1. صفحه نخست
  2. استفتائات
  3. مسائل اعتقادى
استفتائات برگزیده
اخیراً در فضای مجازی اصواتی به عنوان مواد مخدر شنیداری انتشار یافته که شنیدن آنان اثراتی همانند و بلکه بیشتر از مواد مخدر و مشروبات الکلی دارند با این اوصاف ؟ 1- آیا شنیدن این اصوات دارای حرمت شرعی می باشد ؟ 2- در صورت بروز حالت نامتعارف ناهوشیاری و نابهنجاری( ناشی از گوش دادن )، آیا اعمال مجازات شرعی (حد یا تعزیر) صحیح می باشد ؟
بنا بر نظر معظم له؛ بر فرض وجود خارجی چنین اصواتی که دارای اثرات مذکور باشد، شنیدن آن اصوات حرام است و دارای تعذیر می باشد.
اگر کسی مرتد شود و سپس مسلمان شود، آیا قضای نمازهای آن مدت که مرتد بوده بر او واجب است ؟
طبق فتوای معظم له، قضای نمازهای آن مدت واجب است.
اینجانبان متصدی و کارگزار و زمامدار و مجلس دار عزاداری در تکیه ای در یکی از شهرستان ها هستیم. حسب الوظیفه تصمیم بر این داشتیم که چندین شب عزاداری اباعبدالله الحسین (علیه السلام) را در تکیه بر پا کنیم، عده ای با آوردن این بهانه که اگر مراسم برگزار شود، موجب تبعات و گناه می شود مثلاً افراد فاسد چشم چرانی می کنند یا محتمل است که اشخاصی از این مراسمات سوء استفاده و گناه کنند، پیشنهاد به تعطیلی عزاداری اباعبدالله (علیه السلام) داده اند. آیا اینکه ممکن است بر حسب برگزاری عزاداری در حسینیه احتمالاً عده ای فاسق در این مجلس هم حضور یابند و گناه خود را انجام دهند بر ما که متصدی و کارگردان عزاداری هستیم، حجیت دارد که عزاداری را منحل کنیم؟ حکم واجب بر ما چیست؟
این نوع احتمال دادن خود یک وسوسه شیطانی است. برپایی شعائر حسینی و مراسم عزاداری اهل بیت (علیهم السلام) از اهم امور دینی است و بهتر است که از ورود این افراد به دسته عزاداری و هیئت منع نکنید و راه نصیحت و اصلاح ایشان را با کلمات شایسته و رفتار محبت آمیز در پیش گیرید.
اگر زنی به صورت چند ماهه صیغه مردی شده و سپس نخواهد به رابطه ادامه دهد، آیا می تواند مهریه خود را ببخشد یا مهری که گرفته را پس دهد و خود را یک طرفه از زوجیت مرد برهاند یا اینکه اتمام رابطه زوجیت موقت، منحصر به اتمام مدت یا بذل مدت توسط مرد است و ربطی به بذل مهریه یا استرداد آن ندارد؟
عقد موقت تنها به وسیله تمام شدن مدت و یا بذل مدت توسط زوج فسخ می شود، مگر آنکه در ضمن عقد، وکالت در بذل مدت از مرد گرفته شده باشد.
حکم شرعی کسی که نسبت محرمیت (ادعای زوجیت) و ادعای ارث را به صورت غیر واقعی به شخص دیگری بدهد، چیست؟
اثبات موضوع شرعی مانند زوجیت، نیازمند به بینه شرعی (شهادت دو نفر عادل) دارد.
در صورتی که بین زن و شوهری ملاعنه رخ دهد و شوهر نفی ولد کند.
1ـ رابطه محرمیت این کودک با ملاعن چگونه است؟ آیا در صورتی که کودک دختر باشد، در آینده می تواند با او ازدواج کند؟
2ـ رابطه محرمیت این کودک با بستگان نسبی و رضاعی و سببی مرد لاعن چگونه است؟ آیا می تواند این دختر با برادران مرد لاعن یا پدران او ازدواج کند؟
3ـ در صورتیکه مرد پس از ملاعنه و نفی ولد پشیمان گردد و رجوع کند، رابطه محرمیت این کودک با ملاعن و بستگان نسبی و رضاعی و سببی این مرد چگونه است؟
1) این کودک با ملاعن محرم است و نمی تواند با او ازدواج کند.
2) این کودک با بستگان مرد ملاعن محرم نیست و می تواند با آن ها ازدواج کند.
3) در صورتیکه واقعاً فرزند این مرد باشد یعنی مرد بین خود و خدای خود او را فرزند خود می داند، با بستگان آن مرد نیز محرم است.
همانگونه كه استحضار داريد در روزهای ماه محرم اغلب افراد نسبت به پخش نذری از قبيل شير، شربت و اطعام اقدام می نمايند. با عنايت به خشكسالی بوجود آمده، می خواستيم اين نذورات را در غالب جيره خشک غذايی و آب معدنی به آن منطقه ارسال نمائيم كه عده ای مردد هستند كه آيا از نظر شرعی صحيح می باشد يا خير، فلذا از آن مرجع عاليقدر تقاضا داشته تا حكم شرعی را بيان فرمايند.
چنانچه صیغه خاص نذر ـ که در رساله علمیه ذکر شده ـ خوانده باشد، واجب است در همان مصرف نذر که نامبرده شده، مصرف نمایند؛ لیکن اگر صیغه خاص نذر خوانده نشده باشد، جایز است در قالب جیره غذائی و آب معدنی و ... مصرف شود.
آیا انجام تغییرات ساختمانی در بنای مسجدی که واقف طبق وقف‌نامه و اسناد رسمی و محضری، تنها بنام مسجد وقف نموده ولاغیر؛ و اجاره دادن فضای آشپزخانه و زیرزمین و... آن مسجد، برای انجام امور اقتصادی و تجاری و درآمدزایی (کترینگ و تهیه و عرضه غذا و نوشیدنی)، جایز است؟
چنانچه واقف تصریح نموده باشد که نباید بناهای مذکور را برای انجام امور اقتصادی و تجاری و غیره اجاره داد؛ در این صورت جایز نیست وگرنه اشکالی ندارد.
1ـ استفاده از دستگاه موسیقی سنتی که در سالیان گذشته تا به امروز به صورت ساز و دهل مخصوص مراسم تعزیه خوانی بوده و احیای این شعیره را به دنبال دارد، چه حکمی دارد؟ 2 ـ استفاده از لباس طرح قدیم مخصوص شبیه خوان های مرد در نقش زن در تعزیه که به صورت چادر های عربی قدیمی (قجری) و روبند های مخصوص(برقه) به منطقه استان هرمزگان بوده، چه حکمی دارد؟ 3 ـ آیا اجرای مجلسی در وصف عروسی حضرت قاسم که به صورت حزین برگزار می گردد، محل اشکال است یا تایید؟
1) چنانچه آن موسیقی مناسب مجالس اهل فسق و فجور نباشد و موجب هتک حرمت شعائر حسینی نشود، اشکال ندارد؛ اما اگر مناسب مجالس فسق و فجور باشد و یا مناسب مجالس عزاداری نباشد، اشکال دارد.
2) اشکال ندارد.
3) اگر این عمل مستند به یکی از کتب مقتل باشد و با رعایت حرمت شعائر باشد، اشکال ندارد.
اگر قاتل در قتل عمد قبل از قصاص و استیذان از حاکم برای قصاص فوت کند و در میان ورثه مقتول صغار باشد با توجه به حرمت هدر دمای مسلمین و عمومات دال بر احترام به دم، آیا می توان از ماترک قاتل دیه مطالبه کرد؟
بله، دیه از ماترک میت برداشته می شود.
عزاداری
سوال :

اینجانبان متصدی و کارگزار و زمامدار و مجلس دار عزاداری در تکیه ای در یکی از شهرستان ها هستیم. حسب الوظیفه تصمیم بر این داشتیم که چندین شب عزاداری اباعبدالله الحسین (علیه السلام) را در تکیه بر پا کنیم، عده ای با آوردن این بهانه که اگر مراسم برگزار شود، موجب تبعات و گناه می شود مثلاً افراد فاسد چشم چرانی می کنند یا محتمل است که اشخاصی از این مراسمات سوء استفاده و گناه کنند، پیشنهاد به تعطیلی عزاداری اباعبدالله (علیه السلام) داده اند. آیا اینکه ممکن است بر حسب برگزاری عزاداری در حسینیه احتمالاً عده ای فاسق در این مجلس هم حضور یابند و گناه خود را انجام دهند بر ما که متصدی و کارگردان عزاداری هستیم، حجیت دارد که عزاداری را منحل کنیم؟ حکم واجب بر ما چیست؟

جواب :

این نوع احتمال دادن خود یک وسوسه شیطانی است. برپایی شعائر حسینی و مراسم عزاداری اهل بیت (علیهم السلام) از اهم امور دینی است و بهتر است که از ورود این افراد به دسته عزاداری و هیئت منع نکنید و راه نصیحت و اصلاح ایشان را با کلمات شایسته و رفتار محبت آمیز در پیش گیرید.

نذري محرم
سوال :

همانگونه كه استحضار داريد در روزهای ماه محرم اغلب افراد نسبت به پخش نذری از قبيل شير، شربت و اطعام اقدام می نمايند. با عنايت به خشكسالی بوجود آمده، می خواستيم اين نذورات را در غالب جيره خشک غذايی و آب معدنی به آن منطقه ارسال نمائيم كه عده ای مردد هستند كه آيا از نظر شرعی صحيح می باشد يا خير، فلذا از آن مرجع عاليقدر تقاضا داشته تا حكم شرعی را بيان فرمايند.

جواب :

چنانچه صیغه خاص نذر ـ که در رساله علمیه ذکر شده ـ خوانده باشد، واجب است در همان مصرف نذر که نامبرده شده، مصرف نمایند؛ لیکن اگر صیغه خاص نذر خوانده نشده باشد، جایز است در قالب جیره غذائی و آب معدنی و ... مصرف شود.

احیا شعائر حسینی
سوال :

1ـ استفاده از دستگاه موسیقی سنتی که در سالیان گذشته تا به امروز به صورت ساز و دهل مخصوص مراسم تعزیه خوانی بوده و احیای این شعیره را به دنبال دارد، چه حکمی دارد؟ 2 ـ استفاده از لباس طرح قدیم مخصوص شبیه خوان های مرد در نقش زن در تعزیه که به صورت چادر های عربی قدیمی (قجری) و روبند های مخصوص(برقه) به منطقه استان هرمزگان بوده، چه حکمی دارد؟ 3 ـ آیا اجرای مجلسی در وصف عروسی حضرت قاسم که به صورت حزین برگزار می گردد، محل اشکال است یا تایید؟

جواب :

1) چنانچه آن موسیقی مناسب مجالس اهل فسق و فجور نباشد و موجب هتک حرمت شعائر حسینی نشود، اشکال ندارد؛ اما اگر مناسب مجالس فسق و فجور باشد و یا مناسب مجالس عزاداری نباشد، اشکال دارد.


2) اشکال ندارد.


3) اگر این عمل مستند به یکی از کتب مقتل باشد و با رعایت حرمت شعائر باشد، اشکال ندارد.

اعتقادات
سوال :

1- آیا اگر کسی ائمه اطهار (علیهم السلام) را قبول داشته باشد، ولی منکر عصمت و علم غیب آنها باشد، همچنان شیعه است یا از جرگه شیعیان خارج می شود؟


2- آیا اگر کسی قائل به زنده بودن و موجود بودن امام زمان (عج) نباشد و همانند اهل سنت معتقد باشد که ایشان در آخرالزمان به دنیا خواهد آمد، آیا وی همچنان شیعه می ماند یا با این اعتقاد از زمره شیعیان بیرون می رود؟

جواب :

اگر معتقد به امامت دوازده امام و عصمت آنان و نیز معتقد به زنده بودن امام زمان(عج) باشد، شیعه است و اگر چنین نباشد، از زمره شیعیان اثنی عشری نیست.

ورود به کلیسا
سوال :

ورود به کلیسا و کنیسه جهت بازدید برای مسلمان قهری یا تازه مسلمان شده، چه حکمی دارد؟

جواب :

چنانچه موجب سست شدن اعتقاد شخص مسلمان نشود اشکال ندارد.

تعزیه یا شبیه‌خوانی
سوال :

لطفا نظر شریفتان در خصوص تعزیه و شبیه‌ خوانی که قرن‌ هاست در شهرها و روستاهای کشورمان برای نمایش واقعه‌ عاشورا و بزرگداشت مقام اهل‌ بیت (علیهم السلام) خصوصاً شهدای کربلا اجرا می‌گردد را بیان فرمایید.

جواب :

چنانچه مشتمل بر کذب و خلاف واقع نباشد و موجب وهن مذهب اهل بیت (علیهم السلام) نشود، اشکال ندارد.

قداست حضور مردم در قدمگاه امام رضا(ع)
سوال :

همانطور كه مستحضر هستيد حضرت رضا(ع) در جريان هجرت تاريخ ساز خود از مرز شلمچه و خوزستان (كه تعبير رهبر معظم انقلاب اسلامي دروازه ورود تشيع به ايران هست) وارد ايران شده اند و از شهرهاي مختلفي نیز عبور كرده اند. گرچه در گذشته بدليل عدم تحقيق جامع و ميداني اين مسير مورد اختلاف (نظري - كتابخانه اي) بوده است، ولي خوشبختانه اخيراً با ورود بنياد پژوهشهاي اسلامي آستان قدس رضوي این موضوع تقریباً به یک نتیجه نهایی و قطعی رسیده است. يعني مسير ... خوزستان، بخشی از فارس، يزد، خراسان و ... تا مرو. نكته قابل تأمل اين است كه در اين مسير قدمگاه‌ هايي وجود دارد كه در برخی شهرها (مثل خرمشهر – آبادان، بهبهان، ابرکوه و نیشابور)، مردم هر ساله در سه مناسبت (ميلاد، شهادت و سالروز ورود امام هشتم به هر شهر) مراسمات رضوي باشکوهی دارند؛ نوع نگاه مردم مسير به مقوله قدمگاه و ورود حضرت يك نگاه شيعي – اسلامی و نگاهي مقدس است نه يك رويداد تاريخي و باستاني... حال سؤال این است که آیا برپایی و تقویت این مراسمات، (با رعایت صحت تاریخی، حفظ شئونات اسلامی و مدیریت درست فرهنگی توسط علماء) مصداق تعظیم شعائر اسلامی می‌شود یا خیر؟

جواب :

برگزاری مجالس و مراسم مرتبط با اهل بیت (علیهم السلام) در هر زمان و مکان از اعظم شعائر اسلامی محسوب می شود، مشروط به اینکه با حرامی از محرمات الهی همراه نباشد.

توسل
سوال :

در مواردی دیده شده که مردم گرفتار، به درخت و درب های امام زاده ها و اماکن دیگر دخیل می بندند، آیا دخیل بستن به این شکل، مبنایی دارد و از نظر شرع مقدس منشاء اثر است؟ آیا اساساً دخیل بستن به شکل گره زدن پارچه و امثال آن به پنجره و در اماکن مذهبی، مساجد یا حرم های مطهر، مبنایی دارد و منشاء اثر است؟ آیا در دین عملی به نام دخیل بستن وجود دارد و اگر وجود دارد، به چه شکلی توصیه شده است؟

جواب :

توسل به اهل بیت (علیهم السلام) و فرزندان آن ها با توجه به فرهنگ و آداب و رسوم هر قومی اشکال مختلفی دارد و چنانچه آن طریقه موجب وهن و تضعیف شیعه یا هتک حرمت اهل بیت (علیهم السلام) نشود، جایز است.

صادقی
سوال :

در صورتی که نمازگزار در بین نماز به قصد قربت به خداوند متعال و یا به قصد ثواب آخرت بر مصائب اهل بیت (علیهم السلام) خصوصاً امام حسین (علیه السلام) با صدای بلند گریه کند نمازش باطل می شود یا خیر؟

جواب :

گریه به قصد ثواب آخرت بر مصائب اهل بیت (علیهم السلام) و امام حسین (علیه السلام) در نماز با صدای بلند اشکال ندارد.

یقین به اعتقادات
سوال :

شخصی که به هیچ وجه نسبت به اصول دین به یقین نرسیده، آیا باز هم بر او واجب است تا آخر عمر در تحصیل یقین کوشش نماید یا صرف تلاش و مطالعه محدود کفایت می کند و تحصیل یقین دیگر بر او واجب نمی باشد؟

جواب :

همين مقدار که برای بدست آوردن اعتقادات خود تلاش می کند، کفایت می کند.

مداحی
سوال :

برخی مداحان در مراسم ذکر مصائب یا ولادت اهل بیت (علیهم السلام) از عباراتی نظیر لبیک یا علی (علیه السلام) یا لبیک یا حسین (علیه السلام) استفاده می کنند، آیا استفاده از تعبیر لبیک، خاص خداوند است و یا در چنین مواردی نیز می توان از تعبیر لبیک استفاده کرد؟

جواب :

نوشتن و بیان عبارت مذکور در سؤال (لبیک یا علی (علیه السلام) و لبیک یا حسین (علیه السلام)) بلامانع است.

کتب مقتل
سوال : لطفا نظر خود را در باره کتاب نور العین فی المشهد الحسین و روایات در آن که کتاب به طور کلی باید رد یا تایید شود بیان کنید ( اینجانب خواهان ترجمه و چاپ نسخه فارسی آن برای اولین بار در ایران هستم )لطفا جواب را به طور دقیق همراه با مهر و سربرگ پاسخ دهید .
جواب : نور العین في مشهد الحسین، کتابی است که نویسنده برای گزارشهای خود سندی ارائه نکرده که برخی از مقتل شناسان آن را از کتب بسیار ضعیف و غیر قابل اعتماد در مقتل امام حسین (ع) می دانند و در انتساب آن به ابواسحاق اسفراینی فقیه شافعی مذهب، تردید دارند.
حضور بانوان در تعزیه ها
سوال : شرکت زنان با حجاب کامل اسلامی در تعزیه های مخصوص بانوان که برای ائمه معصومین (ع) برگزار می شود ، چه حکمی دارد؟
جواب : اشکال ندارد.
تعزیه
سوال : طبل و شیپور و سنج زدن در تعزیه حضرت سید الشهدا (ع)، چه صورت دارد؟
جواب : اقامه عزادارى حضرت ابا عبدالله الحسين عليه السلام از شعائر دينى محسوب شده و انجام آن به همان طريق سنّتى (استفاده از سنج و طبل) چنانچه موهن نباشد، اشكال ندارد.
مسائل اعتقادى
سوال : آیا کراهت داشتن مرگ شرعاً جایز است؟
جواب : بله، جایز است و چنین مطلبی در روایات نیز آمده است و علما درباره آن روایات، مطالب مفیدی نوشته اند، مثل حدیث «ما ترددت فی شیء أنا فاعله كترددی فی قبض روح عبدی المؤمن یكره الموت وأكره مساءته».
مسائل اعتقادى
سوال : اگر کسی بر خود نفرین کند، مثلاً بگوید: خدایا مرا از این دنیا خلاص کن! چه حکمی دارد؟
جواب : جایز است؛ اما بهتر است به جای این دعا، از ادعیه وارده از معصومین علیهم السلام استفاده شود و در برخی موارد که از اهل بیت علیهم السلام چنین دعایی ذکر شده است را نباید حمل بر نفرین بر خود کرد. علاوه بر اینکه در برخی دعاها، اهل بیت علیهم السلام از خدا طول عمر همراه با عافیت می خواستند. همچنین در روایات آمده است که چنین دعایی نکنید؛ چون هول و هراس مرگ بسیار عظیم است.
مسائل اعتقادى
سوال : آیا جایز است انسان آرزوی مرگ یا شهادت کند؟
جواب : آرزوی شهادت جایز است؛ همان طور که در ادعیه و زیارات به آن اشاره شده است. البته به شرطی که با انگیزه ایمانی باشد.
مسائل اعتقادى
سوال : انسان در طول زندگی چه مقدار لازم است به یاد مرگ باشد؟ آیا همیشه به یاد مرگ بودن، موجب افسردگی و رکود در کارهای زندگی انسان نمی شود؟
جواب : یاد مرگ نقش سازنده در زندگی انسان دارد؛ به گونه ای که روایات، یاد کنندگان مرگ را هم‌ درجه‌ شهدا، زیرک ترین مردم و از ویژگی های اولیای خدا شمرده است. همچنان که سیره عملی ائمه معصومین علیهم السلام نیز چنین بوده است. فکر کردن درباره مرگ به قدری دارای تأثیرات مهم و مفید است که در روایات أفضل العبادة و أفضل التفکر شمرده شده است. به طور خلاصه به برخی آثار یاد مرگ، همچون غفلت زدایی، آگاهی بخشی، تحقیر دنیا، موت شهوت، از بین برنده حرص و طمع، زهد ورزیدن و کوتاهی آرزو، می توان اشاره کرد. اما باید دانست اگر با این مقوله درست برخورد شود، نه تنها شور و نشاط برای فعالیت های دنیا کم نمی شود؛ بلکه اعمال و رفتار ما جهت صحیح خود را می یابد، بدون اینکه موجب افسردگی و رکود در زندگی انسان شود.
مراسم مذهبی
سوال : خواندن مداحی و عزادارى به صورت سبك هاى موسيقى (در دستگاه هاى موسيقى) جايز است ؟ منظورم این است که الآن بعضی از مداح ها شعر های مداحی خود را از سبک فلان خواننده (هرخواننده ای چه به قولی مجوز دار و چه بی مجوز) که به صورت کلاسیک یا پاپ یا... خوانده را روی شعر مداحی شان قرار می دهند و در مجلس عزای اهل بیت (ع) می خوانند، آیا گوش کردن به این نوع مداحی ها جایز است؟
شرکت در این مجالس چه حکمی دارد ؟
جواب : اگر به سبکی که غناء حرام است نباشد اشکالی ندارد .
پوشیدن لباس مشکی
سوال : آیا پوشیدن لباس با رنگ مشکی مکروه است ؟
جواب : پوشیدن لباس سیاه در حالت نماز و غیر آن کراهت دارد، به استثنای عبا، عمامه و یا مواردی که پوشیدن آن به جهت خاصی مانند اظهار حزن بر مصیبت ائمه (ع) مخصوصاً حضرت ابا عبد الله الحسین (ع) رجحان دارد.