1. صفحه نخست
  2. استفتائات
  3. مسائل اعتقادى
  4. مراسم مذهبی
استفتائات برگزیده
اخیراً در فضای مجازی اصواتی به عنوان مواد مخدر شنیداری انتشار یافته که شنیدن آنان اثراتی همانند و بلکه بیشتر از مواد مخدر و مشروبات الکلی دارند با این اوصاف ؟ 1- آیا شنیدن این اصوات دارای حرمت شرعی می باشد ؟ 2- در صورت بروز حالت نامتعارف ناهوشیاری و نابهنجاری( ناشی از گوش دادن )، آیا اعمال مجازات شرعی (حد یا تعزیر) صحیح می باشد ؟
بنا بر نظر معظم له؛ بر فرض وجود خارجی چنین اصواتی که دارای اثرات مذکور باشد، شنیدن آن اصوات حرام است و دارای تعذیر می باشد.
اگر کسی مرتد شود و سپس مسلمان شود، آیا قضای نمازهای آن مدت که مرتد بوده بر او واجب است ؟
طبق فتوای معظم له، قضای نمازهای آن مدت واجب است.
اینجانبان متصدی و کارگزار و زمامدار و مجلس دار عزاداری در تکیه ای در یکی از شهرستان ها هستیم. حسب الوظیفه تصمیم بر این داشتیم که چندین شب عزاداری اباعبدالله الحسین (علیه السلام) را در تکیه بر پا کنیم، عده ای با آوردن این بهانه که اگر مراسم برگزار شود، موجب تبعات و گناه می شود مثلاً افراد فاسد چشم چرانی می کنند یا محتمل است که اشخاصی از این مراسمات سوء استفاده و گناه کنند، پیشنهاد به تعطیلی عزاداری اباعبدالله (علیه السلام) داده اند. آیا اینکه ممکن است بر حسب برگزاری عزاداری در حسینیه احتمالاً عده ای فاسق در این مجلس هم حضور یابند و گناه خود را انجام دهند بر ما که متصدی و کارگردان عزاداری هستیم، حجیت دارد که عزاداری را منحل کنیم؟ حکم واجب بر ما چیست؟
این نوع احتمال دادن خود یک وسوسه شیطانی است. برپایی شعائر حسینی و مراسم عزاداری اهل بیت (علیهم السلام) از اهم امور دینی است و بهتر است که از ورود این افراد به دسته عزاداری و هیئت منع نکنید و راه نصیحت و اصلاح ایشان را با کلمات شایسته و رفتار محبت آمیز در پیش گیرید.
اگر زنی به صورت چند ماهه صیغه مردی شده و سپس نخواهد به رابطه ادامه دهد، آیا می تواند مهریه خود را ببخشد یا مهری که گرفته را پس دهد و خود را یک طرفه از زوجیت مرد برهاند یا اینکه اتمام رابطه زوجیت موقت، منحصر به اتمام مدت یا بذل مدت توسط مرد است و ربطی به بذل مهریه یا استرداد آن ندارد؟
عقد موقت تنها به وسیله تمام شدن مدت و یا بذل مدت توسط زوج فسخ می شود، مگر آنکه در ضمن عقد، وکالت در بذل مدت از مرد گرفته شده باشد.
حکم شرعی کسی که نسبت محرمیت (ادعای زوجیت) و ادعای ارث را به صورت غیر واقعی به شخص دیگری بدهد، چیست؟
اثبات موضوع شرعی مانند زوجیت، نیازمند به بینه شرعی (شهادت دو نفر عادل) دارد.
در صورتی که بین زن و شوهری ملاعنه رخ دهد و شوهر نفی ولد کند.
1ـ رابطه محرمیت این کودک با ملاعن چگونه است؟ آیا در صورتی که کودک دختر باشد، در آینده می تواند با او ازدواج کند؟
2ـ رابطه محرمیت این کودک با بستگان نسبی و رضاعی و سببی مرد لاعن چگونه است؟ آیا می تواند این دختر با برادران مرد لاعن یا پدران او ازدواج کند؟
3ـ در صورتیکه مرد پس از ملاعنه و نفی ولد پشیمان گردد و رجوع کند، رابطه محرمیت این کودک با ملاعن و بستگان نسبی و رضاعی و سببی این مرد چگونه است؟
1) این کودک با ملاعن محرم است و نمی تواند با او ازدواج کند.
2) این کودک با بستگان مرد ملاعن محرم نیست و می تواند با آن ها ازدواج کند.
3) در صورتیکه واقعاً فرزند این مرد باشد یعنی مرد بین خود و خدای خود او را فرزند خود می داند، با بستگان آن مرد نیز محرم است.
همانگونه كه استحضار داريد در روزهای ماه محرم اغلب افراد نسبت به پخش نذری از قبيل شير، شربت و اطعام اقدام می نمايند. با عنايت به خشكسالی بوجود آمده، می خواستيم اين نذورات را در غالب جيره خشک غذايی و آب معدنی به آن منطقه ارسال نمائيم كه عده ای مردد هستند كه آيا از نظر شرعی صحيح می باشد يا خير، فلذا از آن مرجع عاليقدر تقاضا داشته تا حكم شرعی را بيان فرمايند.
چنانچه صیغه خاص نذر ـ که در رساله علمیه ذکر شده ـ خوانده باشد، واجب است در همان مصرف نذر که نامبرده شده، مصرف نمایند؛ لیکن اگر صیغه خاص نذر خوانده نشده باشد، جایز است در قالب جیره غذائی و آب معدنی و ... مصرف شود.
آیا انجام تغییرات ساختمانی در بنای مسجدی که واقف طبق وقف‌نامه و اسناد رسمی و محضری، تنها بنام مسجد وقف نموده ولاغیر؛ و اجاره دادن فضای آشپزخانه و زیرزمین و... آن مسجد، برای انجام امور اقتصادی و تجاری و درآمدزایی (کترینگ و تهیه و عرضه غذا و نوشیدنی)، جایز است؟
چنانچه واقف تصریح نموده باشد که نباید بناهای مذکور را برای انجام امور اقتصادی و تجاری و غیره اجاره داد؛ در این صورت جایز نیست وگرنه اشکالی ندارد.
1ـ استفاده از دستگاه موسیقی سنتی که در سالیان گذشته تا به امروز به صورت ساز و دهل مخصوص مراسم تعزیه خوانی بوده و احیای این شعیره را به دنبال دارد، چه حکمی دارد؟ 2 ـ استفاده از لباس طرح قدیم مخصوص شبیه خوان های مرد در نقش زن در تعزیه که به صورت چادر های عربی قدیمی (قجری) و روبند های مخصوص(برقه) به منطقه استان هرمزگان بوده، چه حکمی دارد؟ 3 ـ آیا اجرای مجلسی در وصف عروسی حضرت قاسم که به صورت حزین برگزار می گردد، محل اشکال است یا تایید؟
1) چنانچه آن موسیقی مناسب مجالس اهل فسق و فجور نباشد و موجب هتک حرمت شعائر حسینی نشود، اشکال ندارد؛ اما اگر مناسب مجالس فسق و فجور باشد و یا مناسب مجالس عزاداری نباشد، اشکال دارد.
2) اشکال ندارد.
3) اگر این عمل مستند به یکی از کتب مقتل باشد و با رعایت حرمت شعائر باشد، اشکال ندارد.
اگر قاتل در قتل عمد قبل از قصاص و استیذان از حاکم برای قصاص فوت کند و در میان ورثه مقتول صغار باشد با توجه به حرمت هدر دمای مسلمین و عمومات دال بر احترام به دم، آیا می توان از ماترک قاتل دیه مطالبه کرد؟
بله، دیه از ماترک میت برداشته می شود.
عزاداری
سوال :

اینجانبان متصدی و کارگزار و زمامدار و مجلس دار عزاداری در تکیه ای در یکی از شهرستان ها هستیم. حسب الوظیفه تصمیم بر این داشتیم که چندین شب عزاداری اباعبدالله الحسین (علیه السلام) را در تکیه بر پا کنیم، عده ای با آوردن این بهانه که اگر مراسم برگزار شود، موجب تبعات و گناه می شود مثلاً افراد فاسد چشم چرانی می کنند یا محتمل است که اشخاصی از این مراسمات سوء استفاده و گناه کنند، پیشنهاد به تعطیلی عزاداری اباعبدالله (علیه السلام) داده اند. آیا اینکه ممکن است بر حسب برگزاری عزاداری در حسینیه احتمالاً عده ای فاسق در این مجلس هم حضور یابند و گناه خود را انجام دهند بر ما که متصدی و کارگردان عزاداری هستیم، حجیت دارد که عزاداری را منحل کنیم؟ حکم واجب بر ما چیست؟

جواب :

این نوع احتمال دادن خود یک وسوسه شیطانی است. برپایی شعائر حسینی و مراسم عزاداری اهل بیت (علیهم السلام) از اهم امور دینی است و بهتر است که از ورود این افراد به دسته عزاداری و هیئت منع نکنید و راه نصیحت و اصلاح ایشان را با کلمات شایسته و رفتار محبت آمیز در پیش گیرید.

نذري محرم
سوال :

همانگونه كه استحضار داريد در روزهای ماه محرم اغلب افراد نسبت به پخش نذری از قبيل شير، شربت و اطعام اقدام می نمايند. با عنايت به خشكسالی بوجود آمده، می خواستيم اين نذورات را در غالب جيره خشک غذايی و آب معدنی به آن منطقه ارسال نمائيم كه عده ای مردد هستند كه آيا از نظر شرعی صحيح می باشد يا خير، فلذا از آن مرجع عاليقدر تقاضا داشته تا حكم شرعی را بيان فرمايند.

جواب :

چنانچه صیغه خاص نذر ـ که در رساله علمیه ذکر شده ـ خوانده باشد، واجب است در همان مصرف نذر که نامبرده شده، مصرف نمایند؛ لیکن اگر صیغه خاص نذر خوانده نشده باشد، جایز است در قالب جیره غذائی و آب معدنی و ... مصرف شود.

احیا شعائر حسینی
سوال :

1ـ استفاده از دستگاه موسیقی سنتی که در سالیان گذشته تا به امروز به صورت ساز و دهل مخصوص مراسم تعزیه خوانی بوده و احیای این شعیره را به دنبال دارد، چه حکمی دارد؟ 2 ـ استفاده از لباس طرح قدیم مخصوص شبیه خوان های مرد در نقش زن در تعزیه که به صورت چادر های عربی قدیمی (قجری) و روبند های مخصوص(برقه) به منطقه استان هرمزگان بوده، چه حکمی دارد؟ 3 ـ آیا اجرای مجلسی در وصف عروسی حضرت قاسم که به صورت حزین برگزار می گردد، محل اشکال است یا تایید؟

جواب :

1) چنانچه آن موسیقی مناسب مجالس اهل فسق و فجور نباشد و موجب هتک حرمت شعائر حسینی نشود، اشکال ندارد؛ اما اگر مناسب مجالس فسق و فجور باشد و یا مناسب مجالس عزاداری نباشد، اشکال دارد.


2) اشکال ندارد.


3) اگر این عمل مستند به یکی از کتب مقتل باشد و با رعایت حرمت شعائر باشد، اشکال ندارد.

تعزیه یا شبیه‌خوانی
سوال :

لطفا نظر شریفتان در خصوص تعزیه و شبیه‌ خوانی که قرن‌ هاست در شهرها و روستاهای کشورمان برای نمایش واقعه‌ عاشورا و بزرگداشت مقام اهل‌ بیت (علیهم السلام) خصوصاً شهدای کربلا اجرا می‌گردد را بیان فرمایید.

جواب :

چنانچه مشتمل بر کذب و خلاف واقع نباشد و موجب وهن مذهب اهل بیت (علیهم السلام) نشود، اشکال ندارد.

قداست حضور مردم در قدمگاه امام رضا(ع)
سوال :

همانطور كه مستحضر هستيد حضرت رضا(ع) در جريان هجرت تاريخ ساز خود از مرز شلمچه و خوزستان (كه تعبير رهبر معظم انقلاب اسلامي دروازه ورود تشيع به ايران هست) وارد ايران شده اند و از شهرهاي مختلفي نیز عبور كرده اند. گرچه در گذشته بدليل عدم تحقيق جامع و ميداني اين مسير مورد اختلاف (نظري - كتابخانه اي) بوده است، ولي خوشبختانه اخيراً با ورود بنياد پژوهشهاي اسلامي آستان قدس رضوي این موضوع تقریباً به یک نتیجه نهایی و قطعی رسیده است. يعني مسير ... خوزستان، بخشی از فارس، يزد، خراسان و ... تا مرو. نكته قابل تأمل اين است كه در اين مسير قدمگاه‌ هايي وجود دارد كه در برخی شهرها (مثل خرمشهر – آبادان، بهبهان، ابرکوه و نیشابور)، مردم هر ساله در سه مناسبت (ميلاد، شهادت و سالروز ورود امام هشتم به هر شهر) مراسمات رضوي باشکوهی دارند؛ نوع نگاه مردم مسير به مقوله قدمگاه و ورود حضرت يك نگاه شيعي – اسلامی و نگاهي مقدس است نه يك رويداد تاريخي و باستاني... حال سؤال این است که آیا برپایی و تقویت این مراسمات، (با رعایت صحت تاریخی، حفظ شئونات اسلامی و مدیریت درست فرهنگی توسط علماء) مصداق تعظیم شعائر اسلامی می‌شود یا خیر؟

جواب :

برگزاری مجالس و مراسم مرتبط با اهل بیت (علیهم السلام) در هر زمان و مکان از اعظم شعائر اسلامی محسوب می شود، مشروط به اینکه با حرامی از محرمات الهی همراه نباشد.

صادقی
سوال :

در صورتی که نمازگزار در بین نماز به قصد قربت به خداوند متعال و یا به قصد ثواب آخرت بر مصائب اهل بیت (علیهم السلام) خصوصاً امام حسین (علیه السلام) با صدای بلند گریه کند نمازش باطل می شود یا خیر؟

جواب :

گریه به قصد ثواب آخرت بر مصائب اهل بیت (علیهم السلام) و امام حسین (علیه السلام) در نماز با صدای بلند اشکال ندارد.

مداحی
سوال :

برخی مداحان در مراسم ذکر مصائب یا ولادت اهل بیت (علیهم السلام) از عباراتی نظیر لبیک یا علی (علیه السلام) یا لبیک یا حسین (علیه السلام) استفاده می کنند، آیا استفاده از تعبیر لبیک، خاص خداوند است و یا در چنین مواردی نیز می توان از تعبیر لبیک استفاده کرد؟

جواب :

نوشتن و بیان عبارت مذکور در سؤال (لبیک یا علی (علیه السلام) و لبیک یا حسین (علیه السلام)) بلامانع است.

کتب مقتل
سوال : لطفا نظر خود را در باره کتاب نور العین فی المشهد الحسین و روایات در آن که کتاب به طور کلی باید رد یا تایید شود بیان کنید ( اینجانب خواهان ترجمه و چاپ نسخه فارسی آن برای اولین بار در ایران هستم )لطفا جواب را به طور دقیق همراه با مهر و سربرگ پاسخ دهید .
جواب : نور العین في مشهد الحسین، کتابی است که نویسنده برای گزارشهای خود سندی ارائه نکرده که برخی از مقتل شناسان آن را از کتب بسیار ضعیف و غیر قابل اعتماد در مقتل امام حسین (ع) می دانند و در انتساب آن به ابواسحاق اسفراینی فقیه شافعی مذهب، تردید دارند.
حضور بانوان در تعزیه ها
سوال : شرکت زنان با حجاب کامل اسلامی در تعزیه های مخصوص بانوان که برای ائمه معصومین (ع) برگزار می شود ، چه حکمی دارد؟
جواب : اشکال ندارد.
تعزیه
سوال : طبل و شیپور و سنج زدن در تعزیه حضرت سید الشهدا (ع)، چه صورت دارد؟
جواب : اقامه عزادارى حضرت ابا عبدالله الحسين عليه السلام از شعائر دينى محسوب شده و انجام آن به همان طريق سنّتى (استفاده از سنج و طبل) چنانچه موهن نباشد، اشكال ندارد.
مراسم مذهبی
سوال : خواندن مداحی و عزادارى به صورت سبك هاى موسيقى (در دستگاه هاى موسيقى) جايز است ؟ منظورم این است که الآن بعضی از مداح ها شعر های مداحی خود را از سبک فلان خواننده (هرخواننده ای چه به قولی مجوز دار و چه بی مجوز) که به صورت کلاسیک یا پاپ یا... خوانده را روی شعر مداحی شان قرار می دهند و در مجلس عزای اهل بیت (ع) می خوانند، آیا گوش کردن به این نوع مداحی ها جایز است؟
شرکت در این مجالس چه حکمی دارد ؟
جواب : اگر به سبکی که غناء حرام است نباشد اشکالی ندارد .
پوشیدن لباس مشکی
سوال : آیا پوشیدن لباس با رنگ مشکی مکروه است ؟
جواب : پوشیدن لباس سیاه در حالت نماز و غیر آن کراهت دارد، به استثنای عبا، عمامه و یا مواردی که پوشیدن آن به جهت خاصی مانند اظهار حزن بر مصیبت ائمه (ع) مخصوصاً حضرت ابا عبد الله الحسین (ع) رجحان دارد.
عزاداری حسینی
سوال : در بحرين رسم است كه مجالس حسينى بيشتر اوقات هنگام شب برپا مى شود نه عصر، لكن در روستاى ما اين مراسم هم عصرگاه و هم شبانه برپا مى شود. چون معمولاً به خاطر روزه و نيز كوتاهى روز، عصرها مجالس شركت كننده كمى دارد، مى خواهيم مراسم عصر را تعطيل و تنها مراسم شبانه را برگزار كنيم، آيا این عمل اشكال شرعى ندارد؟
جواب : اگر به واسطه نذر يا مانند آن واجب نشده باشد، محذور شرعى ندارد.
عزادرای حسینی
سوال : آيا فتواى مرحوم استاد الفقهاء آيت الله نائينى را درباره جواز و رجحان برپايى شعائر حسينى تأييد مى فرماييد؟
جواب : برپائي شعائر حسيني از اهم امور ديني است، مشروط بر اينكه به شيوه اي نباشد كه مشتمل بر فعل حرام و يا وهن مذهب شود.
عزاداری حسینی
سوال : آيا خون دادن تبرّعى از شعائر حسينى است؟
جواب : اگر دلالت كند كه به خاطر امام حسين (صلوات الله عليه) انجام شده، از شعائر مي شود.
عزاداری در خیابان
سوال : حكم برپايى دسته جات و مراسم عزادارى در خيابان ها و راه هاى رفت و آمد مردم، همان گونه كه ايام محرم در كوچه و خيابان ها بسيار اتفاق مى افتد و راه مردم را مى بندند چيست؟ با توجه به اين كه مى دانيم كه قطع راه مردم، قطعاً حرام است.
جواب : برپايى اين دسته جات جايز است.
عزاداری حسینی
سوال : به لطف الهى من در يكى از دسته هاى عزاى امام حسين (علیه السلام) مشغول به كار هستم و گروه ما به شدت براى اقامه شعائر حسينى به بهترين وجه و نيز براى خوشنامى دسته مى كوشند. لكن بعضى از افراد هستند كه بعضى از اعمال ناشايست از ايشان سر مى زند و در ميان مردم به كسانى كه به امور دينى التزامى ندارند، شناخته مى شوند و معمولاً با موهاى تاف زده و چرب اقدام به زنجيرزنى و اقامه عزاى حسينى مى كنند. در نتيجه مردم مى گويند: « فلانى از فلان دسته است» و «اينگونه اشخاص، در دسته عزاى حسينى هستند» و... كه باعث بدنامى دسته می شود. اكنون اين است كه وظيفه خادم دسته و باقى مردم در قبال اين گونه افراد چيست؟ آيا صحيح است كه در درجه اول ما فقط مسؤول اقامه مراسم عزاى حسينى هستيم و اصلاح اين گروه وظيفه ما نيست، با توجه به اين نكته كه ما نسبت به خوشنامى دسته خود تعصب داريم و نمى توانيم تحمل كنيم كسى نسبت به دسته اهانت كند؟
جواب : اين افراد را از وارد شدن به دسته منع نكنيد و راه نصيحت و اصلاح ايشان را با كلمات خوب و شايسته در پيش گيريد كه ان شاء الله خداوند هدايتگر است.
خراشیدن صورت
سوال : گريبان چاک كردن و خراشيدن صورت در عزاداری حسینی چه حكمى دارد؟
جواب : هر دوى اين اعمال براى امام حسين (علیه السلام) جایز است.
لخت شدن در عزاداری
سوال : لخت شدن در عزادارى در مكانى مخصوص مردها يا در خيابان و حرم چه صورتى دارد؟
جواب : براى مردان جايز است.
عزاداری حسینی
سوال : به تازگى نوعى ديگر از عزادارى باب شده كه به آن شور حسينى مى گويند. در اين عزاداراى، عزاداران با سرعت بر سر و سينه مى زنند، يكى از مداحان به صورتى شبيه غنا نوحه مى خواند و مداح ديگرى فقط حسين حسين مى گويد و عزاداران نيز به حركاتى شبيه حركات دراويش دست مى زنند. نظر شما در مورد اين افعال چيست؟
جواب : انجام عملى كه موجب هتک شعائر حسينى شود، جايز نيست البته به نظر مى رسد چيزى كه ذكر شد، از اين دسته نباشد.