استفتائات برگزیده
اخیراً در فضای مجازی اصواتی به عنوان مواد مخدر شنیداری انتشار یافته که شنیدن آنان اثراتی همانند و بلکه بیشتر از مواد مخدر و مشروبات الکلی دارند با این اوصاف ؟ 1- آیا شنیدن این اصوات دارای حرمت شرعی می باشد ؟ 2- در صورت بروز حالت نامتعارف ناهوشیاری و نابهنجاری( ناشی از گوش دادن )، آیا اعمال مجازات شرعی (حد یا تعزیر) صحیح می باشد ؟
بنا بر نظر معظم له؛ بر فرض وجود خارجی چنین اصواتی که دارای اثرات مذکور باشد، شنیدن آن اصوات حرام است و دارای تعذیر می باشد.
اگر کسی مرتد شود و سپس مسلمان شود، آیا قضای نمازهای آن مدت که مرتد بوده بر او واجب است ؟
طبق فتوای معظم له، قضای نمازهای آن مدت واجب است.
اینجانبان متصدی و کارگزار و زمامدار و مجلس دار عزاداری در تکیه ای در یکی از شهرستان ها هستیم. حسب الوظیفه تصمیم بر این داشتیم که چندین شب عزاداری اباعبدالله الحسین (علیه السلام) را در تکیه بر پا کنیم، عده ای با آوردن این بهانه که اگر مراسم برگزار شود، موجب تبعات و گناه می شود مثلاً افراد فاسد چشم چرانی می کنند یا محتمل است که اشخاصی از این مراسمات سوء استفاده و گناه کنند، پیشنهاد به تعطیلی عزاداری اباعبدالله (علیه السلام) داده اند. آیا اینکه ممکن است بر حسب برگزاری عزاداری در حسینیه احتمالاً عده ای فاسق در این مجلس هم حضور یابند و گناه خود را انجام دهند بر ما که متصدی و کارگردان عزاداری هستیم، حجیت دارد که عزاداری را منحل کنیم؟ حکم واجب بر ما چیست؟
این نوع احتمال دادن خود یک وسوسه شیطانی است. برپایی شعائر حسینی و مراسم عزاداری اهل بیت (علیهم السلام) از اهم امور دینی است و بهتر است که از ورود این افراد به دسته عزاداری و هیئت منع نکنید و راه نصیحت و اصلاح ایشان را با کلمات شایسته و رفتار محبت آمیز در پیش گیرید.
اگر زنی به صورت چند ماهه صیغه مردی شده و سپس نخواهد به رابطه ادامه دهد، آیا می تواند مهریه خود را ببخشد یا مهری که گرفته را پس دهد و خود را یک طرفه از زوجیت مرد برهاند یا اینکه اتمام رابطه زوجیت موقت، منحصر به اتمام مدت یا بذل مدت توسط مرد است و ربطی به بذل مهریه یا استرداد آن ندارد؟
عقد موقت تنها به وسیله تمام شدن مدت و یا بذل مدت توسط زوج فسخ می شود، مگر آنکه در ضمن عقد، وکالت در بذل مدت از مرد گرفته شده باشد.
حکم شرعی کسی که نسبت محرمیت (ادعای زوجیت) و ادعای ارث را به صورت غیر واقعی به شخص دیگری بدهد، چیست؟
اثبات موضوع شرعی مانند زوجیت، نیازمند به بینه شرعی (شهادت دو نفر عادل) دارد.
در صورتی که بین زن و شوهری ملاعنه رخ دهد و شوهر نفی ولد کند.
1ـ رابطه محرمیت این کودک با ملاعن چگونه است؟ آیا در صورتی که کودک دختر باشد، در آینده می تواند با او ازدواج کند؟
2ـ رابطه محرمیت این کودک با بستگان نسبی و رضاعی و سببی مرد لاعن چگونه است؟ آیا می تواند این دختر با برادران مرد لاعن یا پدران او ازدواج کند؟
3ـ در صورتیکه مرد پس از ملاعنه و نفی ولد پشیمان گردد و رجوع کند، رابطه محرمیت این کودک با ملاعن و بستگان نسبی و رضاعی و سببی این مرد چگونه است؟
1) این کودک با ملاعن محرم است و نمی تواند با او ازدواج کند.
2) این کودک با بستگان مرد ملاعن محرم نیست و می تواند با آن ها ازدواج کند.
3) در صورتیکه واقعاً فرزند این مرد باشد یعنی مرد بین خود و خدای خود او را فرزند خود می داند، با بستگان آن مرد نیز محرم است.
همانگونه كه استحضار داريد در روزهای ماه محرم اغلب افراد نسبت به پخش نذری از قبيل شير، شربت و اطعام اقدام می نمايند. با عنايت به خشكسالی بوجود آمده، می خواستيم اين نذورات را در غالب جيره خشک غذايی و آب معدنی به آن منطقه ارسال نمائيم كه عده ای مردد هستند كه آيا از نظر شرعی صحيح می باشد يا خير، فلذا از آن مرجع عاليقدر تقاضا داشته تا حكم شرعی را بيان فرمايند.
چنانچه صیغه خاص نذر ـ که در رساله علمیه ذکر شده ـ خوانده باشد، واجب است در همان مصرف نذر که نامبرده شده، مصرف نمایند؛ لیکن اگر صیغه خاص نذر خوانده نشده باشد، جایز است در قالب جیره غذائی و آب معدنی و ... مصرف شود.
آیا انجام تغییرات ساختمانی در بنای مسجدی که واقف طبق وقف‌نامه و اسناد رسمی و محضری، تنها بنام مسجد وقف نموده ولاغیر؛ و اجاره دادن فضای آشپزخانه و زیرزمین و... آن مسجد، برای انجام امور اقتصادی و تجاری و درآمدزایی (کترینگ و تهیه و عرضه غذا و نوشیدنی)، جایز است؟
چنانچه واقف تصریح نموده باشد که نباید بناهای مذکور را برای انجام امور اقتصادی و تجاری و غیره اجاره داد؛ در این صورت جایز نیست وگرنه اشکالی ندارد.
1ـ استفاده از دستگاه موسیقی سنتی که در سالیان گذشته تا به امروز به صورت ساز و دهل مخصوص مراسم تعزیه خوانی بوده و احیای این شعیره را به دنبال دارد، چه حکمی دارد؟ 2 ـ استفاده از لباس طرح قدیم مخصوص شبیه خوان های مرد در نقش زن در تعزیه که به صورت چادر های عربی قدیمی (قجری) و روبند های مخصوص(برقه) به منطقه استان هرمزگان بوده، چه حکمی دارد؟ 3 ـ آیا اجرای مجلسی در وصف عروسی حضرت قاسم که به صورت حزین برگزار می گردد، محل اشکال است یا تایید؟
1) چنانچه آن موسیقی مناسب مجالس اهل فسق و فجور نباشد و موجب هتک حرمت شعائر حسینی نشود، اشکال ندارد؛ اما اگر مناسب مجالس فسق و فجور باشد و یا مناسب مجالس عزاداری نباشد، اشکال دارد.
2) اشکال ندارد.
3) اگر این عمل مستند به یکی از کتب مقتل باشد و با رعایت حرمت شعائر باشد، اشکال ندارد.
اگر قاتل در قتل عمد قبل از قصاص و استیذان از حاکم برای قصاص فوت کند و در میان ورثه مقتول صغار باشد با توجه به حرمت هدر دمای مسلمین و عمومات دال بر احترام به دم، آیا می توان از ماترک قاتل دیه مطالبه کرد؟
بله، دیه از ماترک میت برداشته می شود.
قضای نماز بعد از ارتداد
سوال :

اگر کسی مرتد شود و سپس مسلمان شود، آیا قضای نمازهای آن مدت که مرتد بوده بر او واجب است ؟

جواب :

طبق فتوای معظم له، قضای نمازهای آن مدت واجب است.

نماز و روزه قضا
سوال :

شخصی مدتی نماز قضا و روزه ی قضا به گردن دارد به دلیل آن که قبل از ۱۵ سالگی به بلوغ رسیده است ولی فکر می کرده است که تنها زمان بلوغ ۱۵ سالگی است. حال لطفاً بفرمائید: ۱- آیا بر او واجب است که نمازها و روزه های مذکور را قضا کند؟ ۲- در صورتی که جواب سؤال اول وجوب قضای نماز و روزه ها باشد، اگر شخص مذکور نماز و روزه اش را قضا نکند (البته درمورد روزه به دلیل بیماری فعلا قادر به گرفتن روزه نیست) ولی بخواهد وصیت کند که برایش به جا بیاورند، آیا گناه کرده است؟ ۳- اگر شخص مذکور از سن ۱۵ تا ۲۴ سالگی نیز نماز قضا داشته باشد (برای تمام روزهای این سال ها) آیا واجب است تا قبل از مرگ قضا نماید یا اینکه اگر وصیت کند که برای او انجام دهند، نیز کافی است؟

جواب :

1) در صورتی که یقین کند علائم بلوغ قبل از پانزده سالگی ظاهر شده است، واجب است نمازها و روزه های خود را قضا کند.


2) تا آن مقدار که توان دارد، باید نمازها و روزه ها را قضا کند و در صورتی که به خاطر مشقت و حرج نمازها و روزه های قضا مانده باشد، وصیت کند.


3) به هر مقدار که می تواند، واجب است قبل از مرگ قضا نماید.

نماز قضاء و دیون میت
سوال :

باتوجه به اینکه هزینه کفن ودفن متوفی مقدم بر پرداخت دیون است، آیا هزینه نماز و روزه جزء هزینه های کفن ودفن است و آیا پرداخت هزینه نمازو روزه متوفی مقدم بر پرداخت دیون وی است؟

جواب :

اگر میت وصیت به ثلث کرده باشد، هزینه های نماز و روزه از ثلث مال او برداشته می شود و الا بر پسر بزرگتر واجب است که نماز و روزه واجب پدر را قضا کند و در هر صورت، دیون میت از اصل ترکه کسر می گردد نه نماز و روزه های فوت شده.

ترتیب نماز قضا
سوال :

کسی تعداد زیادی نماز قضا بر عهده دارد (تقریباً 4 سال) و تعدادی نماز قضا نیز دارد که ترتیب آنها را می داند. با توجه به اینکه نمازهایی که ترتیب آنها را نمی داند قبل از نمازهایی است که ترتیب آنها را می داند، کدامیک را باید ابتدا قضا نماید؟

جواب :

فرقی بین آن ها نیست، لذا هر کدام را می توانید ابتدا قضا نمایید؛ البته ترتیب بین نماز ظهر و عصر و بین نماز مغرب و عشاء یک روز باید ملاحظه شود.

قضای عبادات
سوال :

مادرم اخیراً به علت تشدید بیماری قلبی و ریوی در سن 71 سالگی مرحوم شدند. متأسفانه ایشان از جوانی به بیماری قلبی مبتلا بوده و در میانسالی مورد عمل جراحی باز قلب قرار گرفته و بخشی از دریچه قلب ایشان به مکانیکی تبدیل شد و چند مرتبه نیز سکته کرده و بطور کلی تحت درمان بودند. به همین علت و بدلیل بیماری مستمر و مداوم، فرایض دینی اعم از نماز و روزه مستمر و متوالی و منظم را قریب به 55 سال انجام ندادند. با توجه به اینکه اطمینان داریم ایشان از حیث حق الناس هیچ دین و تعهدی به فرد یا افراد ندارد، آیا در خصوص عدم انجام فرایض ناشی از بیماری مزمن و ناتوانی و ضعف مفرط تکلیفی دارند یا خیر؟
اموال و دارایی ایشان حدود سی میلیون تومان بود که تقریباً ده میلیون تومان را بابت هزینه مراسمات خرج کرده و باقیمانده در اختیار ماست و از خانه مشترک پدر و مادرمان سه دانگ شریک می باشد.

جواب :

بهتر است قضای نمازهایی که در اثر بیماری خوانده نشده، بجای آورده شود و اگر ایشان وصیت به قضای نماز کرده اند، از محل ثلث ما ترک ایشان اجیر گرفته شود، اما در مورد روزه با توجه به اینکه به خاطر بیماری یا ضعف نتوانسته اند روزه بگیرند، قضای روزه واجب نیست؛ لیکن از ماترک ایشان به تعداد روزها باید فدیه داده شود.

نیت نماز
سوال : شخصی فکر می کرده نماز صبح امروزش قضا شده، به همین علت نیت قضای نماز صبح امروز کرده تا به جا بیاورد، ولی بعد از شروع نماز به یادش افتاد که نماز صبح امروزش قضا نشده، به همین علت نماز را با نیت نماز قضای صبح ادامه داد، آیا عملش صحیح است؟ اگر صحیح نیست، چه کاری باید می کرد؟
جواب : در فرض سؤال، می تواند نیت دیگر نمازهای قضای صبح را کند.
نماز قضا
سوال : پدرم فوت کرده، او نماز قضا ندارد، اما من نماز قضا دارم (در ضمن من پسر بزرگ هم نیستم). آیا می توانم به نیابت از ایشان، نماز بخوانم و ثواب آن را به پدرم تقدیم کنم؟
جواب : اگر پدرتان نماز قضا ندارد، نیابت از طرف وی به عنوان قضای نماز واجب، صحیح نیست؛ لیکن خواندن نماز مستحبی و اهدای ثواب آن به پدرتان صحیح است.
نماز قضا
سوال : 1. آيا قضای روزه و نماز مرحوم پدرم را اهل خانواده می توانند انجام دهند؟
2. چه كار بايد كنيم روح آن مرحوم شاد و اهل خانواده به آرامش برسند؟
3. در هنگام خواندن نماز قضای مرحوم آیا حتمآ بايد نام ايشان آورده شود؟
4. آيا مي شود جهت شادي روح اموات دو ركعت نماز به جا آورد و یا بايد نام تك تك اموات را در نيت ذكر كرد؟
جواب : 1) بله می توانید.
2) با انجام دادن کارهای خیر و اهداء آن به اموات و همچنین یاد مرگ می توانید به آرامش برسید.
3) خیر لازم نیست و همین مقدار که در ذهنتان قصد خواندن نماز قضا برای فلان مرحوم را دارید، کفایت می کند.
4) نام بردن تک تک اموات، لازم نیست و همان نیت کلّی کفایت می کند.
ترتیب در نمازهای قضا
سوال : شخصی برای میت اجیر شده است تا نمازهای قضای او را به جا آورد و او این گونه عمل می کند،
ابتدا پنجاه نماز صبح برای میت می خواند، سپس پنجاه نماز ظهر، بعد از آن پنجاه نماز عصر و بعد پنجاه نماز مغرب و سپس پنجاه نماز عشاء می خواند. و باز به همین صورت پنچاه تا نماز صبح و هکذا.
آیا اگر به این ترتیب برای میت نماز بخواند صحیح است، اگر نمازهای قضای خودش را این گونه بخواند چگونه است؟ (البته تاریخ تقدّم و تأخّر را در هر دو فرض نمی داند.)
جواب : انجام نمازهای قضاء به صورت مذکور، در هر دو مورد اشکال ندارد؛ گرچه احتیاط مستحب این است که به ترتیب انجام شود.
ترتیب نماز قضا
سوال : شخصی می داند که مقداری نماز قضا دارد. با توجه به رعایت ترتیب بین قضای نماز ظهر و نماز عصر و نیز مغرب و عشاء ، اگر شخص نماز قضاء را این طور بخواند : اول نماز صبح بعد ظهر بعد عصر بعد مغرب و بعد عشاء ، آیا کافی است یا خیر؟ اگر این نمازهای قضا را احتمالی هم بخواند یعنی احتمال می دهد نماز قضاء داشته باشد سپس نماز صبح، ظهر، عصر ، ... را بخواند ، آیا صحیح است یا خیر؟
جواب : در هر دو فرض مسأله قضای نماز صحیح است و کفایت می کند.
وجوب قضای نماز های فوت شده
سوال : اگر کسی عمداً نماز های واجبی را نخواند و قضا شود، آیا کفاره دارد؟
جواب : خیر کفاره ندارد و باید قضای نماز های واجب خود را بخواند.
قضای نمازهای فوت شده در کما
سوال : کسی که مدتی را در حال کما، یا در بیمارستان در حال بیهوشی سپری کرده، حکم واجباتی که (مثل نماز) از او ترک شده بعد از به هوش آمدن چگونه خواهد بود، یعنی در رابطه با آنها وظیفه ای دارد؟
جواب : باید قضای نمازهایی که ادا نکرده است را بجا آورد.
قضای نماز
سوال : اگر کسی فكر مي كرد نماز اداست و خواند و بعدا متوجه شد كه وقت گذشته بوده آيا بايد نماز را قضا كند؟
جواب : خیر قضای آن واجب نیست.
قضای مافات
سوال : پدرم در گذشته نه روزه گرفته و نه نماز خوانده است و حال كه به پيرى رسيده است روزه مى‏ گيرد و نماز مى‏ خواند. چگونه مى‏ تواند آن چه را كه در اين سال هاى طولانى از او فوت شده و بر ذمه ی اوست را قضا كند؟
جواب : بر او قضاى نماز و روزه هايى را كه ترک كرده تا جايى كه توانايى دارد واجب است و احتياط اين است كه كسى را اجير كند تا قضاى نماز و روزه ی باقى مانده را بعد از وفاتش به جا آورد و براى كفاره ی روزه مى‏ تواند اطعام مساكين را اختيار كند.
قضای عبادات
سوال : بنده در سالیان ابتدایی تکلیف، اعمال شرعی را بجا نیاورده ام، چگونه قضای نماز و روزه و سایر اعمال واجب را بجا بیاورم؟
جواب : بر شما قضای روزه ها و نماز هایی که یقین دارید فوت شده واجب است، اما اگر شک در صحت آن دارید یعنی نمی دانید آیا نماز ها و روزه های انجام شده را صحیح انجام داده اید یا نه، بنا بر صحت بگذارید و قضای آن ها واجب نیست.
نماز قضا
سوال : اگر زن بعد از طلوع خورشيد بيدار شود و خون حيض ببيند و نداند كه قبل از طلوع فجر بوده يا بعد از آن آيا قضاى نماز صبح آن روز بر او واجب است؟
جواب : قضاى نماز صبح بر او واجب است.
نماز قضا
سوال : براى مدتى در مسح پا، سر انگشتان را مسح نمى‏ كردم بلكه روى پا و مقدارى از اواخر انگشتان را مسح مى‏ كردم، آيا اين مسح صحيح است و اگر صحيح نيست آيا قضاى نمازهايى را كه با اين وضو خوانده‏ ام واجب است يا خیر؟
جواب : قضاى نمازهايى كه می دانید با اين شيوه وضو گرفتن خوانده‏ ايد واجب است.
نماز قضا
سوال : كسى كه فعلاً نمى ‏تواند نماز را با رعايت تمام شرايط بخواند (مثلاً فعلاً مجبور است كه نماز را به صورت نشسته بخواند) اما احتمال مى‏ دهد بعداً بتواند نماز را با رعايت تمام شرايط بخواند، آيا مى‏ تواند در حال حاضر نمازهايى را كه در حال سلامت فوت شده قضا نمايد؟
جواب : در مفروض سؤال می تواند نماز قضا را بجا آورد اما اگر بهبود یافت و قدرت بر نماز اختیاری پیدا کرد اعاده قضا بر او واجب است.
نماز قضا
سوال : كسى كه با وضوى جبيره اى نماز مى‏ خواند، آيا مى‏ تواند نماز هايى را كه از او (در زمان سلامتش) فوت شده، قضا نمايد و يا از طرف ميتى براى خواندن نماز اجير شود؟
جواب : بله می تواند.
نماز قضا
سوال : زنى با وضو يا غسل جنابت نماز خوانده است اما در حال وضو و غسل، ناخن‏ هاى او لاک داشته است، آيا اعاده ی نماز بر او واجب است؟
جواب : اعاده نماز بر او واجب است.