استفتائات برگزیده
اخیراً در فضای مجازی اصواتی به عنوان مواد مخدر شنیداری انتشار یافته که شنیدن آنان اثراتی همانند و بلکه بیشتر از مواد مخدر و مشروبات الکلی دارند با این اوصاف ؟ 1- آیا شنیدن این اصوات دارای حرمت شرعی می باشد ؟ 2- در صورت بروز حالت نامتعارف ناهوشیاری و نابهنجاری( ناشی از گوش دادن )، آیا اعمال مجازات شرعی (حد یا تعزیر) صحیح می باشد ؟
بنا بر نظر معظم له؛ بر فرض وجود خارجی چنین اصواتی که دارای اثرات مذکور باشد، شنیدن آن اصوات حرام است و دارای تعذیر می باشد.
اگر کسی مرتد شود و سپس مسلمان شود، آیا قضای نمازهای آن مدت که مرتد بوده بر او واجب است ؟
طبق فتوای معظم له، قضای نمازهای آن مدت واجب است.
اینجانبان متصدی و کارگزار و زمامدار و مجلس دار عزاداری در تکیه ای در یکی از شهرستان ها هستیم. حسب الوظیفه تصمیم بر این داشتیم که چندین شب عزاداری اباعبدالله الحسین (علیه السلام) را در تکیه بر پا کنیم، عده ای با آوردن این بهانه که اگر مراسم برگزار شود، موجب تبعات و گناه می شود مثلاً افراد فاسد چشم چرانی می کنند یا محتمل است که اشخاصی از این مراسمات سوء استفاده و گناه کنند، پیشنهاد به تعطیلی عزاداری اباعبدالله (علیه السلام) داده اند. آیا اینکه ممکن است بر حسب برگزاری عزاداری در حسینیه احتمالاً عده ای فاسق در این مجلس هم حضور یابند و گناه خود را انجام دهند بر ما که متصدی و کارگردان عزاداری هستیم، حجیت دارد که عزاداری را منحل کنیم؟ حکم واجب بر ما چیست؟
این نوع احتمال دادن خود یک وسوسه شیطانی است. برپایی شعائر حسینی و مراسم عزاداری اهل بیت (علیهم السلام) از اهم امور دینی است و بهتر است که از ورود این افراد به دسته عزاداری و هیئت منع نکنید و راه نصیحت و اصلاح ایشان را با کلمات شایسته و رفتار محبت آمیز در پیش گیرید.
اگر زنی به صورت چند ماهه صیغه مردی شده و سپس نخواهد به رابطه ادامه دهد، آیا می تواند مهریه خود را ببخشد یا مهری که گرفته را پس دهد و خود را یک طرفه از زوجیت مرد برهاند یا اینکه اتمام رابطه زوجیت موقت، منحصر به اتمام مدت یا بذل مدت توسط مرد است و ربطی به بذل مهریه یا استرداد آن ندارد؟
عقد موقت تنها به وسیله تمام شدن مدت و یا بذل مدت توسط زوج فسخ می شود، مگر آنکه در ضمن عقد، وکالت در بذل مدت از مرد گرفته شده باشد.
حکم شرعی کسی که نسبت محرمیت (ادعای زوجیت) و ادعای ارث را به صورت غیر واقعی به شخص دیگری بدهد، چیست؟
اثبات موضوع شرعی مانند زوجیت، نیازمند به بینه شرعی (شهادت دو نفر عادل) دارد.
در صورتی که بین زن و شوهری ملاعنه رخ دهد و شوهر نفی ولد کند.
1ـ رابطه محرمیت این کودک با ملاعن چگونه است؟ آیا در صورتی که کودک دختر باشد، در آینده می تواند با او ازدواج کند؟
2ـ رابطه محرمیت این کودک با بستگان نسبی و رضاعی و سببی مرد لاعن چگونه است؟ آیا می تواند این دختر با برادران مرد لاعن یا پدران او ازدواج کند؟
3ـ در صورتیکه مرد پس از ملاعنه و نفی ولد پشیمان گردد و رجوع کند، رابطه محرمیت این کودک با ملاعن و بستگان نسبی و رضاعی و سببی این مرد چگونه است؟
1) این کودک با ملاعن محرم است و نمی تواند با او ازدواج کند.
2) این کودک با بستگان مرد ملاعن محرم نیست و می تواند با آن ها ازدواج کند.
3) در صورتیکه واقعاً فرزند این مرد باشد یعنی مرد بین خود و خدای خود او را فرزند خود می داند، با بستگان آن مرد نیز محرم است.
همانگونه كه استحضار داريد در روزهای ماه محرم اغلب افراد نسبت به پخش نذری از قبيل شير، شربت و اطعام اقدام می نمايند. با عنايت به خشكسالی بوجود آمده، می خواستيم اين نذورات را در غالب جيره خشک غذايی و آب معدنی به آن منطقه ارسال نمائيم كه عده ای مردد هستند كه آيا از نظر شرعی صحيح می باشد يا خير، فلذا از آن مرجع عاليقدر تقاضا داشته تا حكم شرعی را بيان فرمايند.
چنانچه صیغه خاص نذر ـ که در رساله علمیه ذکر شده ـ خوانده باشد، واجب است در همان مصرف نذر که نامبرده شده، مصرف نمایند؛ لیکن اگر صیغه خاص نذر خوانده نشده باشد، جایز است در قالب جیره غذائی و آب معدنی و ... مصرف شود.
آیا انجام تغییرات ساختمانی در بنای مسجدی که واقف طبق وقف‌نامه و اسناد رسمی و محضری، تنها بنام مسجد وقف نموده ولاغیر؛ و اجاره دادن فضای آشپزخانه و زیرزمین و... آن مسجد، برای انجام امور اقتصادی و تجاری و درآمدزایی (کترینگ و تهیه و عرضه غذا و نوشیدنی)، جایز است؟
چنانچه واقف تصریح نموده باشد که نباید بناهای مذکور را برای انجام امور اقتصادی و تجاری و غیره اجاره داد؛ در این صورت جایز نیست وگرنه اشکالی ندارد.
1ـ استفاده از دستگاه موسیقی سنتی که در سالیان گذشته تا به امروز به صورت ساز و دهل مخصوص مراسم تعزیه خوانی بوده و احیای این شعیره را به دنبال دارد، چه حکمی دارد؟ 2 ـ استفاده از لباس طرح قدیم مخصوص شبیه خوان های مرد در نقش زن در تعزیه که به صورت چادر های عربی قدیمی (قجری) و روبند های مخصوص(برقه) به منطقه استان هرمزگان بوده، چه حکمی دارد؟ 3 ـ آیا اجرای مجلسی در وصف عروسی حضرت قاسم که به صورت حزین برگزار می گردد، محل اشکال است یا تایید؟
1) چنانچه آن موسیقی مناسب مجالس اهل فسق و فجور نباشد و موجب هتک حرمت شعائر حسینی نشود، اشکال ندارد؛ اما اگر مناسب مجالس فسق و فجور باشد و یا مناسب مجالس عزاداری نباشد، اشکال دارد.
2) اشکال ندارد.
3) اگر این عمل مستند به یکی از کتب مقتل باشد و با رعایت حرمت شعائر باشد، اشکال ندارد.
اگر قاتل در قتل عمد قبل از قصاص و استیذان از حاکم برای قصاص فوت کند و در میان ورثه مقتول صغار باشد با توجه به حرمت هدر دمای مسلمین و عمومات دال بر احترام به دم، آیا می توان از ماترک قاتل دیه مطالبه کرد؟
بله، دیه از ماترک میت برداشته می شود.
استطاعت برای حج
سوال :

چنانچه شخصی امسال مستطیع شود و فیش حج ندارد و باید فیش آزاد بخرد، ولی قیمت فیش آزاد حج از دید عرف مومنین اجحاف و ظلم است، آیا می تواند صبر کند تا موقعی که فیش با قیمت غیر ظالمانه نصیبش شود یا اینکه دولت ثبت نام برای حج کند؟

جواب :

اگر تهیه فیش برای او مستلزم مشقت و حرج باشد، مستطیع نشده است.

استطاعت در حج
سوال :

1- شخصی استطاعت مالی برای رفتن به حج تمتع را دارد اما به دلیل اتفاقات اخیر در عربستان مانند فاجعه منا و احساس عدم وجود امنیت، از رفتن اجتناب می کند. آیا این احتمال عدم وجود امنیت (با توجه به اتفاقات گذشته) برای نرفتن به حج تمتع و به تعویق انداختن آن کافیست؟ آیا اگر ایشان به حج تمتع نروند و تا سال آینده از دنیا بروند کافر از دنیا رفته؟ عنایت داریم که در حال حاضر امکان خرید نوبت حج تمتع (البته با هزینه بالاتر در حدود 30 میلیون برای یک نفر) وجود دارد و فرد مورد نظر این امکان را دارد که این هزینه را پرداخت نماید.


2- آیا استطاعت مالی ارتباطی به هزینه ولیمه حج، سوغاتی و ... دارد یا اینکه اگر فرد بتواند هزینه رفت و برگشت و سایر هزینه های ضروری حج را پرداخت نماید وی مستطیع است؟ آیا استطاعت مالی برای رفتن به حج کفایت می کند یا فرد باید از وجوه دیگری نیز مستطیع باشد؟

جواب :

1- در صورتیکه شخص به نحو عقلایی اطمینان به عدم امنیت دارد، می تواند تا حصول اطمینان به امنیت و برطرف شدن خوف از آن، حج را به تعویق بیندازد و اگر این چنین نیست و قادر به خرید فیش ولو با هزینه بالا هست، باید این کار را انجام دهد.


2- توانایی دادن ولیمه حج و تهیه سوغات و موارد مشابه آن، جزء شروط لازم حج نمی باشد و برای آگاهی از معنای استطاعت و چگونگی تحقق آن، به توضیح المسائل مراجعه بفرمایید.

حج
سوال :

1. ما هي الاعمال التي جائز ان يقوم بها شخص آخر نيابة عن الحاج مثلاً الطواف أو السعي أو رمي الجمرات لكون الحاج مريضاً وليس له طاقة لأدائها مع العلم بأن الحاج حاضراً وليس غائبا؟ 2. الطواف الواجب حول الكعبة في الطابق الثاني الذي احدثوه في الاعوام الاخيرة جائز ام لا؟ وما هي الموارد التي يجوز فيها الطواف في الطابق الثاني؟

جواب :

1) اذا لم يتمكّن من الطواف او السعي بالمباشرة ولا يمكن اطافته ولا السعي به یجوز النيابة عنه وعليه صلاة الطواف اذا تمكن بعد طواف النائب ومع عدم تمكنه منها يأتي بها النائب و اما رمي الجمرات فمع عدم تمكنه منه يأتي به النائب.


2) لا بأس بالطواف من الطابق الثاني ولو اختياراً لكن الاحوط وجوباً اتيان صلاة الطواف في الطابق الارضي خلف المقام.

نيابت در حج و اعمال آن
سوال : در سال 89 شمسی ، شخصی برای حج بیت الله الحرام از طرف خانواده ای اجیر و نایب شده و مبلغ پنج ملیون تومان را دریافت کرده است. اما در آن سال دولت سعودی به هیچ وجه ویزا نداده است و این فرد قصد داشته است تا در سال آینده حجی را که بر ذمه دارد ادا کند اما هر سال مبلغ و قیمت حج گرانتر می شده است. از طرفی نایب، توان مالی ندارد تا بتواند به حج برود و وضعیت حج هم هر سال مشکل تر می شود. وظیفه و حکم شرعی این شخص که پول گرفته و حج نیابتی بر ذمه اوست چیست؟
جواب : اگر اجاره بر حج مقید به همان سال اول بوده است و اجیر به هیچ وجه قادر به رفتن به حج در آن سال نبوده است، اجاره باطل بوده و آن مبلغ به صاحبانش تعلق دارد و در غیر این صورت حج بر ذمه اجیر باقی مانده و باید آن را انجام دهد، هر چند قیمت ها تغییر کند.
پوشاندن سر
سوال : اگر فردي براي معالجه و يا جهت رفع عيب سر از كلاه گيس يا موی مصنوعى استفاده نمايد و به موهای او و يا به پوست سر پيوند بدهند، در حين احرام چه حكمى دارد؟ آيا جزء ساتر و يا تغطيه رأس حساب مى شود يا خير؟
جواب : چنانچه با کاشتن و امثال آن (همچون موی طبیعی) جزء سر محسوب شود، تغطیه رأس به حساب نمی آید.
طواف و شک در شوط ها
سوال : مردی با همسرش در طواف نساء در حج با هم شروع به طواف کردند و بعد از چند شوط، مرد گفت هفت دور کامل شد ولی همسرش گفت نه بلکه شش دور زدیم و باید یک دور دیگر طواف کنیم بالاخره مرد از طواف خارج شد ولی همسرش یک دور دیگر طواف نمود و بعد از آن مرد تقاضای تمکین از همسرش نمود ولی او امتناع ورزید و گفت تو بر من حرام هستی و به همین صورت مشکل باقی مانده، حال حکم این شوهر و همسرش در مکه و خارج از آن چیست؟
جواب : هریک از دو نفر بایستی آثار شرعی محرّم بودن دیگری را که بدان علم دارد بار کند (مثلاً مرد نمی تواند زنش را الزام به آمیزش کند) و از برای رفع مشکل باید هر دو طواف نساء را مجدداً انجام دهند و در صورت عدم تمکن نائب بگیرند.
شانه کردن مو در زمان احرام
سوال : حاجیه خانمی در زمان حج تمتع در عرفات استحمام می کند و موهای خود را شانه می زند. آیا اشکالی به اعمال وی وارد است؟
جواب : اشكالی به اعمال وی وارد نمی شود ولی چنانچه در مفروض سؤال موردی از محرمات احرام را مرتکب شود، جایز نبوده و در صورت جهل کفاره ای بر او نیست.
نیابت در حج توسط شخص معلول و یا جانباز
سوال : آیا شخص معلول و جانباز می نواند نایب در حج تمتع شود؟
جواب : در صورتی که معذور در ترک برخی از افعال حج نباشد و بتواند همه آنها را صحیحاً به جا آورد جایز است و در غیر اینصورت اگر از ابتدا معذور باشد جایز نیست.
نبستن احرام و دخول به مکه مکرمه
سوال : شخصی به قصد سیاحت و تفریح قصد ورود به مکه را داشته و به دلیل ندانستن مسئله بدون احرام وارد مکه شده است، آیا واجب است که به قصد احرام به میقات برود و مُحرِم شود یا واجب است در خود مکه مُحرِم شود و یا اساساً در شرایط فعلی که داخل مکه است احرام بر او واجب نیست؟
جواب : در صورتی که بخواهد در حرم بماند بنا بر احتیاط لازم است به خارج رفته و از ادنی الحل احرام ببندد و عمره مفرده انجام دهد.
شانه کردن موها در زمان احرام
سوال : 1. حاجیه خانمی در زمان حج تمتع در عرفات استحمام می کند و موهای خود را شانه می زند. آیا اشکالی به اعمال وی وارد است؟
2. آیا برای غسل جنابت باید بعد از استحمام بدن را خشک کرد و بعد غسل گرفت؟
جواب : 1) اشكالی به اعمال وی وارد نمی شود ولی چنانچه در مفروض سؤال موردی از محرمات احرام را مرتکب شود، جایز نبوده و در صورت جهل کفاره ای بر او نیست.
2) خشک بودن بدن در حال غسل لازم نیست.
صحت حج
سوال : شخصی عمره تمتع در ماه ذیقعده را انجام داده سپس در ماه ذیحجه سوار ماشین شده و به خارج از مکه رفته و برگشته است در حالی که قصد بیرون رفتن از مکه را نداشته و از آن جایی که مسأله را نمی دانسته عمره تمتع را تکرار نکرده و با همین وضعیت حج تمتع را به پایان رسانده است، آیا حج او صحیح است؟ آیا حکم مسأله در اینکه زیاد از مکه دور شده باشد یا خیر تفاوتی دارد؟
جواب : عمره تمتع او در فرض مسئله باطل نمی شود و لذا حج او هم صحیح است، بله اگر بعد از گذشت یک ماه از خروج، به مکه بازگردد، باید احرام جدید عمره تمتع ببندد و عمره تمتع خود را دوباره انجام دهد.
ذبح
سوال : آيا مستحب است شخص، هر سال از ناحيه خود قربانى كند؟
جواب : یله مستحب است.
تعدد ذبح
سوال : آيا يك نفر مى تواند از ناحيه خود چند ذبح انجام دهد؟
جواب : بله جايز است.
اطعام با گوشت قربانی
سوال : آيا كسى كه قربانى انجام مى دهد مى تواند آن را براى خود نگه دارد و به كسى ندهد؟
جواب : در قربانى بايد بخشى از آن به فقرا عطا شود. از پيامبر اكرم (صلی الله علیه وآله) روايت شده كه فرمودند: «اين قربانى براى اين واجب شده كه مسكينان شما از گوشت بخورند، پس ايشان را اطعام كنيد.»
احکام ذبح
سوال : احكام ذبح قربانى در ايام قربانى براى كسى كه به حج مشرف نشده، چيست؟ آيا واجب است كه ذبح در روز اول ايام قربانى صورت گيرد، يا در هر كدام از ايام مى تواند باشد؟
جواب : ايام قربانى در منا چهار روز و در غير منى سه روز است و افضل روز اول است.
عمره مفرده
سوال : بعضى از تعاونى ها هستند كه هزينه سفر بيت الله را به صورت اقساط ماهانه مى گيرند. آيا مى توان با اين تعاونى براى اداى عمره سفر كرد؟
جواب : بله، جايز است.
نیابت
سوال : كسى حج واجب را انجام نداده، از آن رو كه از لحاظ مادى مستطيع نبوده، لكن از جهت بدنى توانايى انجام حج را دارد، آيا مى تواند به نيابت از ديگرى حج به جا بياورد؟
جواب : جايز است.
استطاعت
سوال : شخصى بدهكار است، لكن زمينى دارد كه بهاى آن چند برابر بدهى اوست، آيا او مستطيع است و بايستى به حج واجب برود يا خير؟
جواب : در مفروض سؤال مستطيع است.
حج واجب
سوال : اگر مكلّف مخارج سفر حج با كاروان بدون مجوز را داشته باشد اما اگر بخواهد با كاروان مجاز به حج برود توانايى پرداخت مخارج حج را نداشته باشد آيا حج با كاروان غير مجاز بر او واجب مى شود يا حج با كاروان داراى مجوز بر او واجب است؟ با فرض سفر با كاروان بدون مجوز از روى ضرورت آيا حج او از حجة الاسلام كفايت مى كند؟
جواب : بر او واجب است با كاروان بدون مجوز برود و حج او از حجة الاسلام كفايت مى كند.
حج
سوال : كسى كه مى داند حج بر او واجب است اما نمى داند كه بايد آن را فوراً به جا آورد و بعد از زمان حج می فهمد که فوری بوده است اما دیگر مستطیع نمی باشد ، آیا حج بر ذمه او می ماند یا خیر؟
جواب : اگر حج بر او واجب شود و حج نرود بر ذمه او مستقر مى شود اگرچه نداند كه حج واجب فورى است.