1. صفحه نخست
  2. استفتائات
  3. روزه
  4. شرايط صحت روزه
استفتائات برگزیده
اخیراً در فضای مجازی اصواتی به عنوان مواد مخدر شنیداری انتشار یافته که شنیدن آنان اثراتی همانند و بلکه بیشتر از مواد مخدر و مشروبات الکلی دارند با این اوصاف ؟ 1- آیا شنیدن این اصوات دارای حرمت شرعی می باشد ؟ 2- در صورت بروز حالت نامتعارف ناهوشیاری و نابهنجاری( ناشی از گوش دادن )، آیا اعمال مجازات شرعی (حد یا تعزیر) صحیح می باشد ؟
بنا بر نظر معظم له؛ بر فرض وجود خارجی چنین اصواتی که دارای اثرات مذکور باشد، شنیدن آن اصوات حرام است و دارای تعذیر می باشد.
اگر کسی مرتد شود و سپس مسلمان شود، آیا قضای نمازهای آن مدت که مرتد بوده بر او واجب است ؟
طبق فتوای معظم له، قضای نمازهای آن مدت واجب است.
اینجانبان متصدی و کارگزار و زمامدار و مجلس دار عزاداری در تکیه ای در یکی از شهرستان ها هستیم. حسب الوظیفه تصمیم بر این داشتیم که چندین شب عزاداری اباعبدالله الحسین (علیه السلام) را در تکیه بر پا کنیم، عده ای با آوردن این بهانه که اگر مراسم برگزار شود، موجب تبعات و گناه می شود مثلاً افراد فاسد چشم چرانی می کنند یا محتمل است که اشخاصی از این مراسمات سوء استفاده و گناه کنند، پیشنهاد به تعطیلی عزاداری اباعبدالله (علیه السلام) داده اند. آیا اینکه ممکن است بر حسب برگزاری عزاداری در حسینیه احتمالاً عده ای فاسق در این مجلس هم حضور یابند و گناه خود را انجام دهند بر ما که متصدی و کارگردان عزاداری هستیم، حجیت دارد که عزاداری را منحل کنیم؟ حکم واجب بر ما چیست؟
این نوع احتمال دادن خود یک وسوسه شیطانی است. برپایی شعائر حسینی و مراسم عزاداری اهل بیت (علیهم السلام) از اهم امور دینی است و بهتر است که از ورود این افراد به دسته عزاداری و هیئت منع نکنید و راه نصیحت و اصلاح ایشان را با کلمات شایسته و رفتار محبت آمیز در پیش گیرید.
اگر زنی به صورت چند ماهه صیغه مردی شده و سپس نخواهد به رابطه ادامه دهد، آیا می تواند مهریه خود را ببخشد یا مهری که گرفته را پس دهد و خود را یک طرفه از زوجیت مرد برهاند یا اینکه اتمام رابطه زوجیت موقت، منحصر به اتمام مدت یا بذل مدت توسط مرد است و ربطی به بذل مهریه یا استرداد آن ندارد؟
عقد موقت تنها به وسیله تمام شدن مدت و یا بذل مدت توسط زوج فسخ می شود، مگر آنکه در ضمن عقد، وکالت در بذل مدت از مرد گرفته شده باشد.
حکم شرعی کسی که نسبت محرمیت (ادعای زوجیت) و ادعای ارث را به صورت غیر واقعی به شخص دیگری بدهد، چیست؟
اثبات موضوع شرعی مانند زوجیت، نیازمند به بینه شرعی (شهادت دو نفر عادل) دارد.
در صورتی که بین زن و شوهری ملاعنه رخ دهد و شوهر نفی ولد کند.
1ـ رابطه محرمیت این کودک با ملاعن چگونه است؟ آیا در صورتی که کودک دختر باشد، در آینده می تواند با او ازدواج کند؟
2ـ رابطه محرمیت این کودک با بستگان نسبی و رضاعی و سببی مرد لاعن چگونه است؟ آیا می تواند این دختر با برادران مرد لاعن یا پدران او ازدواج کند؟
3ـ در صورتیکه مرد پس از ملاعنه و نفی ولد پشیمان گردد و رجوع کند، رابطه محرمیت این کودک با ملاعن و بستگان نسبی و رضاعی و سببی این مرد چگونه است؟
1) این کودک با ملاعن محرم است و نمی تواند با او ازدواج کند.
2) این کودک با بستگان مرد ملاعن محرم نیست و می تواند با آن ها ازدواج کند.
3) در صورتیکه واقعاً فرزند این مرد باشد یعنی مرد بین خود و خدای خود او را فرزند خود می داند، با بستگان آن مرد نیز محرم است.
همانگونه كه استحضار داريد در روزهای ماه محرم اغلب افراد نسبت به پخش نذری از قبيل شير، شربت و اطعام اقدام می نمايند. با عنايت به خشكسالی بوجود آمده، می خواستيم اين نذورات را در غالب جيره خشک غذايی و آب معدنی به آن منطقه ارسال نمائيم كه عده ای مردد هستند كه آيا از نظر شرعی صحيح می باشد يا خير، فلذا از آن مرجع عاليقدر تقاضا داشته تا حكم شرعی را بيان فرمايند.
چنانچه صیغه خاص نذر ـ که در رساله علمیه ذکر شده ـ خوانده باشد، واجب است در همان مصرف نذر که نامبرده شده، مصرف نمایند؛ لیکن اگر صیغه خاص نذر خوانده نشده باشد، جایز است در قالب جیره غذائی و آب معدنی و ... مصرف شود.
آیا انجام تغییرات ساختمانی در بنای مسجدی که واقف طبق وقف‌نامه و اسناد رسمی و محضری، تنها بنام مسجد وقف نموده ولاغیر؛ و اجاره دادن فضای آشپزخانه و زیرزمین و... آن مسجد، برای انجام امور اقتصادی و تجاری و درآمدزایی (کترینگ و تهیه و عرضه غذا و نوشیدنی)، جایز است؟
چنانچه واقف تصریح نموده باشد که نباید بناهای مذکور را برای انجام امور اقتصادی و تجاری و غیره اجاره داد؛ در این صورت جایز نیست وگرنه اشکالی ندارد.
1ـ استفاده از دستگاه موسیقی سنتی که در سالیان گذشته تا به امروز به صورت ساز و دهل مخصوص مراسم تعزیه خوانی بوده و احیای این شعیره را به دنبال دارد، چه حکمی دارد؟ 2 ـ استفاده از لباس طرح قدیم مخصوص شبیه خوان های مرد در نقش زن در تعزیه که به صورت چادر های عربی قدیمی (قجری) و روبند های مخصوص(برقه) به منطقه استان هرمزگان بوده، چه حکمی دارد؟ 3 ـ آیا اجرای مجلسی در وصف عروسی حضرت قاسم که به صورت حزین برگزار می گردد، محل اشکال است یا تایید؟
1) چنانچه آن موسیقی مناسب مجالس اهل فسق و فجور نباشد و موجب هتک حرمت شعائر حسینی نشود، اشکال ندارد؛ اما اگر مناسب مجالس فسق و فجور باشد و یا مناسب مجالس عزاداری نباشد، اشکال دارد.
2) اشکال ندارد.
3) اگر این عمل مستند به یکی از کتب مقتل باشد و با رعایت حرمت شعائر باشد، اشکال ندارد.
اگر قاتل در قتل عمد قبل از قصاص و استیذان از حاکم برای قصاص فوت کند و در میان ورثه مقتول صغار باشد با توجه به حرمت هدر دمای مسلمین و عمومات دال بر احترام به دم، آیا می توان از ماترک قاتل دیه مطالبه کرد؟
بله، دیه از ماترک میت برداشته می شود.
غسل و روزه
سوال :

چنانچه شخصی در ماه رمضان در بیداری و در روز، آثاری خشک از رطوبتی پیدا کند در حالی که متوجه رطوبت نشده و بنا را بر این امر قرار دهد که منی نباشد و غسل جنابت انجام ندهد و روزهای بعدی را روزه بگیرد و بعد به خود شک راه دهد که آیا باید غسل جنابت انجام می داده یا نه، در این صورت روزه هایش چه حکمی دارد؟

جواب :

روزه های او صحیح بوده است و نباید به شک خود اعتنا نماید.

خودداری از مفطرات روزه
سوال : خود دارى از مفطرات روزه از چه زمانى آغاز و تا چه زمانى ادامه مى‏ يابد؟
جواب : خوددارى از طلوع فجر صادق آغاز مى‏ گردد و تا مغرب شرعى يعنى تا ذهاب حمره ی مشرقيه بنا بر احتياط واجب ادامه دارد.
نیت روزه
سوال : آيا يک نيت براى تمامى ماه مبارک رمضان كفايت مى‏ كند؟
جواب : بله، براى تمام ماه مبارک رمضان يك نيت كافى است.
روزه یوم الشک
سوال : اگر روزه‏ دار، يوم الشک را به نيت روزه ی مستحب ماه شعبان يا روزه ی قضا يا نذر روزه گرفت و بعد از پايان روزه مشخص شد كه آن روز، ابتداى ماه رمضان بوده است، آيا روزه ی وى به جاى روزه ی ماه مبارک رمضان حساب مى‏ شود؟
جواب : بله، حساب مى‏ شود.
ترک نیت روزه
سوال : اگر در ماه مبارک رمضان به خاطر فراموشى يا جهل، نيت روزه را ترک كند و از مفطرات نيز استفاده ننموده باشد، اگر قبل از ظهر نيت كند، آيا روزه ی او صحيح است؟
جواب : بله، روزه ی او صحيح است.
نیت روزه
سوال : اگر فردى روزه ی استحبابى بگيرد، سپس نيت قطع آن را داشته باشد، سپس قطع ننمايد و دوباره به نيت خويش بعد از زوال يا قبل از لحظاتى مانده به مغرب برگردد، آيا روزه ی او صحيح است؟
جواب : بله، چنين روزه‏ اى صحيح خواهد بود.
نیت روزه
سوال : در روزه ی واجب غير معين اگر بعد از ظهر تصميم به استفاده از مفطر گرفت و روزه ی او باطل شد، آيا مى‏ تواند (در صورت استفاده نكردن از مفطر) نيت خود را به روزه ی مستحب تغيير دهد؟
جواب : بله، مى‏ تواند و روزه ی او نيز صحيح است.
نیت روزه
سوال : چه زمانى بايستى نيت روزه را کرد؟
جواب : وقت نيت در واجب معين مانند روزه ماه مبارک رمضان يا روزه نذرِ روز مشخص، تا طلوع فجر صادق يعنى مقارن با آغاز روزه است. اما در واجب غير معين تا ظهر فرصت براى نيت كردن وجود دارد، اگر چه لحظه ‏اى بيشتر تا ظهر نمانده باشد. در روزه مستحبى نيز فرصت نيت كردن تا آخر روز و تا زمانى است كه فرصت تجديد نيت وجود داشته باشد، به شرط آن كه در طول روز، از مفطرات چيزى را استفاده ننموده باشد.
نیت روزه
سوال : كسى كه روزه ی قضا بر عهده اوست، اگر نيت روزه ی استحبابى نمايد و سپس به نيت قضا، عدول نمايد آيا روزه ی قضاى او صحيح است؟
جواب : اگر عدول به نيت قضا قبل از زوال باشد، روزه ی او صحيح است.
نیت روزه
سوال : اگر مكلف قطع روزه را نيت كند يا در نيت روزه ی ماه رمضان دچار ترديد شود حكم روزه ی او چيست؟ آيا كفاره بر او واجب مى‏ شود؟
جواب : روزه ی او باطل مى‏ شود، لكن واجب است بقيه ی روز را امساک كند و قضاى روزه بر او واجب است و چنان چه مفطرى را انجام نداده باشد، كفاره واجب نيست.
یوم الشک
سوال : آيا روزه ی كسى كه يوم الشک را به نيت امر واقعى كه متوجه اوست روزه مى‏ گيرد (اعم از امر وجوبى يا استحبابى)، صحيح است؟
جواب : بلى، صحيح است و بنابر احتياط مستحب روزه را قضا كند.
یوم الشک
سوال : اگر كسى نيت خود را در يوم الشک چنين قرار دهد كه اگر روز آخر شعبان است اين روزه مستحبى باشد و اگر از رمضان است اين روزه واجب باشد، آيا چنين روزه‏ اى صحيح خواهد بود؟
جواب : بلى، صحيح است و احتياط مستحب آن است كه قضاى آن را نيز به جا آورد.
نیت روزه
سوال : هنگامى كه روزه‏ دار نيت افطار روزه ی خود را در يوم الشک نمايد، ولى پيش از آن كه افطار كند معلوم گردد كه اين روز، از ماه رمضان است، تكليف چيست؟
جواب : اگر اين اتفاق قبل از زوال بوده باشد نيت خود را تجديد نموده و روزه‏ اش صحيح است و چنانچه پس از زوال باشد بر او واجب است كه امساک نمايد و بنابر احتياط نيت خود را رجاءً تجديد نمايد، سپس قضاى آن را نیز به جا آورد.
استمرار نیت
سوال : آيا استمرار نيت تا آخر روز در روزه ی واجب معين، واجب است؟
جواب : بلى، واجب است.
نیت روزه
سوال : آيا نيت قطع و يا ترديد و يا نيت مفطر با علم به مفطريت، در صحت روزه ی واجب غير معین نيز خللى وارد مى‏ نمايد؟
جواب : اگر قبل از زوال دوباره به نيت روزه ی خود برگردد ضررى به صحت آن وارد نمى‏ سازد.
یوم الشک
سوال : اگر مكلف يوم الشک را به نيت ماه رمضان روزه بگيرد، حکم این روزه ای را که گرفته چیست؟
جواب : اگر علم نداشته که از ماه رمضان است و به طور جزمی به عنوان ماه رمضان روزه گرفته است، احتیاطاً روزه ی او باطل، و قضا لازم است.
ایجاد ضعف در بدن
سوال : آيا ايجاد ضعف در بدن، باعث افطار روزه است؟
جواب : خیر، مگر این که به حد حرج و مشقت برسد که در این صورت می تواند افطار کند و سپس قضا کند.
افطار مادر شیرده
سوال : آيا جايز است زن شيرده‏ اى كه مى‏ تواند شير خشک به جاى شير خود به كودک دهد، روزه ی ماه رمضان را افطار كند؟
جواب : جايز نيست.
روزه همراه با اعتقاد به ضرر
سوال : اگر شخصى با اين اعتقاد كه روزه براى وى ضرر دارد روزه گرفت، حكم روزه ی او چيست؟
جواب : روزه ی او باطل است، مگر كسى كه خالصاً براى قربت و رضاى الهى روزه گرفته باشد، در اين صورت اگر بعد ظاهر شود كه روزه براى او مضرّ نبوده است، بعيد نيست كه حكم به صحّت روزه ی او شود.
نظر پزشک در افطار روزه
سوال : آيا نظر پزشک اگر موجب ظن به ضرر يا ترس از ضرر شود، براى افطار كردن و روزه نگرفتن، كفايت مى‏ كند؟
جواب : بله، کفایت می کند.