1. صفحه نخست
  2. استفتائات
  3. حج
  4. نيابت در حج و اعمال آن
استفتائات برگزیده
اخیراً در فضای مجازی اصواتی به عنوان مواد مخدر شنیداری انتشار یافته که شنیدن آنان اثراتی همانند و بلکه بیشتر از مواد مخدر و مشروبات الکلی دارند با این اوصاف ؟ 1- آیا شنیدن این اصوات دارای حرمت شرعی می باشد ؟ 2- در صورت بروز حالت نامتعارف ناهوشیاری و نابهنجاری( ناشی از گوش دادن )، آیا اعمال مجازات شرعی (حد یا تعزیر) صحیح می باشد ؟
بنا بر نظر معظم له؛ بر فرض وجود خارجی چنین اصواتی که دارای اثرات مذکور باشد، شنیدن آن اصوات حرام است و دارای تعذیر می باشد.
اگر کسی مرتد شود و سپس مسلمان شود، آیا قضای نمازهای آن مدت که مرتد بوده بر او واجب است ؟
طبق فتوای معظم له، قضای نمازهای آن مدت واجب است.
اینجانبان متصدی و کارگزار و زمامدار و مجلس دار عزاداری در تکیه ای در یکی از شهرستان ها هستیم. حسب الوظیفه تصمیم بر این داشتیم که چندین شب عزاداری اباعبدالله الحسین (علیه السلام) را در تکیه بر پا کنیم، عده ای با آوردن این بهانه که اگر مراسم برگزار شود، موجب تبعات و گناه می شود مثلاً افراد فاسد چشم چرانی می کنند یا محتمل است که اشخاصی از این مراسمات سوء استفاده و گناه کنند، پیشنهاد به تعطیلی عزاداری اباعبدالله (علیه السلام) داده اند. آیا اینکه ممکن است بر حسب برگزاری عزاداری در حسینیه احتمالاً عده ای فاسق در این مجلس هم حضور یابند و گناه خود را انجام دهند بر ما که متصدی و کارگردان عزاداری هستیم، حجیت دارد که عزاداری را منحل کنیم؟ حکم واجب بر ما چیست؟
این نوع احتمال دادن خود یک وسوسه شیطانی است. برپایی شعائر حسینی و مراسم عزاداری اهل بیت (علیهم السلام) از اهم امور دینی است و بهتر است که از ورود این افراد به دسته عزاداری و هیئت منع نکنید و راه نصیحت و اصلاح ایشان را با کلمات شایسته و رفتار محبت آمیز در پیش گیرید.
اگر زنی به صورت چند ماهه صیغه مردی شده و سپس نخواهد به رابطه ادامه دهد، آیا می تواند مهریه خود را ببخشد یا مهری که گرفته را پس دهد و خود را یک طرفه از زوجیت مرد برهاند یا اینکه اتمام رابطه زوجیت موقت، منحصر به اتمام مدت یا بذل مدت توسط مرد است و ربطی به بذل مهریه یا استرداد آن ندارد؟
عقد موقت تنها به وسیله تمام شدن مدت و یا بذل مدت توسط زوج فسخ می شود، مگر آنکه در ضمن عقد، وکالت در بذل مدت از مرد گرفته شده باشد.
حکم شرعی کسی که نسبت محرمیت (ادعای زوجیت) و ادعای ارث را به صورت غیر واقعی به شخص دیگری بدهد، چیست؟
اثبات موضوع شرعی مانند زوجیت، نیازمند به بینه شرعی (شهادت دو نفر عادل) دارد.
در صورتی که بین زن و شوهری ملاعنه رخ دهد و شوهر نفی ولد کند.
1ـ رابطه محرمیت این کودک با ملاعن چگونه است؟ آیا در صورتی که کودک دختر باشد، در آینده می تواند با او ازدواج کند؟
2ـ رابطه محرمیت این کودک با بستگان نسبی و رضاعی و سببی مرد لاعن چگونه است؟ آیا می تواند این دختر با برادران مرد لاعن یا پدران او ازدواج کند؟
3ـ در صورتیکه مرد پس از ملاعنه و نفی ولد پشیمان گردد و رجوع کند، رابطه محرمیت این کودک با ملاعن و بستگان نسبی و رضاعی و سببی این مرد چگونه است؟
1) این کودک با ملاعن محرم است و نمی تواند با او ازدواج کند.
2) این کودک با بستگان مرد ملاعن محرم نیست و می تواند با آن ها ازدواج کند.
3) در صورتیکه واقعاً فرزند این مرد باشد یعنی مرد بین خود و خدای خود او را فرزند خود می داند، با بستگان آن مرد نیز محرم است.
همانگونه كه استحضار داريد در روزهای ماه محرم اغلب افراد نسبت به پخش نذری از قبيل شير، شربت و اطعام اقدام می نمايند. با عنايت به خشكسالی بوجود آمده، می خواستيم اين نذورات را در غالب جيره خشک غذايی و آب معدنی به آن منطقه ارسال نمائيم كه عده ای مردد هستند كه آيا از نظر شرعی صحيح می باشد يا خير، فلذا از آن مرجع عاليقدر تقاضا داشته تا حكم شرعی را بيان فرمايند.
چنانچه صیغه خاص نذر ـ که در رساله علمیه ذکر شده ـ خوانده باشد، واجب است در همان مصرف نذر که نامبرده شده، مصرف نمایند؛ لیکن اگر صیغه خاص نذر خوانده نشده باشد، جایز است در قالب جیره غذائی و آب معدنی و ... مصرف شود.
آیا انجام تغییرات ساختمانی در بنای مسجدی که واقف طبق وقف‌نامه و اسناد رسمی و محضری، تنها بنام مسجد وقف نموده ولاغیر؛ و اجاره دادن فضای آشپزخانه و زیرزمین و... آن مسجد، برای انجام امور اقتصادی و تجاری و درآمدزایی (کترینگ و تهیه و عرضه غذا و نوشیدنی)، جایز است؟
چنانچه واقف تصریح نموده باشد که نباید بناهای مذکور را برای انجام امور اقتصادی و تجاری و غیره اجاره داد؛ در این صورت جایز نیست وگرنه اشکالی ندارد.
1ـ استفاده از دستگاه موسیقی سنتی که در سالیان گذشته تا به امروز به صورت ساز و دهل مخصوص مراسم تعزیه خوانی بوده و احیای این شعیره را به دنبال دارد، چه حکمی دارد؟ 2 ـ استفاده از لباس طرح قدیم مخصوص شبیه خوان های مرد در نقش زن در تعزیه که به صورت چادر های عربی قدیمی (قجری) و روبند های مخصوص(برقه) به منطقه استان هرمزگان بوده، چه حکمی دارد؟ 3 ـ آیا اجرای مجلسی در وصف عروسی حضرت قاسم که به صورت حزین برگزار می گردد، محل اشکال است یا تایید؟
1) چنانچه آن موسیقی مناسب مجالس اهل فسق و فجور نباشد و موجب هتک حرمت شعائر حسینی نشود، اشکال ندارد؛ اما اگر مناسب مجالس فسق و فجور باشد و یا مناسب مجالس عزاداری نباشد، اشکال دارد.
2) اشکال ندارد.
3) اگر این عمل مستند به یکی از کتب مقتل باشد و با رعایت حرمت شعائر باشد، اشکال ندارد.
اگر قاتل در قتل عمد قبل از قصاص و استیذان از حاکم برای قصاص فوت کند و در میان ورثه مقتول صغار باشد با توجه به حرمت هدر دمای مسلمین و عمومات دال بر احترام به دم، آیا می توان از ماترک قاتل دیه مطالبه کرد؟
بله، دیه از ماترک میت برداشته می شود.
نيابت در حج و اعمال آن
سوال : در سال 89 شمسی ، شخصی برای حج بیت الله الحرام از طرف خانواده ای اجیر و نایب شده و مبلغ پنج ملیون تومان را دریافت کرده است. اما در آن سال دولت سعودی به هیچ وجه ویزا نداده است و این فرد قصد داشته است تا در سال آینده حجی را که بر ذمه دارد ادا کند اما هر سال مبلغ و قیمت حج گرانتر می شده است. از طرفی نایب، توان مالی ندارد تا بتواند به حج برود و وضعیت حج هم هر سال مشکل تر می شود. وظیفه و حکم شرعی این شخص که پول گرفته و حج نیابتی بر ذمه اوست چیست؟
جواب : اگر اجاره بر حج مقید به همان سال اول بوده است و اجیر به هیچ وجه قادر به رفتن به حج در آن سال نبوده است، اجاره باطل بوده و آن مبلغ به صاحبانش تعلق دارد و در غیر این صورت حج بر ذمه اجیر باقی مانده و باید آن را انجام دهد، هر چند قیمت ها تغییر کند.
نیابت در حج توسط شخص معلول و یا جانباز
سوال : آیا شخص معلول و جانباز می نواند نایب در حج تمتع شود؟
جواب : در صورتی که معذور در ترک برخی از افعال حج نباشد و بتواند همه آنها را صحیحاً به جا آورد جایز است و در غیر اینصورت اگر از ابتدا معذور باشد جایز نیست.
نیابت
سوال : كسى حج واجب را انجام نداده، از آن رو كه از لحاظ مادى مستطيع نبوده، لكن از جهت بدنى توانايى انجام حج را دارد، آيا مى تواند به نيابت از ديگرى حج به جا بياورد؟
جواب : جايز است.
نیابت
سوال : شخصی حجة الاسلام را بجا نیاورده است چرا که استطاعت مالی ندارد ولی استطاعت بدنی دارد آیا جایز است که به نیابت از شخص دیگری به حج برود؟
جواب : بله جایز است.
نیابت
سوال : آیا نایب واجب است قبر نبی اکرم (صلی الله علیه و آله) و قبور ائمه بقیع (علیهم السلام) و شهداء احد و بعضی مساجد را که معمولا زیارت می شوند، از طرف منوب عنه زیارت کند یا واجب نیست؟
جواب : در صورتی که در عقد اجاره به آن تصریح نشده باشد و قرینه روشنی نیز بر شرطیت آن در عقد اجاره در حج نیابتی نباشد، واجب نیست.
نیابت
سوال : آیا برای مسلمان جایز است به نیابت از یکی از والدینش که کافر است حج بجا آورد؟
جواب : به نیت رجاء و رسیدن به ثواب مانع ندارد.
نیابت
سوال : آیا جایز است جمعی را در حج مستحبی شریک کرد؟
جواب : بله جایز است.
نیابت
سوال : خدمه کاروان همراه زنان قبل از طلوع فجر به منا رفته و قبل از طلوع خورشید به مشعر می آیند و وقوف رکنی در مشعر را درک می کنند آیا نیابت ایشان صحیح است یا خیر؟
جواب : نیابت و حج ایشان در صورتی که شبانه از مشعر عبور کرده باشند صحیح است هر چند اگر عذر نداشته باشند معصیت کرده اند.
نیابت
سوال : شخصی به نیابت از دیگری حج بجا می آورد و بعد از اداء عمره تمتع آن را به عمره مفرده تبدیل کرده و برای انجام برخی کارهایش از مکه خارج می شود و بعد از آن برای انجام عمره تمتع دیگری به نیابت از آن شخص به مکه بازمی گردد. آیا این کار جایز است و آیا حج او صحیح است؟
جواب : عمره تمتع او در فرض سؤال به عمره مفرده تبدیل نمی شود. حال اگر بازگشت او به مکه در همان ماهی باشد که عمره تمتع نخست را انجام داد دیگر نیازی به عمره دیگری ندارد ولی اگر بازگشت او به مکه بعد از گذشت یک ماه از عمره نخست باشد احتیاط آن است که عمره دیگری برای حج بجا بیاورد و در هر صورت حج او در فرض سؤال صحیح است.
نیابت
سوال : اگر کسی با دیگری اتفاق کند که در ساعت ده مثلا از سوی او ذبح کند ولی بعد از زمان مقرر ذبح نماید آیا کفایت می کند یا نه؟
جواب : بله کفایت می کند و چیزی بر گردن او نیست.
نیابت
سوال : شخصی به طور غیر صحیح طواف کرده است و بعد از آن دفعات متعددی حج نیابتی به جا آورده است اکنون تکلیف او درباره حج خود و دیگران چیست؟
جواب : اگر عمل او از روی سهو و یا جهل به موضوع و یا اعتقاد به صحت عمل بوده است ضرری به صحت حجش نمی زند و چیزی بیشتر از جبران آن طواف بر او واجب نیست اما در غیر این صورت واجب است حج را اعاده کند و احتیاط آن است که طواف را نیز اعاده کند و باید یک شتر کفاره بدهد اما حج نیابتی که از طرف دیگران انجام داده است به هر حال صحیح است.
نیابت
سوال : آیا نیابت کسی که می داند در منا نمی تواند ذبح کند -به جهت جلوگیری مقامات سعودی از آن و تعیین قصابی هایی در بیرون منا- صحیح است؟
جواب : برای او نیابت جایز است، پس اگر بتواند ذبح را در وادی محسر –که منطقه حد فاصل منا از مشعر است- انجام دهد، باید در همان مکان ذبح کند وگرنه برای حاجی جایز است در قصابی های ذکر شده یا غیر آن ذبح نماید و احتیاط آن است که در مکه باشد.
نیابت
سوال : خواهرم بیوه شهید است و الان در صدد است که مبلغی را برای اداء حج به نیابت از شوهرش هزینه کند و مرا برای انجام حج مکلف کرده است و من در دانمارک ساکن بوده و زندگی می کنم. سؤال این است که آیا جایز است من برای اداء حج از دانمارک به مکه سفر کنم یا آنکه باید اول به عراق بروم و سپس به سعودی سفر کنم؟ به جهت آنکه شهید در عراق می زیسته و در آنجا به شهادت رسیده و حج نیز در عراق بر او واجب گردیده است و من بواسطه خواهرم یقین دارم که شوهرش قبل از شهادت استطاعتی برای حج نداشته است.
جواب : نیابت و رفتن به حج در فرض سؤال از هر مکانی جایز است مگر آنکه شهید در زمان حیاتش وصیت کرده باشد که حج از سوی او بجا آورده شود، حال اگر بدون تعیین شهر و مکان خاصی باشد احتیاط واجب در این صورت آن است که نیابت از شهر میت انجام شود و اگر شهر و مکانی در وصیت تعیین شده است واجب است حج از آن مکان انجام شود.
نیابت
سوال : آیا عمل نایب در حج و عمره باید بنابر تقلید شخص خودش باشد یا بنابر تقلید منوب عنه؟ چنانچه باید بنابر تقلید منوب عنه باشد و بخواهد عمره یا حج را به نیابت از امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) انجام دهد چه باید بکند؟
جواب : نایب باید اعمال حج و عمره را بر طبق تقلید خودش انجام دهد مگر آنکه کیفیت خاصی بر او شرط شده باشد که باید بر طبق آن عمل نماید اما نیابت از امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) باید این گونه باشد که انسان حج یا عمره خود را بر اساس تقلید خودش بجا آورد و سپس ثواب حج یا عمره اش را به ایشان هدیه نماید.
نیابت
سوال : کسی برای انجام عمره تمتع به نیت استحبابی وارد مکه می شود و بعد از آنکه عمره تمتع را تمام کرد کسی به او پیشنهاد یک حج نیابتی با اجرت بسیار خوبی می دهد در حالی که برای او سؤال پیش آمده است که آیا می تواند عمره خودش را به مفرده مبدل کرده و طواف نساء انجام داده سپس به میقات یا ادنی الحل (نزدیکترین محل به حرم) رفته و به نیابت احرام ببندد یا آنکه او در بند همان حجی است که از اول برای آن احرام بسته است و نمی تواند چنین کند؟
جواب : احتیاط واجب آن است که حج استحبابی را تمام کند.
نیابت
سوال : چنانچه زنی برای حج تمتع از سوی مردی نایب گردد و حیض بر او عارض گردیده و حج او به افراد تبدیل شود آیا عمل او از سوی منوب عنه کفایت می کند؟
جواب : عمل او از سوی منوب عنه کفایت نمی کند.
نیابت
سوال : کسی که هنگام بستن احرام در میقات نیت نیابت از افراد مشخصی را بکند ولی هنگام انجام اعمال، افراد بیشتر یا کمتر یا غیر آن افرادی که در نیت بستن احرام تعیین کرده بود نیت کند، حکمش چیست؟ و در صورت جهل و عمد چه حکمی دارد؟
جواب : واجب است عمل نیابتی را آنچنان که در عقد احرام نیت کرده انجام دهد پس اگر افراد بیشتر یا کمتری را در اعمال بعدی نیت کند عمل تنها از سوی کسانی انجام می گیرد که هنگام احرام نیت کرده بود و نیتش برای آنها باقی می ماند.
نیابت
سوال : آیا نیابت گرفتن کسی که به جهت همراه بودن با زنان و افراد ناتوان، مضطر به بازگشت از مشعر می باشد، صحیح است؟
جواب : جایز است.
نیابت
سوال : آیا اگر حج مستحبی یا عمره مفرده مستحبی را برای خود و به نیابت از دیگر نیت نمایم صحیح است؟
جواب : در حج مستحبی و عمره مستحب صحیح است.
نیابت
سوال : شخصی برای غسل جنابت داخل حمام شده و ابتدا نصف راست کل بدن و سپس نصف دیگر کل بدن را غسل می دهد، آیا غسل او صحیح است یا خیر؟ و حکم هر یک از نماز و روزه و حج او چیست؟
جواب : روزه اش در هر حال درست است و اما نماز و حج او چنانچه هنگام غسل کل سمت راست بدن، همه سر نیز شسته شود و سپس طرف راست شسته گردد در این صورت نیز نماز و حج او صحیح خواهد بود چراکه غسلش صحیح بوده است ولی اگر چنین نباشد، غسل او باطل بوده و باید نمازش را قضا کرده و برای طواف نایب بگیرد.