1. صفحه نخست
  2. استفتائات
  3. تقليد
  4. تبعيض در تقليد
استفتائات برگزیده
اخیراً در فضای مجازی اصواتی به عنوان مواد مخدر شنیداری انتشار یافته که شنیدن آنان اثراتی همانند و بلکه بیشتر از مواد مخدر و مشروبات الکلی دارند با این اوصاف ؟ 1- آیا شنیدن این اصوات دارای حرمت شرعی می باشد ؟ 2- در صورت بروز حالت نامتعارف ناهوشیاری و نابهنجاری( ناشی از گوش دادن )، آیا اعمال مجازات شرعی (حد یا تعزیر) صحیح می باشد ؟
بنا بر نظر معظم له؛ بر فرض وجود خارجی چنین اصواتی که دارای اثرات مذکور باشد، شنیدن آن اصوات حرام است و دارای تعذیر می باشد.
اگر کسی مرتد شود و سپس مسلمان شود، آیا قضای نمازهای آن مدت که مرتد بوده بر او واجب است ؟
طبق فتوای معظم له، قضای نمازهای آن مدت واجب است.
اینجانبان متصدی و کارگزار و زمامدار و مجلس دار عزاداری در تکیه ای در یکی از شهرستان ها هستیم. حسب الوظیفه تصمیم بر این داشتیم که چندین شب عزاداری اباعبدالله الحسین (علیه السلام) را در تکیه بر پا کنیم، عده ای با آوردن این بهانه که اگر مراسم برگزار شود، موجب تبعات و گناه می شود مثلاً افراد فاسد چشم چرانی می کنند یا محتمل است که اشخاصی از این مراسمات سوء استفاده و گناه کنند، پیشنهاد به تعطیلی عزاداری اباعبدالله (علیه السلام) داده اند. آیا اینکه ممکن است بر حسب برگزاری عزاداری در حسینیه احتمالاً عده ای فاسق در این مجلس هم حضور یابند و گناه خود را انجام دهند بر ما که متصدی و کارگردان عزاداری هستیم، حجیت دارد که عزاداری را منحل کنیم؟ حکم واجب بر ما چیست؟
این نوع احتمال دادن خود یک وسوسه شیطانی است. برپایی شعائر حسینی و مراسم عزاداری اهل بیت (علیهم السلام) از اهم امور دینی است و بهتر است که از ورود این افراد به دسته عزاداری و هیئت منع نکنید و راه نصیحت و اصلاح ایشان را با کلمات شایسته و رفتار محبت آمیز در پیش گیرید.
اگر زنی به صورت چند ماهه صیغه مردی شده و سپس نخواهد به رابطه ادامه دهد، آیا می تواند مهریه خود را ببخشد یا مهری که گرفته را پس دهد و خود را یک طرفه از زوجیت مرد برهاند یا اینکه اتمام رابطه زوجیت موقت، منحصر به اتمام مدت یا بذل مدت توسط مرد است و ربطی به بذل مهریه یا استرداد آن ندارد؟
عقد موقت تنها به وسیله تمام شدن مدت و یا بذل مدت توسط زوج فسخ می شود، مگر آنکه در ضمن عقد، وکالت در بذل مدت از مرد گرفته شده باشد.
حکم شرعی کسی که نسبت محرمیت (ادعای زوجیت) و ادعای ارث را به صورت غیر واقعی به شخص دیگری بدهد، چیست؟
اثبات موضوع شرعی مانند زوجیت، نیازمند به بینه شرعی (شهادت دو نفر عادل) دارد.
در صورتی که بین زن و شوهری ملاعنه رخ دهد و شوهر نفی ولد کند.
1ـ رابطه محرمیت این کودک با ملاعن چگونه است؟ آیا در صورتی که کودک دختر باشد، در آینده می تواند با او ازدواج کند؟
2ـ رابطه محرمیت این کودک با بستگان نسبی و رضاعی و سببی مرد لاعن چگونه است؟ آیا می تواند این دختر با برادران مرد لاعن یا پدران او ازدواج کند؟
3ـ در صورتیکه مرد پس از ملاعنه و نفی ولد پشیمان گردد و رجوع کند، رابطه محرمیت این کودک با ملاعن و بستگان نسبی و رضاعی و سببی این مرد چگونه است؟
1) این کودک با ملاعن محرم است و نمی تواند با او ازدواج کند.
2) این کودک با بستگان مرد ملاعن محرم نیست و می تواند با آن ها ازدواج کند.
3) در صورتیکه واقعاً فرزند این مرد باشد یعنی مرد بین خود و خدای خود او را فرزند خود می داند، با بستگان آن مرد نیز محرم است.
همانگونه كه استحضار داريد در روزهای ماه محرم اغلب افراد نسبت به پخش نذری از قبيل شير، شربت و اطعام اقدام می نمايند. با عنايت به خشكسالی بوجود آمده، می خواستيم اين نذورات را در غالب جيره خشک غذايی و آب معدنی به آن منطقه ارسال نمائيم كه عده ای مردد هستند كه آيا از نظر شرعی صحيح می باشد يا خير، فلذا از آن مرجع عاليقدر تقاضا داشته تا حكم شرعی را بيان فرمايند.
چنانچه صیغه خاص نذر ـ که در رساله علمیه ذکر شده ـ خوانده باشد، واجب است در همان مصرف نذر که نامبرده شده، مصرف نمایند؛ لیکن اگر صیغه خاص نذر خوانده نشده باشد، جایز است در قالب جیره غذائی و آب معدنی و ... مصرف شود.
آیا انجام تغییرات ساختمانی در بنای مسجدی که واقف طبق وقف‌نامه و اسناد رسمی و محضری، تنها بنام مسجد وقف نموده ولاغیر؛ و اجاره دادن فضای آشپزخانه و زیرزمین و... آن مسجد، برای انجام امور اقتصادی و تجاری و درآمدزایی (کترینگ و تهیه و عرضه غذا و نوشیدنی)، جایز است؟
چنانچه واقف تصریح نموده باشد که نباید بناهای مذکور را برای انجام امور اقتصادی و تجاری و غیره اجاره داد؛ در این صورت جایز نیست وگرنه اشکالی ندارد.
1ـ استفاده از دستگاه موسیقی سنتی که در سالیان گذشته تا به امروز به صورت ساز و دهل مخصوص مراسم تعزیه خوانی بوده و احیای این شعیره را به دنبال دارد، چه حکمی دارد؟ 2 ـ استفاده از لباس طرح قدیم مخصوص شبیه خوان های مرد در نقش زن در تعزیه که به صورت چادر های عربی قدیمی (قجری) و روبند های مخصوص(برقه) به منطقه استان هرمزگان بوده، چه حکمی دارد؟ 3 ـ آیا اجرای مجلسی در وصف عروسی حضرت قاسم که به صورت حزین برگزار می گردد، محل اشکال است یا تایید؟
1) چنانچه آن موسیقی مناسب مجالس اهل فسق و فجور نباشد و موجب هتک حرمت شعائر حسینی نشود، اشکال ندارد؛ اما اگر مناسب مجالس فسق و فجور باشد و یا مناسب مجالس عزاداری نباشد، اشکال دارد.
2) اشکال ندارد.
3) اگر این عمل مستند به یکی از کتب مقتل باشد و با رعایت حرمت شعائر باشد، اشکال ندارد.
اگر قاتل در قتل عمد قبل از قصاص و استیذان از حاکم برای قصاص فوت کند و در میان ورثه مقتول صغار باشد با توجه به حرمت هدر دمای مسلمین و عمومات دال بر احترام به دم، آیا می توان از ماترک قاتل دیه مطالبه کرد؟
بله، دیه از ماترک میت برداشته می شود.
تقلید
سوال :

در چند مسأله خاص مرجع خودمان فتوای صریح دارد و قبلاً هم طبق فتوای ایشان عمل کرده ایم، آیا می توانیم در همان مسائل به مرجع مساوی ایشان عدول کنیم؟

جواب :

عدول جایز نیست.

تقلید
سوال :

عدول در یک یا چند مسأله خاص از مرجع خودمان به مرجع دیگر (در موردی که احتیاط واجب داده شده است)، در صور زیر چه حکمی دارد؟ 1- عدول به مرجع زنده و مساوی. 2- عدول به مرجع زنده و پایین تر از نظر علمی.

جواب :

چنانچه مرجع تقلید خود شخص در مسأله ای احتیاط واجب کرده باشد، با رعایت الاعلم فالاعلم می تواند به مجتهد دیگر مراجعه کند، همچنین آن مجتهد باید از دیگران اعلم باشد.

رجوع به مرجع دیگر
سوال :

بنده مقلد مرجعی هستم که واسطه سوم را نجس کننده نمی داند، آیا برای راحتی می توانم در این مسئله خاص به جنابعالی که واسطه دوم را نجس کننده نمی دانید رجوع و پیروی کنم؟

جواب :

چنانچه مرجع خودتان در این مسئله قائل به احتیاط است، می توانید به دیگری رجوع کنید؛ اما اگر فتوا دارد، نمی توان رجوع کرد.

تقلید
سوال :

آیا رجوع به یک مجتهد دیگر، در یک باب خاص فقهی مجاز است؟

جواب :

تبعيض در تقلید بین دو مجتهد متساوی در علمیت، جايز است؛ به شرط اين كه منتهى به علم اجمالى به مخالفت عملى با واقع در صورت عمل به فتواى هردو مجتهد نگردد، مانند اين كه يكى از دو مجتهد فتوا به واجب نبودن جلسه استراحت و وجوب سه بار خواندن تسبيحات اربعه داده و مجتهد ديگر جلسه استراحت را واجب دانسته، ولى يك بار تسبيحات اربعه را كافى مى‏ داند، پس جايز نيست مقلّد نماز را بدون جلسه استراحت و با يك بار تسبيحات اربعه بخواند؛ چون در اين صورت نماز او مخالف با هر دو فتوا است. 

فرق عدول و رجوع
سوال : فرق عدول با رجوع چیست؟
جواب : عدول به معنای رجوع از مجتهدی به دیگری است، اما رجوع اعم است.
تساوى مجتهدين در اعلميت
سوال : آیا در صورت عدم تشخیص اعلم و احتمال تساوی دو یا چند مجتهد امکان تبعیض تقلید وجود دارد، در صورت امکان آیا به صورت مسألة مسألة است یا باب باب؟
جواب : در صورت احتمال تساوى بين دو يا چند مجتهد بنا بر احتياط بايد از مجتهدى تقليد كند كه كفايت او در تصدى امور عامه مسلمين بيشتر باشد و چنانچه در اين امر هم باهم مساوى بودند تبعيض در تقليد مسائل جايز است به شرطى كه منتهى به مخالفت عملی با واقع يا مخالفت عملى با نظر هر دو مجتهد نشود.
تبعیض در تقلید
سوال : آيا با تساوى دو مرجع تقليد در اعلميت، تبعيض در تقليد جايز است؟
جواب : بله جايز است به شرط اين كه در صورت عمل به فتواى هردو علم اجمالى به مخالفت با واقع حاصل نشود. مانند اين كه يكى از دو مجتهد فتوا به واجب نبودن جلسه استراحت و وجوب سه بار خواندن تسبيحات اربعه داده و مجتهد ديگر جلسه استراحت را واجب دانسته ولى يك بار تسبيحات اربعه را كافى مى‏ داند پس جايز نيست كه مقلّد نماز را بدون جلسه استراحت و با يك بار تسبيحات اربعه بخواند چون در اين صورت نماز او، مخالف با هر دو فتوا است.
تبعیض در تقلید
سوال : آيا تبعيض در تقليد جايز است؟ به اين معنا كه فتوا در باب نماز از مرجعى معين و در باب حج از مرجع ديگرى گرفته شود؟
جواب : تبعيض در تقلید بین دو مجتهد متساوی در علمیت جايز است به شرط اين كه منتهى به علم اجمالى به مخالفت عملى با واقع در صورت عمل به فتواى هردو مجتهد نگردد.
تقلید
سوال : آیا می شود در اکثر احکام از حضرتعالی تقلید کرد ولی در بعضی از احکام به مرجع دیگری رجوع کرد؟
جواب : اگر اعلميت يا احتمال أعلميت مجتهدى ثابت شود بايد در تمامى مسائل از او تقليد كرد و لكن در صورت تساوى دو مجتهد تبعيض در تقليد جايز است.