1. صفحه نخست
  2. استفتائات
  3. مسائل متفرقة
  4. احکام مساجد
استفتائات برگزیده
اخیراً در فضای مجازی اصواتی به عنوان مواد مخدر شنیداری انتشار یافته که شنیدن آنان اثراتی همانند و بلکه بیشتر از مواد مخدر و مشروبات الکلی دارند با این اوصاف ؟ 1- آیا شنیدن این اصوات دارای حرمت شرعی می باشد ؟ 2- در صورت بروز حالت نامتعارف ناهوشیاری و نابهنجاری( ناشی از گوش دادن )، آیا اعمال مجازات شرعی (حد یا تعزیر) صحیح می باشد ؟
بنا بر نظر معظم له؛ بر فرض وجود خارجی چنین اصواتی که دارای اثرات مذکور باشد، شنیدن آن اصوات حرام است و دارای تعذیر می باشد.
اگر کسی مرتد شود و سپس مسلمان شود، آیا قضای نمازهای آن مدت که مرتد بوده بر او واجب است ؟
طبق فتوای معظم له، قضای نمازهای آن مدت واجب است.
اینجانبان متصدی و کارگزار و زمامدار و مجلس دار عزاداری در تکیه ای در یکی از شهرستان ها هستیم. حسب الوظیفه تصمیم بر این داشتیم که چندین شب عزاداری اباعبدالله الحسین (علیه السلام) را در تکیه بر پا کنیم، عده ای با آوردن این بهانه که اگر مراسم برگزار شود، موجب تبعات و گناه می شود مثلاً افراد فاسد چشم چرانی می کنند یا محتمل است که اشخاصی از این مراسمات سوء استفاده و گناه کنند، پیشنهاد به تعطیلی عزاداری اباعبدالله (علیه السلام) داده اند. آیا اینکه ممکن است بر حسب برگزاری عزاداری در حسینیه احتمالاً عده ای فاسق در این مجلس هم حضور یابند و گناه خود را انجام دهند بر ما که متصدی و کارگردان عزاداری هستیم، حجیت دارد که عزاداری را منحل کنیم؟ حکم واجب بر ما چیست؟
این نوع احتمال دادن خود یک وسوسه شیطانی است. برپایی شعائر حسینی و مراسم عزاداری اهل بیت (علیهم السلام) از اهم امور دینی است و بهتر است که از ورود این افراد به دسته عزاداری و هیئت منع نکنید و راه نصیحت و اصلاح ایشان را با کلمات شایسته و رفتار محبت آمیز در پیش گیرید.
اگر زنی به صورت چند ماهه صیغه مردی شده و سپس نخواهد به رابطه ادامه دهد، آیا می تواند مهریه خود را ببخشد یا مهری که گرفته را پس دهد و خود را یک طرفه از زوجیت مرد برهاند یا اینکه اتمام رابطه زوجیت موقت، منحصر به اتمام مدت یا بذل مدت توسط مرد است و ربطی به بذل مهریه یا استرداد آن ندارد؟
عقد موقت تنها به وسیله تمام شدن مدت و یا بذل مدت توسط زوج فسخ می شود، مگر آنکه در ضمن عقد، وکالت در بذل مدت از مرد گرفته شده باشد.
حکم شرعی کسی که نسبت محرمیت (ادعای زوجیت) و ادعای ارث را به صورت غیر واقعی به شخص دیگری بدهد، چیست؟
اثبات موضوع شرعی مانند زوجیت، نیازمند به بینه شرعی (شهادت دو نفر عادل) دارد.
در صورتی که بین زن و شوهری ملاعنه رخ دهد و شوهر نفی ولد کند.
1ـ رابطه محرمیت این کودک با ملاعن چگونه است؟ آیا در صورتی که کودک دختر باشد، در آینده می تواند با او ازدواج کند؟
2ـ رابطه محرمیت این کودک با بستگان نسبی و رضاعی و سببی مرد لاعن چگونه است؟ آیا می تواند این دختر با برادران مرد لاعن یا پدران او ازدواج کند؟
3ـ در صورتیکه مرد پس از ملاعنه و نفی ولد پشیمان گردد و رجوع کند، رابطه محرمیت این کودک با ملاعن و بستگان نسبی و رضاعی و سببی این مرد چگونه است؟
1) این کودک با ملاعن محرم است و نمی تواند با او ازدواج کند.
2) این کودک با بستگان مرد ملاعن محرم نیست و می تواند با آن ها ازدواج کند.
3) در صورتیکه واقعاً فرزند این مرد باشد یعنی مرد بین خود و خدای خود او را فرزند خود می داند، با بستگان آن مرد نیز محرم است.
همانگونه كه استحضار داريد در روزهای ماه محرم اغلب افراد نسبت به پخش نذری از قبيل شير، شربت و اطعام اقدام می نمايند. با عنايت به خشكسالی بوجود آمده، می خواستيم اين نذورات را در غالب جيره خشک غذايی و آب معدنی به آن منطقه ارسال نمائيم كه عده ای مردد هستند كه آيا از نظر شرعی صحيح می باشد يا خير، فلذا از آن مرجع عاليقدر تقاضا داشته تا حكم شرعی را بيان فرمايند.
چنانچه صیغه خاص نذر ـ که در رساله علمیه ذکر شده ـ خوانده باشد، واجب است در همان مصرف نذر که نامبرده شده، مصرف نمایند؛ لیکن اگر صیغه خاص نذر خوانده نشده باشد، جایز است در قالب جیره غذائی و آب معدنی و ... مصرف شود.
آیا انجام تغییرات ساختمانی در بنای مسجدی که واقف طبق وقف‌نامه و اسناد رسمی و محضری، تنها بنام مسجد وقف نموده ولاغیر؛ و اجاره دادن فضای آشپزخانه و زیرزمین و... آن مسجد، برای انجام امور اقتصادی و تجاری و درآمدزایی (کترینگ و تهیه و عرضه غذا و نوشیدنی)، جایز است؟
چنانچه واقف تصریح نموده باشد که نباید بناهای مذکور را برای انجام امور اقتصادی و تجاری و غیره اجاره داد؛ در این صورت جایز نیست وگرنه اشکالی ندارد.
1ـ استفاده از دستگاه موسیقی سنتی که در سالیان گذشته تا به امروز به صورت ساز و دهل مخصوص مراسم تعزیه خوانی بوده و احیای این شعیره را به دنبال دارد، چه حکمی دارد؟ 2 ـ استفاده از لباس طرح قدیم مخصوص شبیه خوان های مرد در نقش زن در تعزیه که به صورت چادر های عربی قدیمی (قجری) و روبند های مخصوص(برقه) به منطقه استان هرمزگان بوده، چه حکمی دارد؟ 3 ـ آیا اجرای مجلسی در وصف عروسی حضرت قاسم که به صورت حزین برگزار می گردد، محل اشکال است یا تایید؟
1) چنانچه آن موسیقی مناسب مجالس اهل فسق و فجور نباشد و موجب هتک حرمت شعائر حسینی نشود، اشکال ندارد؛ اما اگر مناسب مجالس فسق و فجور باشد و یا مناسب مجالس عزاداری نباشد، اشکال دارد.
2) اشکال ندارد.
3) اگر این عمل مستند به یکی از کتب مقتل باشد و با رعایت حرمت شعائر باشد، اشکال ندارد.
اگر قاتل در قتل عمد قبل از قصاص و استیذان از حاکم برای قصاص فوت کند و در میان ورثه مقتول صغار باشد با توجه به حرمت هدر دمای مسلمین و عمومات دال بر احترام به دم، آیا می توان از ماترک قاتل دیه مطالبه کرد؟
بله، دیه از ماترک میت برداشته می شود.
دفن در مسجد
سوال :

آیا جایز است شخصی را در مسجد دفن کنیم؟ اگر شخصی وصیت کرده باشد که بنده را در فلان مسجد دفن کنید، آیا باید به وصیت او عمل کنیم؟

جواب :

بنابر نظر معظم له: خیر، جایز نیست و چنین وصیتی نافذ نمی باشد؛ مگر آن که خود موصی واقف مسجد باشد که قسمتی از مسجد که صیغه خوانده نشده را برای خود، محل دفن قرار داده باشد.

تغیرات ساختمان مسجد
سوال :

آیا انجام تغییرات ساختمانی در بنای مسجدی که واقف طبق وقف‌نامه و اسناد رسمی و محضری، تنها بنام مسجد وقف نموده ولاغیر؛ و اجاره دادن فضای آشپزخانه و زیرزمین و... آن مسجد، برای انجام امور اقتصادی و تجاری و درآمدزایی (کترینگ و تهیه و عرضه غذا و نوشیدنی)، جایز است؟

جواب :

چنانچه واقف تصریح نموده باشد که نباید بناهای مذکور را برای انجام امور اقتصادی و تجاری و غیره اجاره داد؛ در این صورت جایز نیست وگرنه اشکالی ندارد.

ساخت و ساز مسجد
سوال :

آیا می توان در کنار مسجد و مماس با دیوار مسجد، دستشویی (بیت الخلاء) ساخت؟

جواب :

ساخت دستشویی در کنار مسجد با رعایت احترام مسجد و عدم سرایت نجاست به مسجد، مانعی ندارد.


 

وقف
سوال :

فردی زمینی را که صیغه مسجدی برای آن نخوانده، در اداره اوقاف به عنوان مسجد به ثبت رسانده تا در آینده در آن مسجدی احداث شود. با فرض اینکه تا کنون نمازی در این مسجد خوانده نشده ولی به قبض نماینده حاکم شرع داده شده، آیا این زمین حکم مسجد را دارد؟

جواب :

بله، حکم مسجد را دارد.

احکام مساجد
سوال : جمعی از نمازگزاران برر روی پشت بام مسجد (شبستان) آشپزخانه ای احداث نموده اند، در حال حاضر بعد از فهمیدن حکم مساله که این کار جایز نبوده، وظیفه ایشان چیست؟ آیا باید آشپزخانه ای که روی پشت بام شبستان مسجد احداث شده را تخریب نمایند یا می توان با حفظ ساحتمان آشپزخانه و تغییر کاربری آن به عنوان شبستان مسجد، در جهت مسجدیت از آن استفاده شود؟
جواب : کافی است آنرا به نحوی تغییر داده که از آن در جهت مسجدیت، استفاده شود.
توسعه بنای مسجد با تخریب قبور
سوال : هیات امنا تصمیم به توسعه مسجد کوچک و قدیمی در حال تخریب دارند و تمام مجوزهای مربوطه را هم دریافت نموده اند. زمین دیگری هم برای ساخت مسجد ندارند. با توجه به اینکه اطراف این مسجد قبوری به قدمت حدود دویست سال است که بر اثر پی کندن ساختمان مسجد تخریب می گردد ، نظر حضرتعالی در خصوص توسعه و یا عدم توسعه بنای مسجد ، راهگشا خواهد بود.
جواب : اگر زمین مقبره، وقف برای قبرستان نباشد و آثاری از قبور باقی نباشد و یا بشود آن آثار را در ضمن توسعه مسجد حفظ کرد، اشکال ندارد.
تغییر دادن اطراف مسجد
سوال : 1.خالی کردن زیر حیاط مسجد که حکم مسجد ندارد، یعنی به عنوان محل نمار در نظر گرفته نشده است و استفاده از آن جهت منبع درآمدی برای مسجد، چه صورت دارد؟ اگر در مسجدی این اتفاق رخ داده باشد، من که امام جماعت جدید آن هستم، چه وظیفه ای دارم ؟
2.آیا جایز است بالای دستشویی مسجد، مسکنی برای خادم مسجد بسازیم ؟
جواب : 1و2) در صورت عدم منافات با نظر واقف، اشکال ندارد.
احکام مساجد
سوال : اگر کسی به قرآن، اهل بیت یا مسجد اهانت کند (نعوذ بالله)، آیا وظیفه ما در قبال همه آنها یکی است یا اینکه فرق می کند؟ با توجه به اینکه در قرآن فقط نسبت به مسجد سوره فیل و آیه (ولولا دفع الله الناس بعضهم ببعض) آمده، آیا برای اهل بیت و قرآن چنین صراحتی در آیات هست؟ آیا می توان گفت که اهانت به مسجد جرمش سنگین تر است؟
جواب : وظیفه شما نهی از منکر در صورت حصول شرایط آن می باشد و فرقی در اهانت به موارد مذکور در سؤال نیست و سوره فیل و آیه ذکر شده نیز ربطی به این قضیه ندارد.
اجاره زیرزمین مسجد به باشگاه ورزشی
سوال : 1. آیا اجاره دادن زیر زمین مسجد (محلی که اقامه نماز می شود) به باشگاه ورزشی (کاراته ، ایروبیک ، پارکور و .... ) جایز است؟
2. حکم پخش آهنگ در زیر زمین مسجد (محلی که اقامه نماز می شود) چیست؟
لطفاًبه تفصیل بفرمایید: الف. آهنگ اگر خارجی باشد حکمش چیست؟ ب. آهنگ اگر ایرانی باشد حکمش چیست؟ ج. آهنگ اگر صدای زن باشد حکمش چیست؟
جواب : 1) چنانچه زیر زمین نیز جزء مسجد است ، اجاره دادن آن جایز نیست ؛ لیکن چنانچه جزء مسجد نباشد بلکه از توابع آن باشد، اجاره دادن آن برای مواردی که در سؤال آمده است اشکال ندارد به شرط آنکه خلاف شأن مسجد نباشد و یا مزاحمتی برای نمازگزاران ایجاد نکند.
2) اینگونه کارها ، مناسب مسجد نیست و شایسته است انجام نگیرد.
پخش اذان
سوال : با سلام پخش اذان ، نماز، آيات قرآنى ، دعا و غير آن از بلندگوى مسجد چه حکمی دارد.
جواب : پخش اذان اشکال ندارد و پخش بقیه امور باید به گونه ای باشد که موجب اذیت همسایگان مسجد نشود .
کف زدن
سوال : آيا كف زدن در حسينيه ها در مناسبت هايى كه براى شادى اهل بيت (صلوات الله عليهم) برپا شده، جايز است؟
جواب : جايز است.
احکام مساجد
سوال : اگر فردى از راه حرام مالى را بدست آورد يا مالى را بگيرد و كارى را كه میبايستى در قبال آن انجام دهد انجام ندهد، مى تواند آن مال را براى ساخت مسجد استفاده كند؟
جواب : خير، نمى تواند عين آن پول را براى ساختن مسجد استفاده كند مگر اين كه مالک آن مجهول باشد كه در صورت استيذان از حاكم شرع جايز است.
کف زدن در مساجد
سوال : كف زدن همراه با مداحى در ایام سرور اهل بیت (علیهم السلام) فی نفسه چه حكمى دارد؟ آيا در مساجد و حسينيه ها حكم فرقى مى كند؟
جواب : جايز است.
تزیین مسجد
سوال : آيا تزیين مسجد به وسيله طلا جايز است؟
جواب : بله، جايز است.
احکام مساجد
سوال : آیا می توان از درآمد اجاره ی منزل و مغازه ای که در مالکیت مسجد است، جهت جوایز مسابقات فرهنگی، هنری، ورزشی فرزندان نمازگزار مسجد هزینه کرد؟
جواب : درآمد حاصل از اجاره ی منزل و مغازه، متعلق به مسجد است و فقط باید صرف هزینه ها و شئونات مسجد شود.
احکام مساجد
سوال : کتاب خواندن در مسجد چه حکمی دارد؟ آیا این حکم در مورد تمام کتاب ها از لحاظ موضوعی صدق می کند؟
جواب : اگر کتاب خواندن در مسجد با نماز خواندن نمازگزاران منافات نداشته باشد و مزاحمتی برای آنان ایجاد نکند، اشکال ندارد و چنان چه خواندن آن کتاب فی نفسه جایز باشد، فرقی بین موضوع آن نمی باشد.
وقف
سوال : مسجد ما موقوفه ای ندارد، اداره ی آن از طریق درآمد مراسم ترحیم می باشد که البته جوابگوی هزینه های مسجد نیست. آیا می توان از زیرزمین این مسجد که مساحتی حدود 500 مترمربع دارد استفاده ی تجاری نمود و برای جبران کمبود هزینه ها آن را اجاره ی غیرمسکونی داد؟ چنانچه جایز نیست، تکلیف درآمدهایی که تاکنون ازاین طریق بدست آمده و خرج امور مسجد شده چیست؟
جواب : اگر در نظر واقف فقط طبقه ی همکف جهت مسجدیت وقف شده است و مابقی توابع آن قرار داده شده است، استفاده تجاری از زیرزمین و طبقات فوقانی برای مسجد جایز است چرا که ملک مسجد و از توابع آن محسوب می شود و اما اگر طبقات مذکور هم جزء مسجد باشد، استفاده تجاری جایز نمی باشد.
تولیت مساجد
سوال : حكم پشتى‏ گذاشتن در مسجد، كنار ديوار براى تكيه مؤمنين چیست؟
جواب : اشکالی ندارد.
تولیت مساجد
سوال : در بعضى مناسبت ها (هفته ی دفاع مقدس، بسيج، ايام دهه ی فجر و...) اجراى سرود در مساجد و محافل دينى همراه با موسيقى يا گروه موزيک چگونه است؟
جواب : اجراى‏ برنامه هاى حلال جايز است.
احکام زمین مشاع
سوال : زمينی متعلق به عده ای مالک بطور مشاع بالغ بر 700 هكتار مي باشد. يكي از مالكين اقدام به بنای مسجد نموده است، آيا ادای نماز در اين مسجد صحيح است؟
جواب : چنانچه احتمال بدهد آن مالک از سایرین اجازه گرفته است و یا آن را با توافق آنان افراز کرده و قسمت خود کرده باشد، عمل او حمل بر صحت شده و نماز خواندن در آن جایز خواهد بود همچنین اگر اطمینان یا علم به رضایت سایر مالکان دارد می تواند در این مسجد نماز بخواند، بلکه با توجه به وسعت زیاد زمین، جز در فرض علم یا ظن به عدم رضایت سایر مالکان، نماز خواندن در این مسجد اشکال ندارد.