1. صفحه نخست
  2. استفتائات
  3. طهارت
  4. تيمم
  5. احكام تيمّم
استفتائات برگزیده
اخیراً در فضای مجازی اصواتی به عنوان مواد مخدر شنیداری انتشار یافته که شنیدن آنان اثراتی همانند و بلکه بیشتر از مواد مخدر و مشروبات الکلی دارند با این اوصاف ؟ 1- آیا شنیدن این اصوات دارای حرمت شرعی می باشد ؟ 2- در صورت بروز حالت نامتعارف ناهوشیاری و نابهنجاری( ناشی از گوش دادن )، آیا اعمال مجازات شرعی (حد یا تعزیر) صحیح می باشد ؟
بنا بر نظر معظم له؛ بر فرض وجود خارجی چنین اصواتی که دارای اثرات مذکور باشد، شنیدن آن اصوات حرام است و دارای تعذیر می باشد.
اگر کسی مرتد شود و سپس مسلمان شود، آیا قضای نمازهای آن مدت که مرتد بوده بر او واجب است ؟
طبق فتوای معظم له، قضای نمازهای آن مدت واجب است.
اینجانبان متصدی و کارگزار و زمامدار و مجلس دار عزاداری در تکیه ای در یکی از شهرستان ها هستیم. حسب الوظیفه تصمیم بر این داشتیم که چندین شب عزاداری اباعبدالله الحسین (علیه السلام) را در تکیه بر پا کنیم، عده ای با آوردن این بهانه که اگر مراسم برگزار شود، موجب تبعات و گناه می شود مثلاً افراد فاسد چشم چرانی می کنند یا محتمل است که اشخاصی از این مراسمات سوء استفاده و گناه کنند، پیشنهاد به تعطیلی عزاداری اباعبدالله (علیه السلام) داده اند. آیا اینکه ممکن است بر حسب برگزاری عزاداری در حسینیه احتمالاً عده ای فاسق در این مجلس هم حضور یابند و گناه خود را انجام دهند بر ما که متصدی و کارگردان عزاداری هستیم، حجیت دارد که عزاداری را منحل کنیم؟ حکم واجب بر ما چیست؟
این نوع احتمال دادن خود یک وسوسه شیطانی است. برپایی شعائر حسینی و مراسم عزاداری اهل بیت (علیهم السلام) از اهم امور دینی است و بهتر است که از ورود این افراد به دسته عزاداری و هیئت منع نکنید و راه نصیحت و اصلاح ایشان را با کلمات شایسته و رفتار محبت آمیز در پیش گیرید.
اگر زنی به صورت چند ماهه صیغه مردی شده و سپس نخواهد به رابطه ادامه دهد، آیا می تواند مهریه خود را ببخشد یا مهری که گرفته را پس دهد و خود را یک طرفه از زوجیت مرد برهاند یا اینکه اتمام رابطه زوجیت موقت، منحصر به اتمام مدت یا بذل مدت توسط مرد است و ربطی به بذل مهریه یا استرداد آن ندارد؟
عقد موقت تنها به وسیله تمام شدن مدت و یا بذل مدت توسط زوج فسخ می شود، مگر آنکه در ضمن عقد، وکالت در بذل مدت از مرد گرفته شده باشد.
حکم شرعی کسی که نسبت محرمیت (ادعای زوجیت) و ادعای ارث را به صورت غیر واقعی به شخص دیگری بدهد، چیست؟
اثبات موضوع شرعی مانند زوجیت، نیازمند به بینه شرعی (شهادت دو نفر عادل) دارد.
در صورتی که بین زن و شوهری ملاعنه رخ دهد و شوهر نفی ولد کند.
1ـ رابطه محرمیت این کودک با ملاعن چگونه است؟ آیا در صورتی که کودک دختر باشد، در آینده می تواند با او ازدواج کند؟
2ـ رابطه محرمیت این کودک با بستگان نسبی و رضاعی و سببی مرد لاعن چگونه است؟ آیا می تواند این دختر با برادران مرد لاعن یا پدران او ازدواج کند؟
3ـ در صورتیکه مرد پس از ملاعنه و نفی ولد پشیمان گردد و رجوع کند، رابطه محرمیت این کودک با ملاعن و بستگان نسبی و رضاعی و سببی این مرد چگونه است؟
1) این کودک با ملاعن محرم است و نمی تواند با او ازدواج کند.
2) این کودک با بستگان مرد ملاعن محرم نیست و می تواند با آن ها ازدواج کند.
3) در صورتیکه واقعاً فرزند این مرد باشد یعنی مرد بین خود و خدای خود او را فرزند خود می داند، با بستگان آن مرد نیز محرم است.
همانگونه كه استحضار داريد در روزهای ماه محرم اغلب افراد نسبت به پخش نذری از قبيل شير، شربت و اطعام اقدام می نمايند. با عنايت به خشكسالی بوجود آمده، می خواستيم اين نذورات را در غالب جيره خشک غذايی و آب معدنی به آن منطقه ارسال نمائيم كه عده ای مردد هستند كه آيا از نظر شرعی صحيح می باشد يا خير، فلذا از آن مرجع عاليقدر تقاضا داشته تا حكم شرعی را بيان فرمايند.
چنانچه صیغه خاص نذر ـ که در رساله علمیه ذکر شده ـ خوانده باشد، واجب است در همان مصرف نذر که نامبرده شده، مصرف نمایند؛ لیکن اگر صیغه خاص نذر خوانده نشده باشد، جایز است در قالب جیره غذائی و آب معدنی و ... مصرف شود.
آیا انجام تغییرات ساختمانی در بنای مسجدی که واقف طبق وقف‌نامه و اسناد رسمی و محضری، تنها بنام مسجد وقف نموده ولاغیر؛ و اجاره دادن فضای آشپزخانه و زیرزمین و... آن مسجد، برای انجام امور اقتصادی و تجاری و درآمدزایی (کترینگ و تهیه و عرضه غذا و نوشیدنی)، جایز است؟
چنانچه واقف تصریح نموده باشد که نباید بناهای مذکور را برای انجام امور اقتصادی و تجاری و غیره اجاره داد؛ در این صورت جایز نیست وگرنه اشکالی ندارد.
1ـ استفاده از دستگاه موسیقی سنتی که در سالیان گذشته تا به امروز به صورت ساز و دهل مخصوص مراسم تعزیه خوانی بوده و احیای این شعیره را به دنبال دارد، چه حکمی دارد؟ 2 ـ استفاده از لباس طرح قدیم مخصوص شبیه خوان های مرد در نقش زن در تعزیه که به صورت چادر های عربی قدیمی (قجری) و روبند های مخصوص(برقه) به منطقه استان هرمزگان بوده، چه حکمی دارد؟ 3 ـ آیا اجرای مجلسی در وصف عروسی حضرت قاسم که به صورت حزین برگزار می گردد، محل اشکال است یا تایید؟
1) چنانچه آن موسیقی مناسب مجالس اهل فسق و فجور نباشد و موجب هتک حرمت شعائر حسینی نشود، اشکال ندارد؛ اما اگر مناسب مجالس فسق و فجور باشد و یا مناسب مجالس عزاداری نباشد، اشکال دارد.
2) اشکال ندارد.
3) اگر این عمل مستند به یکی از کتب مقتل باشد و با رعایت حرمت شعائر باشد، اشکال ندارد.
اگر قاتل در قتل عمد قبل از قصاص و استیذان از حاکم برای قصاص فوت کند و در میان ورثه مقتول صغار باشد با توجه به حرمت هدر دمای مسلمین و عمومات دال بر احترام به دم، آیا می توان از ماترک قاتل دیه مطالبه کرد؟
بله، دیه از ماترک میت برداشته می شود.
تیمم بدل از غسل
سوال : اگر شخصی به جای غسل جنابت تیمم بدل از آن را به جای آورد،
1. آیا می تواند به عنوان امام جماعت اقامه نماز نماید؟
2. آیا می تواند به مسجد داخل شود؟
3. آیا می تواند آیات قرآن را مسح کند؟
جواب : 1) بله تا زمانی که به عذر خود باقی باشد، می تواند.
2و3) بله می تواند.
دسترسی به آب قبل و بعد از رکوع
سوال : اگر كسى قبل از ركوع نماز فهميد كه دسترسى به آب پيدا كرده آيا تيمم او صحيح بوده و بايد نماز را ادامه دهد؟ 2ـ صورت بعد از ركوع چه حکمی دارد؟
جواب : بايد نماز را قطع كرده و با وضو يا غسل بخواند.
موالات در تیمم
سوال : آيا در تيمم موالات شرط است؟
جواب : بله موالات شرط است.
تیمم جانباز به کمک نائب
سوال : كسى كه مچ دستش با اختيار باز نمى‏ شود و بعد از زدن دو كف دست به زمين، دست‏ها بلا فاصله بسته مى‏ شود آيا نائب مى‏ تواند دست جانباز را باز كرده و خاک دست جانباز را پاک كند و سپس جانباز صورت خود را مسح كند؟
جواب : اشكال ندارد.
تیمم کسی که دو دستش شکسته است
سوال : كسى كه دو دستش شكسته و در گچ است در صورتى كه كف دست او باز يا بسته باشد وظيفه‏ اش در تيمم چيست؟
جواب : اگر همان كف دست خود را براى تيمم به زمين بزند و به همان صورت از مچ دست خود بكشد كافى است.
احکام تیمم
سوال : كسى كه هم پشت و هم كف دستش باند پيچى است، براى مسح در تيمم آيا بايد ذراع را بر زمين بزند يا كف دست باند پيچى را؟
جواب : بايد كف دست باندپيچى را بر زمين بزند.
تیمم برای نماز دیگر
سوال : كسى كه مثلاً براى نماز ظهرش (به خاطر عذر داشتن) تيمم كرده، آيا بايد براى نمازهاى بعد مثلاً عصر تيمم ديگرى بنمايد يا خير؟
جواب : اگر بداند تا آخر وقت ظهر و عصر عذر او باقى است مى‏ تواند با همان تيمم نماز عصر را هم بخواند.
وضو با کمک نائب
سوال : كسى كه مى‏ تواند بدون نائب تيمم كند ولى براى وضو به نائب نياز دارد وظيفه ‏اش تيمم است يا وضو؟
جواب : در فرض سؤال بايد وضو بگيرد.
احكام تيمّم
سوال : بعضى از كشاورزان كه در خارج قريه و در كوهستان زراعت و كشاورزى دارند و يا براى جمع آورى علوفه به آنجا مى‏ روند، اگرچه در اول وقت دسترسى به آب دارند ولى عمداً نماز را به تأخير مى‏ اندازند و در آخر وقت با تيمم نماز مى‏ خوانند. علاوه بر اين، اين افراد براى طهارت از آب استفاده نمى‏ كنند و مخرج بول را با سنگ و كلوخ پاك مى‏ كنند و دوباره مشغول كار مى‏ شوند، در ضمن كار بدن آنها عرق نموده و به بدن و لباسشان سرايت مى‏ كند. حال اگر اين افراد با اين وضعيت و در آخر وقت با تيمم نماز بخوانند، حكم نمازشان چيست؟
جواب : تأخير عمدى نمازشان حرام است ولى نمازشان در آخر وقت در صورتى كه آب نباشد يا وقت وضو گرفتن نباشد، صحيح است. مخرج بول با غير از آب، پاک نمى‏ شود ولى اگر در آخر وقت، امكان تطهير و يا وقت تطهير نيست نمازشان با همان بدن نجس صحيح است.
زدن دست بر زمین
سوال : آيا در تيمم شرط است كه دو دست يک دفعه بر زمين زده شود يا قرار دادن دو دست بر زمين كفايت مى‏ كند؟
جواب : زدن دست بر زمين شرط است و قرار دادن آن‏ها بنا بر احتياط واجب كفايت نمى‏ كند.
تیمم
سوال : آيا هنگام تيمم واجب است كه عضو مسح شونده ثابت باشد و عضو مسح كننده حركت كنند؟
جواب : حرکت عضو مسح شونده اشکالی ندارد اگر مسح انجام شود.
احکام تیمم
سوال : آيا در تيمم بدل از وضو براى تيمم صورت و دو دست يک بار ضربه (بر زمين) زده مى‏ شود و در تيمم بدل از غسل دو ضربه يک ضربه براى صورت و ديگرى براى دستها؟
جواب : یک ضربه برای هر دو کافی است چه تیمم بدل از وضو باشد و چه بدل از غسل، و دو ضربه احتیاط استحبابی است.
تیمم
سوال : چند شکل می توان مسح سر در تيمم را انجام داد، آیا باید انگشت شصت را مثل بال پرنده باز گذاشت تا شقیقه را بکشد، یا اینکه بعد از رسیدن کف دست به ابروها به طرف راست وچپ کشید؟
جواب : هر دو طریقه صحیح است و فرق نمی کند، آنچه واجب است کشیدن کف هر دو دست به تمام پیشانی و ابروها است.
تیمم
سوال : اگر كسى قبل از ركوع نماز فهميد كه دسترسى به آب پيدا كرده آيا تيمم او صحيح بوده و بايد نماز را ادامه دهد؟ (صورت بعد از ركوع چيست)؟


جواب : بايد نماز را قطع كرده و با وضو يا غسل بخواند.
موالات تیمم
سوال : آیا در تیمم موالات شرط است؟
جواب : بله موالات شرط است.
احکام تیمم
سوال : 1. کسی که می تواند بدون نائب تیمم کند ولی برای وضو به نائب نیاز دارد وظیفه اش تیمم است یا وضو؟
2. کسی که مثلاً برای نماز ظهرش (به خاطر عذر داشتن) تیمم کرده ، آیا باید برای نماز های بعد مثلاً عصر تیمم دیگری بنماید یا خیر؟
3. کسی که هم پشت و هم کف دستش باند پیچی است ، برای مسح در تیمم آیا باید ذراع را بر زمین بزند یا کف دست باند پیچی را؟
4. کسی که دو دستش شکسته و در گچ است در صورتی که کف دست او باز یا بسته باشد وظیفه اش در تیمم چیست؟
5. کسی که مچ دستش با اختیار باز نمی شود و بعد از زدن دو کف دست به زمین دست ها بلا فاصله بسته می شود آیا نائب می تواند دست جانباز را باز کرده و خاک دست جانباز را پاک کند و سپس جانباز صورت خود را مسح کند؟
جواب : 1. در فرض سؤال تا زمانی که شرایط وجوب تیمم برای او فراهم نشده است باید وضو بگیرد.
2. اگر بداند تا آخر وقت ظهر و عصر عذر او باقی است می تواند با همان تیمم نماز عصر را هم بخواند.
3. باید کف دست باندپیچی را بر زمین بزند.
4. اگر همان کف دست خود را برای تیمم به زمین بزند و به همان صورت از مچ دست خود بکشد کافی است.
5. اشکال ندارد.
وضو
سوال : در صورت نبودن زمین و یا شیء خشک و نیز آب و بیم از دست رفتن وقت و قضا شدن نماز می توان با قسمتی از لباس مثل زیر بغل که از پارچه مباح است تیمم کرد و یا خیر؟
جواب : اگر روى لباس غبار باشد تيمم بر آن جايز است. و اگر غبار نباشد بنابر احتياط هم بر آن تيمم كند و در وقت نماز بخواند و هم بعداً قضا كند.