1. صفحه نخست
  2. استفتائات
  3. زكات
استفتائات برگزیده
اخیراً در فضای مجازی اصواتی به عنوان مواد مخدر شنیداری انتشار یافته که شنیدن آنان اثراتی همانند و بلکه بیشتر از مواد مخدر و مشروبات الکلی دارند با این اوصاف ؟ 1- آیا شنیدن این اصوات دارای حرمت شرعی می باشد ؟ 2- در صورت بروز حالت نامتعارف ناهوشیاری و نابهنجاری( ناشی از گوش دادن )، آیا اعمال مجازات شرعی (حد یا تعزیر) صحیح می باشد ؟
بنا بر نظر معظم له؛ بر فرض وجود خارجی چنین اصواتی که دارای اثرات مذکور باشد، شنیدن آن اصوات حرام است و دارای تعذیر می باشد.
اگر کسی مرتد شود و سپس مسلمان شود، آیا قضای نمازهای آن مدت که مرتد بوده بر او واجب است ؟
طبق فتوای معظم له، قضای نمازهای آن مدت واجب است.
اینجانبان متصدی و کارگزار و زمامدار و مجلس دار عزاداری در تکیه ای در یکی از شهرستان ها هستیم. حسب الوظیفه تصمیم بر این داشتیم که چندین شب عزاداری اباعبدالله الحسین (علیه السلام) را در تکیه بر پا کنیم، عده ای با آوردن این بهانه که اگر مراسم برگزار شود، موجب تبعات و گناه می شود مثلاً افراد فاسد چشم چرانی می کنند یا محتمل است که اشخاصی از این مراسمات سوء استفاده و گناه کنند، پیشنهاد به تعطیلی عزاداری اباعبدالله (علیه السلام) داده اند. آیا اینکه ممکن است بر حسب برگزاری عزاداری در حسینیه احتمالاً عده ای فاسق در این مجلس هم حضور یابند و گناه خود را انجام دهند بر ما که متصدی و کارگردان عزاداری هستیم، حجیت دارد که عزاداری را منحل کنیم؟ حکم واجب بر ما چیست؟
این نوع احتمال دادن خود یک وسوسه شیطانی است. برپایی شعائر حسینی و مراسم عزاداری اهل بیت (علیهم السلام) از اهم امور دینی است و بهتر است که از ورود این افراد به دسته عزاداری و هیئت منع نکنید و راه نصیحت و اصلاح ایشان را با کلمات شایسته و رفتار محبت آمیز در پیش گیرید.
اگر زنی به صورت چند ماهه صیغه مردی شده و سپس نخواهد به رابطه ادامه دهد، آیا می تواند مهریه خود را ببخشد یا مهری که گرفته را پس دهد و خود را یک طرفه از زوجیت مرد برهاند یا اینکه اتمام رابطه زوجیت موقت، منحصر به اتمام مدت یا بذل مدت توسط مرد است و ربطی به بذل مهریه یا استرداد آن ندارد؟
عقد موقت تنها به وسیله تمام شدن مدت و یا بذل مدت توسط زوج فسخ می شود، مگر آنکه در ضمن عقد، وکالت در بذل مدت از مرد گرفته شده باشد.
حکم شرعی کسی که نسبت محرمیت (ادعای زوجیت) و ادعای ارث را به صورت غیر واقعی به شخص دیگری بدهد، چیست؟
اثبات موضوع شرعی مانند زوجیت، نیازمند به بینه شرعی (شهادت دو نفر عادل) دارد.
در صورتی که بین زن و شوهری ملاعنه رخ دهد و شوهر نفی ولد کند.
1ـ رابطه محرمیت این کودک با ملاعن چگونه است؟ آیا در صورتی که کودک دختر باشد، در آینده می تواند با او ازدواج کند؟
2ـ رابطه محرمیت این کودک با بستگان نسبی و رضاعی و سببی مرد لاعن چگونه است؟ آیا می تواند این دختر با برادران مرد لاعن یا پدران او ازدواج کند؟
3ـ در صورتیکه مرد پس از ملاعنه و نفی ولد پشیمان گردد و رجوع کند، رابطه محرمیت این کودک با ملاعن و بستگان نسبی و رضاعی و سببی این مرد چگونه است؟
1) این کودک با ملاعن محرم است و نمی تواند با او ازدواج کند.
2) این کودک با بستگان مرد ملاعن محرم نیست و می تواند با آن ها ازدواج کند.
3) در صورتیکه واقعاً فرزند این مرد باشد یعنی مرد بین خود و خدای خود او را فرزند خود می داند، با بستگان آن مرد نیز محرم است.
همانگونه كه استحضار داريد در روزهای ماه محرم اغلب افراد نسبت به پخش نذری از قبيل شير، شربت و اطعام اقدام می نمايند. با عنايت به خشكسالی بوجود آمده، می خواستيم اين نذورات را در غالب جيره خشک غذايی و آب معدنی به آن منطقه ارسال نمائيم كه عده ای مردد هستند كه آيا از نظر شرعی صحيح می باشد يا خير، فلذا از آن مرجع عاليقدر تقاضا داشته تا حكم شرعی را بيان فرمايند.
چنانچه صیغه خاص نذر ـ که در رساله علمیه ذکر شده ـ خوانده باشد، واجب است در همان مصرف نذر که نامبرده شده، مصرف نمایند؛ لیکن اگر صیغه خاص نذر خوانده نشده باشد، جایز است در قالب جیره غذائی و آب معدنی و ... مصرف شود.
آیا انجام تغییرات ساختمانی در بنای مسجدی که واقف طبق وقف‌نامه و اسناد رسمی و محضری، تنها بنام مسجد وقف نموده ولاغیر؛ و اجاره دادن فضای آشپزخانه و زیرزمین و... آن مسجد، برای انجام امور اقتصادی و تجاری و درآمدزایی (کترینگ و تهیه و عرضه غذا و نوشیدنی)، جایز است؟
چنانچه واقف تصریح نموده باشد که نباید بناهای مذکور را برای انجام امور اقتصادی و تجاری و غیره اجاره داد؛ در این صورت جایز نیست وگرنه اشکالی ندارد.
1ـ استفاده از دستگاه موسیقی سنتی که در سالیان گذشته تا به امروز به صورت ساز و دهل مخصوص مراسم تعزیه خوانی بوده و احیای این شعیره را به دنبال دارد، چه حکمی دارد؟ 2 ـ استفاده از لباس طرح قدیم مخصوص شبیه خوان های مرد در نقش زن در تعزیه که به صورت چادر های عربی قدیمی (قجری) و روبند های مخصوص(برقه) به منطقه استان هرمزگان بوده، چه حکمی دارد؟ 3 ـ آیا اجرای مجلسی در وصف عروسی حضرت قاسم که به صورت حزین برگزار می گردد، محل اشکال است یا تایید؟
1) چنانچه آن موسیقی مناسب مجالس اهل فسق و فجور نباشد و موجب هتک حرمت شعائر حسینی نشود، اشکال ندارد؛ اما اگر مناسب مجالس فسق و فجور باشد و یا مناسب مجالس عزاداری نباشد، اشکال دارد.
2) اشکال ندارد.
3) اگر این عمل مستند به یکی از کتب مقتل باشد و با رعایت حرمت شعائر باشد، اشکال ندارد.
اگر قاتل در قتل عمد قبل از قصاص و استیذان از حاکم برای قصاص فوت کند و در میان ورثه مقتول صغار باشد با توجه به حرمت هدر دمای مسلمین و عمومات دال بر احترام به دم، آیا می توان از ماترک قاتل دیه مطالبه کرد؟
بله، دیه از ماترک میت برداشته می شود.
زکات انگور
سوال : آیا انگوری که قابل کشمش شدن نیست و یا اگر کشمش شود، کشمش آن ارزشی ندارد، زکات دارد یا خیر؟
جواب : اگر انگور تبدیل به کشمش شود و به مقدار شرعی برسد، پرداخت زکات واجب است و در صورتی که قابلیت تبدیل به کشمش را نداشته باشد، زکات ندارد.
پرداخت زکات
سوال : آیا پرداخت زکات به بیماران سرطانی و نیازمند جایز است؟
جواب : با فرض نیازمند بودن ، پرداخت زکات جایز است.
مصرف زکات
سوال : آیا فرد یا نهادی می تواند برای کشاورز تعیین نماید که زکات خود را باید در یکی یا فقط چند مورد از مصارف هشت گانه، هزینه کنی؟ مثلا 60 درصد در امور فقرا و 40 درصد در امور عمرانی؟
جواب : تعیین مذکور اعتبار ندارد، ولی اگر آن فرد یا نهاد از طرف حاکم شرع منصوب باشند و از مالک مطالبه زکات نمایند، واجب است که به حاکم یا وکیل او مقدار زکات را بپردازند.
زکات زمین زراعی گندم
سوال : 1. آیا می توان ابتدا مؤونه های متعلق به محصول زکوی گندم را کسر کرد و مابقی آن را ملاحظه کرد که آیا به حد نصاب رسیده است یا نرسیده است؟
2. آیا کل قطعه های زمین باید با هم حساب شود یا هرکدام از قطعه ها جداگانه محاسبه شوند که به حد نصاب رسیده اند یا خیر؟
3. در جایی که چند ورثه وجود دارد آیا باید کل محصول را محاسبه کرد یا هر سهمی که به ورثه می رسد، خود وراث باید ببینند که به حد نصاب رسیده است یا نرسیده است؟
جواب : 1) ملاحظه نصاب محصولات زکوی قبل از استثناء مخارج متعلق به آن است گرچه مقدار زکات پس از استثناء مخارج می باشد.
2) برای حد نصاب باید مجموعه محصول زکوی و قطعات مختلف را با هم محاسبه کرد.
3) چنانچه در زمان تعلق زکات ملک وراث بوده باید هرکدام نصاب را در سهم خود ملاحظه کنند و چنانچه در ملک مورّث بوده، باید نصاب را در کل محصول ملاحظه کرد.
تعلق زکات
سوال : اگر كشاورزى داراى 2 زمين باشد و در يكى گندم و در ديگرى جو بكارد و از زمين اولى 600 كيلو گندم و از زمين دوم نيز 500 كيلو جو برداشت كند، با توجه به اينكه مجموع محصولات از 847 كيلو بيشتر شده آيا به آن زكات تعلق مى‏ گيرد؟
جواب : خير تعلّق نمى‏ گيرد، براى تعلق زكات بايد تمام نصاب از يک جنس باشد.
مصرف زکات
سوال : آيا براى شخص هاشمى جايز است كه در صورت اضطرار از غير هاشمى زكات بگيرد؟
جواب : بله، جايز است.
مصرف زکات
سوال : در مسئله ی مصرف زکات چگونه ثابت مى‏ شود كه شخصى هاشمى است؟
جواب : با علم و اطمينان و بينه و نيز شياع بدين صورت كه در شهر پدران خود مشهور به هاشمى بودن باشد و به مجرد ادعاى خود شخص ثابت نمى‏ شود ولكين اگر به مجرد ادعايش زكات به او داده شود، ذمّه ی پرداخت كننده غير هاشمى برىء مى‏ شود.
مصرف زکات
سوال : آيا مقدم داشتن خويشاوندان بر ديگران در امر پرداخت زكات مستحب است؟
جواب : بله، مستحب است خويشان و سپس همسايگان را مقدم دارد و شايسته است ترجيح بر اساس علم و دين و فضل افراد باشد.
مصرف زکات
سوال : آيا جايز است كه فرد زكات دهنده به واجب النفقه ی خود زكات را نه از باب انفاق، بلكه براى برطرف شدن حاجتى كه رفع آن بر عهده ی زكات دهنده نمى‏ باشد، بپردازد؟
جواب : بله، جايز مى‏ باشد مانند جايى كه فردى زكات خود را به پسر فقير خود مى‏ دهد تا به صرف زوجه‏ اش که فقیر است برساند.
مصرف زکات
سوال : 1. آيا صندوق‏ هاى خيريه مى‏ توانند از عده‏ اى از فقرا وكالت بگيرند تا زكات فطره را در روز عيد از جانب ايشان دريافت كنند؟ 2. آيا صحيح است اين وكالت براى صندوق‏ هايى باشد كه اهداف خاصى دارند يا بايد وكالت به اشخاص معينى داده شود تا زكات فطره را از جانب فقرا جمع كنند؟ 3. آيا صحيح است اين موكلين (فقرا) به وكلاى خود اجازه دهند اين اموال براى فقراى ديگرى نظير خودشان مصرف شود؟
جواب : در هر سه فرض وكالت صحيح است.
مصرف زکات
سوال : مردى با زنى زنا كرده و فرزندى از زنا متولد شده است، مردى كه مرتكب حرام شده به احكام شرعى پايبند نيست. نماز نمى‏ خواند، روزه نمى‏ گيرد و ...، او سيدى از سلاله ی پيامبر (صلی الله علیه وآله) است. سؤال اين است که آيا اين فرزند كه از زنا متولد شده از حيث حرام بودن صدقه ی واجب و احكام ديگر سادات، سيد محسوب مى‏ شود؟
جواب : احتياط واجب اين است كه بر او احكام سيد جارى شود، پس از زكات غير هاشمى به او داده نشود.
مصرف زکات
سوال : آيا مى‏ توان زكات را به واجب النفقه خود از باب سهم غير فقرا مانند سهم سبيل اللَّه يا غارمين (بدهكاران) پرداخت نمود؟
جواب : بله جايز است هنگامى كه فرد زكات گيرنده مصداق آن سهم باشد و احوط آن است كه در مورد سهم سبيل اللَّه، تعيين و تشخيص مصرف آن طبق نظر حاكم شرع باشد.
مستحق برای زکات
سوال : پدر بنده تعداد زيادى گوسفند دارد كه در بيشتر از موقع سال از علف بيابان مى خورند و در بعضى از مواقع از علف دستى مثل كاه و يونجه مى خورند، آيا به آنها زکات و یا خمس تعلق می گیرد؟
جواب : يكى از شرايط وجوب زكات در گوسفند آن است كه حيوان در تمام سال در بيابان بچرد و از علف هاى طبيعى تغذيه كند، لذا چنانچه مقدار معتداً به از سال معلوفه باشد زكات ندارد اما معلوفه شدن يكى دو روزه مانع از تعلق زكات نمى شود، در فرض مسئله زكات ندارد و اما در مورد وجوب خمس بايد پس از پايان سال خمس آنها را بدهد.
تعلق زکات به سکه
سوال : آیا به سکه های بهار آزادی زکات تعلق می گیرد؟
جواب : خیر، تعلق نمی گیرد، هر چند اولی و احوط است.
زکات مال
سوال : 1ـ آیا زکات مال را به حوزه های علمیه شیعیان نیز می توان پرداخت نمود؟ 2ـ در صورت منفی بودن سوال فوق، اگر حوزه در نقطه ای دور افتاده باشد و درآمد خاصی هم نداشته باشد چطور؟ 3ـ در صورت منفی بودن دو سوال فوق، اگر بابت هزینه پوشاک و تحصیل و اطعام طلاب بوده و همچنین حق الزحمه اساتید باشد می توان زکات مال داد یا خیر؟
جواب : پرداخت زكات مال به حوزه هاى علمى شيعه به عنوان سبيل الله يا به محصّلين علوم دينى به عنوان سهم فقير و مسكين صحيح و مبرء ذمه است.
مصرف زکات
سوال : آیا پرداخت صدقه به سید از طرف افرادی که خودشان سید نیستند حرام است؟ و آیا دریافت چنین صدقه هایی، بر سیدها حرام است؟
جواب : پرداخت صدقات واجبه (غير از زكات) و مستحبه از طرف غير سيد به سيد جايز است و دريافت آن بر سيّد حرام نمى باشد.
زکات
سوال : اگر کشاورزی دارای 2 زمین باشد و در یکی گندم و در دیگری جو بکارد و از زمین اولی 600 کیلوگندم و از زمین دوم نیز 500 کیلو جو برداشت کند با توجه به اینکه مجموع محصولات از 847 کیلو بیشتر شده آیا به آن زکات تعلق می گیرد؟
جواب : خير تعلّق نمى گيرد، براى تعلق زكات بايد تمام نصاب از يک جنس باشد.
زکات
سوال : اگر در منطقه اى نيازمند و فقير باشد آيا جائز است كه وجه زكات را در ساخت پرو‍ژه هاى عمرانى اعم از مسجد. خانه عالم و... هزينه كرد؟
جواب : زکات را می توان در تمام کارهای خیر صرف کرد ولی بنابر احتیاط واجب در تعیین و تشخیص سبیل الله باید به حاکم شرع یا وکیل وی رجوع شود و اگر زكات فطره باشد بهتر است به مصرف فقرا برسد.