استفتائات برگزیده
اخیراً در فضای مجازی اصواتی به عنوان مواد مخدر شنیداری انتشار یافته که شنیدن آنان اثراتی همانند و بلکه بیشتر از مواد مخدر و مشروبات الکلی دارند با این اوصاف ؟ 1- آیا شنیدن این اصوات دارای حرمت شرعی می باشد ؟ 2- در صورت بروز حالت نامتعارف ناهوشیاری و نابهنجاری( ناشی از گوش دادن )، آیا اعمال مجازات شرعی (حد یا تعزیر) صحیح می باشد ؟
بنا بر نظر معظم له؛ بر فرض وجود خارجی چنین اصواتی که دارای اثرات مذکور باشد، شنیدن آن اصوات حرام است و دارای تعذیر می باشد.
اگر کسی مرتد شود و سپس مسلمان شود، آیا قضای نمازهای آن مدت که مرتد بوده بر او واجب است ؟
طبق فتوای معظم له، قضای نمازهای آن مدت واجب است.
اینجانبان متصدی و کارگزار و زمامدار و مجلس دار عزاداری در تکیه ای در یکی از شهرستان ها هستیم. حسب الوظیفه تصمیم بر این داشتیم که چندین شب عزاداری اباعبدالله الحسین (علیه السلام) را در تکیه بر پا کنیم، عده ای با آوردن این بهانه که اگر مراسم برگزار شود، موجب تبعات و گناه می شود مثلاً افراد فاسد چشم چرانی می کنند یا محتمل است که اشخاصی از این مراسمات سوء استفاده و گناه کنند، پیشنهاد به تعطیلی عزاداری اباعبدالله (علیه السلام) داده اند. آیا اینکه ممکن است بر حسب برگزاری عزاداری در حسینیه احتمالاً عده ای فاسق در این مجلس هم حضور یابند و گناه خود را انجام دهند بر ما که متصدی و کارگردان عزاداری هستیم، حجیت دارد که عزاداری را منحل کنیم؟ حکم واجب بر ما چیست؟
این نوع احتمال دادن خود یک وسوسه شیطانی است. برپایی شعائر حسینی و مراسم عزاداری اهل بیت (علیهم السلام) از اهم امور دینی است و بهتر است که از ورود این افراد به دسته عزاداری و هیئت منع نکنید و راه نصیحت و اصلاح ایشان را با کلمات شایسته و رفتار محبت آمیز در پیش گیرید.
اگر زنی به صورت چند ماهه صیغه مردی شده و سپس نخواهد به رابطه ادامه دهد، آیا می تواند مهریه خود را ببخشد یا مهری که گرفته را پس دهد و خود را یک طرفه از زوجیت مرد برهاند یا اینکه اتمام رابطه زوجیت موقت، منحصر به اتمام مدت یا بذل مدت توسط مرد است و ربطی به بذل مهریه یا استرداد آن ندارد؟
عقد موقت تنها به وسیله تمام شدن مدت و یا بذل مدت توسط زوج فسخ می شود، مگر آنکه در ضمن عقد، وکالت در بذل مدت از مرد گرفته شده باشد.
حکم شرعی کسی که نسبت محرمیت (ادعای زوجیت) و ادعای ارث را به صورت غیر واقعی به شخص دیگری بدهد، چیست؟
اثبات موضوع شرعی مانند زوجیت، نیازمند به بینه شرعی (شهادت دو نفر عادل) دارد.
در صورتی که بین زن و شوهری ملاعنه رخ دهد و شوهر نفی ولد کند.
1ـ رابطه محرمیت این کودک با ملاعن چگونه است؟ آیا در صورتی که کودک دختر باشد، در آینده می تواند با او ازدواج کند؟
2ـ رابطه محرمیت این کودک با بستگان نسبی و رضاعی و سببی مرد لاعن چگونه است؟ آیا می تواند این دختر با برادران مرد لاعن یا پدران او ازدواج کند؟
3ـ در صورتیکه مرد پس از ملاعنه و نفی ولد پشیمان گردد و رجوع کند، رابطه محرمیت این کودک با ملاعن و بستگان نسبی و رضاعی و سببی این مرد چگونه است؟
1) این کودک با ملاعن محرم است و نمی تواند با او ازدواج کند.
2) این کودک با بستگان مرد ملاعن محرم نیست و می تواند با آن ها ازدواج کند.
3) در صورتیکه واقعاً فرزند این مرد باشد یعنی مرد بین خود و خدای خود او را فرزند خود می داند، با بستگان آن مرد نیز محرم است.
همانگونه كه استحضار داريد در روزهای ماه محرم اغلب افراد نسبت به پخش نذری از قبيل شير، شربت و اطعام اقدام می نمايند. با عنايت به خشكسالی بوجود آمده، می خواستيم اين نذورات را در غالب جيره خشک غذايی و آب معدنی به آن منطقه ارسال نمائيم كه عده ای مردد هستند كه آيا از نظر شرعی صحيح می باشد يا خير، فلذا از آن مرجع عاليقدر تقاضا داشته تا حكم شرعی را بيان فرمايند.
چنانچه صیغه خاص نذر ـ که در رساله علمیه ذکر شده ـ خوانده باشد، واجب است در همان مصرف نذر که نامبرده شده، مصرف نمایند؛ لیکن اگر صیغه خاص نذر خوانده نشده باشد، جایز است در قالب جیره غذائی و آب معدنی و ... مصرف شود.
آیا انجام تغییرات ساختمانی در بنای مسجدی که واقف طبق وقف‌نامه و اسناد رسمی و محضری، تنها بنام مسجد وقف نموده ولاغیر؛ و اجاره دادن فضای آشپزخانه و زیرزمین و... آن مسجد، برای انجام امور اقتصادی و تجاری و درآمدزایی (کترینگ و تهیه و عرضه غذا و نوشیدنی)، جایز است؟
چنانچه واقف تصریح نموده باشد که نباید بناهای مذکور را برای انجام امور اقتصادی و تجاری و غیره اجاره داد؛ در این صورت جایز نیست وگرنه اشکالی ندارد.
1ـ استفاده از دستگاه موسیقی سنتی که در سالیان گذشته تا به امروز به صورت ساز و دهل مخصوص مراسم تعزیه خوانی بوده و احیای این شعیره را به دنبال دارد، چه حکمی دارد؟ 2 ـ استفاده از لباس طرح قدیم مخصوص شبیه خوان های مرد در نقش زن در تعزیه که به صورت چادر های عربی قدیمی (قجری) و روبند های مخصوص(برقه) به منطقه استان هرمزگان بوده، چه حکمی دارد؟ 3 ـ آیا اجرای مجلسی در وصف عروسی حضرت قاسم که به صورت حزین برگزار می گردد، محل اشکال است یا تایید؟
1) چنانچه آن موسیقی مناسب مجالس اهل فسق و فجور نباشد و موجب هتک حرمت شعائر حسینی نشود، اشکال ندارد؛ اما اگر مناسب مجالس فسق و فجور باشد و یا مناسب مجالس عزاداری نباشد، اشکال دارد.
2) اشکال ندارد.
3) اگر این عمل مستند به یکی از کتب مقتل باشد و با رعایت حرمت شعائر باشد، اشکال ندارد.
اگر قاتل در قتل عمد قبل از قصاص و استیذان از حاکم برای قصاص فوت کند و در میان ورثه مقتول صغار باشد با توجه به حرمت هدر دمای مسلمین و عمومات دال بر احترام به دم، آیا می توان از ماترک قاتل دیه مطالبه کرد؟
بله، دیه از ماترک میت برداشته می شود.
لواط و یا تحفیذ
سوال :

کسی که شک دارد لواط و یا تخفیذ به عنف انجام داده است، باید چه کار کند (این موضوع برای تقریبا ۸ سال پیش است و فرد یادش نمی آید، ولی در حال حاضر وسواس پیدا کرده و حساس شده است)؟

جواب :

در فرض مسئله، به شک خود اعتنا نکند و هیچ حکم شرعی متوجه او نیست.

روابط نامشروع
سوال :

آیا رابطه نامشروع دون زنا، از مصادیق تعزیز منصوص شرعی تلقی می گردد؟

جواب :

بله، از موراد تعزیر محسوب می شود و تعیین مقدار تعزیر و کیفیت آن بر عهده حاکم شرع یا قاضی می باشد.

حدود
سوال :

مردی بالغ اعلام نموده است که «در یک مهمانی لیوانی را برداشته و خورده و لکن بعداً متوجه شده است که مشروب بوده است»؛ لطفاً حکم شرعی این عمل را بیان فرمایید. آیا باید حد بر او جاری شود؟

جواب :

در فرض مسئله، این شخص مرتکب معصیت نشده و حد بر او جاری نمی شود.

تغییر مذهب
سوال :

در صورت تغییر مذهب یک مسلمان، چه حکمی بر او اعمال می شود؟

جواب :

در صورت احراز ارتداد توسط حاکم شرع، احکام ارتداد جاری می شود و تا زمانی که یقین به ارتداد و تغییر مذهب و انکار دین اسلام و ضروریات آن حاصل نشده، همچنان مسلمان است. ارتداد در صورتی حاصل می شود که قلباً اعتقاد او عوض شده و اعلام کرده باشد.

خودکشی
سوال :

1ـ آیا خودکشی و خود زنی مطلقاً حرام است یا در شرایطی جایز خواهد بود؟


2ـ آیا کسی که اقدام به خودکشی می کند ولی منجر به خودکشی نمی گردد، حکم تعزیر بر او جاری می گردد یا خیر؟


 

جواب :

1) خودکشی حرام و از گناهان کبیره است که جز در موارد بسیار استثنائی، جایز نیست.


2) موکول به نظر حاکم شرع است.


 

ارتداد
سوال :

از نظر معظم له حکم و عقوبت ارتداد آیا حدی است یا تعزیری و مبنا و استناد این حکم کدامیک از ادله اربعه می باشد؟

جواب :

حکم ارتداد جزء حدود محسوب می شود نه تعزیر.

مصادیق لواط و مساحقه
سوال :

1- آیا رابطه جنسی یک مرد با یک خنثی و یا یک تغییر جنسیت داده از(خنثی جنسی - خنثی روانی یا همو سکسوال) از مصادیق لواط و تفخیذ است و احکام لواط (صغری و کبری) برآنها جاری می شود؟


2- آیا رابطه یک زن با خنثای دارای آلت تناسلی زنانه و یا مرد تغییر جنسیت داده به زن از مصادیق مساحقه است؟

جواب :

1) الف: رابطه جنسی یک مرد با یک خنثی، از مصادیق لواط و تفخیذ نیست.


ب: رابطه جنسی یک مرد با یک تغییر جنسیت داده شده، در صورتی از مصادیق لواط است که واقعاً تغییر جنسیت داده باشد.


2) الف: رابطه یک زن با خنثای دارای آلت تناسلی زنانه، از مصادیق مساحقه نیست.


ب: رابطه یک زن با یک مرد تغییر جنسیت داده به زن، در صورتی از مصادیق مساحقه است که واقعاً تغییر جنسیت داده باشد.

انکار وجوب حجاب
سوال :

کسی که وجوب حکم حجاب و یا حدود آن و یا صراحت آیه آن را انکار کند و یا از آن تأویل به آزادی حجاب و امثال آن کند، حکمش چیست؟ آیا حکم کافر بر او مترتب است؟

جواب :

انکار وجوب حجاب و یا انکار هر یک از ضروریات دین، چنانچه به انکار نبوت پیامبر اعظم (صلی الله علیه وآله) و تکذیب آن حضرت برنگردد، موجب کفر و ارتداد نیست.

جلوگیری از بزهکاری
سوال :

با توجه به احراز حالت خطرناک (منظور تکرار جرم) در خصوص پاره ای از مجانین و امکان بزهکاری مجدد آنان، عقیم نمودن این اشخاص به دلیل پیشگیری از بزهکاری مجدد آنان و بزه دیدگی سایر افراد، به خصوص جرایم جنسی و همچنین به دلیل مصلحت این مجانین از لحاظ روحی و روانی و حفظ منافع جامعه و نظم عمومی، جایز است یا خیر؟

جواب :

عقیم نمودن این اشخاص، جایز نیست و باید شیوه دیگری برای حفظ مصالح خود آنان و جامعه و نظم عمومی، اتخاذ نمود.

ضرب و جرح
سوال :

چنانچه مردی با نقشه قبلی و با كمک همدستان خود وارد منزل زنی شود و وی را مورد ضرب و جرح عمدی قرار دهد، آیا قاضی باید ضارب را از جهت جنبه عمومی و بیم تجری دیگران و حفظ نظم و امنیت جامعه، تعزیر نماید؟

جواب :

نسبت به ضرب و جرح عمدی زن، ضارب مسئولیت دارد (قصاص می شود یا دیه می دهد و یا تعزیر می شود)، همچنین نسبت به ورود بدون اذن به منزل دیگران به قصد ضرب و جرح نیز می شود وی را تعزیر نمود؛ البته در این موارد باید طبق قانون مجازات عمل شود.

تخفیف در مجازات به خاطر صدمات مغزی
سوال :

اگر پزشکان تأیید کنند که فردی به دلیل اختلالات یا صدمات مغزی (برای مثال بر اثر بیماری و یا تصادف با وسایل نقلیه) مرتکب جرم شده است، آیا می توان در جرایم تعزیری قائل به تخفیف مجازات شد؟

جواب :

اگر اختلال به حدی باشد که جنون محسوب شود یا عمل را غیر اختیاری کند، مجازات ندارد و در غیر این صورت، در جرائمی که مجازات آن ها تعزیر است، یکی از موجبات تخفیف در عقوبت است.

توبه در حد تجاوز به عنف
سوال :

با توجه به اینکه قذف از جمله حدودی است که جز با گذشت مقذوف ساقط نمی شود -حتی با توبه قاذف-، حال باتوجه به مطالب مذکور آیا در تجاوز به عنف (لواط و زنای به عنف) پس از ثبوت، توبه مرتکب سبب سقوط حد آن (قتل) خواهد شد؟ در حالی که در کتب فقها توبه را ذیل عمومات زنا آورده اند و ذیل تجاوز به عنف توبه مطرح نشده است.

جواب :

حد قذف حق الناس است و با گذشت مقذوف ساقط می شود و توبه نقشی در آن ندارد؛ برخلاف حد زنا، که حق الله است؛ چه با عنف و چه بدون آن و توبه و صلاح مرتکب، قبل از اخذ او، موجب سقوط حق الله است.

حکم به زندان
سوال :

1- آیا محکومیت به زندان به مدت طولانی از نظر شرع مقدس مشروعیت دارد؟


2- آیا افراد مدیون به سبب قرض، مهریه، دیه و امثال آن در شرع مقدس مجرم تلقی گردیده و باید کیفر شوند؟

جواب :

1) بله، در مواردی مشروعیت دارد.


2) بر طبق نظر معظم له، اساساً استفاده از مجازات حبس برای مدیونین مالی و مهریه، محل اشکال است.

تعزیرات
سوال : اگر شخصی مرتکب فعلی حرام شود که مستوجب تعزیر است و تعزیر نیز صرفا جنبه حق اللهی دارد و جنبه حق الناسی نداشته، اگر مرتکب فعل حرام در نزد حاکم اقرار به گناه نماید در حالی که توبه کرده و توبه او به یکی از طرق شرعی ثابت نشده باشد، آیا این توبه و ندامت او مسقط تعزیر است یا خیر؟
جواب : اگر توبه و صلاح امور او قبل از اقامه دعوی ثابت شده باشد، تعزیر ساقط است.
حد زنا
سوال : 1. اگر زنی به آمیزش از راه دبر رضایت داشته ولی مرد بر خلاف رضایت او از طریق قبل نزدیکی نماید، آیا حکم زنای به عنف را دارد؟
2. اگر زن اجنبی، در ابتدای آمیزش رضایت نداشته ولی در اثنای آمیزش راضی شود، آیا رافع حد اعدام مردِ زانی می‌باشد؟
جواب : 1) در مفروض سؤال، هر گاه نزدکی از قبل به اجبار و بدون اختیار زن باشد، زنای به عنف صادق است؛ لیکن چنانچه زن را در ابتدا اغفال کرده و بدون سلب اختیار از او با وی نزدیکی در قبل کرده است، زنای به عنف صادق نیست.
2) در صورتیکه منظور از عدم رضایت، اکراه و اجبار باشد، رضایت در اثنای آمیزش (بعد اکراه) رافع حکم اعدام مرد زانی نیست، ضمنا در فرض رضایت زن در اثنای آمیزش، آمیزش مزبور نسبت به زن نیز زنا خواهد بود.
تعزیرات
سوال : با توجه به قرارداد مشارکت بین بنده و شخص ثالث هر دو در کلیه اموال شرکت مالکیت مشاعی داشته و دارای حق فروش آن می باشیم.
با توجه به قاعده دراء و قبح عقاب بلابیان ، آیا فروش اموال مشاعی بدون اذن شریک دیگر مصداق مجرمانه خیانت در امانت است یا خیر؟ به عبارت دیگر با توجه به وجود ید مالکانه در کلیه اجزاء اموال مشاعی تحقق جرم خیانت در امانت توسط یکی از شرکاء متصور است و یا در صورت ورود ضرر به شریک دیگر، صرفاً مطالبه خسارت از باب تعدی و تفریط شریک خاطی ، قابل طرح می باشد؟
جواب : مورد مذکور در سؤال مصداق خیانت در امانت که در ماده 674 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) آمده نیست، لکن تصرف شریک در ملک مشترک بدون اذن شریک دیگر جایز نیست و بیع کل مال ، بیع فضولی است و با ایراد ضرر بر شریک ضامن خسارت وارده است.
حدود
سوال : 1. به تازگی از طریق اینترنت و گوشی های همراه می توان حس لامسه را انتقال داد که پژوهشگران ژاپنی به این فناوری دست یافتند. به طوری که حتی می توان دست طرف مقابل را از طریق مجازی فشرد. سوال بنده این است که اگر طرف مقابل جنس مخالف باشد، حکم شرعی چیست؟ آیا فشردن دست طرف نامحرم از این طریق جایز است؟ آیا می توان حکم مصافحه سنتی را بر آن تطبیق داد. همچنین در صورتی که شخص از این طریق خسارت وارد نمود (اعم از خسارت جسمی یا مال) آیا ضامن است؟
2. همچنین انتقال بو یا مزه نیز به تازگی در کشور هایی چون ژاپن گزارش شده است، آیا انتقال مسکرات از طریق فضای مجازی می توان حکمی چون حکم نوع سنتی را داشته باشد؟ آیا شخص در صورتی که از روی اختیار و علم از طریق اینترنت، مست شود، آیا این اسکار مستوجب حد است؟
جواب : 1) اشکال ندارد و مراد از روایات ، صدق عرفی مصافحه و تماس با نامحرم می باشد و در فرض مسئله مصافحه عرفاً صدق نمی کند . بله اگر چنین عملی مستلزم مفسده ای شود جایز نیست.
2) خیر چنانچه شرب خمر صورت نگیرد، مستوجب حد نمی شود.
توبه در حدود
سوال : آیا در تجاوز به عنف (لواط و زنای به عنف) پس از ثبوت جرم، توبه مرتکب بدون گذشت شخص مورد تجاوز‍، سبب سقوط حد آن خواهد شد؟ و حد متجاوز به عنف چیست؟
جواب : حد زنای به عنف قتل است و گذشت مورد تجاوز و عدم گذشت او دخلی در سقوط یا عدم سقوط حد ندارد.
اثبات زنای محصنه
سوال : 1. شرایط اثبات زنای محصنه از نظر شرع مقدس چیست ؟
2. آیا قاضی می تواند در این مورد به علم خود عمل کند ؟
3. آیا زنای محصنه را می توان از طریق فیلم و CD و لوازم سمعی و بصری اثبات کرد ؟
جواب : 1) با شهادت چهار مرد عادل یا سه مرد و دو زن عادل و نیز چهار مرتبه اقرار ثابت می شود.
2)چنانچه علم قاضی از طرق حسّی، بیّن و روشن حاصل شده، حجت است؛ لیکن در مورد زنای محصنه که مجازاتش قتل است، احتیاط آن است که از طریق شهود و یا چهار بار اقرار باشد.
3) صرف این گونه امور، موجب اثبات زنا نمی شود.
حد زنا
سوال : اگر مردی قبل از دخول به همسرش مرتکب زنا شود در حالی که محصن نمی باشد مانند در سفر بودن همسر ، حد وی فقط جلد است یا جلد و تراشیدن مو و تبعید؟
جواب : در مفروض سؤال ، حد جلد با تراشیدن مو و تبعید است.