استفتائات برگزیده
اخیراً در فضای مجازی اصواتی به عنوان مواد مخدر شنیداری انتشار یافته که شنیدن آنان اثراتی همانند و بلکه بیشتر از مواد مخدر و مشروبات الکلی دارند با این اوصاف ؟ 1- آیا شنیدن این اصوات دارای حرمت شرعی می باشد ؟ 2- در صورت بروز حالت نامتعارف ناهوشیاری و نابهنجاری( ناشی از گوش دادن )، آیا اعمال مجازات شرعی (حد یا تعزیر) صحیح می باشد ؟
بنا بر نظر معظم له؛ بر فرض وجود خارجی چنین اصواتی که دارای اثرات مذکور باشد، شنیدن آن اصوات حرام است و دارای تعذیر می باشد.
اگر کسی مرتد شود و سپس مسلمان شود، آیا قضای نمازهای آن مدت که مرتد بوده بر او واجب است ؟
طبق فتوای معظم له، قضای نمازهای آن مدت واجب است.
اینجانبان متصدی و کارگزار و زمامدار و مجلس دار عزاداری در تکیه ای در یکی از شهرستان ها هستیم. حسب الوظیفه تصمیم بر این داشتیم که چندین شب عزاداری اباعبدالله الحسین (علیه السلام) را در تکیه بر پا کنیم، عده ای با آوردن این بهانه که اگر مراسم برگزار شود، موجب تبعات و گناه می شود مثلاً افراد فاسد چشم چرانی می کنند یا محتمل است که اشخاصی از این مراسمات سوء استفاده و گناه کنند، پیشنهاد به تعطیلی عزاداری اباعبدالله (علیه السلام) داده اند. آیا اینکه ممکن است بر حسب برگزاری عزاداری در حسینیه احتمالاً عده ای فاسق در این مجلس هم حضور یابند و گناه خود را انجام دهند بر ما که متصدی و کارگردان عزاداری هستیم، حجیت دارد که عزاداری را منحل کنیم؟ حکم واجب بر ما چیست؟
این نوع احتمال دادن خود یک وسوسه شیطانی است. برپایی شعائر حسینی و مراسم عزاداری اهل بیت (علیهم السلام) از اهم امور دینی است و بهتر است که از ورود این افراد به دسته عزاداری و هیئت منع نکنید و راه نصیحت و اصلاح ایشان را با کلمات شایسته و رفتار محبت آمیز در پیش گیرید.
اگر زنی به صورت چند ماهه صیغه مردی شده و سپس نخواهد به رابطه ادامه دهد، آیا می تواند مهریه خود را ببخشد یا مهری که گرفته را پس دهد و خود را یک طرفه از زوجیت مرد برهاند یا اینکه اتمام رابطه زوجیت موقت، منحصر به اتمام مدت یا بذل مدت توسط مرد است و ربطی به بذل مهریه یا استرداد آن ندارد؟
عقد موقت تنها به وسیله تمام شدن مدت و یا بذل مدت توسط زوج فسخ می شود، مگر آنکه در ضمن عقد، وکالت در بذل مدت از مرد گرفته شده باشد.
حکم شرعی کسی که نسبت محرمیت (ادعای زوجیت) و ادعای ارث را به صورت غیر واقعی به شخص دیگری بدهد، چیست؟
اثبات موضوع شرعی مانند زوجیت، نیازمند به بینه شرعی (شهادت دو نفر عادل) دارد.
در صورتی که بین زن و شوهری ملاعنه رخ دهد و شوهر نفی ولد کند.
1ـ رابطه محرمیت این کودک با ملاعن چگونه است؟ آیا در صورتی که کودک دختر باشد، در آینده می تواند با او ازدواج کند؟
2ـ رابطه محرمیت این کودک با بستگان نسبی و رضاعی و سببی مرد لاعن چگونه است؟ آیا می تواند این دختر با برادران مرد لاعن یا پدران او ازدواج کند؟
3ـ در صورتیکه مرد پس از ملاعنه و نفی ولد پشیمان گردد و رجوع کند، رابطه محرمیت این کودک با ملاعن و بستگان نسبی و رضاعی و سببی این مرد چگونه است؟
1) این کودک با ملاعن محرم است و نمی تواند با او ازدواج کند.
2) این کودک با بستگان مرد ملاعن محرم نیست و می تواند با آن ها ازدواج کند.
3) در صورتیکه واقعاً فرزند این مرد باشد یعنی مرد بین خود و خدای خود او را فرزند خود می داند، با بستگان آن مرد نیز محرم است.
همانگونه كه استحضار داريد در روزهای ماه محرم اغلب افراد نسبت به پخش نذری از قبيل شير، شربت و اطعام اقدام می نمايند. با عنايت به خشكسالی بوجود آمده، می خواستيم اين نذورات را در غالب جيره خشک غذايی و آب معدنی به آن منطقه ارسال نمائيم كه عده ای مردد هستند كه آيا از نظر شرعی صحيح می باشد يا خير، فلذا از آن مرجع عاليقدر تقاضا داشته تا حكم شرعی را بيان فرمايند.
چنانچه صیغه خاص نذر ـ که در رساله علمیه ذکر شده ـ خوانده باشد، واجب است در همان مصرف نذر که نامبرده شده، مصرف نمایند؛ لیکن اگر صیغه خاص نذر خوانده نشده باشد، جایز است در قالب جیره غذائی و آب معدنی و ... مصرف شود.
آیا انجام تغییرات ساختمانی در بنای مسجدی که واقف طبق وقف‌نامه و اسناد رسمی و محضری، تنها بنام مسجد وقف نموده ولاغیر؛ و اجاره دادن فضای آشپزخانه و زیرزمین و... آن مسجد، برای انجام امور اقتصادی و تجاری و درآمدزایی (کترینگ و تهیه و عرضه غذا و نوشیدنی)، جایز است؟
چنانچه واقف تصریح نموده باشد که نباید بناهای مذکور را برای انجام امور اقتصادی و تجاری و غیره اجاره داد؛ در این صورت جایز نیست وگرنه اشکالی ندارد.
1ـ استفاده از دستگاه موسیقی سنتی که در سالیان گذشته تا به امروز به صورت ساز و دهل مخصوص مراسم تعزیه خوانی بوده و احیای این شعیره را به دنبال دارد، چه حکمی دارد؟ 2 ـ استفاده از لباس طرح قدیم مخصوص شبیه خوان های مرد در نقش زن در تعزیه که به صورت چادر های عربی قدیمی (قجری) و روبند های مخصوص(برقه) به منطقه استان هرمزگان بوده، چه حکمی دارد؟ 3 ـ آیا اجرای مجلسی در وصف عروسی حضرت قاسم که به صورت حزین برگزار می گردد، محل اشکال است یا تایید؟
1) چنانچه آن موسیقی مناسب مجالس اهل فسق و فجور نباشد و موجب هتک حرمت شعائر حسینی نشود، اشکال ندارد؛ اما اگر مناسب مجالس فسق و فجور باشد و یا مناسب مجالس عزاداری نباشد، اشکال دارد.
2) اشکال ندارد.
3) اگر این عمل مستند به یکی از کتب مقتل باشد و با رعایت حرمت شعائر باشد، اشکال ندارد.
اگر قاتل در قتل عمد قبل از قصاص و استیذان از حاکم برای قصاص فوت کند و در میان ورثه مقتول صغار باشد با توجه به حرمت هدر دمای مسلمین و عمومات دال بر احترام به دم، آیا می توان از ماترک قاتل دیه مطالبه کرد؟
بله، دیه از ماترک میت برداشته می شود.
پرورش حیوانات
سوال :

با توجه به اینکه گوشت و شیر اسب و الاغ آزاد و غیر اهلی حلال می باشد. آیا می توان مزارع پرورش تولید اسب و الاغ گوشتی ایجاد نمود؟

جواب :

بنابر نظر معظم له: گرچه پرورش و تولید آن فی نفسه اشکال ندارد؛ لیکن در هنگام فروش آن گوشت لازم است حقیقت آن را به خریدار بگوید و جایز نیست آن را به عنوان گوشت دیگری مانند گوشت گوسفند و گاو بفروشد.

ژلاتین
سوال :

حکم ژلاتین و مواد ژلاتینی از لحاظ فروش و خوردن آن چیست؟

جواب :

اگر ندانید ژلاتین آن از حیوان حرام گوشت گرفته شده و یا ژلاتین استحاله شده باشد، فروش و خوردن آن جایز است.

ماءالشعیر
سوال :

حکم خریدن و نوشیدن ماء الشعیرهای تلخ که در بلاد شیعی تولید می شود و روی آن حک شده بدون الکل شرعاً چه می باشد؟ با توجه به اینکه ما شک داریم که آیا واقعاً و حقیقتاً بدون الکل است یا خیر.

جواب :

در مفروض سؤال که این نوشیدنی در کشور مسلمان تولید می شود، خوردن آن جایز است.

مارک حلال
سوال :

اخیراً بسته های گوشتی مرغ از کشورهای غیر اسلامی مثل برزیل با مارک (حلال) و ظاهراً با سفارش عربستان سعودی وارد کشور افغانستان می شود که مؤمنین در جواز استفاده از آنها دچار تردید می باشند. حکم استفاده از این گونه گوشت ها چیست؟

جواب :

در مفروض سؤال استفاده از آن اشکال ندارد.

عقیقه
سوال : اگر خانمی از پول خودش برای خودش عقیقه کند ، آیا کراهت خوردن این گوشت شامل شوهر و بچه او نیز می شود؟
جواب : خیر خوردن آن برای شوهر و فرزندان او کراهت ندارد.
مصرف خوراکی که غیر مسلمان خریده
سوال : فردی از اهل سنت به دین مسیحیت گرویده. حال سؤال این است،
1. آیا اگر این فرد خوراکی بخرد و ما بخوریم، حرام است؟ در صورت حرمت، آیا باید رد مظالم پرداخت شود؟
2. آیا رفت و آمد با این فرد حرام است؟
جواب : 1) استعمال و مصرف خوراکی که فرد مذکور در سؤال خریده است، بر شما حرام نیست.
2. صرف رفت و آمد نیز حرام نیست.
احكام متفرقة خوردنی وآشاميدنی ها
سوال : شخصی در جلسه ای دعوت می شود در جلسه سر سفره شراب قرار می دهند. این فرد نمی تواند از سر سفره خارج شود و جلسه را ترک کند و سر آن سفره مقداری غذا می خورد. حال سوال این است: 1. آیا خوردن غذا در آن سفره حرام بوده؟ 2. اگر حرام می باشد حال برای جبران چه باید کند؟
جواب : حضور درسفره ای که شراب در آن وجود دارد حرام است و در صورت حضور در آن جلسه واجب است خارج شود و العیاذ بالله چنان چه خارج نشد واجب است توبه نماید.
حلیت و حرمت پرندگان
سوال : آیا پرندگان طوطی، جغد، دارکوب، شبگرد، لک لک و پلیکان حرام گوشت هستند؟
جواب : طوطی، دارکوب و شبگرد حلال گوشت هستند ولی جغد و پلیکان و لک لک حرام گوشت هستند.
برنج های غیر قابل مصرف
سوال : در پاسخ پرسشى درباره دانه هاى برنج افتاده بر زمين و غير قابل استفاده و ريختن آن در سطل آشغال مرقوم فرموده بوديد كه بهتر آن است كه براى پرندگان ريخته شود. آيا از اين جواب برداشت مى شود كه ريختن آن در سطل زباله جايز، لكن بهتر آن است كه در سطل زباله ريخته نشود، يا آن كه ريختن در سطل زباله، حرام يا مكروه است يا نظر ديگرى داريد؟ همچنين حكم غذايى كه با شستن ظروف داخل فاضلاب مى شود، چيست؟
جواب : ريختن غذاى اضافه در سطل زباله يا آنچه كه به چاه فاضلاب مى ريزد، اگر اسراف محسوب نشود، مانعى ندارد.
نوشیدن مست کننده
سوال : اخيراً در صفحات اینترنتی خبرى درباره ويسكى حلال خوانده ام. مطلب زير متن مقاله است. لطفاً نظر مبارک خود را در اين مورد بفرماييد: يكى از شركت هاى انگليسى توليد كننده ويسكى قصد دارد بازارهاى خليج فارس را از نوع جديد ويسكى با عنوان ويسكى حلال پر كند به اين معنا كه مشروب ايشان بدون الكل است. در ادامه اين خبر آمده است: شركت مشروبات انگليسى، ويسكى مطابق شريعت اسلامى توليد كرده و در نظر دارد در امارات آن را به قيمت گزافی براى هر شيشه عرضه كند. هدف اين شركت از توليد اين مشروب گران قيمت در خليج كسانى هستند كه مى خواهند از زندگى لذت ببرند ولى مرتكب گناه شرب خمر نيز نگردند. مسئولان اين شركت بر روى سايت خود نوشته اند كه اين ويسكى كه نام را بر آن نهاده اند حرام نيست چرا كه كاملاً از الكل خالى مى باشد و دليل مست كنندگى آن، اين است كه سال هاى طولانى در سرداب هاى مخصوص در يكى از جزاير اسكاتلند كه معروف به توليد بهترين انواع ويسكى در دنياست گذاشته شده است. البته اين نخستين بار نيست كه شركتى اجنبى دست به توليد شراب حلال براى بازارهاى خليج فارس مى زند. گفته شده كه دو سال قبل شركتى آلمانى نوع ديگرى از شراب بدون الكل را عرضه كرده بود.
جواب : شرب آن جايز نيست زيرا نوشيدن هر نوع مست كننده اى حرام است.
احکام متفرقه خوردنی ها و آشامیدنی ها
سوال : آيا نماز و خوردن و آشاميدن در خانه شخصى كه شارب خمر است و خمس نمى دهد جايز است؟
جواب : بله جايز است اما نبايد بر سفره اى كه مسكر در آن است بنشيند.
استفاده از ژلاتین
سوال : ماده اى به نام ژلاتين در ساخت بسيارى از مواد غذايى به خصوص شيرينى ها مورد استفاده قرار مى گيرد و از منابع مختلف حيوانى و گياهى گرفته مى شود. گفته مى شود كه ماهيت اصلى اين ماده تغيير كرده و به ژلاتين تبديل مى شود. در حلال بودن استفاده از ژلاتين حيوانى كه از كشورهاى غير مسلمان وارد مى شود يا حتى ممكن است از حيوانى كه شرعاً حرام گوشت است تهيه شود، بحث است. بر اساس اين كه استحاله يكى از مطهرات است همان طور كه در رساله هاى عمليه بر آن تصريح شده است چرا موجب حلال شدن خوردن آن نمى شود به اين معنى كه عنوان حرام به وسيله استحاله زايل شده در نتيجه اصالة الحلية در اين عنوان جديد جارى گردد؟
جواب : خوردن ژلاتين به طور مطلق جايز است در صورتى كه استحاله شده باشد يا حيوانى بودن آن مشكوک باشد.
آب انگور
سوال : لطفاً حكم شرعى آب انگور را (از همه جوانب) به تفصيل بيان فرماييد؟
جواب : آب انگور قبل از آن كه بجوشد پاک و حلال است. اگر با آتش يا امثال آن به جوش آيد، پاک است اما خوردن آن حرام است مادامى كه دو سوم آن نرفته باشد. پس اگر دو سوم آن بجوشد (و بخار شود) حلال مى شود. اگر آب انگور خود به خود به غليان و جوشش آيد به شراب تبديل شده و بنا بر احتياط واجب نجس مى شود و خوردن آن حرام است.
خوراکی های حاوی ژلاتین
سوال : حكم خوراكى هاى وارداتى از كشورهاى غير اسلامى كه حاوى ژلاتين گاوى است چيست؟
جواب : اگر ژلاتين ماده مستحيل شده باشد و يا اگر ماده مستحيل نشده باشد وليكن احتمال مذكی بودن حيوان باشد و مقدارش ناچيز باشد و در آن خوراكی مضمحل شده و از بين رفته باشد، خوردن آن جايز و در غير اين دو صورت جايز نيست.
برنچ جمع آوری شده از روی فرش
سوال : آيا جايز است برنجى كه روى فرش مى ريزد و با كرک فرش مخلوط مى شود در سطل آشغال ريخته شود؟ اگر چنين كارى جايز نيست آن را چه بايد كرد و در كجا ريخت؟ با توجه به اين كه براى اطفال مشكل است كه از ريختن برنج بر روی فرش جلوگيرى كنند.
جواب : بهتر آن است كه برنج در مكانى گذاشته شود كه پرندگان و گنجشک ها آن را بخورند.
کنسرو های انگور
سوال : آيا كنسرو آب انگور و هم چنين كنسرو مرباى انگور كه از كشورهاى مسلمان يا غير مسلمان وارد مى شود، اگر به جزئيات غليان آن جاهل باشيم حرام است يا حرمت آن منوط به علم به غليان و عدم ذهاب دو سوم آن است؟ براى آگاهى (مصرف كننده) روى قوطى كنسرو نوشته شده است: در فلان درجه پاستوريزه شده است يا تا فلان درجه جوشانده شده است.
جواب : اگر علم به غليان آن دارد خوردن آن مادامى كه علم به رفتن دو سوم آن حاصل نشود جايز نيست.
میوه های افتاده از درخت
سوال : بسيارى از ميوه هاى از درخت افتاده در كوچه را مى بينم، مانند پرتقال و ديگر ميوه ها كه از خانه هاى همسايه به كوچه ريخته است. آيا مى توانم آنها را بردارم؟
جواب : اگر اين درخت ها مالكى نداشت اشكالى ندارد، و اما اگر ملک كسى بود و كوچه و راه از كنار باغ رد مى شود و علم به عدم رضايت مالک نداريد، خوردن آن ميوه ها در همانجا اشكالى ندارد و اما بردن آن به جايى ديگر جايز نيست مگر با احراز رضايت مالک به حمل آن، و اما آنچه كه از خانه هاى مجاور به زمين مى افتد مجاز به خوردن آن نمى باشيد مگر با احراز رضايت مالكان آن.
فراهم آوردن مائده شراب
سوال : آيا براى رستوران دار مسلمانى كه در غرب ساكن است جايز است به مشترى هاى دايم خود اجازه دهد كه مشروب داخل مغازه او كرده، از ظرف هاى او استفاده كنند و همراه با غذايى كه او مى آورد بنوشند. با توجه به اينكه او مشروب را نمى فروشد و فقط به آنها اجازه مى دهد كه آن را بياورند و همراه با غذايى كه او براى ايشان مى پزد، بخورند.
جواب : اگر مصداق آماده ساختن مائده شراب باشد جايز نيست.
پنیرهای وارداتی
سوال : نظر حضرت عالى درباره پنيرهاى موجود در بازار عراق كه از كشورهاى اسلامى و غير اسلامى وارد مى شود و روى آن نوشته شده داراى «پنيرمايه گياهى يا ميكروبى» چيست؟
جواب : اگر ندانيد كه پنيرمايه آن از حيوان نجس مانند خوک يا از مواد نجس گرفته شده، خوردن آن حلال است.
پنیر کرافت
سوال : در زمان مرحوم آيت الله خويى و آيت الله شهيد سيد محمد باقر صدر (رحمة الله عليهما) فتوايى منتشر شد كه پنير كرافت و كيبى را به خاطر وجود آنزيم هاى گرفته شده از خوک در آن، حرام اعلام مى كرد. لطفاً نظر خود را درباره خوردن اين دو پنير بيان فرماييد.
جواب : اگر به طريق شرعى ثابت شود كه شامل آنزيم هاى گرفته شده از خوک يا هر حرام ديگرى است، خوردن آن حرام است و اگر ثابت نشود، مى توان آن را خورد و همچنين در صورتی كه آنزيم ها استحاله شده و جزء حيوان حساب نشود.