1. صفحه نخست
  2. استفتائات
  3. حدود
  4. تعزیرات
استفتائات برگزیده
اخیراً در فضای مجازی اصواتی به عنوان مواد مخدر شنیداری انتشار یافته که شنیدن آنان اثراتی همانند و بلکه بیشتر از مواد مخدر و مشروبات الکلی دارند با این اوصاف ؟ 1- آیا شنیدن این اصوات دارای حرمت شرعی می باشد ؟ 2- در صورت بروز حالت نامتعارف ناهوشیاری و نابهنجاری( ناشی از گوش دادن )، آیا اعمال مجازات شرعی (حد یا تعزیر) صحیح می باشد ؟
بنا بر نظر معظم له؛ بر فرض وجود خارجی چنین اصواتی که دارای اثرات مذکور باشد، شنیدن آن اصوات حرام است و دارای تعذیر می باشد.
اگر کسی مرتد شود و سپس مسلمان شود، آیا قضای نمازهای آن مدت که مرتد بوده بر او واجب است ؟
طبق فتوای معظم له، قضای نمازهای آن مدت واجب است.
اینجانبان متصدی و کارگزار و زمامدار و مجلس دار عزاداری در تکیه ای در یکی از شهرستان ها هستیم. حسب الوظیفه تصمیم بر این داشتیم که چندین شب عزاداری اباعبدالله الحسین (علیه السلام) را در تکیه بر پا کنیم، عده ای با آوردن این بهانه که اگر مراسم برگزار شود، موجب تبعات و گناه می شود مثلاً افراد فاسد چشم چرانی می کنند یا محتمل است که اشخاصی از این مراسمات سوء استفاده و گناه کنند، پیشنهاد به تعطیلی عزاداری اباعبدالله (علیه السلام) داده اند. آیا اینکه ممکن است بر حسب برگزاری عزاداری در حسینیه احتمالاً عده ای فاسق در این مجلس هم حضور یابند و گناه خود را انجام دهند بر ما که متصدی و کارگردان عزاداری هستیم، حجیت دارد که عزاداری را منحل کنیم؟ حکم واجب بر ما چیست؟
این نوع احتمال دادن خود یک وسوسه شیطانی است. برپایی شعائر حسینی و مراسم عزاداری اهل بیت (علیهم السلام) از اهم امور دینی است و بهتر است که از ورود این افراد به دسته عزاداری و هیئت منع نکنید و راه نصیحت و اصلاح ایشان را با کلمات شایسته و رفتار محبت آمیز در پیش گیرید.
اگر زنی به صورت چند ماهه صیغه مردی شده و سپس نخواهد به رابطه ادامه دهد، آیا می تواند مهریه خود را ببخشد یا مهری که گرفته را پس دهد و خود را یک طرفه از زوجیت مرد برهاند یا اینکه اتمام رابطه زوجیت موقت، منحصر به اتمام مدت یا بذل مدت توسط مرد است و ربطی به بذل مهریه یا استرداد آن ندارد؟
عقد موقت تنها به وسیله تمام شدن مدت و یا بذل مدت توسط زوج فسخ می شود، مگر آنکه در ضمن عقد، وکالت در بذل مدت از مرد گرفته شده باشد.
حکم شرعی کسی که نسبت محرمیت (ادعای زوجیت) و ادعای ارث را به صورت غیر واقعی به شخص دیگری بدهد، چیست؟
اثبات موضوع شرعی مانند زوجیت، نیازمند به بینه شرعی (شهادت دو نفر عادل) دارد.
در صورتی که بین زن و شوهری ملاعنه رخ دهد و شوهر نفی ولد کند.
1ـ رابطه محرمیت این کودک با ملاعن چگونه است؟ آیا در صورتی که کودک دختر باشد، در آینده می تواند با او ازدواج کند؟
2ـ رابطه محرمیت این کودک با بستگان نسبی و رضاعی و سببی مرد لاعن چگونه است؟ آیا می تواند این دختر با برادران مرد لاعن یا پدران او ازدواج کند؟
3ـ در صورتیکه مرد پس از ملاعنه و نفی ولد پشیمان گردد و رجوع کند، رابطه محرمیت این کودک با ملاعن و بستگان نسبی و رضاعی و سببی این مرد چگونه است؟
1) این کودک با ملاعن محرم است و نمی تواند با او ازدواج کند.
2) این کودک با بستگان مرد ملاعن محرم نیست و می تواند با آن ها ازدواج کند.
3) در صورتیکه واقعاً فرزند این مرد باشد یعنی مرد بین خود و خدای خود او را فرزند خود می داند، با بستگان آن مرد نیز محرم است.
همانگونه كه استحضار داريد در روزهای ماه محرم اغلب افراد نسبت به پخش نذری از قبيل شير، شربت و اطعام اقدام می نمايند. با عنايت به خشكسالی بوجود آمده، می خواستيم اين نذورات را در غالب جيره خشک غذايی و آب معدنی به آن منطقه ارسال نمائيم كه عده ای مردد هستند كه آيا از نظر شرعی صحيح می باشد يا خير، فلذا از آن مرجع عاليقدر تقاضا داشته تا حكم شرعی را بيان فرمايند.
چنانچه صیغه خاص نذر ـ که در رساله علمیه ذکر شده ـ خوانده باشد، واجب است در همان مصرف نذر که نامبرده شده، مصرف نمایند؛ لیکن اگر صیغه خاص نذر خوانده نشده باشد، جایز است در قالب جیره غذائی و آب معدنی و ... مصرف شود.
آیا انجام تغییرات ساختمانی در بنای مسجدی که واقف طبق وقف‌نامه و اسناد رسمی و محضری، تنها بنام مسجد وقف نموده ولاغیر؛ و اجاره دادن فضای آشپزخانه و زیرزمین و... آن مسجد، برای انجام امور اقتصادی و تجاری و درآمدزایی (کترینگ و تهیه و عرضه غذا و نوشیدنی)، جایز است؟
چنانچه واقف تصریح نموده باشد که نباید بناهای مذکور را برای انجام امور اقتصادی و تجاری و غیره اجاره داد؛ در این صورت جایز نیست وگرنه اشکالی ندارد.
1ـ استفاده از دستگاه موسیقی سنتی که در سالیان گذشته تا به امروز به صورت ساز و دهل مخصوص مراسم تعزیه خوانی بوده و احیای این شعیره را به دنبال دارد، چه حکمی دارد؟ 2 ـ استفاده از لباس طرح قدیم مخصوص شبیه خوان های مرد در نقش زن در تعزیه که به صورت چادر های عربی قدیمی (قجری) و روبند های مخصوص(برقه) به منطقه استان هرمزگان بوده، چه حکمی دارد؟ 3 ـ آیا اجرای مجلسی در وصف عروسی حضرت قاسم که به صورت حزین برگزار می گردد، محل اشکال است یا تایید؟
1) چنانچه آن موسیقی مناسب مجالس اهل فسق و فجور نباشد و موجب هتک حرمت شعائر حسینی نشود، اشکال ندارد؛ اما اگر مناسب مجالس فسق و فجور باشد و یا مناسب مجالس عزاداری نباشد، اشکال دارد.
2) اشکال ندارد.
3) اگر این عمل مستند به یکی از کتب مقتل باشد و با رعایت حرمت شعائر باشد، اشکال ندارد.
اگر قاتل در قتل عمد قبل از قصاص و استیذان از حاکم برای قصاص فوت کند و در میان ورثه مقتول صغار باشد با توجه به حرمت هدر دمای مسلمین و عمومات دال بر احترام به دم، آیا می توان از ماترک قاتل دیه مطالبه کرد؟
بله، دیه از ماترک میت برداشته می شود.
روابط نامشروع
سوال :

آیا رابطه نامشروع دون زنا، از مصادیق تعزیز منصوص شرعی تلقی می گردد؟

جواب :

بله، از موراد تعزیر محسوب می شود و تعیین مقدار تعزیر و کیفیت آن بر عهده حاکم شرع یا قاضی می باشد.

خودکشی
سوال :

1ـ آیا خودکشی و خود زنی مطلقاً حرام است یا در شرایطی جایز خواهد بود؟


2ـ آیا کسی که اقدام به خودکشی می کند ولی منجر به خودکشی نمی گردد، حکم تعزیر بر او جاری می گردد یا خیر؟


 

جواب :

1) خودکشی حرام و از گناهان کبیره است که جز در موارد بسیار استثنائی، جایز نیست.


2) موکول به نظر حاکم شرع است.


 

جلوگیری از بزهکاری
سوال :

با توجه به احراز حالت خطرناک (منظور تکرار جرم) در خصوص پاره ای از مجانین و امکان بزهکاری مجدد آنان، عقیم نمودن این اشخاص به دلیل پیشگیری از بزهکاری مجدد آنان و بزه دیدگی سایر افراد، به خصوص جرایم جنسی و همچنین به دلیل مصلحت این مجانین از لحاظ روحی و روانی و حفظ منافع جامعه و نظم عمومی، جایز است یا خیر؟

جواب :

عقیم نمودن این اشخاص، جایز نیست و باید شیوه دیگری برای حفظ مصالح خود آنان و جامعه و نظم عمومی، اتخاذ نمود.

ضرب و جرح
سوال :

چنانچه مردی با نقشه قبلی و با كمک همدستان خود وارد منزل زنی شود و وی را مورد ضرب و جرح عمدی قرار دهد، آیا قاضی باید ضارب را از جهت جنبه عمومی و بیم تجری دیگران و حفظ نظم و امنیت جامعه، تعزیر نماید؟

جواب :

نسبت به ضرب و جرح عمدی زن، ضارب مسئولیت دارد (قصاص می شود یا دیه می دهد و یا تعزیر می شود)، همچنین نسبت به ورود بدون اذن به منزل دیگران به قصد ضرب و جرح نیز می شود وی را تعزیر نمود؛ البته در این موارد باید طبق قانون مجازات عمل شود.

تخفیف در مجازات به خاطر صدمات مغزی
سوال :

اگر پزشکان تأیید کنند که فردی به دلیل اختلالات یا صدمات مغزی (برای مثال بر اثر بیماری و یا تصادف با وسایل نقلیه) مرتکب جرم شده است، آیا می توان در جرایم تعزیری قائل به تخفیف مجازات شد؟

جواب :

اگر اختلال به حدی باشد که جنون محسوب شود یا عمل را غیر اختیاری کند، مجازات ندارد و در غیر این صورت، در جرائمی که مجازات آن ها تعزیر است، یکی از موجبات تخفیف در عقوبت است.

حکم به زندان
سوال :

1- آیا محکومیت به زندان به مدت طولانی از نظر شرع مقدس مشروعیت دارد؟


2- آیا افراد مدیون به سبب قرض، مهریه، دیه و امثال آن در شرع مقدس مجرم تلقی گردیده و باید کیفر شوند؟

جواب :

1) بله، در مواردی مشروعیت دارد.


2) بر طبق نظر معظم له، اساساً استفاده از مجازات حبس برای مدیونین مالی و مهریه، محل اشکال است.

تعزیرات
سوال : اگر شخصی مرتکب فعلی حرام شود که مستوجب تعزیر است و تعزیر نیز صرفا جنبه حق اللهی دارد و جنبه حق الناسی نداشته، اگر مرتکب فعل حرام در نزد حاکم اقرار به گناه نماید در حالی که توبه کرده و توبه او به یکی از طرق شرعی ثابت نشده باشد، آیا این توبه و ندامت او مسقط تعزیر است یا خیر؟
جواب : اگر توبه و صلاح امور او قبل از اقامه دعوی ثابت شده باشد، تعزیر ساقط است.
تعزیرات
سوال : با توجه به قرارداد مشارکت بین بنده و شخص ثالث هر دو در کلیه اموال شرکت مالکیت مشاعی داشته و دارای حق فروش آن می باشیم.
با توجه به قاعده دراء و قبح عقاب بلابیان ، آیا فروش اموال مشاعی بدون اذن شریک دیگر مصداق مجرمانه خیانت در امانت است یا خیر؟ به عبارت دیگر با توجه به وجود ید مالکانه در کلیه اجزاء اموال مشاعی تحقق جرم خیانت در امانت توسط یکی از شرکاء متصور است و یا در صورت ورود ضرر به شریک دیگر، صرفاً مطالبه خسارت از باب تعدی و تفریط شریک خاطی ، قابل طرح می باشد؟
جواب : مورد مذکور در سؤال مصداق خیانت در امانت که در ماده 674 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) آمده نیست، لکن تصرف شریک در ملک مشترک بدون اذن شریک دیگر جایز نیست و بیع کل مال ، بیع فضولی است و با ایراد ضرر بر شریک ضامن خسارت وارده است.
احکام غیربالغ
سوال : احکام افعالی مثل سرقت، زنا، شرب خمر و غیر آن نسبت به غیر بالغ چیست؟ آیا حدیث رفع احکام چنین افعالی را هم بر می دارد؟
جواب : بر ولی بچه غیر بالغ لازم است او را از چنین افعالی منع نماید هر چند اگر چنین افعالی از بچه انجام بگیرد حرمت تکلیفی برای خود بچه ندارد ولیکن در عین حال احکام وضعی مانند ضمان بار می شود، بنابراین اگر مرتکب سرقت شود ضامن است گرچه بر او حرام نبوده است و باید تعزیر و تأدیب شود.
عقوبت غیر جانی
سوال :

آيا مى توان بر خلاف فرموده خداى تعالى: «ولا تزر وازرة وزر أخری» شخصى بى گناه را به جهت فاميل و نسبت با شخص گناهكار مؤاخذه كرد، آيا كسى كه اين شخص بى گناه را كيفر داده، بى گناه است، جزا يا حكم او چيست؟

جواب :

جايز نيست شخص بى گناهى را به خاطر فاميل بودن با جانى کيفر داد و اگر مؤاخذه شود، مظلوم خواهد بود و جزاى كسى كه او را عقوبت كرده بر حسب اختلاف عقوبتى كه انجام داده مختلف است، يا ديه است يا قصاص و يا تعزير.

تعزیر افراد بی حجاب
سوال : آیا سندی از تعزیر یا حد افراد بی حجاب یا کم حجاب در حکومت پیامبر (صلی الله علیه و آله) و امیر المؤمنین علی (علیه السلام) وجود دارد؟
جواب : رعایت حجاب مقرّر در متون فقهی از واجبات مسلّم شرعی است اعم از این که در زمان حکومت پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) و امیر المؤمنین علی (علیه السلام) برای تخلف از آن حد یا تعزیری جاری شده باشد یا نه، و حاکم شرع می تواند متخلف را تعزیر نماید.
خسارت به منافع
سوال : آیا برای ایراد خسارت به منافع معنوی مانند زیبایی، آبرو، آرامش روحی و ... طریقی برای جبران خسارت در اسلام پیش بینی شده است؟
جواب : خسارت زیبایی و آرامش روحی و روانی مادی است و ارش دارد و اما نسبت به آبرو و امثال آن ها از خسارات معنوی ارش ثابت نیست ولیکن تعزیر دارد و شاکی می تواند در مقابل گذشت از شکایت و تعزیر با رضایت جانی، مالی را اخذ کند و یا این که برای این موارد طبق قانون تعزیر مالی قرار داده شده است.
معاونت در زنا یا لواط به عنف
سوال : آیا معاونت در زنای به عنف مثل اینکه کسی زنی را نگه دارد و دیگری به او زنای به عنف کند یا کسی شرایط و بستر این گناه و جرم را برای دیگری با دسیسه فراهم کند در حقوق جزای اسلام و فقه اسلامی عنوان جزایی و مجازات خاصی دارد؟
جواب : در هر دو صورت حد قوادی ثابت است.
تعزیرات
سوال : آيا تعزيرات منصوص در حکم حدود هستند و احکام و قواعد حدود بر آنان حاکم است يا در حکم تعزيرات بوده و احکام و قواعد تعزير بر آنان جاری است؟
جواب : حکم تعزير بر آنها جاری است.