند و گناه خود را انجام دهند بر ما که متصدی و کارگردان عزاداری هستیم، حجیت دارد که عزاداری را منحل کنیم؟ حکم واجب بر ما چیست؟
این نوع احتمال دادن خود یک وسوسه شیطانی است. برپایی شعائر حسینی و مراسم عزاداری اهل بیت (علیهم السلام) از اهم امور دینی است و بهتر است که از ورود این افراد به دسته عزاداری و هیئت منع نکنید و راه نصیحت و اصلاح ایشان را با کلمات شایسته و رفتار محبت آمیز در پیش گیرید.
اگر زنی به صورت چند ماهه صیغه مردی شده و سپس نخواهد به رابطه ادامه دهد، آیا می تواند مهریه خود را ببخشد یا مهری که گرفته را پس دهد و خود را یک طرفه از زوجیت مرد برهاند یا اینکه اتمام رابطه زوجیت موقت، منحصر به اتمام مدت یا بذل مدت توسط مرد است و ربطی به بذل مهریه یا استرداد آن ندارد؟
عقد موقت تنها به وسیله تمام شدن مدت و یا بذل مدت توسط زوج فسخ می شود، مگر آنکه در ضمن عقد، وکالت در بذل مدت از مرد گرفته شده باشد.
حکم شرعی کسی که نسبت محرمیت (ادعای زوجیت) و ادعای ارث را به صورت غیر واقعی به شخص دیگری بدهد، چیست؟
اثبات موضوع شرعی مانند زوجیت، نیازمند به بینه شرعی (شهادت دو نفر عادل) دارد.
در صورتی که بین زن و شوهری ملاعنه رخ دهد و شوهر نفی ولد کند.
1ـ رابطه محرمیت این کودک با ملاعن چگونه است؟ آیا در صورتی که کودک دختر باشد، در آینده می تواند با او ازدواج کند؟
2ـ رابطه محرمیت این کودک با بستگان نسبی و رضاعی و سببی مرد لاعن چگونه است؟ آیا می تواند این دختر با برادران مرد لاعن یا پدران او ازدواج کند؟
3ـ در صورتیکه مرد پس از ملاعنه و نفی ولد پشیمان گردد و رجوع کند، رابطه محرمیت این کودک با ملاعن و بستگان نسبی و رضاعی و سببی این مرد چگونه است؟
1) این کودک با ملاعن محرم است و نمی تواند با او ازدواج کند.
2) این کودک با بستگان مرد ملاعن محرم نیست و می تواند با آن ها ازدواج کند.
3) در صورتیکه واقعاً فرزند این مرد باشد یعنی مرد بین خود و خدای خود او را فرزند خود می داند، با بستگان آن مرد نیز محرم است.
همانگونه كه استحضار داريد در روزهای ماه محرم اغلب افراد نسبت به پخش نذری از قبيل شير، شربت و اطعام اقدام می نمايند. با عنايت به خشكسالی بوجود آمده، می خواستيم اين نذورات را در غالب جيره خشک غذايی و آب معدنی به آن منطقه ارسال نمائيم كه عده ای مردد هستند كه آيا از نظر شرعی صحيح می باشد يا خير، فلذا از آن مرجع عاليقدر تقاضا داشته تا حكم شرعی را بيان فرمايند.
چنانچه صیغه خاص نذر ـ که در رساله علمیه ذکر شده ـ خوانده باشد، واجب است در همان مصرف نذر که نامبرده شده، مصرف نمایند؛ لیکن اگر صیغه خاص نذر خوانده نشده باشد، جایز است در قالب جیره غذائی و آب معدنی و ... مصرف شود.
آیا انجام تغییرات ساختمانی در بنای مسجدی که واقف طبق وقف‌نامه و اسناد رسمی و محضری، تنها بنام مسجد وقف نموده ولاغیر؛ و اجاره دادن فضای آشپزخانه و زیرزمین و... آن مسجد، برای انجام امور اقتصادی و تجاری و درآمدزایی (کترینگ و تهیه و عرضه غذا و نوشیدنی)، جایز است؟
چنانچه واقف تصریح نموده باشد که نباید بناهای مذکور را برای انجام امور اقتصادی و تجاری و غیره اجاره داد؛ در این صورت جایز نیست وگرنه اشکالی ندارد.
1ـ استفاده از دستگاه موسیقی سنتی که در سالیان گذشته تا به امروز به صورت ساز و دهل مخصوص مراسم تعزیه خوانی بوده و احیای این شعیره را به دنبال دارد، چه حکمی دارد؟ 2 ـ استفاده از لباس طرح قدیم مخصوص شبیه خوان های مرد در نقش زن در تعزیه که به صورت چادر های عربی قدیمی (قجری) و روبند های مخصوص(برقه) به منطقه استان هرمزگان بوده، چه حکمی دارد؟ 3 ـ آیا اجرای مجلسی در وصف عروسی حضرت قاسم که به صورت حزین برگزار می گردد، محل اشکال است یا تایید؟
1) چنانچه آن موسیقی مناسب مجالس اهل فسق و فجور نباشد و موجب هتک حرمت شعائر حسینی نشود، اشکال ندارد؛ اما اگر مناسب مجالس فسق و فجور باشد و یا مناسب مجالس عزاداری نباشد، اشکال دارد.
2) اشکال ندارد.
3) اگر این عمل مستند به یکی از کتب مقتل باشد و با رعایت حرمت شعائر باشد، اشکال ندارد.
اگر قاتل در قتل عمد قبل از قصاص و استیذان از حاکم برای قصاص فوت کند و در میان ورثه مقتول صغار باشد با توجه به حرمت هدر دمای مسلمین و عمومات دال بر احترام به دم، آیا می توان از ماترک قاتل دیه مطالبه کرد؟
بله، دیه از ماترک میت برداشته می شود.
نماز جمعه
سوال :

در روستایی در هندوستان مردم با اتفاق و اتحاد به مدت طولانی در مسجدی (الف) نمازجمعه و جماعات می خواندند ولی گروه اندکی که زورشان بیشتر بود، مانع اقامه جمعه شدند و در مکان دیگری جمعه را شروع کردند و بعد ازمدتی مسجدی (ب) را بنا نمودند که مقداری از زمین آن، قبرستان و متعلق به افرادی بود. در آن مسجد جمعه را شروع کردند ولی مأمومین مسجد قبلی (الف) روز جمعه نماز ظهرین را به جماعت می خواندند تا اینکه امام جماعت مسجد جدید (ب) فوت شد و چند جمعه درآن برگزار نشد. مأمومین مسجد اول (الف) در این ایام دوباره نمازجمعه را در مسجد قبلی شروع کردند ولی مردم مسجد جدید دوباره یک روحانی را آوردند و جمعه را در مسجد جدید (ب) شروع کردند. از آن زمان در هر دو مسجد نماز جمعه برگزار می شود، تمام تلاش ها برای اتفاق صورت گرفته ولی نتیجه نگرفت. با توجه به مطالب بیان شده، وظیفه من به عنوان یک روحانی در مقابل این عمل چیست؟ همچنین مردم چه وظیفه ای دارند؟

جواب :

چنانچه فاصله بین دو نماز جمعه کمتر از یک فرسخ شرعی (5 و نیم کیلومتر) باشد، نماز جمعه دوم باطل است و منظور از دوم، نمازی است که پس از شروع نماز جمعه اول شروع شود.

قطع اتصال
سوال : اگر ماموم بعد از گفتن تکبیر الاحرام نماز جمعه، متوجه شود که مامومین جلوتر از او صف را رها کرده اند و به جلوتر رفته اند، آیا می توان گفت که چون شرط صحت نماز جمعه جماعت می باشد، در این حالت نماز او خود به خود باطل شده است، لذا می تواند با اتصال مجدد دوباره تکبیر بگوید؟
جواب : بله باید با اتصال مجدد، دوباره تکبیرة الاحرام را تکرار کند.
نماز جمعه
سوال : در نماز جمعه به دلیل شلوغی درون مصلای نماز جمعه، عده ای در بیرون مصلا برای نماز می ایستند، در این هنگام دیواری در سمت چپ و جلوی نمازگزار قرار گرفته شده و اتصال از سوی مأموم مرد که در مصلا قرار دارد با مردان دیگر که بیرون قرار دارند برقرار نمی شود، اما از سوی دیگر که سمت راست می شود بانوان اتصال به درون مصلا دارند. در چنین حالتی آیا افراد بیرون مصلا (مردان) از سوی بانوان اتصال به جماعت دارند و یا بانوان نمی توانند به عنوان مأموم قرار گیرند و اتصال بر قرار نیست؟ و حکم نماز در چنین شرایطی چگونه می باشد؟
جواب : در فرض مسئله اتصال از طرف بانوان برقرار شده است و نماز صحیح می باشد.
نماز جمعه
سوال : نماز جمعه در عصر حاضر چه حکمی دارد؟
جواب : بنابر نظر معظم له نماز جمعه واجب تخییری است، اما اگر با شرایط آن از جانب امام مسلمین اقامه شود، حضور در نماز جمعه احتیاطاً واجب می شود.
احکام نماز جمعه
سوال : از محضر آن مرجع عظیم الشأن استدعا دارد نسبت به سؤالات ذیل ارائه طریق فرمایند.
1. مراد از یک فرسخ شرعی که به عنوان فاصله دو مصلای جمعه تعیین گردیده، چند کیلومتر است؟
2. اگر مقدار مسافت بین دو مصلای جمعه که توسط کیلومتر شمار خودروهای مختلف محاسبه می شود متفاوت باشد، کدام یک (حداکثر، حد وسط، حداقل) معیار است؟
3. در اختلاف مسافت بین میزانی که با GPS به دست آمده و میزانی که توسط کیلومتر شمار اتومبیل به ثبت رسیده کدام یک ملاک شرعی می باشد؟
4. اگر مسیر احداث شده جدید که مورد استفاده برخی از مردم بدون وسیله نقلیه می باشد و فاصله آن با مصلای جمعه همجوار کمتر از یک فرسخ شرعی باشد وظیفه چیست؟
5. اگر دو مسیر وجود داشته باشد، در رعایت فاصله شرعی بین دو مصلای جمعه کدام مسیر ملاک است؟ اقرب الطرق یا ابعد الطرق؟
6. اگر کسی در میزان تحقق رعایت فاصله شرعی بین دو مصلای جمعه دچار شک و شبهه باشد وظیفه او چیست؟
7. بر فرض عدم رعایت حد فاصله شرعی بین دو مصلای جمعه، مرقوم فرمودید: در صورتی که مقارن هم اقامه شوند هر دو باطل می باشد، مراد از تقارن چیست؟
8. در صورت احراز عدم تحقق فاصله شرعی بین دو مصلای جمعه، وظیفه کسانی که نمازهای جمعه و ظهر را قبلاً خوانده اند چیست؟
9. اگر دو شهر به هم متصل بوده و عرفاً یک شهر محسوب شود، آیا راه اندازی نماز جمعه در شهر دیگر، خصوصاً موجب اختلاف بین اهالی آن شهر گردد جایز است؟
10. اگر راه اندازی نماز جمعه در شهری که رعایت فاصله شرعی آن با مصلای همجوار محرز نبوده و موجب اختلاف بین مؤمنین آن شهر گردد جایز است؟
جواب : 1. مراد از یک فرسخ پنج و نیم کیلومتر می باشد.
2. باید بطور دقیق مشخص گردد.
3. معیار مسافتی است که مردم آن را می پیمایند نه آن چه که با دستگاه دقیق محاسبه می شود.
4. اگر آن مسیر احداث شده که عموم مردم طی می کنند کمتر از پنج و نیم کیلومتر با مصلای نماز جمعه همجوار فاصله داشته باشد نماز جمعه ای که دیرتر اقامه شده باطل است.
5. اگر مکلف مسیر نزدیک تر را انتخاب کرد و فاصله نماز جمعه او با مصلی نماز جمعه همجوار کمتر از پنج و نیم کیلومتر شد نماز جمعه او ( به شرط این که در مصلی همجوار زودتر اقامه شده باشد) باطل است و اما اگر نماز جمعه ای که او شرکت کرده زودتر اقامه شد نماز او صحیح است و اگر مکلف مسیر دورتر را انتخاب کرد و فاصله نماز جمعه او با مصلی نماز جمعه همجوار بیشتر از پنج و نیم کیلومتر شد نماز جمعه او در هر دو صورت صحیح است.
6. بعد از این که تفحص کرد و به نتیجه نرسید (یعنی برای او مشخص نشد که فاصله بین دو مصلی کمتر از پنج و نیم کیلومتر است یا بیشتر) به شک خود اعتنا نکند و نماز جمعه او صحیح است.
7. مراد از تقارن آن است که هر دو امام جمعه در یک زمان نماز را شروع کنند یعنی تکبیرة الاحرام را بگویند.
8. در صورتی که مکلف احراز کند که شروع نماز جمعه اش مقارن با آغاز نماز جمعه مصلی همجوار بوده (که غالباً حاصل نمی شود) نماز جمعه اش باطل است حال اگر بعد از نماز جمعه خودش نماز ظهر را خوانده به وظیفه خود عمل کرده است و إلا باید نماز ظهر را قضا کند.
9. چنانچه فاصله بین دو مکانی که اقامه ی نماز جمعه در آنها می شود یک فرسخ باشد، اقامه ی نماز جمعه در هر دو مکان اشکال ندارد و سعی شود از هرگونه اختلاف پرهیز شود.
10. اگر راه اندازی نماز جمعه در شهر دیگر به حکم ولی فقیه بوده جایز است و الا جایز نیست.
نماز جمعه
سوال : در فاصله بين خطبه هاى نماز جمعه يا فاصله بين خطبه و نماز كه اذان گفته مى‏ شود، نماز خواندن چه صورت دارد؟
جواب : اگر فاصله طولانی باشد نماز خواندن اشکال ندارد.
نماز جمعه
سوال : شركت نكردن در نماز جمعه از روى بى اعتنايى چه حكمى دارد؟
جواب : اگر نماز جمعه در جايى با شرایطش به أمر ولی فقیه اقامه شود شركت كردن بنا بر احتياط، واجب است.
نماز جمعه
سوال : در حين ايراد خطبه‌ های نماز جمعه خواندن نماز مستحب يا واجب براى‏ كسى كه در مصلى حاضر است چه صورت دارد، اگر كسى در مصلى حاضر نباشد چطور؟
جواب : تکلیفاً جايز نيست و اگر معنى خطبه ها را مى‏ فهمد بايد بنا بر احتياط واجب به آنها گوش دهد.
نماز جمعه
سوال : اگر مأموم به ركعت دوم نماز جمعه رسيد چه حكمى دارد؟ آيا قنوت نماز را قبل از ركوع بايد بجاى آورد يا بعد از ركوع؟
جواب : اگر درحال قيام امام برسد اقتدا مى‏ كند و همراه او قنوت را بجا مى‏ آورد و پس از پايان نماز امام يك ركعت ديگر را به جا مى‏ آورد و در اين ركعت قنوت را قبل از ركوع به جا مى‏ آورد.
نماز جمعه
سوال : حكم نماز كسى كه در نماز جمعه به خطبه هاى نماز نرسيده و يا در اثناء خطبه ها صحبت مى‏ كند و اصلاً به خطبه ها گوش فرا نمى‏ دهد چيست؟
جواب : نرسيدن به خطبه ها اشكالى ندارد و اگر شخص در ركوع اول به امام رسيده و اقتدا كند يا حتى در قيام ركعت دوم به امام برسد و اقتدا كند نمازش صحيح است و اما صحبت در اثناء خطبه ها به نحوی که مانع از استماع خطبه ها شود جايز نيست و براى كسى كه معنى خطبه ها را مى‏ فهمد احتياط واجب آن است كه گوش دهد.
نماز جمعه
سوال : بعضى از مأمومين در نماز جمعه اشتباهاً و از روى عادت بعد از قنوت ركعت دوّم به ركوع مى‏ روند، آيا اين عمل موجب زياده در ركن و در نتيجه موجب باطل شدن نماز مى‏ شود؟
جواب : اگر ركوع انجام گيرد بنا بر احتياط موجب بطلان است نماز را تمام كند و سپس احتياطاً نماز ظهر را نيز بخواند.
نمار جمعه
سوال : آيا در نماز جمعه اقتدا به امامى كه مرجع تقليد او مغاير با مرجع تقليد مأموم است و او مرجع تقليد مأموم را قدح كرده و مرجعيت او را معتبر نمى‏ داند جايز است؟
جواب : اگر اين شخص عادل باشد و قدح وی به عدالت او خدشه وارد نكند و واجد ساير شرايط امام جماعت باشد اقتدا به او جايز است.
نماز جمعه
سوال : در منطقه‏ اى سه نماز جمعه برگزار مى‏ شود، آيا نمازگزار مى‏ تواند با نماز جمعه بعدى نماز بخواند با آن كه مى‏ داند كه ممكن است اين نماز جمعه به دلايلى باطل باشد و يا به دليل سبقت امام جماعت ايشان در تكبيرة الاحرام صحيح باشد؟
جواب : اگر منظور اين است كه آيا جايز است نمازگزار، نماز جمعه را با يكى از جماعت‏ها بخواند بدون آن‏كه علم به سبقت يكى از جماعت‏ها بر دو جماعت ديگر داشته باشد، چنانچه هر سه نماز فی نفسه واجد شرایط باشند نمی تواند به هیچ کدام اقتدا کند.
نماز جمعه
سوال : اگر نمازگزار يقين كند كه يكى از نماز جمعه‏ ها زودتر از نماز او شروع شده بايد نماز خود را اعاده كند؟
جواب : بله با عدم تحقق شرايط نماز جمعه، اعاده نماز ظهر واجب است.
نماز جمعه
سوال : اگر به دليل سبقت يكى از سه نماز جمعه در تكبيرة الإحرام دو نماز ديگر باطل شوند، آيا جايز است به امام جمعه‏ اى كه نماز او باطل است اقتدا كرد؟
جواب : بله اگر عادل و واجد شرايط امام جماعت باشد جايز است.
نماز جمعه
سوال : 1. آيا اقامه بيشتر از يك نماز جمعه در يك مسافت شرعى جايز است؟ 2. در منطقه‏ اى سه نماز جمعه برگزار مى‏ شود: الف) نماز جمعه با سابقه 15 سال يا بيشتر، ب) نماز جمعه با سابقه 10 سال يا بيشتر با فاصله 500 متر از نماز جمعه اول، ج) نماز جمعه سوم با فاصله 1000 متر از دو نماز سابق، از اين سه كدام يك صحيح و كدام باطل است؟
جواب : 1) شرط صحت نماز جمعه آن است مسافت بين دو نماز جمعه صحيح از يك فرسخ شرعى يعنى 5/5 كيلومتر كمتر نباشد، اگر مسافت كمتر باشد نمازى كه ديرتر اقامه مى‏ شود باطل است و اگر يكى از آن دو باطل باشد، اقامه نماز دوم جايز است.
2) پاسخ آن داده شد.
نماز جمعه
سوال : جنابعالى در پاسخ به سؤال پيرامون نماز جمعه فرموده‏ ايد: نماز جمعه در روز جمعه واجب تخييرى است لكن اگر با شرايط آن از جناب امام مسلمين اقامه شود بنابر احتياط، حضور در نماز جمعه لازم مى‏ شود. سؤال اين است: مقصود از عبارت «امام مسلمين» چيست؟ آيا مقصود حاكم شرع جامع الشرايط و ولى فقيه است يا امام معصوم (علیه السلام)؟
جواب : مقصود امام معصوم (علیه السلام) یا ولى أمر فقيه است.
نماز جمعه
سوال : آيا در عصر ما نماز جمعه واجب عينى است يا تخييرى و يا مستحب است؟
جواب : نماز جمعه واجب تخييرى است لكن اگر با شرايط آن از جانب امام مسلمين اقامه شود بنابر احتياط، حضور در نماز جمعه لازم مى‏ شود.
نماز جمعه
سوال : به نظر جنابعالى آيا كسى كه نماز جمعه نمى‏ خواند، بنابر قولى كه به ترتب قائل است بايد احتياط كرده و نماز ظهر را به تأخير بيندازد؟
جواب : تأخير نماز ظهر واجب نيست.
نماز جمعه
سوال : آيا مبناى جنابعالى در تعيين مسافت بين دو نماز جمعه، مسافت مستقيم است يا مسافتى كه مردم آن را مى‏ پيمايند؟
جواب : مسافت شرعى بين دو نماز جمعه مسافتى است كه متعارف بوده و مردم آن را مى‏ پيمايند.