- طهارت 1167
- پاكى و ناپاكى آب 660
- احكام خلوت 1
- استنجاء 0
- احكام جنابت 3
- أهل كتاب 14
- نجاسات 118
- آنكه در نماز از نجاست آن عفو شده است 2
- احكام میّت 193
- غسل 60
- وضو 73
- تيمم 21
- نماز 555
- وقتهاى نمازهاى روزانه و نافله هاى آنها 24
- قبله 11
- لباس نمازگزار 34
- مكان نمازگزار 26
- احكام اذان اقامه 14
- نيّت 5
- قيام 5
- قرائت 45
- سجده 36
- سجده سهو 3
- تشهّد 5
- سلام 1
- آداب و تعقيب نماز 6
- قنوت 8
- منافيات نماز 14
- نماز آيات 6
- نماز قضا 36
- اجير شدن 20
- نماز جماعت 101
- شك در نماز و افعال آن 2
- شكّ در ركعتها 1
- قضاى اجزاء فراموش شده 0
- نماز مسافر 83
- چيزهايی که سفر را می شکند 3
- برخى از نمازهاى مستحبّى 17
- كم و زياد بودن در نماز 0
- نماز میت 1
- رکوع 5
- نماز جمعه 28
- تكبيرة الاحرام 1
- روزه 318
- زكات 18
- خمس 228
- مصرف خمس 21
- موارد وجوب خمس 117
- مسائل متفرقه خمس 29
- امر به معروف و نهى از منكر 33
- خرید وفروش 377
- كسب های حرام 123
- ريش تراشيدن 24
- آداب تجارت 7
- شرايط فروشنده و خريدار 4
- شرايط عوضين 5
- دادن جنس و گرفتن وجه 6
- نقد و نسيه 19
- معاملات صرافى ( بيع صرف ) 1
- فروش ميوه ها و سبزيجات 0
- ربا 39
- خروج از ملکیت مالک به سبب یکی از نواقل 4
- شروط تجارت 13
- معاملات سفهی 1
- خرید وفروش طلا 6
- بيع فضولی 3
- حق به هم زدن معامله (خيار) 37
- ضمان در خريد وفروش 11
- اجاره 66
- وصيّت 37
- احكام وصيت 16
- موصى 1
- وصيت شده 1
- مسائل متفرقة 327
- استمناء 6
- مكارم اخلاق 8
- مزارعه ومساقات 2
- شركت 22
- تقاصّ كردن 2
- عاريه و وديعه 0
- حواله 0
- حجر ( ممنوع تصرف در مال ) 4
- صدقات 15
- رقص در اماکن متبرکه 0
- سحر و جادو و نظائر آنها 3
- اشياء گمشده 2
- حكم مال مجهول مالك 6
- مسائل مخصوص به تفسير 2
- احكام غرب زمين 0
- كار كردن در ادارات رسمى 3
- كشتن حشره ها 1
- تربت حسينى 0
- ياد گرفتن احكام 1
- حقوق ديگران 22
- وسواس 2
- نسب ها 7
- مدح ديگران 0
- بر پائى عيد و جشن 0
- دعا 8
- تاريخ 0
- صحت بعض كتابها و احاديث 7
- بعض مستحبات 5
- نصايح 7
- حيوان گمشده 0
- کامپیوتر و اینترنت 11
- نقاشی و مجسمه سازی 2
- احکام مساجد 28
- ارتباط با نامحرم در فضای مجازی 1
- حقوق معنوی 19
- توبه 7
- یارانه ها 1
- ماهواره 3
- تقلب 6
- رعایت قوانین حكومت اسلامی 16
- دعا 1
- احكام كفار 13
- سرقت و دزدی 6
- سیگار کشیدن 5
- صله رحم 7
- جنون 1
- اسراف 1
- حقوق والدین 7
- قرض و دين 62
- ازدواج 656
- احكام ازدواج 54
- احكام زناشويى 35
- آداب وسنن ازدواج 2
- جلوگیری از بارداری 9
- اولياى عقد 54
- اسباب محرميت 22
- رضاع (شير دادن) 2
- ازدواج مؤقت 59
- مهر 73
- احكام فرزندان 35
- نفقه 25
- عيبها وشرطها كه موجب فسخ شود 37
- محارم 9
- حقوق زوجین 43
- شروط ازدواج 32
- نزدیکی از پشت 7
- نزدیکی در زمان قاعدگی 6
- نشوز 8
- محرمات 28
- روابط زن و مرد 102
- زینت 18
- مسائل جنسى 11
- حجاب 15
- احكام لمس و نگاه کردن 29
- مسائل متفرقه ازدواج 5
- طلاق 149
- نذر 24
- غصب 11
- احياء موات 0
- صيد و ذباحه 24
- خوردنيها وآشاميدنيها 67
- ارث 87
- قصاص و ديات 77
- ديه نفس 8
- دیه جنین 5
- موجبات ضمان 8
- تغليظ دیه 3
- قسامه 7
- مسائل اعتقادى 87
- حج 247
- اصول و قواعد فقهی 11
- مضاربه 22
- وقف 156
- هدیه 31
- حدود 58
- جهاد 1
- اداری 16
- ادارات 14
- عهد و قسم 11
- بیت المال 1
- بهتان 1
- صلح 11
- جعاله 3
- تهمت 0
- قضاء 49
- رشوه 6
- شهادات 13
- رهن 17
- اقرار 6
- تقليد 88
- علم رجال 4
- مسائل اجتماعى 13
- وکالت 29
- مسائل مستحدثه 176
- قرآن کریم 16
- ودیعه 3
- ضمان 18
استفتائات برگزیده
اخیراً در فضای مجازی اصواتی به عنوان مواد مخدر شنیداری انتشار یافته که شنیدن آنان اثراتی همانند و بلکه بیشتر از مواد مخدر و مشروبات الکلی دارند با این اوصاف ؟ 1- آیا شنیدن این اصوات دارای حرمت شرعی می باشد ؟ 2- در صورت بروز حالت نامتعارف ناهوشیاری و نابهنجاری( ناشی از گوش دادن )، آیا اعمال مجازات شرعی (حد یا تعزیر) صحیح می باشد ؟
بنا بر نظر معظم له؛ بر فرض وجود خارجی چنین اصواتی که دارای اثرات مذکور باشد، شنیدن آن اصوات حرام است و دارای تعذیر می باشد.
اگر کسی مرتد شود و سپس مسلمان شود، آیا قضای نمازهای آن مدت که مرتد بوده بر او واجب است ؟
طبق فتوای معظم له، قضای نمازهای آن مدت واجب است.
اینجانبان متصدی و کارگزار و زمامدار و مجلس دار عزاداری در تکیه ای در یکی از شهرستان ها هستیم. حسب الوظیفه تصمیم بر این داشتیم که چندین شب عزاداری اباعبدالله الحسین (علیه السلام) را در تکیه بر پا کنیم، عده ای با آوردن این بهانه که اگر مراسم برگزار شود، موجب تبعات و گناه می شود مثلاً افراد فاسد چشم چرانی می کنند یا محتمل است که اشخاصی از این مراسمات سوء استفاده و گناه کنند، پیشنهاد به تعطیلی عزاداری اباعبدالله (علیه السلام) داده اند. آیا اینکه ممکن است بر حسب برگزاری عزاداری در حسینیه احتمالاً عده ای فاسق در این مجلس هم حضور یابند و گناه خود را انجام دهند بر ما که متصدی و کارگردان عزاداری هستیم، حجیت دارد که عزاداری را منحل کنیم؟ حکم واجب بر ما چیست؟
این نوع احتمال دادن خود یک وسوسه شیطانی است. برپایی شعائر حسینی و مراسم عزاداری اهل بیت (علیهم السلام) از اهم امور دینی است و بهتر است که از ورود این افراد به دسته عزاداری و هیئت منع نکنید و راه نصیحت و اصلاح ایشان را با کلمات شایسته و رفتار محبت آمیز در پیش گیرید.
اگر زنی به صورت چند ماهه صیغه مردی شده و سپس نخواهد به رابطه ادامه دهد، آیا می تواند مهریه خود را ببخشد یا مهری که گرفته را پس دهد و خود را یک طرفه از زوجیت مرد برهاند یا اینکه اتمام رابطه زوجیت موقت، منحصر به اتمام مدت یا بذل مدت توسط مرد است و ربطی به بذل مهریه یا استرداد آن ندارد؟
عقد موقت تنها به وسیله تمام شدن مدت و یا بذل مدت توسط زوج فسخ می شود، مگر آنکه در ضمن عقد، وکالت در بذل مدت از مرد گرفته شده باشد.
حکم شرعی کسی که نسبت محرمیت (ادعای زوجیت) و ادعای ارث را به صورت غیر واقعی به شخص دیگری بدهد، چیست؟
اثبات موضوع شرعی مانند زوجیت، نیازمند به بینه شرعی (شهادت دو نفر عادل) دارد.
در صورتی که بین زن و شوهری ملاعنه رخ دهد و شوهر نفی ولد کند.
1ـ رابطه محرمیت این کودک با ملاعن چگونه است؟ آیا در صورتی که کودک دختر باشد، در آینده می تواند با او ازدواج کند؟
2ـ رابطه محرمیت این کودک با بستگان نسبی و رضاعی و سببی مرد لاعن چگونه است؟ آیا می تواند این دختر با برادران مرد لاعن یا پدران او ازدواج کند؟
3ـ در صورتیکه مرد پس از ملاعنه و نفی ولد پشیمان گردد و رجوع کند، رابطه محرمیت این کودک با ملاعن و بستگان نسبی و رضاعی و سببی این مرد چگونه است؟
1ـ رابطه محرمیت این کودک با ملاعن چگونه است؟ آیا در صورتی که کودک دختر باشد، در آینده می تواند با او ازدواج کند؟
2ـ رابطه محرمیت این کودک با بستگان نسبی و رضاعی و سببی مرد لاعن چگونه است؟ آیا می تواند این دختر با برادران مرد لاعن یا پدران او ازدواج کند؟
3ـ در صورتیکه مرد پس از ملاعنه و نفی ولد پشیمان گردد و رجوع کند، رابطه محرمیت این کودک با ملاعن و بستگان نسبی و رضاعی و سببی این مرد چگونه است؟
1) این کودک با ملاعن محرم است و نمی تواند با او ازدواج کند.
2) این کودک با بستگان مرد ملاعن محرم نیست و می تواند با آن ها ازدواج کند.
3) در صورتیکه واقعاً فرزند این مرد باشد یعنی مرد بین خود و خدای خود او را فرزند خود می داند، با بستگان آن مرد نیز محرم است.
2) این کودک با بستگان مرد ملاعن محرم نیست و می تواند با آن ها ازدواج کند.
3) در صورتیکه واقعاً فرزند این مرد باشد یعنی مرد بین خود و خدای خود او را فرزند خود می داند، با بستگان آن مرد نیز محرم است.
همانگونه كه استحضار داريد در روزهای ماه محرم اغلب افراد نسبت به پخش نذری از قبيل شير، شربت و اطعام اقدام می نمايند. با عنايت به خشكسالی بوجود آمده، می خواستيم اين نذورات را در غالب جيره خشک غذايی و آب معدنی به آن منطقه ارسال نمائيم كه عده ای مردد هستند كه آيا از نظر شرعی صحيح می باشد يا خير، فلذا از آن مرجع عاليقدر تقاضا داشته تا حكم شرعی را بيان فرمايند.
چنانچه صیغه خاص نذر ـ که در رساله علمیه ذکر شده ـ خوانده باشد، واجب است در همان مصرف نذر که نامبرده شده، مصرف نمایند؛ لیکن اگر صیغه خاص نذر خوانده نشده باشد، جایز است در قالب جیره غذائی و آب معدنی و ... مصرف شود.
آیا انجام تغییرات ساختمانی در بنای مسجدی که واقف طبق وقفنامه و اسناد رسمی و محضری، تنها بنام مسجد وقف نموده ولاغیر؛ و اجاره دادن فضای آشپزخانه و زیرزمین و... آن مسجد، برای انجام امور اقتصادی و تجاری و درآمدزایی (کترینگ و تهیه و عرضه غذا و نوشیدنی)، جایز است؟
چنانچه واقف تصریح نموده باشد که نباید بناهای مذکور را برای انجام امور اقتصادی و تجاری و غیره اجاره داد؛ در این صورت جایز نیست وگرنه اشکالی ندارد.
1ـ استفاده از دستگاه موسیقی سنتی که در سالیان گذشته تا به امروز به صورت ساز و دهل مخصوص مراسم تعزیه خوانی بوده و احیای این شعیره را به دنبال دارد، چه حکمی دارد؟ 2 ـ استفاده از لباس طرح قدیم مخصوص شبیه خوان های مرد در نقش زن در تعزیه که به صورت چادر های عربی قدیمی (قجری) و روبند های مخصوص(برقه) به منطقه استان هرمزگان بوده، چه حکمی دارد؟ 3 ـ آیا اجرای مجلسی در وصف عروسی حضرت قاسم که به صورت حزین برگزار می گردد، محل اشکال است یا تایید؟
1) چنانچه آن موسیقی مناسب مجالس اهل فسق و فجور نباشد و موجب هتک حرمت شعائر حسینی نشود، اشکال ندارد؛ اما اگر مناسب مجالس فسق و فجور باشد و یا مناسب مجالس عزاداری نباشد، اشکال دارد.
2) اشکال ندارد.
3) اگر این عمل مستند به یکی از کتب مقتل باشد و با رعایت حرمت شعائر باشد، اشکال ندارد.
2) اشکال ندارد.
3) اگر این عمل مستند به یکی از کتب مقتل باشد و با رعایت حرمت شعائر باشد، اشکال ندارد.
اگر قاتل در قتل عمد قبل از قصاص و استیذان از حاکم برای قصاص فوت کند و در میان ورثه مقتول صغار باشد با توجه به حرمت هدر دمای مسلمین و عمومات دال بر احترام به دم، آیا می توان از ماترک قاتل دیه مطالبه کرد؟
بله، دیه از ماترک میت برداشته می شود.
ثابت شدن ماه
سوال : منظور از اين كه ماه داراى طوق باشد، چيست؟ آيا به ظاهر شدن دو طرف ماه تطوق به وجود مى آيد يا آن كه به پديد آمدن هاله ی نور در اطراف آن؟
جواب : از آن جايى كه اثر شرعى به تطوق ماه بار نمى شود، تعريف آن داراى اهميت نمى باشد.
ثابت شدن ماه
سوال : هنگامى كه هلال در نزد جماعتى از مؤمنين در شهرى ثابت گردد وليكن در شهر يا شهرهاى مسلمان نشين ديگر به اثبات نرسد، از كدام يک بايد تبعيت نمود؟
جواب : اگر آن جماعت مؤمن هلال را دیده باشند برای دیگران در آن شهر و یا شهرهایی که با آن شهر در شب شریک می باشند ثابت می شود و همچنین اگر با حکم حاکم شرع در آن شهر ثابت شود.
ثابت شدن ماه
سوال : بنابر فرض آن كه بتوان بر حساب هاى نجومى اعتماد شرعى نمود، اگر هلال در اثناى شب يعنى بعد از غروب خورشيد متولد شود، آيا مى توان روز پيش از آن را اول ماه دانست؟
جواب : خیر مگر این که علم پیدا شود که در شهر دیگری که در شب با آن شريک هستیم قابل رؤیت و ظهور است.
اثبات اول ماه رمضان
سوال : اگر براى شخصى به وسيله حساب هاى نجومى و تقويمى اطمينان به پديدار شدن هلال، به وجود آمد آيا مى تواند بر اطمينان خويش براى اثبات اول ماه يا عيد فطر استناد نمايد، خصوصاً هنگامى كه اين فرد از متخصصين اين رشته باشد؟
جواب : هنگامى كه موجب علم به ظهور هلال و امكان رؤيت آن شود، مى توان بر آن اعتماد نمود و مجرد علم به خروج از محاق کافی نیست.
اثبات اول ماه رمضان
سوال : به چه امورى هلال رمضان (اول ماه) ثابت مى گردد؟
جواب : اول ماه به چند چيز ثابت مى گردد: الف) علم يا اطمينانى كه از رؤيت خود شخص حاصل مى شود. ب) علم يا اطمينان به تحقق رؤيت كه از شياع و مانند آن حاصل مى شود. ج) شهادت دو مرد عادل به شرط آن كه قرينه نوعى بر خطاى آنها وجود نداشته باشد، مانند جايى كه عده زيادى سعى و كوشش در رؤيت ماه در همان جا نموده ولى موفق به ديدن نشده اند و موجب تضعیف شهادت آن دو نفر شود. د) گذشت سى روز از ابتداى ماه قبل. ه) حكم حاكم شرع، مگر آن كه خطاى او در حكم معلوم باشد. و) با رؤيت ماه در روز، پيش از زوال كه در اين صورت، اين روز از ماه جديد محسوب مى شود.
وحدت افق
سوال : به نظر جناب عالى آيا در تعيين ماه قمرى، وحدت افق براى ثبوت هلال ماه شرط است يا نه؟
جواب : وحدت افق در ثبوت هلال شرط نيست و اشتراک در شب با امكان رؤيت کافی است.
تحقق حلول ماه قمری
سوال : آیا میزان برای تحقق حلول ماه قمری و ترتب اثر، وجود ثبوتی و واقعی آن است یا وجود اثباتی و ظاهری آن؟
جواب : میزان وجود ثبوتی و واقعی آن است ولی باید احراز شود که از محاق خارج شده و در صورت نبودن ابر و امثال آن قابل رؤیت می باشد، که احراز آن بدون دیدن ماه هر چند با دوربین میسور نیست.
استهلال با چشم مسلح
سوال : آیا رؤیت هلال ماه با چشم مسلح کفایت می کند؟
جواب : رؤیت با دوربین نیز کافی است.
رویت هلال
سوال : شخصی مقلد مرجعی است که در مسألهٔ رؤیت هلال، استفاده از دوربین و تلسکوپ را کافی نمیداند و همچنین معتقد به اتحاد آفاق است. با توجه به اینکه در کشور ما در هر نقطهای از کشور که هلال ماه رؤیت شود، ولو با دوربین، برای تمام کشور اعلام شروع ماه رمضان یا اعلام عید فطر میشود، مقلد چنین مرجعی باید چگونه عمل کند؟ برای مثال اگر هلال ماه شوال فقط در استان بوشهر دیده شود و وی ساکن تهران باشد، باید روز رسمی عید فطر را بر خلاف عامهٔ مردم روزه بگیرد یا در این مورد اجرای حکم حاکم اسلامی مبنی بر رؤیت، بر مقلدان همهٔ مراجع از جمله شخص مورد نظر لازم است؟
جواب : چنين مكلفى بايد به نظر مرجع خود عمل كند مگر آنكه اطمينان به رؤيت پيدا كند و يا حاكم شرع (ولى فقيه) حكم كند و چنين حكمى براى او هرچند مقلد مرجع ديگرى باشد نافذ است.
حکم حاکم شرع پیرامون ثبوت اول ماه
سوال : در صورت حکم حاکم شرع بر اول ماه، وظيفه دیگر مجتهدین چیست؟
جواب : حكم حاكم شرع بر ساير مجتهدين نيز نافذ است، البته هر مجتهدى به نظر وفتواى خود در اين مسأله بايد عمل كند.
رویت هلال ماه نو
سوال : اگر در کشور همسایه ماه رویت نشد و در کشور ایران ماه رویت شد مقلدین مراجعی که در کشور همسایه هستند حکم تبعیت لازم است یا خیر؟
جواب : رؤيت هلال در مكانى ، موجب ثبوت ماه نو براى تمام نقاطى كه در شب (حتى بخشى از شب) با منطقه رؤيت شريكند ، مى شود.
هلال ماه
سوال : 1- ملاک ثبوت هلال ماه رمضان طبق نظر حضرتعالی رؤیت در هر منطقه از کشور است یا همان شهر فرد و شهرهای هم افقش؟
2- آیا با چشم مسلح و دوربین های معمولی رویت هلال ثابت می شود؟
3- حکم حکومتی در رویت هلال نافذ است؟
2- آیا با چشم مسلح و دوربین های معمولی رویت هلال ثابت می شود؟
3- حکم حکومتی در رویت هلال نافذ است؟
جواب : 1) رؤیت هلال در مکانی، موجب ثبوت ماه نو، برای تمام مناطقی که در شب(حتی بخشی از شب) با منطقه رؤیت شریکند، می شود.
2) بله.
3) حکم حاکم بر ثبوت هلال، نافذ است.
2) بله.
3) حکم حاکم بر ثبوت هلال، نافذ است.