سوال :

طبق نظر مرحوم آیت الله شاهرودی، آیا خسارات ناشی از عدم النفع؛ اگر نفع احتمالی بوده باشد، مضمونه است و باید جبران شود یا خیر؟

سوال :

چند سال قبل از اینجانب یک راس شتر به سرقت برده‌ شد که هم می‌توانستم از شیر آن استفاده کنم و هم به عنوان حمل و نقل برای رفع ما یحتاج و امرار معایش از آن استفاده نمایم. حال پس از گذشت چند سال است که سارق پیدا شده است، سارق برای پرداخت این منافع از دست رفته، چه غرامتی را باید به اینجانب پرداخت نماید؟

سوال :

آیا تعیین وجه التزام جهت انجام تعهدات قراردادی، منوط به اثبات ورود خسارت از سوی متعهد له است و یا صرف توافق بر وجه التزام، متعهد له را از اثبات ورود خسارت بی نیاز می کند؟

سوال :

در موردی شخصی به صورت تضامنی از یک دین ضمانت می نماید، به عبارتی ذمه مدیون ذمه ضامن گردیده؛ در صورتیکه مضمون له ذمه ضامن را بری نماید، آیا ذمه مضمون عنه نیز بری خواهد شد؟

سوال :

اینجانب ساکن مالزی و مسلمان می‌باشم. مدتی به مقتضای شغلی که داشته‌ ام مطابق قانون، مقداری از اموال و مواد غذایی و دارویی برخی مردم را که از نظر شرعی کاملا محترم بوده است، توقیف کرده یا از بین برده ام، اینک برخی از تولید کنندگان و صاحبان اموال که مسلمان می باشند، اظهار نارضایتی می‌کنند. از بعضی اهل علم که سؤال کرده‌ام، می‌گویند: عمل حقیر حرام بوده و ضامن می‌باشم، لطفا تکلیف این جانب را بفرمایید نیز حکم ادامه این کار را هم نسبت به حقیر بیان دارید؟

سوال :

در قرارداد پیش فروش یک واحد ساختمانی به ثمن سه میلیارد ریال، طرفین توافق کرده اند که در صورت تأخیر در تحویل ساختمان روزانه سیصد میلیون ریال به عنوان خسارت (وجه التزام) عدم ایفای تعهدات در موعد مقرر به طرف مقابل پرداخت شود. با توجه به اینکه فروشنده به جهت سودجویی و افزایش طبقات و افزایش واحد تجاری و تحصیل سود بیشتر، علیرغم دریافت کل ثمن معامله واحد ساختمانی را در موعد مقرر تحویل نداده و چندین سال از آن مدت گذشته است. حال مبلغ خسارت محاسبه شده به جهت اینکه مدت زمان طولانی چند ساله از موعد مورد تعهد سپری شده است، چند برابر ثمن معامله برآورد می گردد. آیا دریافت مبلغ خسارت مذکور، دارای اشکال شرعی می باشد یا خیر؟

سوال :

برای درمان از دفترچه بیمه برادرم استفاده کرده ام، اکنون چه وظیفه ای دارم؟

سوال :

تاجری از بانک وام مشاركت می گيرد تا با افزودن مبلغی معادل وام از سرمايه خود كالاهايی را خريداری كند و به كشورهای خارجی صادر كند. پس از خريد كالاها، انبار تاجر دچار حريق می گردد و كل اجناس خريداری شده در آتش می سوزد و از بين می رود. حال آيا تاجر ضامن بازپرداخت اصل وام و سود پيش بينی شده در زمان اخذ وام می باشد؟

سوال :

آیا ریختن زباله و مواردی از قبیل بطری های پلاستیکی، فلزی، شیشه ای و امثالهم در خیابان، معابر و... که موجب آزار و ایجاد بیماری برای دیگران می شود، از نظر شرعی اشکال دارد؟

سوال :

دو شخص با یکدیگر قراردادی منعقد می کنند که براساس آن یکی از طرفین قرارداد متعهد می شود در سررسید معین، مقدار معینی از کالای مشخص را به قیمتی که الان تعیین می کنند بفروشد و در مقابل، طرف دیگر متعهد می شود آن کالا را با آن مشخصات خریداری کند و برای جلوگیری از امتناع طرفین از انجام قرارداد توافق شده، طرفین به صورت شرط ضمن عقد، مبلغی را به  عنوان وجه تضمین تعیین و به شخص ثالثی به نام کارگزار می سپارند. به این معنا که اگر هریک از طرفین از انجام معامله خودداری کند، کارگزار از محل وجه تضمین، ضرر دیگری را بپردازد. این قرارداد یکی از قراردادهای رایج در بازارهای مالی بوده و جهت مدیریت ریسک نوسانات قیمت از آن استفاده می‌شود. مستدعی است بفرمایید:

1- آیا چنین قراردادی، صحیح و لازم است؟

2- آیا در صورت تخلف طرف قرارداد، کارگزار حق دارد ضرر ناشی از عدم انجام معامله را از وجه تضمین او به طرف دیگر بپردازد؟

سوال :

در ضمن عقد مشارکت مدنی که یکی از شرکا مسئول اداره مال موضوع مشارکت مدنی می باشد، آیا شرط ضمان برای شریک اداره کننده صحیح است، به این نحو که شرط کنند در صورتی که مال موضوع مشارکت مدنی تلف گردید، شریک اداره کننده ضامن باشد؟

سوال :

چنانچه از طرف سازمان و یا شخص خاصی از تریبون عمومی مانند رادیو و تلوزیون در نفی کیفیت یک کالا مطلب یا مطالب کذبی عنوان شود که در نتیجه آن میزان فروش آن محصول کاهش یافته و بنا به نظر کارشناس رسمی باعث زیان به آن واحد اقتصادی گردد، آیا درخواست واحد اقتصادی زیان دیده به جهت جبران خسارت خلاف شرع است؟

سوال :

آیا کاهش ارزش پولی، ضمان خواهد داشت؟

سوال :

1- اگر فرزند مجنون یا غیر ممیِّز شخصی، خسارتی بر اموال کسی وارد نماید، آیا ولی او ضامن است یا خود آن فرزند؟

2- اگر چنانچه فردی در حالت خواب خسارتی بر اموال کسی وارد کند، آیا ضامن است یا خیر؟

سوال : عقد ضمان به محض وقوع موجب برائت ذمه مدیون و اشغال ذمه ضامن می گردد.
در قراردادهای تجاری و قراردادهای بانکی عقد ضمان را نقل ذمه به ذمه تلقی نمی نمایند و ضم ذمه به ذمه محسوب است.
1. آیا این موضوع مغایرتی با موازین فقهی دارد یا خیر؟
2. اساسا ضم ذمه به ذمه، آیا عقد ضمان محسوب است یا خیر؟
3) اگر ضم ذمه به ذمه عقد ضمان نیست ، چه عقدی است؟

سوال : چندی پیش شخصی به اینجانب مراجعه نمود و اظهار داشت به دلیل تمام شدن برگ چک هایش ، نیاز به یک برگ چک دارد و متعهد شد که در موعد چک ، وجه آن را به حساب اینجانب واریز نماید. پس از عدم تامین وجه از طرف شخص مذکور و برگشت خوردن چک اینجانب ، معلوم شد که چک فوق الذکر در یک معامله باطل و فاسد و ربوی مورد استفاده واقع شده است.
1. آیا اینجانب باید مبلغ چک مذکور را پرداخت نمایم؟
2. آیا پرداخت مبلغ فوق مشارکت در فساد و فعل حرام است؟

سوال :

آیا خسارت ناشی از منع غیر قانونی دیگری از اشتغال (به شکل عدم صدور پروانه برای مشاغلی که نوعاً در حد قدر متیقن درآمد زایی دارند) مصداق منافع ممکن‌ الحصول بوده و در نتیجه، قابل مطالبه می باشد یا عنوان «عدم النفع» بر آن صادق است؟ ملاک عدم النفع چیست؟

سوال : شخصی به من مراجعه کرد و گفت: چون شرایط گرفتن وام مضاربه ای را ندارم، شما به جای من وام را بگیرید و من تسویه می کنم. بنده گفتم: من در قم کسی را ندارم که ضمانت من را در بانک انجام دهد. شخص مذکور( استفاده کننده از وام ) گفت: خودم ضامن می آورم و شما فقط وام را بگیر و به من بده، من هم سر سال وام و سود را به بانک عودت می دهم. ایشان ضامنی را معرفی کرد و گفت: خود ضامن قسمتی از وام را بر می دارد و بابت ضمانت هم به او وجهی دادم. ضامن آمد و وام را ضمانت کرد و بخشی از وام را هم طبق قرار قبلی برداشت و من نیز وام را به شخص مذکور دادم لکن وی متواری شده و وام را تسویه نکرده و بانک ضامن را تحت فشار قرار داد و ضامن به بانک رجوع کرد و وام را تسویه کرد. آیا ضامن که با این شرایط ضمانت را انجام داده است، شرعاً می تواند به من که تنها وام به نام من است رجوع کند؟